۱۴۰۰

خودگردانی منشأ تعارض منافع است یا دگر محوری؟

مسئله قاعده‌گذاری و نظارت در نهادها و سازمان‌های مختلف یک موضوع پیچیده است که خود در بسیاری موارد عامل شکل‌گیری موقعیت‌های تعارض منافع خواهد شد و از آن‌جایی‌که معمولاً مسئولیت قاعده‌گذاری و نظارت به‌صورت ساختاری و نیز منطبق با برخی قواعد و قوانین به چنین بخش‌هایی واگذارشده است، ایجاد تغییرات در آن نیازمند تغییر هم در ساختار سازمان و هم در حوزه قواعد و مقررات آن است و از همین رو کاری دشوار است و ممکن است با مقاومت‌های زیادی از سوی مدیران و سیاست‌گذاران درونی و بیرونی سازمان مواجه شود. حال این موقعیت زمانی پیچیده‌تر می‌شود که یک نهاد ... مطالعه بیشتر
منافع مدیران

منافع مدیران در برابر منافع عمومی

گرگور دابلر استاد انسان‌شناسی دانشگاه فرایبورگ آلمان، در مقاله «مدیران خصوصی، منافع عمومی؟ بوروکراتیزاسیون در شهری کوچک در شمال نامیبیا» به این موضوع می‌پردازد که چه طور در فرآیند نهادسازی، منافع مدیران همسو با اهداف نهاد قرار می‌گیرد. نویسنده در بخش اعظمی از مقاله خود به توصیف وضعیت کشور نامیبیا و شهر مرزی اشیکانجو در شمال آن در همسایگی با آنگولا در قاره آفریقا می‌پردازد. پس از وقفه در جنگ‌های داخلی آنگولا و نیاز آن‌ها به مصالح ساختمانی و … شهر مرزی اشیکانجو رونق گرفت. رشد اقتصادی و جمعیتی این شهر کوچک به دور از وضع مقررات دولتی بود و ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در بریتانیا

تعارض منافع در عرصه دولتی بریتانیا

تعارض منافع، معضلی در بریتانیا از سال ۱۹۹۴ تاکنون در عرصه دولتی بریتانیا نگرانی‌های زیادی در رابطه با تعارض منافع در مواردی مانند بالا بردن بودجه احزاب و تأثیر منافع مالی حزب بر سیاست‌گذاری‌ها و اعطای القاب وجود داشته است. برخی وقایع مانند لابی کردن نمایندگان و دریافت پول برای سؤال از وزرا در سال ۱۹۹۷، انتصابات حزبی در نهادهای دولتی غیر وزارتخانه‌ای، درب‌های گردان بین دولت و صنایع تازه خصوصی شده در دوره تاچر، رسوایی‌های حزب کارگر جدید بر تداوم و اهمیت تعارض منافع در عرصه دولتی بریتانیا افزوده است. این امر موجب شده است تشکیلات، آیین‌نامه‌ها، قوانین و ... مطالعه بیشتر
آموزش فنی‌وحرفه‌ای

موقعیت‌های مدیریت شده و مدیریت نشده در سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای

آموزش‌های مهارتی از یک‌سو نقش مهمی در تشکیل سرمایه انسانی از طریق تربیت نیروی کار ماهر موردنیاز بازار کاردارند و از سوی دیگر از طریق بسترسازی خوداشتغالی به حل مشکل بیکاری کمک خواهند کرد. مدیریت موقعیت های تعارض منافع در حوزه آموزش فنی‌وحرفه‌ای کشور به‌طور خاص از این منظر اهمیت دارد که مسئولیت‌ها و اهداف این حوزه با آموزش مهارت و تعلیم نیروی کار گره‌خورده است. با توجه به جایگاه سازمان آموزش فنی وحرفه ای کشور و ارتباط آن با بخش خصوصی با موقعیت‌های تعارض منافع مختلفی دست‌وپنجه نرم می‌کند. بسته به میزان فساد آمیز بودن این موقعیت‌ها سازمان تلاش ... مطالعه بیشتر
شهرداری

زمانی برای آزمودن بخشنامه‌های مدیریت تعارض منافع

در چند سال گذشته با ترویج یافتن ادبیات تعارض منافع در نظام حکمرانی کشور نهادهای مختلف مانند وزارت نیرو و وزارت آموزش‌وپرورش اقدام به ایجاد سازوکارهای لازم و صدور بخش‌نامه‌هایی جهت مدیریت آن کرده‌اند. یکی از این نهادها شهرداری تهران بوده که با اقدام شورای شهر پنجم، مصوبه‌ای بدین منظور تدوین یافت. با گذشت مدت‌زمانی مشخص شده است که علاوه بر عدم ضمانت اجرایی مناسب، این مصوبه آن‌چنان‌که باید به‌درستی موقعیت‌های پرریسک تعارض منافع را تشخیص نداده است و فرصت‌هایی را در اختیار برخی افراد قرار می‌دهد. تلاش برای اصلاح مصوبه مدیریت تعارض منافع شهرداری تهران انتصابات فامیلی در شهرداری ... مطالعه بیشتر
هفتاد و سومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره هفتاد و سوم

  دریافت نسخه الکترونیکی هفتاد و سومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع   گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور، در بخشنامه‌ای به اعضای هیئت دولت، جهاددانشگاهی را به‌عنوان متولی شناسایی موقعیت‌ها و راهکارهای رفع تعارض منافع در دستگاه‌های اجرایی تعیین و تأکید کرد که کلیه دستگاه‌های اجرایی موظف به همکاری همه‌جانبه و تنگاتنگ با نهاد یادشده برای شناسایی موقعیت‌های تعارض‌آمیز در سازوکارهای مرتبط با وظایف و اختیارات دستگاه مربوط هستند. محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: در بحث افزایش ظرفیت دانشجوی رشته پزشکی، خودرو، ... مطالعه بیشتر
وزارت رفاه اجتماعی

نظام حمایت اجتماعی در دوره پهلوی دوم

نابسامانی‌ها و بحران‌های فراگیر که پس از حمله قوای متفقین به ایران، در طول جنگ جهانی دوم به وجود آمد، بحران‌های اقتصادی و اجتماعی عظیمی را در کشور پدید آورد. احتکار و کمبود مواد غذایی، کاهش ارزش پول، ایجاد تورم و عدم تعادل بین دستمزدهای دریافتی و هزینه زندگی، بحران بیکاری برآمده از پایان جنگ جهانی دوم، کاهش تولید در کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی، بروز قحطی و خشک‌سالی و اشاعه بیماری‌های واگیردار ازجمله مسائلی بود که جامعه ایران در اوایل دوره محمدرضا شاه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کرد. این شرایط بر ضرورت توجه بیشتر دولت و نهادهای خصوصی بر مسئله ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

برای مدیریت تعارض منافع چه باید کرد؟

از ابتدای دهه ۱۳۸۰ نیز با برجسته شدن مسئله فساد اداری و اقتصادی، تأسیس نهادها، سازمان‌ها، ستادها و کمیته‌های ریزودرشت و تصویب قوانینی نظیر «قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد» در دستور کار نهادهای حاکمیتی قرار گرفت. اما با گذشته دو دهه، به نظر می‌رسد فساد در سیستم ابعاد پیچیده‌تر و بزرگ‌تری پیدا کرده است. به‌عبارت‌دیگر، تأسیس نهاد یا تصویب قانونی به‌خودی‌خود در این زمینه کارساز نبوده است. با پیش رو بودن تجاربی ازاین‌دست به نظر می‌رسد در ترسیم مسیر مدیریت تعارض منافع باید مسیر هوشمندانه‌تری در پیش گرفت و از تکرار تجارب ناکام و شکست‌خورده پرهیز ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع: چارچوب کلی، حقوقی، نهادی، و الگوهای عمل مناسب در سطح بین‌الملل

در مقاله اول دمیتری ولاسیس (رئیس بخش کنوانسیون‌های جنایی، بخش امور مربوطه به معاهدات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرائم سازمان ملل متحد) به معرفی کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه فساد و کارکردهای این کنوانسیون می‌پردازد. در مقاله دوم گروه لنکستر (رئیس کالج کورپس کریستی، دانشگاه آکسفورد بریتانیا) تلاش می‌کند یک چارچوب تحلیلی درزمینه تعارض منافع ارائه دهد و تجارب کشورهای مختلف در این زمینه را بررسی کند. در مقاله آخر نیز ریچارد مسیک (کارشناس ارشد حکمرانی و از اعضای هیئت‌مدیره گروه مسئله محور قانون و عدالت در بخش حکمرانی دولتی، کاهش سطح فقر و مدیریت اقتصادی بانک جهانی) ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در کانادا

مرور سیر قانون‌گذاری در کانادا به‌وضوح قدرت یک‌جانبه نخست‌وزیر در وضع قوانین برای مدیریت تعارضات کابینه و قوه مجریه را نمایان می‌سازد. از سوی دیگر مقایسه قوانین مدیریت تعارض منافع برای نمایندگان کنگره در ایالات‌متحده و کانادا روشن می‌سازد که کانادا مدیریت تعارض منافع را بسیار دیر شروع کرده است و قوانین کانادا در این مورد بسیار نوپا است. درحالی‌که در ایالات‌متحده دیرزمانی است که قوانین و قواعد پیچیده‌ای در این زمینه بر نمایندگان کنگره حاکم است. آندره استارک در مقاله خود تحت عنوان «تعارض منافع در کانادا» که در کتاب «تعارض منافع و عرصه دولتی، چشم‌اندازهای چندملتی» منتشر شده ... مطالعه بیشتر

سال­روز تصویب قانون کار، بهانه ­ای برای بیان مشکلات

قانون کار در ۲۹ آبان­ماه سال ۱۳۶۹ به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید و پس از آن روابط بین کارگر، کارفرما و دولت براساس آن تنظیم شد. قانون کار، تکالیف، وظایف و حقوق سه ضلع مثلث دولت، کارفرما و کارگر را شرح می‌دهد. به همین مناسبت هر ساله مراسم‌های بسیاری در سطح استان­ها و کشور برگزار می­شود و مطالبات اصلی کارگران در این برنامه­ها در قالب بیانیه صادر می­شود. امسال بیش از سال­های گذشته بیانیه­های کارگری حول محورهای اقتصادی از جمله معیشت، نرخ بالای بیکاری، تورم اقتصادی و غیره بود. در شماره ­های قبلی تحلیل مسائل رفاهی کارگران به ... مطالعه بیشتر

تلاش پزشکان برای قاعده‌گذاری برای خود

  در هفته گذشته اقدامات و اظهارنظرهای مقامات مسئول در نظام بهداشت و درمان کشور انتقادات گسترده‌ای را در میان کاربران برانگیخت. از یک‌سو این مسئولان تلاش داشتند که از افزایش ظرفیت پزشکی جلوگیری نمایند و از سوی دیگر در اظهارنظری دیگر از کمبود پزشک و احتمال فرستادن بیماران به کشورهای دیگر سخن می‌گفتند. مخالفت آن‌ها با افزایش ظرفیت در حالی بود که به بهانه مهاجرت پزشکان پیشنهادهایی مبنی بر افزایش تعرفه پزشکی داشتند. این اقدامات و سخنان از چشم کاربران پنهان نماند و انتقادات گسترده‌ای را در پی داشت. مداخله پزشکان در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در هفته ... مطالعه بیشتر
هفتاد و دومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره هفتاد و دوم

  دریافت نسخه الکترونیکی هفتاد و دومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع   گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در توضیح دلیل بررسی دو شوری طرح تعارض منافع گفت: به دلیل برخی از ابهاماتی که در طرح تعارض منافع وجود داشت به هیئت رئیسه مجلس پیشنهاد دادیم که این طرح به صورت دو شوری بررسی شود. اصغر جهانگیر، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه، خبر داد که این معاونت برنامه ویژه‌ای را با همکاری وزارت‌خانه‌های صمت و جهاد کشاورزی و همچنین اتاق بازرگانی ... مطالعه بیشتر
مالیات

ماژول ۳ کلیپ ۱۵: مثال کاربردی- بخش ۲

کلید درک اینکه چه می‌شود یک نظام مالیاتی موفق می‌شود یا احتمال دارد نشود، به گمانم اینجا در روایت‌های درون محل کار قرار دارد. این روایت که اگر من این کار را بکنم پس آن اتفاق می‌افتد. اگر می‌خواهیم به جامعه‌‌ای برویم که نظام مالیاتی بسیار عالی کار می‌کند من اغلب از نروژ بازدید می‌کنم و نروژ یکی از بالاترین مالیات‌ها را در جهان دارد. ۴۰ مامور وصول مالیات حدود ۷۰ درصد تمام درآمدهای نروژ را جمع‌آوری می‌کنند. آن ۴۰ نفر به خودشان چه چیزی می‌گویند؟ به‌تدریج روشن می‌شود که آنها مورداحترام‌ترین مردم در نروژ هستند. اما ظاهرا آنچه آنها ... مطالعه بیشتر
هنجار

ماژول ۳ کلیپ ۱۴: مثال کاربردی- بخش ۱

  بیائید شبکه اجتماعی بازرس مالیاتی را تصور کنیم، چون برای اینکه کار اداره مالیات راه بیفتد، نیاز به بازرسان مالیاتی است که واقعا انگیزه انجام تمام و کمال وظیفه خود را داشته باشند. پس بیائید به منابع انگیزش‌بخش به بازرس مالیاتی نگاهی بیندازیم. جهان کاملا ساده‌شده‌‌ای را تصور کنید که بازرس مالیاتی فقط دو شبکه اجتماعی دارد. چون او بازرس مالیاتی است البته یک شبکه مربوط به محل کار وی است و بنابراین او در یک شبکه از هم‌سنخ‌های خود، که سایر ماموران وصول مالیات باشند، عضو است. معنایش اینست که او احترام هم‌سنخ‌ها را از سایر ماموران وصول ... مطالعه بیشتر
هنجار

ماژول ۳ کلیپ ۱۳: تکامل هنجارهای اجتماعی

    تا اینجا به هویت‌ها و روایت‌ها نگاه کردیم اکنون بیاییم به هنجارها نگاه کنیم. یک هنجار به تازگی پژوهش‌شده هنجار نسبت به خشونت است. استیو پینکر کتاب درخشانی به نام «فرشته‌های بهتر طبیعت ما» را نوشته است که کاهش تدریجی خشونت را طی دو هزار سال گذشته توصیف می‌کند. چند مثال از کتاب استیو پینکر را اینجا می‌آوریم. یکی که خیلی خاص است درباره بسته شدن پرونده دوئل کردن در اروپا است. قدیم دوئل کردن عادی بود. اگر شما به من توهین می‌کردید من با دوئل شما را به چالش می‌کشیدیم و با هم می‌جنگیدیم حال چه با ... مطالعه بیشتر

شناسایی تعارض منافع؛ گامی مهم در راه عدالت

  گزارش کارشناسی با عنوان «مصداق‌شناسی تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی: گامی در جهت مبارزه با فساد و ارتقاء عدالت» توسط موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی به قلم زهرا اکبری در سال ۱۴۰۰ اجرا و در پاییز ۱۴۰۰ منتشرشده است. این گزارش همان‌طور که از عنوانش پیداست تلاش کرده است به موضوع تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی بپردازد و مصادیق آن را در این سازمان شناسایی کند. سازمان تأمین اجتماعی همان‌طور که در گزارش هم به آن اشاره‌شده است از چندین جهت جایگاه مهمی در میان سازمان‌های اجتماعی و اقتصادی کشور دارد و از همین رو مدیریت تعارض ... مطالعه بیشتر
سیاستگذاری

ماژول ۳ کلیپ ۱۲: تاثیر روایت‌ها بر سیاستگذاری

تا اینجا چندین مثال آوردیم که چگونه هویت‌ها به رفتار شکل می‌دهند و حقیقتا چگونه هویت‌ها را می‌توان تغییر داد. اکنون می‌خواهیم به نقش روایت‌ها دقیق شویم. به یاد دارید که روایت یکی از روش‌های مهمی است که مردم جهان را درک می‌کنند. مردم به قصه‌ها گوش می‌کنند و از آن قصه‌ها است که درک می‌کنند انجام دادن این کار باعث آن نتیجه می‌شود. از این عمل آن برون‌داد حاصل می‌شود. احتمال دارد مردم چیزی را بد برداشت کنند، یا شاید چیزی را اشتباه بفهمند. بیایید به چند مثال نگاه کنیم. مجموعه روایت‌هایی مربوط به این که چانه‌زنی با دیگران ... مطالعه بیشتر

ماژول ۳ کلیپ ۱۱: ناهمخوانی بین هویت و قدرت: چکار می‌توان کرد؟

کشورهای بسیاری در جهان مانند کنیا و تانزانیا نسبتا جدید هستند. وقتی نخستین رهبر در این کشورها به قدرت می‌رسد، وضعیت معمول دقیقا شبیه وضعیتی است که نایره نگرانش بود. هویت‌ها در سطح مادون ملی هستند و ساختار قدرت، قدرت استعماری، به ارث رسیده اساسا قدرتی که به رهبر می‌دهد در سطح ملی است. نایره کاملا حق داشت نگران باشد چون تنش، ناهمخوانی بین ساختار هویت و ساختار قدرت وجود داشت. در جهان این خیلی رایج است. درباره آن چکار می‌توانید بکنید؟ واقعا کاملا بدیهی است که دو کار بتوانید بکنید. یکی همان کاری که نایره کرد و تلاش کنید ... مطالعه بیشتر
هویت

ماژول ۳ کلیپ ۱۰:  ناهمخوانی بین هویت و قدرت

در دو فصل نخست به قدرت توجه کردیم و اینک هویت را وارد بحث کردیم. حال می‌خواهیم هر دو را با هم جمع کنیم. همه جوامع ساختار قدرت و ساختار هویت دارند. پس در اینجا برای ساده نگهداشتن مسائل، ساختاری متشکل از قدرت و نیز هویت داریم که در سه سطح ملی، فراملی و مادون ملی (خرده ملی) عمل می‌کند. هر دو قدرت و هویت‌ها می‌توانند در هر جایی روی این طیف جای بگیرند. بیائید با مثال عملی امپراتوری روم شروع کنیم. در آن زمان دور یکی از شگفت‌آورترین امپراتوری‌های مشهور جهان بود. قدرت در این امپراتوری کجا بود؟ خب ... مطالعه بیشتر