حوزه پولی و مالی

تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی

«تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی» توسط آگوست راینیش و کریستینا نهر نگاشته شده و در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» آمده است. راینیش استاد حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه وین است و نهر در وزارت اقتصاد، خانواده و جوانان کشور اتریش مشغول به کار است. نویسندگان در این مقاله «ابتدا معیارهای قانونی قابل اجرا برای تعیین تعارض منافع احتمالی در حکمیت سرمایه‌گذاری با تمرکز بر کنوانسیون مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID) و قوانین داوری ICSID و همچنین با در نظر گرفتن قوانین داوری آنسیترال (کمیسیون حقوق تجاری سازمان ملل) را ارائه می‌دهند. سپس ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع و خشم عمومی علیه پاداش‌های دریافتی بانکداران

موضوعی که نویسنده در این نوشته به بررسی آن می‌پردازد، موضوعی است که نام آن را «تهدید» می‌نامد. استدلالی که شرکت‌های سرمایه‌گذاری/ مدیران دارایی، مدیران ارشد یا معامله‌گران بانک‌های سرمایه‌گذاری سهامی عام در خصوص تشویق‌های سالانه‌شان ارائه می‌دهند آن است که در صورت عدم پرداخت چنین تشویق‌هایی بهترین کارمندانشان آنجا را ترک کرده و به شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی یا صندوق‌های پوششی خواهند پیوست. ضرر کننده اصلی این انتقال سهامداران و مشتریان عمومی بانک‌ها هستند که چنین استعدادهایی را از دست خواهند داد. بنابراین در اینجا تهدید آن است که در صورت عدم پرداخت پاداش، کارمندان بانک‌های سهامی عام را ترک ... مطالعه بیشتر

اصلاح قیمتی و تعارض منافع

هفتۀ گذشته مهم‌ترین تصمیمی که در حوزۀ حکمرانی فضای کشور را تحت تاثیر قرار داد، اجرای برنامۀ حذف ارز ترجیحی (یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی) و آزادسازی قیمت‌های بخشی از کالاهای اساسی کشور بود که دولت از آن با عنوان «مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها» یاد می‌کند. این تصمیم تاکنون واکنش‌های زیادی هم در سطح عمومی برانگیخته و هم موجب سوال و مباحثه در محافل نخبگانی شده است. از یک منظر کلان، تعارض منافع مشتمل بر تضاد منافع گروه‌ها و اقشار چندگانه اجتماع است. برای مثال، درگیر شدن پزشکان، سهامداران بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خصوصی، شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی و ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع ناشی از عدم تقارن اطلاعات مانعی در کسب اعتبار سهل و ارزان

اینکه بانک‌ها اجرای بخشنامه «عدم نیاز به ضامن در پرداخت تسهیلات خرد» را بپذیرند و این دستور را به‌طور کامل اجرایی کنند جای تردید است. سؤالی که اینجا مطرح می‌شود این است که پیش‌نیاز چنین دستوری چه چیزی است و فراهم کردن چه الزاماتی می‌تواند در تحقق بهتر این دستور مؤثر باشد؟ و در اصل چگونه می‌توان دریافت اعتبار را تسهیل کرد و هزینه آن را کاهش داد؟ در اعطای اعتبار میان منافع اعتباردهندگان و اعتبار گیرندگان تعارض منافع وجود دارد. ریشه اصلی این تعارض منافع عدم تقارن اطلاعات است. عدم تقارن اطلاعات زمانی رخ می‌دهد که اطلاعات دو طرف ... مطالعه بیشتر

نقش تعارض منافع در حاکمیت شرکتی در بخش خدمات مالی

ایجاد اعتماد در فضای کسب‌وکار برای مشتری اقدامی واجد اهمیت است، این امر در بانکداری اهمیتی دوچندان دارد زیرا این مشتری است که سرمایه خود را در اختیار بانک قرار می‌دهد. بنابراین تقاضا برای خدماتی در این حوزه افزایش‌یافته که عاری از هرگونه تعارض منافع باشد. اما دستیابی به چنین خدماتی عملاً ناممکن است اغلب خدمات دهندگان ادعای ارائه خدماتی این‌گونه دارند در حالی که در واقعیت اعمالشان ناقض استانداردهایشان است. فضای حقوقی و تنظیمی چارچوب عمل بانک‌ها را معین می‌کند. تعارض منافع از مهم‌ترین موضوعات در این حوزه است. در این زمینه از هیئت‌مدیره انتظار می‌رود مصادیق تعارض منافع ... مطالعه بیشتر

استقلال بانک مرکزی در گرو مدیریت تعارض منافع

۱۲ روز به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ باقی مانده است و در چند روزی که از اعلام اسامی کاندیداهای تأیید صلاحیت‌شده گذشته، نامزدها سعی داشته­اند تا با وعده‌های خود، در میان عموم مردم و متخصصین حوزه­های گوناگون جلب‌توجه کرده و آرای آن‌ها را به سمت خود متمایل کنند تا بتوانند در این مسابقه پیروز میدان باشند؛ با توجه به شرایط نامناسب اقتصادی کشور، بسیاری از این وعده‌ها به موضوعاتی اقتصادی همچون پرداخت یارانه، وام، مسکن، تورم، استقلال بانک مرکزی و … معطوف بوده است. در میان موضوعات مطرح­شده بحث استقلال بانک مرکزی در این نوشتار موردبررسی قرار گرفته است، ... مطالعه بیشتر

فقر و تعارض منافع در بخش مالی

تأمین مالی مهم‌ترین وظیفه و رسالت بانک‌ها در قبال اقتصاد است و تخصیص بهینه و عادلانه، غایت مطالبه‌ای است که هر اقتصادی از شبکه‌ی بانکی دارد. درصورتی‌که تخصیص بهینه‌ی منابع اعتباری اتفاق نیفتد، ثبات اقتصاد کلان آسیب می‌بیند و اقتصاد می‌تواند دچار رکود یا تورم شود. تورم، پدیده‌ی آشنای ایرانیان در نیم‌قرن اخیر را می‌توان یکی از عوامل مهم مؤثر بر تشدید نابرابری تلقی کرد؛ بنابراین اولین مکانیسم، تأثیرِ بخش مالی بر نابرابری تورمی است که با تخصیص غیر بهینه‌ی پول یا اعتبار توسط نظام بانکی اتفاق می‌افتد، اما گذشته از تورم عوامل دیگری نیز از جمله تعارض منافع در ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

دعوت به کمپین تلفنی؛ بررسی ضوابط منع تعارض منافع در صندوق‌های سرمایه‌گذاری

مسئله تعارض منافع را می‌توان در هر سازمان و شرکتی یافت و حتی فراتر از آن در میان زندگی عمومی افراد. یکی از مکان‌هایی که این مسئله نمود پیدا می‌کند صندوق‌های سرمایه گذاری هستند که به دلیل رونق بازار بورس اوراق بهادار در اوایل سال جاری این شرکت‌ها نیز فعالیتشان رونق بیشتری یافت که این امر لزوم گسترش و رشد این بازار را دوچندان می‌کند. مسئله تعارض منافع در این صندوق‌ها می‌تواند از انجام معاملات شخصی کارمندان آن‌ها و سوءاستفاده از سرمایه سرمایه‌گذاران به وجود آید؛ سرمایه‌گذارانی که به دلیل عدم تخصص و زمان کافی به منظور حفظ و افزایش ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع بانک مرکزی و شبکه بانکی

تعارض منافع بین بانک مرکزی و شبکه بانکی

  گستردگی نظام پولی و تأثیرگذاری آن بر تمامی پیکره‌ی جامعه، علاوه بر این‌که اهمیت ارزیابی تعارض منافع بین بانک مرکزی و شبکه بانکی را آشکار می‌نماید، دلیل بر ظرفیت بالای بروز موقعیت متعارض برای نقش‌آفرینان اصلی آن است. برای بهبود کیفیت ایفای نقش نظام بانکی در اقتصاد ملی باید زمینه تعارض منافع را در آن محدود نموده و موارد ناگزیر و ذاتی را قاعده‌مند ساخت. موفقیت در این هدف در گرو شناسایی صحیح مصادیق این پدیده و بسترهای بروز آن است. ازجمله ارتباطات موجود در نظام بانکی که می‌تواند دارای انواع تعارضات منافع بوده و تأثیر بسیار مخربی در ... مطالعه بیشتر
نظارت در بانک مرکزی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع در نظام بانکی از کجا نشأت می‌گیرد و چه باید کرد؟

یکی از مهم‌ترین وظایف بانک مرکزی نظارت بر شبکه بانکی و تنظیم بازار پول است. یکی از اصلی‌ترین وجوه این نظارت خودش را در جلوگیری از اضافه برداشت بانک‌ها و بدهکار شدن آن‌ها به بانک مرکزی نشان می‌دهد. با نگاهی اجمالی به وضعیت استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی خواهیم دید که این وظیفه مهم، بسیار تضعیف شده و به فراموشی سپرده شده است. زیرا جریمه‌ای که بانک مرکزی در قبال این تخلف از بانک‌ها دریافت می‌کند با تصویب مجمع عمومی آن می‌تواند درآمد بانک مرکزی محسوب شده و باعث افزایش هزینه‌های پرسنلی و … شود. این وضعیت به صورت کاملاً ... مطالعه بیشتر
تعارض وظایف- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع در بانک مرکزی (قسمت ۱): تعارض وظایف

وظایف بانک مرکزی در ایران متعدد بوده و شامل سیاست‌گذاری پولی و ارزی؛ نظارت بر بانک‌ها؛ حراست از استواری نظام پرداخت‌ها؛ تلاش برای کنترل نرخ تورم؛ ثبات نظام پرداخت و بقای شبکه بانکی؛ و انطباق بانک‌ها با قوانین می‌باشد. این اهداف و وظایف مختلف ممکن است بانک مرکزی را در موقعیت‌های تعارض منافع که مهمترین آن‌ها تعارض وظایف است، قرار دهد. از مهم‌ترین مصادیق تعارض وظایف در بانک مرکزی می‌توان به تعارض وظیفه ثبات نظام پرداخت و استواری و بقای بخش بانکی با وظیفه نظارت بر بانک‌ها و انطباق عملکردشان با قوانین اشاره کرد. از آن‌جا که برخورد قاطع بانک ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در سیستم بانکی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

کشاکش منافع| قسمت سوم: تعارض منافع در نظام بانکی

  نظام بانکی یکی از ابرچالش‌های پیش روی اقتصاد کشور است. بدون شک ریشه بسیاری از کژکارکردی‌های نظام بانکی در ایران به موقعیت‌های تعارض منافع در نظام بانکی و بانکداری ما برمی‌گردد. بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر و یا تنظیم‌گر در سیستم بانکی، نقش محوری در رفع موقعیت‌های تعارض منافع یا تبدیل آنها به موقعیت‌های فسادخیز دارد. در سومین قسمت از برنامه کشاکش منافع به سراغ گفتگو با دکتر احمد عزیزی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی و دکتر علی سعدوندی استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی رفتیم تا ضمن آشنایی با مصادیق تعارض منافع در نظام بانکی و علی‌الخصوص بانک ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع کارکنان صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تعارض منافع کارمندان آن‌ها

رکود و نااطمینانی در بازارهای پول، ارز، طلا، مسکن و … و افزایش مداوم و افسارگسیخته تورم در کشور طی یک سال گذشته مردم را برای حفظ سرمایه خود و جلوگیری از کاهش ارزش آن در کنار تشویق و ترغیب دولت، به سمت بازار سرمایه سوق داد. این هجوم بی‌سابقه افراد موجب شد تا افراد بدون اطلاعات کافی اقدام به فعالیت در بازار سرمایه کنند و از ظرفیت‌های آن که تا چندی قبل هیچ اطلاعی از آن نداشتند، استفاده نمایند. یکی از این ظرفیت‌ها که البته بسیار می‌تواند به کمک افرادی که اطلاع و آگاهی و زمان کافی در خصوص ... مطالعه بیشتر

بررسی مصادیق تعارض منافع در شبکه بانکی (با تمرکز بر بانک مرکزی)

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در مسیر پیشبرد مأموریت و رسالت خود برای شناخت هرچه بیشتر مصادیق تعارض منافع در دستگاه‌های دولتی و عمومی کشور و ارائه راهکارهای سیاستی برای مدیریت آن، بخصوص تعارض منافع در شبکه بانکی، علاوه بر استفاده از ظرفیت کارشناسی خود از پژوهشگرانی که به‌طور مشخص درباره تعارض منافع پژوهش انجام داده‌اند نیز برای ارائه یافته‌های خود دعوت به عمل می‌آورد. بر همین اساس سه‌شنبه، ۳۱ تیر، فرشته الهی، پژوهشگر بانکداری اسلامی، به ارائه مصادیق تعارض منافع در شبکه بانکی با تمرکز بر بانک مرکزی پرداختند. این جلسه در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی ... مطالعه بیشتر
رانت اطلاعاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اعضای شورای پول و اعتبار بدون شغل موازی

اشتغال هم‌زمان به‌عنوان یکی از مصادیق تعارض منافع زمینه بروز فساد گسترده‌ای در تمام بخش‌های اقتصاد فراهم کرده است؛ از مسئولین وزارتخانه‌هایی که به شرکت‌های خصوصی خودشان مجوز بی‌ضابطه می‌دهند تا افرادی که با وجود اشتغال در نهادی مثل بانک مرکزی به‌طور غیررسمی به شبکه بانکی هم مشاوره می‌دهند. کارشناسان می‌گویند مثل قانونی که تعیین کرده اعضای شورای پول و اعتبار افرادی باشند که در بخش دیگری سمت دارند؛ درحالی‌که هم‌زمان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تصمیمات را در حوزه پولی و بانکی می‌گیرند. به‌زعم تحلیلگران این حوزه، درواقع برای ممانعت از سودجویی از این راه قانون هست اما کامل نیست، نظارت ... مطالعه بیشتر

معامله سهام با اطلاعات پنهانی

هرگونه استفاده از اطلاعات نهانی جرم است و با افرادی که از این اطلاعات به نفع خود سود ببرند، برخورد قانونی می‌شود. یک سر ماجرای استفاده از رانت اطلاعاتی در بازار سرمایه می‌تواند به اشتغال هم‌زمان افراد در بورس و شرکت‌ها برسد. هرچند قانون این اتفاق را ممنوع کرده؛ اما گاه راه‌هایی برای دور‌زدن این قانون وجود دارد که زمینه سوءاستفاده را فراهم کرده است. بنا به تعریف مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی چنانچه یک مقام عمومی منافعی در فعالیتش با شرکت‌های خصوصی داشته باشد یا اشتغال هم‌زمان در حوزه‌های نزدیک به‌ هم در بخش‌های خصوصی و عمومی ... مطالعه بیشتر

معامله‌گران در سایه

تعارض منافع در اقتصاد ایران پدیده مرسومی است که گرچه سویه‌های مثبتی می‌تواند داشته باشد در عین حال می‌تواند زمینه‌ساز فساد شود. این روزها که تنور بازار بورس داغ است، تعارض منافع در این بازار هم رایج‌تر و گسترده‌تر از قبل شده؛ افراد و گروه‌هایی که به واسطه شغل و سمت خود در شرکت‌های بورسی بزرگ به بانک اطلاعاتی دسترسی دارند که سایر سهامداران خرد و معمولی هیچ اطلاعی از آنها ندارند و برایشان قابل دسترس نیست. غلامرضا سلامی در گفت‌و‌گو با «شرق» مصادیق تعارض منافع در بازار سرمایه را لیست می‌کند و البته به مصادیقی از آن که خیر ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در بورس اوراق بهادار

اتفاقات عجیب در بازار سرمایه کم نیست. اینکه برخی شرکت‌ها و دارایی‌ها قیمت‌های آن‌چنانی دارند و قیمتشان در سه ماه ۱۰ برابر می‌شود، از همین مسائل عجیب است که به‌ویژه در یک سال گذشته زیاد رخ داده است. سهام کنتورسازی هم یکی از همین عجایب بود. سهام این شرکت مانند دیگر شرکت‌ها در حال معامله بود و روند طبیعی خود را طی می‌کرد تا اینکه به‌دلیل ارائه اطلاعات اشتباه و انتشار آن روی سایت کدال، زمینه ضرر و زیان صدها سهام‌دار در این بازار ایجاد شد. این عجایب همچنان در بورس دیده می‌شود؛ اما علت این ماجراها چیست؟ اشتغال هم‌زمان ... مطالعه بیشتر
ریسک بانک

افزایش ریسک بانکداری به واسطه اشتغال هم‌زمان

اشتغال هم‌زمان یک فرد در بخش دولتی و خصوصی در یک حوزه واحد که مصداقی از تعارض منافع است، به عقیده حجت‌الله صیدی، مدیرعامل بانک صادارت، اگر به فساد منجر نشود، حتما به ناکارآمدی یا اخلال در عملیات منجر می‌شود که خسارت‌بار است. حداقلش این است که ریسک بانک را بالا می‌برد. به طور مثال، اگر در یک بانک سهام عمده دست یک گروه باشد و آن گروه نفوذ قابل ملاحظه در آن بانک داشته باشند، به این معنی که اکثریت هیئت‌مدیره را داشته باشند یا مدیرعامل نماینده آنها تلقی شود، ممکن است تسهیلات بیشتری به آن گروه اختصاص پیدا ... مطالعه بیشتر
در‌های گردان

لایحه تعارض منافع در تعلیق

بانک مرکزی چه در جایگاه نهاد ناظر بر بانک‌ها و چه به‌عنوان سیاست‌گذار پولی باید از هر نوع پرتگاهی برای فساد و تعارض منافع دور باشد. این مسئله‌ای است که به‌تازگی بیش از پیش در فضای کارشناسی پررنگ شده است. سیدفرید موسوی، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد و نماینده مردم تهران، در‌های گردان را به‌عنوان یکی از اشکال مهم تعارض منافع، از مهم‌ترین معضلاتی می‌داند که سال‌هاست دامن‌گیر نظام بانکی ایران شده است. او با بیان اینکه تا امروز برای این مسئله خلأ قانونی وجود داشته، به طرح بانکداری اسلامی اشاره می‌کند که در صورت تصویب قادر است بخش‌هایی از این معضل ... مطالعه بیشتر