تعارض منافع

تعارض منافع فردی و سازمان در صنعت برق و کیفیت دسترسی شهروندان به برق

دسترسی به برق جزء جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم است. فرایند تولید برق، انتقال و توزیع آن به مردم و دیگر صنایع و از سوی دیگر قیمت تمام شده برق بر روی کیفیت دسترسی به برق اثرگذار است. مدیریت قطعی‌های برق در تابستان و یا تولید مازاد برق در زمستان، یارانه و قیمت‌گذاری برق، خریدوفروش برق در بورس انرژی، صادرات و واردات برق از جمله مسائلی است که صنعت برق همواره باید در مورد آن تصمیم‌گیری کند. با تمام مسائلی که وزارت نیرو با آن روبرو است، مطالعه تعارض منافع در بخش برق از آنجایی اهمیت دارد که اولاً برق جزو ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع، کالای گران‌بهای مسکن شهری و فقر مسکن

مسکن از یک‌سو نیاز اولیه و ضروری تمام شهروندان است و تأمین نیازهای اولیه از وظایف دولت‌ها محسوب می‌شود و از سوی دیگر مسکن شهری در بستری از تعارضات منافع تبدیل به کالایی گران‌بها شده است و درنتیجه فقر شهری را افزایش داده است. به‌علاوه وجود تعارضات منافع متعدد در حوزه مسکن، نه تنها بر کیفیت ساخت‌وساز در ایران تأثیر سوء داشته بلکه سلامت جان شهروندان را نیز به خطر انداخته و با کاهش طول عمر ساختمان‌ها به هدررفت منابع ملی منجر شده است.  به سبب موردتوجه قرار نگرفتن تعارض منافع در سیستم اداری – اجرایی و وضع قوانین در ... مطالعه بیشتر

پیامدهای تعارض منافع در محیط‌زیست و راهکارهایی برای غلبه بر آن

تعارض منافع زمانی رخ می‌دهد که فردی در جایگاه مسئولیت – به عنوان مثال، یک محقق دانشگاهی، وکیل، مدیر، ناظر یا پزشک- دارای منافع حرفه‌ای و شخصی‌ای باشد که با یکدیگر رقابت می‌کنند بطوریکه این تعارض انجام وظایف حرفه‌ای آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، تعارض منافع لزوماً به خودی خود بد نیست مگر آنکه به فساد منتهی شود. بانک جهانی تعریفی از فساد ارائه داده است: «سوءاستفاده از جایگاه عمومی برای به دست آوردن منافع شخصی» . تعریف بانک جهانی به گونه‌ای است که می‌توان گفت مفهوم تعارض منافع و فساد به شدت به هم پیوسته ... مطالعه بیشتر

ناکامی‌های مدیریت پسماند و سیاست‌گذاری‌های آن از منظر تعارض منافع

مدیریت پسماند در تهران با مسائل جدی روبروست؛ نرخ ناچیز بازیافت، شیوه‌های سنتی و غیراصولی جمع‌آوری و دفن زباله، وضعیت نامناسب کارگران جمع‌آوری پسماند و عدم شفافیت در گردش‌های مالی عظیم این صنعت نمونه‌هایی از این مشکلات است. در دو دهه اخیر علی‌رغم آن که لزوم ساماندهی به وضعیت مدیریت پسماند، افزایش نرخ بازیافت و اجرای طرح تفکیک از مبدأ برای مدیریت شهری تهران محرز شده و پژوهش‌های بسیاری نیز در این حوزه از سوی سازمان‌های مربوطه و نهادهای پژوهشی انجام شده است، با این حال نتیجه این تلاش‌ها‌ چندان رضایت‌بخش نبوده و بهبود چندانی در سازوکارهای مدیریت پسماند حاصل ... مطالعه بیشتر

صد هفته، صد گام کوچک: مدیریت تعارض منافع برای توانمندسازی حاکمیت و جامعه

انتشار خبرنامۀ هفتگی مدیریت تعارض منافع با صدمین شماره در دورۀ فعلی خود پایان می‌پذیرد. این خبرنامه از تیر ۱۳۹۹ بر اساس نیاز به فعالیت ترویجی و تقویت ادبیات نظری-تحلیلی حول مدیریت تعارض منافع در محافل علمی و سیاستگذاری و شناسایی و تقویت شبکه‌ای از افراد دغدغه‌مند برای حل این معضل ملی شکل گرفته و منتشر شد. ایدۀ اصلی در پیگیری موضوع تعارض منافع در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه این بوده که برخلاف رویکردی که به مدیریت تعارض منافع به مثابه امری اداری-حاکمیتی صرف نگریسته و با راهکارهایی از همین خاستگاه درصدد حل و فصل موضوع است (راهکارهایی که ... مطالعه بیشتر

فضای مجازی؛ فرصتی برای شفافیت

درحالی‌که تعارض منافع موضوعی تخصصی است که پیش از هر گروه دیگری سیاست‌گذاران باید با آن آشنایی داشته و از قرار گرفتن در موقعیت‌های آن خودداری کنند، وقایع موجود نشان می‌دهد که گویا عموم افراد جامعه با آن آشنایی بهتری دارند. هرچند شاید منفعت حاصله برای سیاست‌گذاران ایجاب می‌کند که چشم خود را بر روی چنین موقعیت‌هایی که خود در آن هستند، ببندند اما در برخی موارد هم ناآشنایی با آن سبب شده است که به تعارضات دامن زنند. هرچند برخی افراد نیز به‌جای افزایش دانش خود در این حوزه و اقدامی جدی برای جلوگیری از آن ترجیح می‌دهند که ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره صدم

دریافت نسخه الکترونیکی صدمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: شهباز حسن‌پوربیگلری، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، تجمیع تمام امور مربوط به ایجاد نیاز، تجارت و تنظیم بازار دارو در یک وزارتخانه یعنی بهداشت و سازمان غذا و دارو را عامل بروز تعارض منافع عنوان کرد. بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، از شناسایی حدود ۷۰ تا ۸۰ نقطه تعارض منافع ساختاری سازمانی شخصی و فرآیندی در جای جای نهاد دولت و سایر قوا توسط مرکز پژوهش‌ها خبر داد. سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در بیانیه‌ای ... مطالعه بیشتر

گفتگوی اجتماعی برای معضل تعارض منافع بالقوه در اصناف

  در سالیان اخیر به طور مکرر، مسئلۀ تعارض منافع اصناف و گروه‌های حرفه‌ای به عنوان یکی از علل بروز ناکارآمدی و نارضایتی در استفاده از نیروی انسانی متخصص کشور به سبب انحصار اصناف موضوع بحث بوده است. در همین خبرنامه نیز این موضوع در موارد متعدد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در هفتۀ اخیر بحث افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی بار دیگر به بروز مناقشه در این زمینه حول صنف پزشکان انجامید. از یک سو در برخی اندیشکده‌ها و به تبع آن در مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی، بحث تعارض منافع پزشکان به عنوان مانع ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع و مداخله قوا در امور یکدیگر

نظام حکمرانی ایران به انحا مختلف از وجود تعارض منافع رنج می‌برد که بخش عمده‌ای از آن حالت ساختاری داشته و با جابجایی و تعویض افراد نیز قابل‌حل نیست. یکی از این موارد رابطه بین قوای سه‌گانه کشور است که در برخی موارد سبب می‌شود برخی افراد از یک قوه برای به دست آوردن منفعتی در امورات مربوط به قوه‌ای دیگر دخالت کنند. بارزترین این امر در مورد نمایندگان مجلس صدق می‌کند که به دلایل مختلف فشارهایی را بر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی وارد آورند. هرچند وظیفه نظارت بر اجرای قوانین و پیگیری امور بر عهده نمایندگان مجلس است؛ اما ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و نهم

دریافت نسخه الکترونیکی نود و نهمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: کارگروه ویژه بررسی مدیریت تعارض منافع با حضور محمد دهقان معاون حقوقی رئیس‌جمهور، حجت‌الاسلام و المسلمین درویشیان نماینده ویژه رئیس جمهور در امر مبارزه با فساد، سردار یزدی رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی و برخی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و کارشناسانی از سازمان اداری و استخدامی کشور، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و معاونت حقوقی کشور برگزار شد. در جلسه کمیسیون اجتماعی اولویت‌های کاری کمیسیون برای سال سوم کاری ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع: از ساخت اداری تا عرصۀ عمومی

در میان فیلسوفان و نظریه‌پردازان اجتماعی معاصر، یورگن هابرماس، نظریه‌پرداز به‌جای‌مانده از مکتب انتقادی (فرانکفورت) از معدود کسانی است که پل زدن میان نظام هنجاری، اخلاق، واقعیت و قانون را در کانون نظریه‌پردازی خود قرار داده است. میان واقعیت‌ها و هنجارها: مشارکتی در نظریه‌ی گفتمان دموکراسی و قانون (۱۹۹۲) عنوان کتابی است از این نظریه‌پرداز شهیر که یک دهه پس از کتاب معظم نظریۀ کنش ارتباطی نگاشته شده است. فراهم آوردن بنیاد هنجاری برای قانون مشروع از ایده‌های نسبتاً دیرپای هابرماس است که در این کتاب از زاویۀ جدیدی مورد بحث قرار گرفته است. اگر بخواهیم نظرات هابرماس در این ... مطالعه بیشتر

شمشیر دولبه توجه به تعارض منافع

نظام حکمرانی ایران از مسائل و مشکلات مختلفی رنج می‌برد که تعارض منافع یکی از مهم‌ترین آن‌هاست. جلب‌توجه مردم به این مسئله و مشکلاتی که در پی دارد، می‌تواند کمک کند که بسیاری از موقعیت‌های تعارض‌آمیز که از دید سیاست‌گذاران و همچنین نهادهای ناظر پنهان مانده است، عیان شده و بتوان در راستای رفع آن‌ها کوشید؛ مانند آنچه در حوزه محیط‌زیست مشاهده می‌شود؛ اما از سوی دیگر این احتمال وجود دارد که تأکید بیش‌ازحد بر تعارض منافع در حوزه‌ای خاص سبب شود که باب هرگونه سخن یا اقدامی با اتهام نفع‌بری بسته شده و نتوان اقدامی درخور کرد. چنانچه این ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و هشتم

دریافت نسخه الکترونیکی نود و هشتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ابوالفضل ابوترابی، عضو کمیسیون امورداخلی کشور و شوراهای مجلس با تاکید بر نقش تعارض منافع در بروز حادثۀ متروپل از همکاری نزدیک دولت و مجلس برای به سرانجام رسیدن قانون مدیریت تعارض منافع به عنوان اقدام بنیادی در حل این مسائل خبر داد. اسدالله عباسی (استاندار گیلان) و محمدعلی نوبخت (فرماندار شهرستان ساری) بر لزوم توجه به تعارض منافع در حوزۀ مجوز ساخت از سوی دهیاری‌ها و توزیع آرد تاکید کردند که بیانگر توجه وزارت ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع مربوط به حقوق مدیران و هیئت‌مدیره

اولین موضوعی که در حوزه تعارض منافع شرکت‌ها بحث می‌شود تعیین حقوق هیئت‌مدیره یا مدیران است بخصوص زمانی که آن‌ها خود پاداش‌هایشان را تنظیم کنند. هرچند برای مدیریت این موقعیت راهکارهایی همچون تعیین پاداش بر اساس نمودارهای عملکردی یا سود شرکت پیشنهادشده است اما این راهکارها نیز مشکل تعارض منافع را حل نمی‌کنند زیرا ممکن است اعضای هیئت‌مدیره برای کسب سود بیشتر دارایی‌ها را بیش‌ازحد و بدهی‌ها را کمتر از حد ارزیابی کنند. قاعده گذاری در مورد حقوق مدیریت و هیئت‌مدیره چگونه انجام شود؟ همان‌طور که گفتیم در غیاب حوزه‌های قضایی عموماً این مدیران هستند که برای خود پاداش تعیین ... مطالعه بیشتر

حادثۀ ریزش ساختمان متروپل و تعارض منافع سازمانی

در دو هفتۀ اخیر و در پی فاجعه ریزش ساختمان متروپل در آبادان، موضوع تعارض منافع دستگاه‌های مسئول در امر ساخت‌وساز به ویژه شهرداری به مبحث داغی در فضای عمومی بدل شده است. هم تعداد زیادی از نمایندگان مجلس، نمایندگان اصناف و تشکل‌های حرفه‌ای و نمایندگان شوراهای شهر در این زمینه اظهارنظر کرده‌اند و هم در فضای مجازی به ویژه توئیتر، کاربران به طور مکرر بر دخیل بودن تعارض منافع در این حادثه تاکید دارند. عمدۀ اظهارنظرها نیز حول تاکید بر نقش تعارض منافع شهرداری آبادان در این زمینه است؛ موضوعی که به ویژه پس از مصاحبۀ دو هفته پیش ... مطالعه بیشتر

مردم؛ اولین قربانیان تعارض منافع

حادثه متروپل نشان داد که چگونه درگیر شدن سیاست‌گذاران به رقابت‌های سیاسی می‌تواند تبعاتی سهمگین برای مردم داشته باشد. درحالی‌که مدت‌ها بین دولت قبل و مجلس درگیری‌هایی بین لایحه و طرح مدیریت تعارض منافع وجود داشت، برخی نهادها از فرصت نبود قانونی جامع استفاده کرده و اقداماتی را انجام داده‌اند که بیشترین آسیب را برای مردم داشته است. چنانچه امروز خبر می‌رسد فقط در بخش ساختمان‌سازی تعداد زیادی ساختمان ناایمن همچون متروپل وجود دارند که علاوه بر منفعت‌طلبی سازندگان و مالکان آن ناشی از تعارض منافع نهادهای ناظر همچون شهرداری‌ها هستند. همین موضوع را نیز می‌توان در بخش خودروسازی مشاهده ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و هفتم

دریافت نسخه الکترونیکی نود و هفتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: علی حدادی، عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس تاکید کرد: دخالت نمایندگان مجلس در انتصاب مدیران اجرایی آسیب‌های فراوانی به‌دنبال دارد که مهمترین آن تعارض منافع است. مجتبی یوسفی، عضو مجمع نمایندگان خوزستان اظهار داشت: حوادثی نظیر حادثه ساختمان متروپل در آبادان نتیجه اتخاذ تصمیمات غلط و همچنین تعارض منافع در اتخاذ تصمیمات است. محمد رئیس زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی ضمن رد وجود تعارض منافع در این سازمان گفت: قبل از طرح ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی

«تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی» توسط آگوست راینیش و کریستینا نهر نگاشته شده و در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» آمده است. راینیش استاد حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه وین است و نهر در وزارت اقتصاد، خانواده و جوانان کشور اتریش مشغول به کار است. نویسندگان در این مقاله «ابتدا معیارهای قانونی قابل اجرا برای تعیین تعارض منافع احتمالی در حکمیت سرمایه‌گذاری با تمرکز بر کنوانسیون مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID) و قوانین داوری ICSID و همچنین با در نظر گرفتن قوانین داوری آنسیترال (کمیسیون حقوق تجاری سازمان ملل) را ارائه می‌دهند. سپس ... مطالعه بیشتر

خصوصی‌سازی با چاشنی تعارض منافع

پرونده خصوصی‌سازی در ایران با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بود، بطوری‌که به عقیده بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران آنچه از واگذاری‌ها مورد انتظار بود هیچ‌گاه محقق نشد. تعدادی از بنگاه‌های خصوصی‌شده بار دیگر به دولت بازگردانده شد، بسیاری از آن‌ها در غالب رد دیون دولت به نهادهای عمومی غیردولتی واگذار شد و نهایتاً هم اعتصابات و نارضایتی کارکنان بنگاه‌ها همگی حکایت از آن داشت که خصوصی‌سازی‌های انجام شده به موفقیت لازم دست نیافته‌اند و در بسیاری از موارد نیز منجر به هدر رفت منابع شده‌اند. اکنون پس از گذشت دو دهه از شروع خصوصی‌سازی در کشور، نخستین رویداد بین‌المللی ... مطالعه بیشتر

ریزش متروپل، بزنگاه تعارض منافع نهادهای عمومی و دولتی

متروپل در کانون توجه توئیتری‌ها در هفتۀ گذشته، بیشترین توئیت‌های کاربران فضای مجازی که به مسئلۀ تعارض منافع پرداخته، حادثۀ ریزش ساختمان متروپل آبادان را در کانون توجه خود قرار داده‌اند. محور واحدی در تمام این توئیت‌ها مشهود است، آن هم در وهلۀ اول، تعارض منافع شهرداری در مشارکت در ساخت این پروزه است که از سوی رئیس کمیسیون عمران مجلس به طور رسمی مورد تصریح قرار گرفت. در همین رابطه یکی از کاربران فضای مجازی چنین توئیت کرد: «تلخ‌ترین خبری که امروز شنیدم این بود که شهرداری آبادان در متروپل شریک بوده است. فلذا تعارض منافع گردنه فساد در ... مطالعه بیشتر