تحلیل تعارض منافع در فضای مجازی

نفع‌بری شرکت‌های فعال بورس

دانش تخصصی یا پوششی برای نفع‌بری

در سال جدید کاربران متعددی درباره دانش تخصصی در بازار بورس و حضور کارشناسان در قالب پوششی برای نفع‌بری خودشان نوشته‌اند، درحالی‌که امسال به‌واسطه جو انتخاباتی، این مفهوم جای خودش را در سیاست نیز بازکرده است. ماهیت سیاسی تعارض منافع در تلگرام در تلگرام و توییتر مطالب متفاوتی پیرامون تضاد یا تعارض منافع از اقبال برخوردار شده‌اند و بیش‌ترین توجهات را به خود جلب کرده‌اند. در تلگرام بیش‌ترین تأکید بر تعارض منافع ماهیتی سیاسی داشته و هر دو گروه اصلاح‌طلب و اصول‌گرا تلاش‌هایی را برای ارائه برنامه‌هایی جهت مقابله با تعارض منافع چه در راستای انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ و ... مطالعه بیشتر
فضای مجازی

پس از یک سال: کاربرانی آگاه‌تر و مطالبه‌گرتر در فضای مجازی

اواخر فروردین‌ماه ۱۳۹۹ پروژه رصد و تحلیل فضای مجازی درباره موضوع تعارض منافع در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه آغاز شد و هر هفته نگاه و جریان‌های قالب در موضوع تعارض منافع موردبحث و بررسی قرارگرفته است. پس از ۴۵ شماره از تحلیل فضای مجازی که در خبرنامه‌های هفتگی مرکز به‌صورت عمومی در اختیار مخاطبان قرار گرفت، امروز می‌توان چند ادعا را مطرح کرد. اول آنکه به‌طور مشخصی درک و تحلیل کاربران فضای مجازی از چیستی و تعریف تعارض منافع و نحوه مدیریت آن بهبودیافته است. استفاده دقیق از واژه تعارض منافع و متمایز کردن آن از تضاد منفعت دو ... مطالعه بیشتر

نظر کاربران توئیتری درباره تعارض منافع در وزارت بهداشت: از رودۀ گوسفند تا نخ جراحی

در حالی به آخرین هفته‌های سال ۱۳۹۹ نزدیک می‌شویم که مفهوم تعارض منافع در عرض یک سال رشد قابل توجهی در افکار عمومی و شبکه‌های اجتماعی پیدا کرده است. در یک سال اخیر کوشش شد که اظهار نظر کاربران توئیتری به مسئلۀ تعارض منافع هفته به هفته مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد. در این یک سال روند رو به رشد کمّی و کیفی را در شبکه‌های اجتماعی شاهد بوده‌ایم. رشد کمّی ناظر بر افزایش نسبی تعداد توئیت‌هایی است که به طور مشخص بر مصادیقی از تعارض منافع در بخش‌های مختلف کشور دست می‌گذارند. افزایش کیفی نیز عمدتاً ناظر بر ... مطالعه بیشتر
معافیت مالیاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

عدالت مالیاتی و تعارض منافع

با اعلام رئیس مجلس شورای اسلامی، معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی و قضات در سال آینده قطعی شد. در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در روز شنبه دهم اسفندماه، جزء ۴ بند الف تبصره ۱۲ لایحه بودجه مربوط به مالیات حقوق قضات و اعضای هیئت‌علمی مطرح شد و این تبصره به قوت خود باقی ماند. این موضوع که طرح آن در مجلس شورای اسلامی در هفته‌های گذشته نیز واکنش کاربران فضای مجازی را برانگیخته بود، این هفته نیز در شبکه توئیتر خبرساز شد. از نظر کاربران شبکه توئیتر تصویب این قانون بی‌ارتباط با کرسی دانشگاهی داشتن بسیاری از نمایندگان مجلس ... مطالعه بیشتر

استقلال بانک مرکزی گرفتار گرداب تعارض منافع

 در آخرین هفته بهمن‌ماه سال جاری ۱۰۳ مطلب با کلیدواژه تعارض منافع در فضای توییتر، تلگرام و اینستاگرام منتشر شده است. اهم موضوعات موردتوجه کاربران حول چند موضوع خاص است، در ادامه گزارش این موضوعات را به تفصیل تشریح خواهیم کرد. سرانجام پیش‌نویس لایحه استقلال بانک مرکزی در سال ۱۳۹۵ تهیه پیش‌نویس لوایح قانون بانک مرکزی و قانون بانکداری به کارگروهی متشکل از مدیران ارشد بازنشسته بانکی در پژوهشکده پولی و بانکی سپرده شد که نهایتاً پس از سه سال در بهمن‌ماه ۱۳۹۸ تدوین این لایحه به پایان رسید. یکی از اصلی‌ترین موارد اشاره شده در این پیش‌نویس استقلال بانک ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در بازار بورس

دامنه نوسان تعارض منافع!

در برون‌سپاری وظایف از جانب دولت و سازمان‌های عمومی تعارض منافع نقش پررنگی دارد. بدین معنی که پیمانکاران از طرق غیر شفاف انتخاب می‌شوند و این محل به وجود آمدن موقعیت‌های تعارض منافعی مانند تعارض منافع در ارتباطات خویشاوندی، خانوادگی و دوستانه، تعارض منافع در نظارت بر خود، تعارض منافع ارتباطات پساشغلی و… می‌شود. در این شرایط نظارت دقیق و ارزیابی عملکرد پیمانکاران درست انجام نمی‌شود و موجب بروز مشکلات متعدد می‌گردد. لذا برای برون‌سپاری وظایف سازمان‌های حاکمیتی باید یک قاعده و شیوه نظام‌مندی شکل بگیرد تا از موقعیت‌های تعارض منافع جلوگیری کند. در همین زمینه، در واکنش به توییتی ... مطالعه بیشتر
شفافیت آرا نمایندگان

واکسن کرونا و طرح شفافیت آرا نمایندگان مجلس در گردونه تعارض منافع

تعارض منافع مسئله ­ای است که هر فرد در فعالیت­های روزمره خود نیز با آن مواجه خواهد شد و این دست تعارضات منافع فقط متوجه خود فرد و تعداد انگشت­ شماری از نزدیکان وی خواهد شد. ولیکن تعارض منافع در سطوح بالاتر همانند سازمان­ها و نهادهای تصمیم­ گیرنده، سیاست­گذار و حاکمیتی منجر خواهد شد منافع گروه بزرگی از افراد جامعه تحت تأثیر سوء قرار بگیرد؛ تعارضات منافعی که امروزه توسط افراد جامعه در حل شناسایی و بازگو کردن آن­ها در رسانه­ های مجازی هستند. دو مسئله ­ای که طی هفته گذشته از منظر تعارض منافع موردتوجه کاربران شبکه­ های مجازی ... مطالعه بیشتر
تبعیض معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی

تبعیض معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی، قضات و کارانه پزشکان

لایه‌های مختلفی از تعارض منافع نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بازه‌های زمانی خودشان را نشان می‌دهند و فضای مجازی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. در هفته‌ای که گذشت عملکرد نمایندگان مجلس بیشترین توجه شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرد که در ادامه می‌آید. حجم بالایی از محتوای رسانه‌ای این هفته به موضوع تعارض نمایندگان با مجلس با افزایش حقوق اعضای هیئت‌علمی و معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی، قضات و کارانه پزشکان اختصاص داشت. وزیر علوم اخیراً به دنبال افزایش حقوق اعضای هیئت‌علمی بود و این موضوع به مجلس هم رسید تا در بودجه سال آینده، افزایش حقوق آنان اعمال ... مطالعه بیشتر
غربالگری اجباری- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

عینیت یافتن تعارض منافع

در هفته گذشته (۲۵/۱۰/۹۹ تا ۰۱/۱۱/۹۹) موضوع تعارض منافع در فضای مجازی در تلگرام و توییتر بازتاب داشت و سهم تلگرام ۱۳۲ مطلب و توییتر ۷۶ مطلب بود. موضوعاتی که در این هفته بیش از دیگر موضوعات موردتوجه کاربران توییتر قرارگرفته و در موردشان مطالبی تولیدشده است، مسئله لغو غربالگری اجباری در دوران بارداری و نیز موضوع مدیرعامل جدید بیمه ایران است. در کنار این موضوعات مسائل دیگری مانند تجزیه کشور توسط اقوام و رابطه ایران با آمریکا و اروپا مطرح شد. همچنین یکی دو مورد از مطالب به آموزش معنا و مفهوم تعارض منافع پرداخته بودند. غربالگری اجباری؛ آری ... مطالعه بیشتر
وزارت صمت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اتصال داده‌ها و مدیریت تعارض منافع

در هفته گذشته سه اتفاق مهم در حوزه تعارض منافع افتاد که در فضای مجازی نیز مورد توجه قرار گرفت. اولین اتفاق بخشنامه قیمت‌گذاری دستوری فولاد وزارت صمت و حواشی آن بود. دومین اتفاق آلودگی هوای شدید کلان‌شهرها و قطع برق بود. سومین اتفاق نیز مصوبه مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران بود که از طریق سامانه شهرسازی اجرایی شد. مصوبه فولادی وزارت صمت  ماجرا از آنجا آغاز شد که با انتخاب آقای رزمحسینی در تاریخ ۸ مهرماه ۹۹ به عنوان وزیر جدید صمت، در حالی که با توجه به سوابق از ایشان انتظار می‌رفت به عرضه و تقاضای آزاد ... مطالعه بیشتر
عزم جدی در مبارزه با تعارض منافع

عزم جدی در مبارزه با تعارض منافع از کجا آغاز می‌شود؟

پرکاربردترین حوزه استفاده از کلیدواژه تعارض منافع در فضای توییتری مربوط به اختلافات سیاسی در سطح بین‌المللی است که کشورها بر اساس منافع ملی خودشان ممکن است با دیگر کشورها دچار تعارض و اختلاف شوند. استفاده از این مفهوم در ادبیات مطالعات روابط بین‌الملل بسیار پرکاربرد و مورد توجه جامعه است. اما جدای از این، کاربران فضای مجازی برداشت‌های متفاوتی از این مفهوم دارند. پرکاربرترین آن‌ها به موضوع اختلاف و سهم‌خواهی بیشتر اشاره دارد که برخی از آن‌ها بیشتر جنبه طنز و دستمایه شوخی است. از میان صدها محتوا در توییتر و حتی در پاسخ‌ها و بحث‌های توییتری، کمتر از ... مطالعه بیشتر
مسئله تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

یکی برای همه؛ همه برای یکی

همانند مسئله قاعده‌گذاری برای خود، فرد یا سازمانی که به‌صورت شخصی مسئول نظارت و قضاوت بر رفتار و عملکرد خود یا زیرمجموعه خود است نیز با مسئله تعارض منافع روبرو می‌شود به‌نحوی‌که می‌توان گفت مسئله نظارت یا قضاوت با مشکل روبرو خواهد شد. زیرا اشخاص قرارگرفته در یک صنف خاص همواره منافع صنف خود را پیگیری خواهند کرد و اگر از جانب افراد بیرون صنف شکایتی از به آن‌ها برده شود، این احتمال به‌طور قوی وجود خواهد داشت که افراد به‌صورت عادلانه قضاوت نکنند. در همین خصوص کاربران فضای مجازی به دو مورد از مصادیق تعارض منافع نظارت بر خود ... مطالعه بیشتر
واکسن کرونا- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

واکسن کرونا از منظر تعارض منافع!

کشف واکسن کرونا توسط چند شرکت دارویی مطرح بین‌المللی، جهان را به تکاپو انداخته است. اگر این واکسن‌ها در تحقق ادعای خود موفق باشند، تبعات اجتماعی و اقتصادی و بحران‌های مربوط به ویروس کووید ۱۹ زودتر از آنچه انتظار می‌رفت کنترل خواهد شد. از این رو هر چه که یک کشور زودتر به واکسن دسترسی داشته باشد زودتر به حالت طبیعی پیش از کرونا و خروج از بحران باز خواهد گشت. اقتصاد تحت فشار کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نیست. درحالی‌که بخشی از جامعه هرروز عزیزانی را از دست می‌دهند و کادر درمان از خستگی مفرط رنج می‌برند، ... مطالعه بیشتر
لایحه تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

دولت و مجلس یازدهم: سرنوشت یک لایحه غیرسیاسی!

موضوع بررسی و تصویب لایحه مدیریت تعارض منافع در کشور به ویژه پس از شروع به کار مجلس یازدهم بسیار پر دامنه است و هفته‌ای نبوده است که معاون پارلمانی رئیس جمهور خواستار در دستور قرار گرفتن این لوایح به جا مانده از مجلس دهم در مجلس جدید نشود. اما متأسفانه به دلیل اختلافات سیاسی دولت و مجلس، نمایندگان محترم مجلس یازدهم ترجیح داده‌اند به جای بررسی لایحه دولت خود دست به کار شده و طرحی با همین عنوان طراحی کرده‌اند که در حال حاضر در کمیسیون اجتماعی مجلس مفاد آن در حال بحث و بررسی است. این در حالی ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در نظام سلامت

تعارض منافع در نظام سلامت در صدر دغدغه‌های کاربران فضای مجازی

اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا و درگیری جامعه با این بحران باعث شده توجه مردم بیش از پیش به سمت سیاست‌گذاری‌ها در نظام بهداشت، سلامت و درمان معطوف شود. در هفته‌ای که گذشت تعارض منافع در نظام سلامت از موضوعات مورد دغدغه کاربران شبکه‌های اجتماعی بود. همزمان با تولید انبوه واکسن ویروس کرونا در جهان و اظهار نظر مسئولین کشور درباره گزینه‌های تولید واکسن داخلی و یا واردات واکسن از کشورهای دیگر، برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی تعارض منافع مقامات تصمیم‌گیرنده درباره این موضوع را مورد انتقاد قرار دادند. تعارض وظایف و تعارض نقش‌های مقامات تصمیم‌گیرنده از موضوعات مورد توجه کاربران ... مطالعه بیشتر
سازمان غذا و دارو- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

بخشنامه‌ی پرمناقشه‌ی رئیس سازمان غذا و دارو

بخشنامه‌ی پرمناقشه‌ی رئیس سازمان غذا و دارو  در همه کشورهای جهان، حوزه‌های سلامت و آموزش عمومی کانون شکل‌گیری تعارض منافع هستند. تعارض منافع در این حوزه‌ها به سبب انکه خدماتشان محل رجوع اقشار زیادی از مردم و خانواده‌هاست، به طور مستقیم در رفاه اجتماعی و تشدید فقر و نابرابری تاثیر دارد. از همین رو است که پرداختن به موقعیت‌های تعارض منافع در این حوزه‌ها همواره امری ضروری است. پس از مناقشه بر سر استعفای معاون وزیر بهداشت و منتسب کردن این موضوع به موقعیت تعارض منافع برای معاون مستعفی[۱]، اکنون مصداق دیگری از تعارض منافع در حوزه‌ی سلامت رسانه‌ای شده ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع نظام قضایی

بازگشایی پرونده ­هایی از تعارض منافع در سازمان­ها  

بررسی توییت‌های منتشر شده در هفته گذشته یعنی در حدفاصل روزهای ۱ تا ۷ آذر، توجه گسترده نظرات عمومی در خصوص استعفای پس از عزل معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و اقدامات انجام شده توسط وی را که گفته می‌شود درگیر با تعارض منافع بوده‌ است نشان داد. علاوه بر این موضوع که به دلیل وضعیت نگران‌کننده کرونایی کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، موضوعاتی از قبیل تعارض منافع موجود در قوه قضائیه و نیز برکناری ۳۰۰ مدیر در آموزش و پرورش به دلیل داشتن تعارض منافع نیز در فضای مجازی مورد بحث قرار گرفتند. سهم توییتر از میان ... مطالعه بیشتر
لایحه نحوه مدیریت تعارض منافع

موازی کاری مجلس با دولت در مدیریت تعارض منافع

در هفته گذشته بار مطالب مرتبط با کلید واژه “تعارض منافع”، “تضاد منافع” و “منافع متعارض” بر دوش کانال‌های خبری در تلگرام بود. بطوریکه از ۳۶۳ مطلب منتشر شده و مرتبط، ۲۰۰ مطلب آن (معادل ۵۵%) در کانال‌های خبری منتشر شد. توییتر اما با دارا بودن سهم ۲۵ درصدی از کل مطالب مرتبط بیشتر نگاه‌ها به تعارضات سیاسی بین کشورها معطوف بوده است. تنها ۳-۴ موضوع در توییتر با مفهوم تعارض منافع مورد نظر ما سنخیت دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم. موضوعاتی همچون مبارزه با فساد از کانال تعارض منافع، بخشنامه مدیریت تعارض منافع در وزارت نیرو، ... مطالعه بیشتر
بخشنامه مدیریت تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راه درازی در مدیریت تعارض منافع در پیش است …

بررسی مطالبی که کاربران توییتر در هفته گذشته یعنی در فاصله روزهای ۱۵ تا ۲۱ آبان ماه منتشر کرده‌اند، ما را با این حقیقت مواجه می‌نماید که هنوز فاصله زیادی با تبدیل تعارض منافع به مطالبه‌ای عمومی برای جامعه و نظام حکمرانی وجود دارد. ابهام در ادراک و تلقی از تعارض منافع، موجب می‌شود که امکان ایجاد خواستی جمعی در خصوص مدیریت تعارض منافع و برخورد جدی و قانونی با موارد مختلف آن در سطوح گوناگون در ادارات و سازمان‌های دولتی در حال حاضر وجود نداشته باشد. بدون پیگیری جمعی نیز نمی‌توان اطمینان داشت که حتی تصویب لایحه در مجلس ... مطالعه بیشتر
سازگاری منافع فردی با منافع جمعی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

انسولین نیست، خروج شستا، اشتغال بازنشستگان ممنوع ؛ تعارض منافع

شاید شما هم از تیتری که برای این متن انتخاب کرده‌ام، خنده تان گرفته باشد. خود نگارنده نیز البته کم نخندیده است. یاد آن صحنه جالب از مرد هزارچهره افتادم که می گفت، “پول آب را می‌دهیم، پول گاز جدا؛ پوتین برای سربازان جدید؛ نان؛ نفت یه پیت، اسلحه به تعداد کافی! …”. خنده داری آن سکانس به خاطر این بود که مهران مدیری داشت چرند می‌گفت. شعری نو؛ سراسر بی معنی. او نمی دانست چه می‌گوید، اما همه برایش کف می‌زدند و گمان می‌کردند لابد، معنای سنگینی پشت این حرف ها نهفته است. آن سکانس یک شوخی تمام عیار ... مطالعه بیشتر