مبارزه مدنی و مردمی با فساد

اختلاس- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

لزوم مشارکت عمومی در مبارزه با اختلاس و فساد

تحقیقات ما در بنگلادش دو راه‌کار عملی را برای موثرتر ساختن سرمایه‌گذاری در زمینۀ سازگاری با تغییرات اقلیمی، مشخص می‌کنند. نخست این‌که نظارت‌های ضد فساد اگر که توسط خانواده‌های بانفوذ محلی صورت گیرند، موثرتر خواهند بود. دوم و مهم‌تر این‌که، مشارکت این خانواده‌ها را می‌توان از طریق طراحی پروژه‌هایی که «کارکرد دوگانه» را به حداکثر می‌رسانند، افزایش داد، بدین گونه که به آن‌ها اطمینان‌ داده می‌‌شود که جامعۀ محلی، نه فقط در آینده، بلکه هم‌اکنون از پروژه‌ها منتفع خواهد شد (به عنوان مثال با استفاده از خاکریزها به عنوان جاده‌های جدید). بنگلادش یکی از آسیب‌پذیرترین کشورهای جهان در زمینۀ مسائل ... مطالعه بیشتر
فساد در هند- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ترتیبات نهادی مقابله با فساد در هند

مقابله با فساد در هند مانند بسیاری از کشورها، تاریخی طولانی دارد اما دو جریان متفاوت، با دو هدف متفاوت، بسترهای جدی شدن فرایندهای مقابله با فساد در هند را فراهم کرده‌اند. این دو جریان در طول زمان تا حدود زیادی در کنار یکدیگر قرار گرفته و به هم افزایی پیامدهای رو به بهبود منجر شده‌اند. تداوم این روند می‌تواند موجب ایجاد منافع برای کل جامعه هند شود. مقابله با فساد از سطح شهروندان و با تاکید بر مقابله با فساد خردی شروع شد که مردم در تعاملات معمول با سازمانها یا نمایندگان دولت با آنها مواجه بوده و پیامدهای ... مطالعه بیشتر

کمپین تبلیغاتی ضد فساد «وقت بیدار شدن از خواب»

این کمپین تبلیغاتی ضد فساد بصورت بین‌المللی طوری برنامه‌ریزی شده بود تا پیام و شعار از طریق تبلیغات تلویزیونی، برنامه‌های تلویزیونی گفتگومحور ،فیلم‌های مستند، و تابلوهای تبلیغاتی ارسال شود. شبکه های اجتماعی آنلاین مانند فیس بوک ، توییتر و یوتیوب نیز به عنوان ابزارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار گرفتند. تجربه کمپین در بعضی کشورها این کمپین در جمهوری دومنیکن در پاییز ۲۰۱۲ یک تظاهرات ملی ترتیب داد. کمپین با تبلیغات گسترده و عمومی توانست یک راهپیمایی بزرگ علیه فساد در روز جهانی ضد فساد در پایتخت برگزار کند. کمپین همچنین در چین تایپه با همکاری مدارس محلی و منطقه‌ای توانست ... مطالعه بیشتر

راهنمای گام‌به‌گام گسترش یک برنامه حمایتگری ضد فساد

دموکراسی سالم نظامی است که در آن فعالیت‌های دولت و بخش‌های خصوصی به اطلاع عموم رسانیده می‌شود و حمایتگری روشی برای تحقق این مهم است.  بسته به روش انتخابی، حمایتگری  می‌تواند دوستانه یا مقابله‌ای باشد اما نهایتاً سبب تغییر در سیاست و رفتارها می‌شود. تعریف‌های متفاوتی از حمایتگری مطرح شده است اما تمامی این تعریف‌ها در چندین عنصر مشترک هستند: اهداف کلیدی ذینفعان، مشارکت گروهی، استفاده از حمایتگری بعنوان یک فرایند سازماندهی شده، تغییر رفتار و نگرش‌ها. از دیدگاه شفافیت بین‌الملل، حمایت‌گری می‌تواند شفافیت، پاسخگویی، صداقت، یکپارچگی، شجاعت، عدالت و دموکراسی را بهبود بخشد. بنابراین حمایتگری فعالیتی چند عامله است ... مطالعه بیشتر

دستیابی به توسعه پایدار با حمایتگری اجتماعی ضد فساد

اهداف توسعه پایدار (SDGs) و ضرورت مبارزه با فساد در سپتامبر سال ۲۰۱۵، نمایندگان بلندپایه‌ی نهادهای تخصصی سازمان ملل متحد و جامعه مدنی گردهم آمدند و در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه‌ی پایدار را به تصویب رساندند. در «دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار[۱]» هفده هدف اصلی تحت عنوان «Sustainable Development Goals (SDG)» تعریف شده است که نقشه‌‌ی راه جامعه‌ی بین‌المللی را در زمینه‌ی نیل به توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ ترسیم می‌کند. هدف شانزدهم از مجموعه اهداف اصلی هفده‌گانه؛ به “ترویج جوامع صلح‌آمیز و فراگیر برای دستیابی به توسعه پایدار”، “فراهم کردن دسترسی به ... مطالعه بیشتر

مشارکت مردمی و مقابله با فساد

در یک دسته‌بندی کلی می‌توان روش‌های کشف فساد را به ۲ گروه نظارت متمرکز و نظارت عمومی تقسیم نمود. در نظارت متمرکز، یک یا چند سازمان خاص متولی نظارت و کشف فساد است؛ در حالی که در نظارت عمومی، وظیفه ی نظارت «‌ جمع سپاری » می‌شود و به بیان دیگر، از ظرفیت عموم جامعه برای ایفای نقش نظارت و کشف فساد استفاده می‌شود. هر چند دیدگاه رایج در میان تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران عمدتا متمایل به نظارت متمرکز است، اما مطالعات بین المللی نشان از کارایی و اثر بخشی بیشتر جمع سپاری نظارت دارد. استفاده از ظرفیت مردمی در کشف ... مطالعه بیشتر

نقش رسانه در شفافیت

در زمینه نقش رسانه در بیان اتفاقات چند مثال را مورد بررسی قرار می دهیم که در آن ها ارزش هایی مثل مبارزه با فساد ، عدالت و آزادی پی جویی شده است: در سال ۱۹۷۴ میلادی اطلاعات ارزشمندی از طرف یک فرد ناشناس به دو خبرنگار واشنگتن پست رسید. انتشار این اطلاعات توسط رسانه منجر به استعفای رییس جمهور آمریکا ریچارد نیکسون شد. این اسناد مربوط به نوارهای ضبط شده از دستور برای کار گذاری شنود برای استراق سمع و سرقت اطلاعاتی بود این سرقت از محل نشست ستاد تبلیغات حزب دمکرات که در طبقه ای از هتل واترگیت ... مطالعه بیشتر

جامعه‌ی مدنی و پاسخ‌گویی در برنامه‌های حمایت اجتماعی

تجربه‌ی ۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد که چهار مانع اصلی در برابر پاسخ‌گویی دولت درباره‌ی برنامه‌های حمایت اجتماعی وجود دارد. اولین مانع به وضعیت مناقشه‌برانگیز حمایت‌های اجتماعی مربوط است که آیا این حمایت‌ها جزو حقوق شهروندان هستند یا صرفاً یک خدمت یا حتی یک لطف محسوب می‌شوند؟ علی‌رغم وجود قوانین بین‌المللی درمورد حمایت‌های اجتماعی به‌عنوان حقوق انسانی، برخی کشورها برنامه‌های اجتماعی خود را به‌عنوان یک خدمت در نظر می‌گیرند که توسط عاملان بخش عمومی یا خصوصی انجام شده و یا در حالتی بدتر به آن به‌عنوان لطفی از سوی یک دولت بخشنده نگریسته می‌شود. بحران مالی جهانی اخیر در سال ... مطالعه بیشتر
شفافیت مالی

شفافیت، احزاب سیاسی و جنبش های اجتماعی

غارت ثروت های عمومی توسط طبقه ای نوکیسه، با استفاده از شبکه های فساد و به هم ریختن نظم اجتماعی، سبک زندگی جامعه و افزایش اختلاف و شکاف طبقاتی با این ثروت های بادآورده و همچنین ایجاد سیکل تکرار فساد و غارت ثروت های عمومی توسط همین جماعت می تواند گزینه مناسبی برای انتخاب و مبارزه از سوی فعالین مدنی و سیاسی باشد. بهترین پاسخ به این غارت ثروت های عمومی ایجاد جنبش اجتماعی مطالبه «از کجا آورده ای؟» خواهد بود که با پیگیری تصویب قانون معطل مانده مالیات بر ثروت و استفاده از ظرفیت مترقی و انقلابی «اصل ۴۹ ... مطالعه بیشتر

انکشاف اراده جمعی نه واگویه‌ی مطالبات

به رغم درآمدهای بی‌سابقه نفتی، به دلیل انحصارطلبی سیاسی و اقتصادی، نهادهای اقتصادی ناقص‌تر و کژکارکردتر شد، فساد نظام‌مند و رانت‌جویی گسترش یافت و تثبیت گشت، اندک رقابت و نوآوری موجود در عرصه اقتصاد از میان رفت، توسعه صنعتی تکمیل شد و نه دوران پساصنعتی یا اقتصاد دانش آغاز نشد و در عوض دولت رانتی یا نوفئودال جایگزین دولت توسعه گشت. با دمیدن پرفساد در حباب بانکی و بخش مسکن (همگی برآمده از رانت‌جویی) بخش مولد (بخصوص صنعت) از پا افتاد، ، رکود تورمی اقتصاد را فراگرفت. ارزش پول و در نتیجه ثروت ملی ناگهان به یک سوم کاهش یافت. ... مطالعه بیشتر

اثر بحران حکمرانی بر کنشگری و مطالبه‌گری در نهادهای مدنی برای مقابله با فساد

مقایسه وضع موجود ایران در زمینه فساد اداری با سایر کشورها، نشان از جدی بودن و پیچیدگی این مسئله دارد که بدون اتخاذ راهبردهای اساسی و برنامه‌های کارا و همه‌جانبه، سرعت بازتولید خود را افرون کرده و مانند یک بیماری مزمن در سطوح جامعه تسری می‌یابد. مؤسسه شفافیت بین‌الملل[۱] در گزارشی که در آن میزان فساد مشاهده شده در ۱۶۸ کشور را مورد بررسی قرار داده، رتبه ایران را ۱۳۰ اعلام می‌کند که به معنای بالا بودن میزان آن در کشور است. این در حالی است که کشور مالزی که مانند ایران در رده کشورهای در حال توسعه قرار می‌گیرد، ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه

همایش «شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر» (پنل سوم)

نباید اسیرشوهای مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت شد خانی در این نشست که از سوی انجمن علمی علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در محل این دانشکده برگزار شد، سخنان خود را با موضوع «فساد چیست؟ » آغاز کرد.  وی با بیان این جمله چالشی که امروز در ایران در ایجاد شفافیت با آن مواجه هستیم وجود شوهای شفافیت از سوی مسئولان و نهادهای مختلف است، گفت: این امر در حال لوث شدن است، به عنوان مثال برخی مسئولان مدیران جوان انتخاب می‌کنند می‌گویند در جهت شفافیت عمل کرده اند. برخی سفر استانی می‌روند می‌گویند در ... مطالعه بیشتر
شفافیت-حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر

همایش «شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر» (پنل دوم)

همایش دانشجویی شفافیت؛ حاکمیت پاسخگو و جامعه مطالبه گر در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه برگزار شد. پنل دوم این همایش با موضوع، کارکردهای جامعه مدنی در مبارزه با فساد با حضور «کمال اطهاری» پژوهشگر مسائل اقتصادی، «محمد مالجو» اقتصاددان و پژوهشگر اقتصادی، «بهمن احمدی‌اموئی» روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل اقتصادی و «میکائیل عظیمی» پژوهشگر مسائل رفاه اجتماعی برگزار شد. مالجو، از سخنرانان این پنل معتقد است که کلید حل مسئله فساد در دولت و در نظام بازار، جامعه مدنی فعال است. انکشاف اراده جمعی نه واگویه مطالبات  کمال اطهاری در این همایش که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه

همایش «شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر» (پنل اول)

همایش دانشجویی شفافیت؛ حاکمیت پاسخگو و جامعه مطالبه گر در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه برگزار شد. پنل اول این همایش با موضوع، مبارزه علیه فساد، از مطالبات جامعه مدنی تا الزامات دولت با حضور «عباس عبدی» روزنامه نگار و رئیس انجمن صنفی روزنامه نگاران تهران، «احمد میدری» معاون رفاه وزارت کار، کیومرث اشتریان استاد دانشگاه و دبیر کمیسیون اجتماعی دولت و سعید مدنی جامعه شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی برگزار شد. مدنی یکی از سخنرانان این پنل معتقد است که راه اصلی مبارزه با فساد نظارت عمومی جامعه مدنی است. رسانه آزاد و قوه قضاییه مستقل الزامات مبارزه ... مطالعه بیشتر
شبکه‌سازی- توانمندسازی حاکمیت و جامعه

سومین نشست توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفافیت و مبارزه با فساد

مؤسسات مردمی معمولا نمی‌توانند با یکدیگر به‌صورت پایدار همکاری کنند؛ هرچند همکاری‌های جمعی برای تقویت جایگاه این مؤسسات بسیار ضروری است. اگر قرار است یک ائتلاف استراتژیک داشته باشیم باید ساختار، اهداف و چشم‌انداز مشخص تعریف کنیم. سومین نشست مؤسسات مردم‌نهاد و تحقیقاتی فعال در حوزه شفافیت و مقابله با فساد در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، به ابتکار مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه و به میزبانی هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران برگزار شد. در این نشست نمایندگان هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران (دکتر امیری و دکتر حسینی) ، مرکز غیردولتی ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه، شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل

اولین نشست توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل

پنل تخصصی «توانمندسازی حاکمیت و جامعه، شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل» در دومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی با حضور «محمد محمدی» مدیر جمعیت پیشگیری از فساد، «محمود صادقی» رئیس فراکسیون شفاف‌سازی و انضباط مالی مجلس شورای اسلامی، «احمد میدری» معاون رفاه اجتماعی وزارت کار، «مجتبی امیری» مدیر هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران، «حسن عابدی‌جعفری» مدیر مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری و مبارزه با فساد، «میثم پیله‌فروش» نماینده دیده‌بان شفافیت و عدالت، «محمد‌هادی سبحانیان» عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و «محمدحسین خانی» نماینده اندیشکده شفافیت برای ایران برگزار شد. در این نشست مجموعه‌ای ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفافیت بودجه

دومین نشست توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفافیت بودجه

دومین نشست هم‌اندیشی و اقدام مشترک سازمان‌های مردم‌نهاد و موسسات تحقیقاتی فعال در حوزه‌ی شفافیت و مبارزه با فساد با حضور دو تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، یکی از اعضای شورای شهر تهران و نمایندگان رسانه‌های جمعی روز دوشنبه ۲۰ اسفند به میزبانی موسسه‌ی مردم‌نهاد دیده‌بان شفافیت و عدالت برگزار شد. این نشست، بررسی نتایج حاصل از پیگیری برای شفاف‌سازی بیشتر لایحه‌ی بودجه ۱۳۹۸ و هم‌اندیشی در مورد سازوکارها و موضوعات همکاری جمعی نهادها و شخصیت‌های حاضر در دستور کار خود داشت. در ابتدای نشست توضیحاتی در مورد هدف از ... مطالعه بیشتر
عدم موازنه قدرت

محمدجواد روح : مسئله اصلی در بحث شفافیت عدم موازنه قدرت است

محمدجواد روح سردبیر هفته‌نامه صدا در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مسئله کلانی که درباره شفافیت و مبارزه با فساد مطرح است عدم موازنه قدرت در نهادهای داخلی قدرت و نیز بین جامعه و حاکمیت است. مثلا پرونده املاک نجومی و بی‌نتیجه ماندن آن نشان می‌دهد که شوک‌های پی‌درپی رسانه‌ها در حوزه مفاسد و عدم‌شفافیت و شکل گرفتن پرونده‌هایی در قوه قضاییه بیشتر از آنکه نتیجه مثبت داشته باشد به قبح‌شکنی مسئله و واکنش معکوس جامعه منجر شده است. سه روند ... مطالعه بیشتر
تبصره های بودجه

احمد توکلی: برخی تبصره های بودجه خلاف روح دموکراسی است

دکتر احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس هیئت مدیره موسسه دیدبان شفافیت و عدالت در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: در خصوص تخصیص اعتبار برای حوزه‌های انتخابیه نمایندگان مجلس در بودجه ما در زمان نمایندگی مخالفت‌های بسیار کردیم و با تلاش فراوان توانستیم جلوی تصویب تبصره را بگیریم. این تبصره خلط مسئولیت می‌کند و آغاز یک انحراف بزرگ است و حتی مخالف با اصل ۶۰ قانون اساسی است و ضد دموکراسی محسوب می‌شود. مطالب مرتبط: محمدحسین خانی: لزوم ... مطالعه بیشتر
طراحی سامانه پایش شفافیت بودجه

محمدحسین خانی: لزوم طراحی سامانه پایش شفافیت بودجه

محمدحسین خانی نماینده اندیشکده شفافیت برای ایران در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: نزدیک به صد کشور در جهان تجربه نمایش داده‌های چرخه کامل از شروع کار دولت برای تدوین لایحه بودجه تا هزینه آن در قالب یک تارنمای ساده را دارند که نتایج بسیار خوبی از آن گرفته‌اند. این اتفاق باید در ایران بیفتد و لازمه آن همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در این زمینه است. بعد از این رصد و پایش است که می‌توانیم بگوییم ریشه اشتباه کجاست. مطالب مرتبط: ... مطالعه بیشتر