نتایج جستجو برای: خصوصی سازی

رانت اطلاعاتی غیرموظف‌ها

قانون منعی برای حضور مسئولان و کارکنان دولت در هیئت‌مدیره شرکت‌ها به‌صورت غیرموظف ندارد و این حضور هم‌زمان اگرچه در ظاهر مشکلی ایجاد نمی‌کند اما رانت اطلاعاتی که در پس این روابط نهفته است می‌تواند افراد را در معرض فساد قرار دهد. در هیئت‌مدیره خودروسازی‌های بزرگ کشور اعضای غیرموظف از این جنس هستند و هشدارها نسبت به تبعات احتمالی این حضور هم هنوز مؤثر نیفتاده است. به عقیده امیرحسین کاکایی، استاد گروه مهندسی خودروی دانشگاه علم‌وصنعت، لازم است ابتدا تفکر اصلاح شود و دوم باید شرایط را برای ایجاد شفافیت فراهم کرد. وقتی سیستم شفاف شود، زمینه برای پاسخ‌گویی مهیا ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

حل یا مدیریت تعارض منافع؟ مجلس و آموزش و پرورش در کانون توجه کاربران

در هفته گذشته یعنی ۲۹ خرداد ماه تا ۴ تیرماه سال ۱۳۹۹ دو اتفاق مهم در موضوع تعارض منافع به وقوع پیوست که توجه کاربران فضای مجازی را به شدت به خود معطوف کرد. در اولین اقدام وزیر آموزش و پرورش بخشنامه ای را برای مدیریت تعارض منافع به ادارات استانی ابلاغ کرد بطوریکه خود وزیر در حساب توییتریش اعلام کرد عزم خود را برای حل این مسئله جزم کرده است. در دومین اقدام با تشکیل کمیسیون های تخصصی در مجلس این کاربران فضای مجازی بودند که لب به اعتراض گشودند و نقادانه از مجلسی‌ها پرسیدند که چرا کمیسیون‌ها مملو ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در بخش عمومی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع چگونه فساد را تشدید می‌کند؟

چیستی تعارض منافع تعارض منافع دیگر مفهومی جدید در حکمرانی دولتی نیست. مدیریت تعارض منافع با مفاهیمی همچون نظام اخلاقی کارکنان بخش عمومی، پاسخگویی، پایبندی به اصول و غیره رابطه نزدیکی دارد. این اقدام‌ها با هم محیطی را می‌سازند که عملکرد خوب بخش عمومی را تقویت می‌کنند و به‌طور هم‌زمان با فسادها و/یا بی‌نظمی‌ها مقابله می‌کنند. زمانی که ظرفیت وقوع تعارض منافع یا حتی فقط ظاهر تعارض منافع وجود داشته باشد، آسیب‌ها ممکن است جدی باشند. احساس وجود تعارض منافع ممکن است موجب از دست رفتن اعتماد و تضعیف همبستگی اجتماعی شود. به‌رغم تفسیرهای مختلف از مفهوم «تعارض منافع»، تعریف ... مطالعه بیشتر
حمایت اجتماعی

گزارش ۱۱| بحران کرونا: چاره‌‌ای جز توسعۀ حمایت اجتماعی نیست

  دریافت نسخه الکترونیکی گزارش کرونا، نیروی کار و حمایت اجتماعی- شماره یازدهم   بحران کرونا و قرن ۲۱: تبدیلِ «وضعیت بحرانی» به «وضعیت عادی جدید» شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد «بحران» کرونا نه یک استثنا، بلکه قاعده‌ای است در قرن بحران‌زده ۲۱؛ گزارش نهم با مرور این شواهد آغاز می‌شود. گزارش‌های سازمان ملل موارد از موارد زیر به عنوان مهمترین بحران‌ها و چالش‌های قرن یاد می‌کند: عدم تصویب و اجرای سیاست‌های حمایت از محیط زیست و عدم قبول مسئولیت مشترک توسط بسیاری از دولت‌ها بحران‌های مالی مداوم و عدم دسترسی افراد و شرکت‌ها به اعتبار بلندمدت موردنیاز ... مطالعه بیشتر
مدیریت انطباق- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ضرورت مدیریت انطباق در قانون‌گذاری

  خبر حقوق‌های نجومی نمایندگان مجلس از وزارتخانه‌های اقتصادی، در دهمین دور مجلس بیش از هر دوره دیگری شنیده می‌شد. حقوق‌هایی که در قالب حکم مشاوره به نمایندگان پرداخت می‌شود، می‌تواند بازدارنده بسیاری از پرونده‌های تحقیق و تفحص، سؤال از وزرا یا حتی استیضاح شود. در واقع تلاقی قانون‌گذاری و اجرا و تلاقی قانون‌گذاری و ذی‌نفع می‌تواند زمینه‌های بروز تخلف را فراهم آورد، به همین دلیل اصل پنجاه‌وهفتم قانون اساسی بر استقلال قوا تأکید می‌کند؛ اما پدیده‌ای که در دور قبلی مجلس اتفاق افتاد، علاوه بر زیرپاگذاشتن این اصل، زمینه بروز تخلفاتی را هم به وجود آورد. انتصابات دسته‌جمعی تعدادی ... مطالعه بیشتر
ب‍ررس‍ی‌ وض‍ع‍ی‍ت‌ و ب‍رن‍ام‍ه‌ری‍زی‌ ب‍رای‌ م‍ب‍ارزه ب‍ا ف‍س‍اد اداری در ک‍ره‌ ج‍ن‍وب‍ی‌ و ت‍ان‍زان‍ی‍ا- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تجربه مبارزه با فساد در کره جنوبی و تانزانیا

در این کتاب، تصویری از تلاش‌های دو کشور ارائه شده است که هریک به برنامه خاص و مناسب شرایط خود دست یافته است. با ملاحظه این تجربه‌ها، می‌بینیم که برنامه جامع مبارزه با فساد در قالب اصلاح قوانین، ساده سازی مقررات، شفاف سازی سامانه‌های اداری و استخدامی، جریان یافتن ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها و نظارت همگانی بر آنها، استفاده از فناوری اطلاعات برای ایجاد جریانات کاری مکانیزه و کاهش تعامل مستقیم و رو در روی خدمت گیرندگان و خدمات دهندگان و آگاه سازی عمومی راجع به فساد و نقش مردم در امر مبارزه با فساد شکل می‌گیرد اما عملیاتی شدن این ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در محیط زیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

برای مدیریت تعارض منافع نمی‌توان فقط به تصویب قانون اتکا کرد

در آذرماه سال گذشته، دولت لایحه‌ای تحت عنوان «نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات عمومی» را برای تصویب به مجلس ارسال کرد. این لایحه که از نظر معاون اول رییس جمهور می­توانست در مبارزه بنیادین با فساد موثر واقع شود متاسفانه در مجلس دهم فرصت بررسی و تصویب نیافت. از سویی دیگر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در همکاری با دو نهاد مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی و جهاد دانشگاهی تفاهم­نامه­ای پیرامون “تدوین سند تعارض منافع و تأثیر آن بر رفاه اجتماعی” به امضا رساند که گام جدی و مهمی برای شناسایی و حل ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

هیأت‌های تشخیص مطالبات؛ منافع سازمان یا کارفرما؟

تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی از آن رو اهمیتی دوچندان دارد که این سازمان یکی از بزرگ‌ترین بیمه‌گران اجتماعی در ایران تلقی می‌شود که رابطه‌ای سه جانبه با کارگران، کارفرمایان و دولت دارد. وجود چنین روابطی گاه موجب پیچیدگی‌هایی در عملکرد و انجام وظایف این سازمان شده و حتی می‌تواند منجر به ایجاد تخلفاتی گردد؛ از یک سو درآمد سازمان تأمین اجتماعی از سوی کارگران و کارفرمایان (بخش خصوصی) تأمین می‌شود و از سوی دیگر مسئولان و مدیران سازمان به وسیله دولت تعیین می‌شوند. بدین ترتیب در موارد گوناگون این موضوع مطرح می‌شود که تصمیمات اخذ شده در سازمان ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع آزمایشگاه های معتمد محیط زیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

آزمایشگاه­ های معتمد محیط­ زیست در کجای پازل تعارض منافع قرار دارند؟

سازمان حفاظت محیط‌­زیست به عنوان یک دستگاه حاکمیتی متولی حفاظت و بهسازی محیط‌ زیست، موضوع پایش واحدهای آلاینده را به آزمایشگاه‌های معتمد خود واگذار کرده است. آزمایشگاه معتمد آزمایشگاهی است که در بخش خصوصی یا دولتی فعال است و توانایی آن جهت سنجش یک یا چند پارامتر محیط‌زیستی براساس ضوابط و مقررات جاری مورد تأیید سازمان است. از یک سو براساس بند الف ماده ۶۱ قانون برنامه چهارم توسعه، واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ موظفند تا وضعیت آلودگی خود را به شکل خوداظهاری به سازمان محیط زیست اعلام کنند. در سال ۱۳۹۷، تعداد ۲۸۵ آزمایشگاه معتبر در سراسر کشور وجود ... مطالعه بیشتر
روابط مالی و ردوبدل‌شدن هدایا

شناسایی لایه‌های پنهان روابط: روابط مالی و ردوبدل‌شدن هدایا

تخلفاتی که به دنبال برخی روابط مالی و ردوبدل‌شدن هدایا برای پیگیری منافع شخصی ایجاد شد، منجر به ابلاغ دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های جدیدی در برخی سازمان‌ها و نهادها شده است. پس از اقدام عباس آخوندی برای قطع همکاری اعضای سازمان نظام‌مهندسی با سازمان‌های موازی مانند شهرداری که البته به نتیجه مطلوب نرسید، بهزیستی وارد عمل شد و اشتغال کارکنان خود در مؤسسات توان‌بخشی را ممنوع اعلام کرد. اقدام مشابه دیگری نیز در وزارت آموزش‌وپرورش افتاد و به‌تازگی حاجی میرزایی، وزیر آموزش‌وپرورش، با اعلام فرصت دوماهه برای کارکنان زیرمجموعه، تأکید کرد: افرادی که دو پست هم‌زمان در مؤسسات خصوصی و دولتی ... مطالعه بیشتر
بخشنامه تعارض منافع آموزش و پرورش- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

بخشنامه مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش؛ یک تحلیل کوتاه

در تاریخ ۲۵ خرداد ۱۳۹۹ وزیر آموزش و پرورش در حساب کاربری توییتر خود اعلام کرد که مصمم است لایحه تعارض منافع را در وزارت آموزش و پرورش اجرایی کند. بر همین اساس یکشنبه ۱ تیر متن بخشنامه مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش منتشر شد. این بخشنامه به مشمولان دو ماه فرصت داده تا تکلیف خود را مشخص و از میان کار در مناصب عمومی و فعالیت خصوصی یکی را انتخاب کنند. لازم به ذکر است در سال گذشته رئیس سازمان بهزیستی نیز کارکنان سازمان بهزیستی را از اشتغال همزمان در مراکز مرتبط به بهزیستی منع کرد و ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در آموزش و پرورش- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تجارب جهانی تعارض منافع در آموزش و پرورش

اخیراً محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش، در توییتی اعلام کرد که مدیران آموزش و پرورش مشمول لایحه مدیریت تعارض منافع در رده‌های مختلف باید ظرف مدت دو ماه تکلیف خود را مشخص کنند. وی با بیان اینکه مدیریت تعارض منافع از اصلی‌ترین راهبردهای پیشگیری از فساد است، اعلام کرد مصمم است مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش را عملیاتی کند. بر اساس این توییت «ممنوعیت هم‌زمان راه‌اندازی و اداره مدرسه یا مرکز آموزش وپرورش غیردولتی توسط مدیران و بستگان آنان با عضویت در شورای سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت مرکزی و نیز شورای نظارت استان‌ها و شهرستان‌ها به‌عنوان موقعیت ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع

طرح ترویجی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع

تعارض منافع پدیده‌ای جهانی و فراگیر است که نمونه‌ها و موقعیت‌های آن در قریب به‌اتفاق کشورها محل توجه مردم و حکومت‌ها است. به گواه تجارب عملی و پژوهش‌های تجربی، تعارض منافع ریشه بسیاری از ناکارآمدی‌ها، اختلال‌ها و اشکال متنوع فساد است که منجر به تضعیف ظرفیت اجرایی حاکمیت و تشدید نابرابری و بی‌اعتمادی در جامعه می‌شود. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی از ابتدای تیرماه ۱۳۹۹ به‌صورت هفتگی در قالب خبرنامه‌ای در راستای پایش و معرفی ابعاد مختلف تعارض منافع در ایران و ایجاد شبکه‌ای از سیاست‌گذاران، پژوهشگران و فعالان مدنی دغدغه‌مند نسبت به مسئله مدیریت تعارض منافع، به ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در آموزش و پرورش- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع، نام جدید دردسر قدیمی

شاید اصطلاح «تعارض منافع» در وهله اول ناآشنا به نظر برسد و در یک جست‌وجوی اولیه، مطالب زیادی در این مورد به زبان فارسی یافت نشود؛ اما همه ما در برخوردهای هرروزه خود با دستگاه‌های اداری (از بخش آموزش گرفته تا بازارهای سرمایه و بورس) ممکن است مشکلاتی ریشه‌دار را لیست کنیم که نادانسته همه آن‌ها مصادیقی از تعارض منافع خواهند بود. واگذاری پروژه‌های دولتی به شرکت‌های وابسته به مدیران یا اقوام آن‌ها، دریافت هدیه یا پول در قبال ارائه خدمات دولتی و استخدام و انتصاب اقوام در بخش دولتی همه از مصادیق تعارض منافع هستند. شاید در بحث‌های غیرکارشناسی ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در حوزه ی برق- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ضرورت توجه به تعارض منافع در لایحه «نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق»

در هر نهاد یا سازمانی امکان شکل‌گیری موقعیت‌های تعارض منافع وجود دارد. چنانکه تعریف آن ناظر بر موقعیت دوراهی فرد یا سازمان در مواجهه بین انتخاب منافع خود و منافع عمومی است که می‌تواند وظیفه حرفه‌ای و شغلی را تحت تأثیر قرار دهد. به نظر می‌رسد که تعارض منافع «هیات تنظیم مقررات بازار برق» و یا نهاد جایگزین آن یعنی نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق هم درگیر تعارض منافع باشند. هیات دولت در جلسه روز هیجدهم خردادماه لایحه «تأسیس نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق» را تصویب کرد. این لایحه با هدف جلوگیری از ایجاد انحصارات طبیعی در بخش برق و ... مطالعه بیشتر
مثال برای تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهکاری برای مدیریت تعارض منافع در بخش مدیریت پسماند (بررسی تطبیقی نمونۀ موردی بریتانیا)

مدیریت پسماند در اثر مصرف بی‌رویه و افسار گسیخته در بسیاری از کشورهای جهان به یک دغدغه ملی تبدیل شده است. برخی کشورها نظیر آلمان، اتریش و کره شمالی توانسته‌اند به نرخ بازیافت قابل توجهی دست پیدا کنند و بیش از نیمی از زباله‌های تولید شده در کشورشان را بازیافت کرده و به چرخه مصرف بازگردانند. ساختار مدیریتی و سیاست‌گذاری بهینه و مدیریت تعارضات منافع دستگاه‌های متولی مدیریت پسماند نقش عمده‌ای در موفقیت این کشورها در حصول این نتیجه داشته است. متأسفانه ایران از آن دسته کشورهایی است که در مدیریت پسماند ناکارآمد ظاهر شده است. نرخ ناچیز بازیافت در ... مطالعه بیشتر
مستأجران و کرونا

گزارش ۱۰| دولت‌ها چگونه در میانۀ بحران از مستأجران حمایت می‌کنند؟

شیوع ویروس کرونا، اغلب جنبه‌های حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی انسان‌ها را متأثر ساخته است. یکی از این جنبه‌ها که در ارتباط تنگاتنگ با حیات روزمرۀ انسان‌ها قرار دارد، بخش مسکن و اجاره‌داری ‌است. در مجموع بیش از ۳۰ درصد جمعیت کشور، ۵۱ درصد جمعیت استان تهران و ۴۴ درصد جمعیت شهر تهران اجاره‌نشین هستند. مستأجرینی که در میانۀ بحران مدت قراردادشان به اتمام رسیده است یا قادر به پرداخت اجاره‌ نیستند، از یک سو با دشواری‌های جست‌وجو برای خانه در ایام کرونا روبه‌رو هستند، و از سوی دیگر با افزایش شدید نرخ اجاره‌بها. مشکلات اما به بحران کرونا محدود ... مطالعه بیشتر
شتغال همزمان- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

چگونه اشتغال همزمان و درب‌های گردان در قالب مشاوره به ناکارآمدی منجر می‌شود؟

اشتغال همزمان یکی از رایج‌ترین و پردامنه‌ترین انواع تعارض منافع در دستگاه‌های دولتی است. کارکنان سازمان‌های عمومی به‌طور متداول با توجه به رانت اطلاعاتی، شبکه ارتباطی و دسترسی به مشتریان خدمات خود علاقه‌مند به تأسیس کسب‌وکارهای خصوصی مرتبط با حیطه شغلی خود در دستگاه دولتی هستند. حال برخی از این افراد یا ترجیح می‌دهند به‌صورت همزمان شغل فرعی خود را اداره کنند که در ادبیات تعارض منافع به‌عنوان اشتغال همزمان یا حیاط‌خلوت شناخته می‌شود، یا در دوران فراغت خود از مشاغل دولتی به‌سوی مشاغل خصوصی مرتبط می‌روند که آن را درب‌های گردان می‌نامند. آیا اشتغال همزمان تعارض منافع است؟ بررسی ... مطالعه بیشتر
رانت اطلاعاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اعضای شورای پول و اعتبار بدون شغل موازی

اشتغال هم‌زمان به‌عنوان یکی از مصادیق تعارض منافع زمینه بروز فساد گسترده‌ای در تمام بخش‌های اقتصاد فراهم کرده است؛ از مسئولین وزارتخانه‌هایی که به شرکت‌های خصوصی خودشان مجوز بی‌ضابطه می‌دهند تا افرادی که با وجود اشتغال در نهادی مثل بانک مرکزی به‌طور غیررسمی به شبکه بانکی هم مشاوره می‌دهند. کارشناسان می‌گویند مثل قانونی که تعیین کرده اعضای شورای پول و اعتبار افرادی باشند که در بخش دیگری سمت دارند؛ درحالی‌که هم‌زمان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تصمیمات را در حوزه پولی و بانکی می‌گیرند. به‌زعم تحلیلگران این حوزه، درواقع برای ممانعت از سودجویی از این راه قانون هست اما کامل نیست، نظارت ... مطالعه بیشتر
مجمع تشخیص مصلحت نظام

مجمع تشخیص مصلحت نظام ورود کند

تعلل دو قوه مجریه و مقننه برای تدوین قانون تعارض منافع، مقابله با فسادهای احتمالی ناشی از آن را نیز در حالت تعلیق نگه داشته است. لایحه «نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات عمومی» اگرچه به پیشنهاد معاونت حقوقی رئیس‌جمهور در دستور کار دولت قرار گرفت و با طی‌کردن مراحل بررسی، در جلسه ۱۹ آبان ۱۳۹۸ هیئت وزیران مشتمل بر «۴۰» ماده تصویب شد اما همچنان در مرحله بررسی باقی مانده است و تا تبدیل‌شدن به قانون فاصله دارد. از این جهت غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در گفت‌وگو با «شرق» پیشنهاد می‌‌دهد ... مطالعه بیشتر