حکمرانی

تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی

«تعارض منافع در داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی» توسط آگوست راینیش و کریستینا نهر نگاشته شده و در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» آمده است. راینیش استاد حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه وین است و نهر در وزارت اقتصاد، خانواده و جوانان کشور اتریش مشغول به کار است. نویسندگان در این مقاله «ابتدا معیارهای قانونی قابل اجرا برای تعیین تعارض منافع احتمالی در حکمیت سرمایه‌گذاری با تمرکز بر کنوانسیون مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID) و قوانین داوری ICSID و همچنین با در نظر گرفتن قوانین داوری آنسیترال (کمیسیون حقوق تجاری سازمان ملل) را ارائه می‌دهند. سپس ... مطالعه بیشتر
حکمرانی جهانی

تعارض منافع چونان تقاطعی در حکمرانی

فصل اول کتاب تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی به تعارض منافع به عنوان محل برخورد حکمرانی‌های گوناگون پرداخته است. نویسنده این بخش آن پیترز استاد حقوق بین‌الملل عمومی و حقوق اساسی دانشگاه بازل سوئیس و سر ویراستار این اثر است. نویسنده تلاش کرده است در این فصل به چارچوبی مشترک برای مطالعه تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی دست بیابد. وی در این فصل به این موضوع پرداخته است که برخی مسائل تفکیک حکمرانی در فضاهای عمومی، خصوصی، محلی و جهانی را از بین می‌برند و مانند تقاطعی در حکمرانی عمل می‌نمایند؛ از جمله می‌توان ... مطالعه بیشتر
نخبگان

اندیشکده؛ پیوند نخبگان و حاکمیت

پژوهشکدۀ چشم‌انداز و آینده‌پژوهی از همکاری بین مجمع تشخیص مصلحت نظام و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در سال ۱۳۹۰ تأسیس‌شده و به‌صورت هیئت‌امنایی اداره می‌شود. یکی از فعالیت‌های این پژوهشکده برگزاری دوره‌ها و ترجمه و تألیف کتب است اما در سال‌های اخیر به فضای اندیشگاهی وارد شده‌اند و هدفشان مسئله یابی، کمک به حل مسئله و ارتباط‌گیری با نیروهای درگیر حل مسئله در کشور است. محمدمجید فولادگر؛ مدیر پژوهشکده چشم‌انداز و آینده‌پژوهی و حسین زاهدی؛ مدیرگروه چشم‌انداز و تمدن سازی پژوهشکده در این گفتگو درباره نظام حکمرانی و مسائل آن گفتند که در ادامه می‌خوانید. با توجه ... مطالعه بیشتر
پاسخگویی و شفافیت حاکمیت

عدم وجود الزامات پاسخگویی در ساختار کلی حکمرانی

علی ملکی فارغ‌التحصیل دکتری سیاست‌گذاری عمومی از دانشکده علوم اجتماعی و سیاسی دانشگاه ادینبرو بریتانیا است. وی از سال ۹۸ ریاست پژوهشکده را عهده‌دار است. پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف سال‌های اخیر در زمینه سیاست‌پژوهی و سیاست‌گذاری به فعالیت می‌پردازد و در حوزه‌های مختلفی مانند حکمرانی عصر دیجیتال، حکمرانی و تنظیم‌گری و سیاست‌گذاری اقتصادی به کار مشغول است و هدف و مأموریت خود را ایفای نقش واسط میان نخبگان جامعه و نهادهای حکمرانی، برای یاری‌رساندن به حاکمیت تعریف کرده است. ملکی در گفت‌وگوی پیش رو عدم پاسخگویی و شفافیت و عدم تمایل به مسئولیت‌پذیری را یک مشکل جدی حاکمیت می‌داند ... مطالعه بیشتر
مسائل نظام حکمرانی

نگرش اندیشکده‌ها به مسائل سیاستگذاری و حکمرانی در ایران

نظام حکمرانی، هم می‌تواند عامل اصلی رشد و توسعه شود و هم در صورت کژکارکردی می‌تواند در روند توسعه تأخیر و اخلال ایجاد کند. از این‌روست که نظریات مختلفی درباره نظام‌های حکمرانی مطرح شده‌اند که هرکدام سعی داشته‌اند الگویی را برای نظام حکمرانی مناسب پیشنهاد دهند. برخی از این نظریات بر دولت گسترده تمرکز داشته‌اند و برخی دیگر بازار را نیروی اصلی مؤثر قلمداد کرده‌اند. آنچه از تجارب این رویکردها حاصل شده است نشان می‌دهد برای رسیدن به الگوی مناسبی از حکمرانی، بیش از آنکه گستره و اندازه دولت اهمیت داشته باشد، توانمندی، ظرفیت‌های آن و نوع نگاه فضای حکمرانی ... مطالعه بیشتر
نظرات کارشناسی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

پذیرش نظرات کارشناسی، حلقه گمشده نظام حکمرانی

دکتر مجتبی مقصودی بنیان‌گذار انجمن‌های علوم سیاسی و انجمن علمی مطالعات صلح ایران و سابقه معاون پژوهشی موسسه مطالعات ملی و مدیر کمیته سیاست خارجی و دفاعی در دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی را در کارنامه خود دارد. انجمن علمی مطالعات صلح ایران در طی سال‌های اخیر در زمینه مطالعه و بررسی صلح، مصالحه و مذاکره به فعالیت می‌پردازد و دارای گروه‌های مختلف پژوهشی مانند آموزش و صلح، روابط بین‌الملل و صلح و رسانه و صلح است که هدف و مأموریت خود را تولید و گسترش ادبیات صلح معرفی می‌کند. مقصودی عدم توجه نظام حکمرانی به نظرات ... مطالعه بیشتر
نهادینه‌سازی نوآوری اجتماعی

نهادینه‌سازی نوآوری اجتماعی: مابین تحول‌آفرینی و تسخیرشدگی

بونو پل و تام بالر از دانشگاه یو. آل. بی بلژیک، مرکز مطالعات توسعه پایدار، در مقالۀ «نهادینه‌سازی نوآوری اجتماعی: مابین تحول‌آفرینی و تسخیرشدگی» از پروژه‌ای به نام TRANSIT  / ترانزیت که مخفف Transformative Social Innovation Theory   بحث می‌کنند که درباره اقدامات معطوف به نوآوری اجتماعی است که می‌تواند به تغییرات اجتماعی بی‌انجامد. اما پیش از هر چیزی باید دانست که پروژه نوآوری اجتماعی تحول‌آفرین از اساس به چه چیزی اطلاق می‌شود، چراکه نویسندگان این مقاله به‌صراحت بیان می‌دارند که این مفهوم چنان‌که بایدوشاید روشن و واضح نیست. نوآوری اجتماعی تحول‌آفرین شامل طیف وسیعی از کنش‌ها، استراتژی‌ها و عملکردهای اجتماعی ... مطالعه بیشتر
تصمیمات مبتنی بر منطق

تصمیم‌سازی بی‌منطق عامل بی‌نظمی حکمرانی

اصغر عیوضی دکتری مهندسی مکانیک دانشگاه شریف است و از سه سال پیش مدیریت اندیشکده را برعهده دارد.اندیشکده ایتان  در طی سال‌های اخیر در زمینه‌های سیاستگذاری اقتصادی و اجتماعی فعالیت کرده و دارای گروه‌های مختلف پژوهشی مانند انرژی، بانک، جمعیت و خانواده و آموزش و پرورش است که هدف و مأموریت خود را تولید فرآورده‌های فکری و تحلیلی و برگزاری جلسات متعدد با مسئولان و گفتمان‌سازی میان نخبگان و مردم می‌داند. عیوضی در گفت‌وگوی پیش رو یکی از مهم‌ترین مسائل نظام حکمرانی را بی منطقی نظام تصمیم‌گیری می‌داند و معتقد است تصمیمات مبتنی بر شخص اتخاذ می‌شوند نه مبتنی بر ... مطالعه بیشتر
شاخص‌های حکمرانی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شاخص‌های حکمرانی چگونه عمل می‌کنند؟

اخیراً سخنران نشستی با موضوع سرآغازی نو در طراحی شاخص‌های حکمرانی بودم، شاخص‌هایی که ارائه‌دهنده‌ی سرمشق‌هایی خوب در زمینه‌ی حقوق بشر باشند. این موضوع باعث شد که من درباره‌ اصولی که در تعیین شاخص‌هایی این‌چنینی مهم هستند، بیاندیشم. در این‌جا قصد دارم که پاره‌ای از این اندیشه‌ها را بیان کنم. این امر کمک می‌کند که درک و ارزیابی دقیق‌تری از شاخص‌های مسلط حکمرانی، در سطح سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی داشته باشیم. اکنون بی‌مقدمه به طرح این اندیشه‌ها می‌پردازم: آگاه باشید که طراحی شاخص‌ها چه هدفی را دنبال می‌کنند: آیا هدف از این طراحی پاسخگو نمودن سازمان‌ها است؟ آیا هدف کمک ... مطالعه بیشتر
اندیشکده سیاست‌گذاری امیرکبیر

تناسب سیاست‌گذاری و بستر موجود لازمه توسعه است

حبیب‌الله ظفریان دانشجوی دکتری مهندسی نفت دانشگاه امیرکبیر است که از سال ۹۲ عضو هیئت‌امنای اندیشکده بوده و از اول سال ۹۹ مسئول این اندیشکده است. اندیشکده سیاست‌گذاری امیرکبیر در طی سال‌های اخیر در زمینه سیاست پژوهی و سیاست‌گذاری به فعالیت می‌پردازد و دارای گروه‌های مختلف پژوهشی مانند صنعت، انرژی، اقتصاد و مبارزه با فساد است که هدف و مأموریت خود را حل مسئله در حوزه‌های مذکور سیاست‌گذاری تعریف کرده است. ظفریان در گفت‌وگوی پیش رو عدم تناسب سیاست‌گذاری با بستر موجود را یک مسئله مهم می‌داند به‌طوری‌که یک سیاست وقتی تصویب می‌شود یا به‌درستی و یا اصلاً اجرا نمی‌شود ... مطالعه بیشتر
امنیت ملی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

امنیت ملی در گرو کارآمدی

خانم وحیده احمدی فارغ‌التحصیل دکتری علوم سیاسی و عضو هیئت‌علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی است. مدتی سردبیر «ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی» از محصولات پژوهشکده بوده و از دو سال پیش در سمت معاونت پژوهشی پژوهشکده فعالیت می‌کند. پژوهشکده در طول سال‌های اخیر در زمینه‌های مربوط به امنیت ملی فعالیت کرده است و دارای گروه‌های مختلف پژوهشی مانند گروه مطالعات ایران، مطالعات بین‌المللی، مطالعات پایه و روش‌شناسی و حقوق و امنیت ملی است. احمدی در مصاحبه پیشرو کارآمدی را مهم‌ترین مسئله نظام حکمرانی می‌داند که تمام مسائل دیگر را نیز دربر می‌گیرد. ازنظر وی اگر به سمت کارآمدی در همه سطوح حرکت ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در صندوق بازنشستگی

چالش‌های صندوق، عامل تعارض منافع در صندوق بازنشستگی کشوری

این متن به تعارض منافع در صندوق بازنشستگی کشوری می‌پردازد و ابعاد آن را در ارتباط با چالش‌های صندوق‌ها مدنظر قرار می‌دهد. تعارض منافع به معنای قرار گرفتن فرد یا سازمان در موقعیت‌هایی است که میان منافع فردی و وظایف شغلی و منافع عمومی تعارض و تضادی ایجاد می‌شود. در چنین موقعیت‌هایی فرد یا سازمان باید میان منافع فردی یا جمعی یکی را برگزیند. با وجود آنکه بسیاری منافع عمومی و انجام وظایف شغلی را بر منافع فردی ترجیح می‌دهند اما وجود چنین موقعیت‌هایی به خودی خود خطر شکل‌گیری فساد را افزایش می‌دهد. به بیان دیگر اگر یک موقعیت تعارض ... مطالعه بیشتر
حزب کارگر - مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

نئوکورپراتیسم و اصلاح سیاستی در برزیل

به قدرت رسیدن حزب کارگر در ژانویه ۲۰۰۳ تنها تغییری در جهت‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی دولت برزیل نبود بلکه شروع تغییراتی در روابط بین جامعه و دولت و بهبود چارچوب نهادی حکمرانی در این کشور بود. تاسیس شورای توسعه اجتماعی و اقتصادی[۱]  (CDES) برزیل با هدف بهبود حکمرانی دموکراتیک و توسعه اجتماعی و اقتصادی از طریق مشورت و گفت‌وگو با نقش‌آفرینان جامعه مدنی یکی از اصلاحات دولت کارگر بود. این مقاله با بررسی این نهاد جدید تلاش می‌کند به دو پرسش پاسخ دهد: واکنش نخبگان سیاسی و اقتصادی نسبت به این نهاد چیست؟ مکانیسم‌های مروج گفت‌وگو چرا و تا چه ... مطالعه بیشتر
ناکارآمدی حکمرانی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع به‌ مثابه ناکارآمدی حکمرانی

«تعارض منافع» در دستورکار سیاسی چندی پیش بود که مشاور رسانه‌ای رئیس‌جمهور، حسام‌الدین آشنا، بیان کرد «اگر گرفتار آفت‌های مهمی چون «تعارض منافع»، «فساد»، «جهل و نادانی» و «دروغ» نبودیم، وضع کنونی کشورمان بسیار متفاوت بود». این اظهارنظر در کنار بسیاری موارد دیگر نشان می‌دهد مقامات کشور به پیامدهای مخرب تعارض منافع به‌عنوان یکی از جدی‌ترین مسائل سیاستی کشور پی برده‌اند. معاون اول رئیس‌جمهور، اسحاق جهانگیری، هم کمی پیش‌تر در اکانت توئیتری خود عنوان کرد « ای‌کاش سه لایحه مهم شفافیت، تعارض منافع و مقابله با فساد و ارتقای سلامت اداری که می‌توانستند در مبارزه بنیادین با فساد مؤثر باشند، ... مطالعه بیشتر

حکمرانی همکارانه با نهادهای غیر‌دولتی

حکمرانی نوین نیازمند راهبردهای جدید برای گسترش اثربخشی و ارتقای کیفیت است و این دستاورد چیزی نیست که با تصدی‌گری حداکثری یک دولت مرکزی  حاصل شود؛ وگرنه انبان تجربه سنتی حکومت‌های متمرکز  حکایتی از توفیقات آنها می‌داشت. حال آنکه شاهد کارنامه‌ای متفاوت از این مدعا هستیم. تحولات جابه‌جایی قدرت از دولت به نهادهای مدنی موضوعی است که جهان امروز به‌شدت به آن توجه می‌کند. نگاه جامعه‌محور به کارکرد حکمرانی امتیازی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی کاملا بر مدار آن تمشیت می‌کند. حتی اقتباس از مدل تعاونی در اقتصاد ایران نیز قرینه‌ای بر درک یک مدل اجتماعی مردم‌نهاد برای توسعه ... مطالعه بیشتر

شفافیت و فساد در اقتصاد ایران

با عرض سلام و احترام به همه حضار گرامی و با سپاس از دوستان انجمن علمی توسعه و برنامه ریزی برای برگزاری این نشست و همچنین  حساسیت بر مسئله شفافیت که مسئله‌ی بسیار جدی و مبتلابه در کشور است اگر بخواهیم بحث را به روش علمی به پیش ببریم شاید حیاتی‌ترین مسئله عبارت است از صورت بندی مفهومی اینکه منشا فساد چیست ؟ به نظر جامع ترین تعریف درباره فساد  توسط خانم سوزان اکرمن ارائه شده است خانم اکرمن یکی از مطرح ترین افراد در زمینه آگاهی های عمیق و منحصر به فردی است که درباره فساد، منشا و پیامدهایش ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه، شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل

اولین نشست توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل

پنل تخصصی «توانمندسازی حاکمیت و جامعه، شفاف‌سازی بودجه به عنوان یک راه‌حل» در دومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی با حضور «محمد محمدی» مدیر جمعیت پیشگیری از فساد، «محمود صادقی» رئیس فراکسیون شفاف‌سازی و انضباط مالی مجلس شورای اسلامی، «احمد میدری» معاون رفاه اجتماعی وزارت کار، «مجتبی امیری» مدیر هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران، «حسن عابدی‌جعفری» مدیر مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری و مبارزه با فساد، «میثم پیله‌فروش» نماینده دیده‌بان شفافیت و عدالت، «محمد‌هادی سبحانیان» عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و «محمدحسین خانی» نماینده اندیشکده شفافیت برای ایران برگزار شد. در این نشست مجموعه‌ای ... مطالعه بیشتر