حوزه‌های پژوهشی

حوزه‌‌های پژوهشی در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه:

تعارض منافع؛

شفافیت و مقابله با فساد؛

رفاه و سیاست اجتماعی و

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه است.

در سایر حوزه‌های پژوهشی نیز این مرکز به فعالیت پرداخته است؛ مانند کارآمدسازی نظام حکمرانی، نظریه و روش PDIA، توانمندسازی نهادهای حرفه‌ای و مدنی، حمایت طلبی و حکمرانی آب در ایران.

حوزه‌های پژوهشی چهارگانه‌ای که مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به ‌آن‌ها پرداخته است نیز خود شامل موضوعات فرعی می‌شوند:

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه شامل خشونت و نظم‌های اجتماعی، مشروطه‌سازی قدرت و دولت ضعیف، دولت قوی می‌شود.

زمینهٔ رفاه و سیاست اجتماعی نیز موضوعاتی را در بر می‌گیرد؛ رفاه اجتماعی، کرونا، نیروی کار و حمایت اجتماعی، شفافیت و رفاه اجتماعی و مقابله با فقر و نابرابری.

موضوعات زیرمجموعهٔ تعارض منافع و شفافیت و مقابله با فساد را می‌توانید در سایت مشاهده کنید.

 

دولت مطلقه، نیاز یک جامعه از هم گسیخته است

برخی آثار احمد زیدآبادی عبارت‌اند از: دین و دولت در اسرائیل، الزامات سیاست در عصر ملت-دولت، از سرد و گرم روزگار، بهار زندگی در زمستان تهران و… . در این گفت‌وگو او تصریح کرده که سرنگونی دولت مطلقه، لزوما به وضعی مطلوب و نظمی دموکراتیک منجر نخواهد شد. حتی ای بسا وجود دولت مطلقه، نیاز جامعه‌ای ازهم‌گسیخته باشد که اجزای آن نمی‌توانند با هم سازگاری داشته باشند. او انقلاب‌ها را نتیجه ضعف دولت‌ها می‌داند و بر این نظر است که همواره پس از رخداد انقلاب، دولت قدرتمندتری با تمرکز بیشتر روی کار می‌آید. زیدآبادی معتقد است که دوگانگی قدرت، به ... مطالعه بیشتر
سازمان ملل برای مقابله با کرونا

گزارش ۱۳| پیشنهاد سازمان ملل متحد برای ایران: بازسازی پس از کرونا

صندوق کودکان سازمان ملل (UNICEF) و دفتر عمران  سازمان ملل (UNDP) با همکاری سایر تیم‌های کشوری سازمان ملل در ایران به‌تازگی برنامۀ «بازسازی بهتر پس از کرونا: اقدام مشترک UNCT برای ایران» را را‌ه‌اندازی کرده ‌است. با توجه به چالش‌های موجود، برنامۀ پیشنهادی سازمان ملل برای مقابله ‌با بحران کرونا در ایران، سه رکن اساسی را دربر می‌گیرد: (۱) تقویت نظام سلامت، (۲) حمایت اجتماعی از جمعیت آسیب‌پذیر و (۳) ایجاد اشتغال و تاب‌آورسازی اقتصادی. تیم کشوری سازمان ملل متحد در ایران در پیوست‌ گزارش خود تاکید می‌کند که ایران حتی پیش از بحران کرونا با چالش‌های اجتماعی-اقتصادی بسیاری روبه‌رو ... مطالعه بیشتر
تجربیات جهانی مدیریت تعارض منافع-مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

سازمان‌های شیشه‌ای

به گزارش فرهیختگان به گـــواه تجـــــارب عملـــی و پژوهش‌های صورت گرفته، بسیاری از مفاسد و ناکارآمدی‌های پرتکرار در عرصه حکمرانی ریشه در پدیده تعارض منافع دارد. پدیده‌ای که از سویی ظرفیت اجرایی حاکمیت را مستهلک می‌کند و از سویی دیگر به تولید نابرابر و تبعیض و البته بی‌اعتمادی در جامعه منجر می‌شود. گزارش پیش‌رو درراستای توسعه و ترویج ادبیات نظری و تجارب عملی مدیریت تعارض منافع، مجموعه‌ای از تجارب جهانی در این زمینه را گردآوری کرده که تامل در آنها می‌تواند راهکارهایی عملیاتی پیش‌روی سیاستگذاران و مسئولان دستگاه‌های اجرایی برای مقابله با موقعیت‌های تعارض منافع ارائه کند. راهکارهای اصلی مدیریت ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در ایران- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره چهارم

دریافت نسخه pdf خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع- شماره چهارم سرتیتر اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های اصلی هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ابلاغ بخشنامه تعارض منافع سازمان بهزیستی به استان‌ها منجر به برکناری ۱۷ نفر از مدیران و کارکنان بهزیستی خراسان شمالی و یا لغو مجوز فعالیت مراکز زیر نظر آنها شد. جواد توکلی، عضو نظام پرستاری مشهد، مشکلات موجود در قوانین وضع‌شده برای پرستاران را ناشی از تعارض منافع مسئولان دانست. مرکز پژوهش‌های مجلس طی تحقیقاتی به بررسی بازارهای اقامتی پرداخته و واگذاری مدیریت خانه‌مسافرها به شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی را عامل ایجاد تعارض ... مطالعه بیشتر
موقعیت‌های تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

حل مشکلات معیشتی در گرو قطع ریشه تعارض منافع

مقدمه لایحه مدیریت تعارض منافع که در آذر ماه سال گذشته به مجلس ارائه شد گامی در  مسیر حکمرانی مطلوب، صیانت و رعایت هرچه بیشتر حقوق شهروندان جامعه است. هدف از تصویب این لایحه در دولت، حمایت از اعتماد عمومی به مقامات، مسئولان و کارمندان و اداره کشور ، ارتقای شفافیت، ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد است. پس از تصویب لایحه فوق در هیئت دولت (آبان ۹۸) و ارسال به مجلس، سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مختلفی مانند سازمان بهزیستی، آموزش و پرورش در بدنه دولت تلاش کردند تا در این راستا گام بردارند. در کنار دولت، کاربران فضای ... مطالعه بیشتر
آن روی سکه: بریتانیا و فساد در آفریقا

پشتیبانی بریتانیا از مبارزه با فساد آفریقا

در ابتدای کتاب نوشته شده است: این کتاب روایت جدیدی است از بی‌عدالتی و ظلمی که در عصر حاضر بر ملل محروم جهان سایه افکنده و از زبان قانون‌گذاران ساکن در یکی از کشورهای توسعه‌یافته صنعتی حقایق تکان‌دهنده‌ای نظیر پرداخت رشوه کلان، خرید دولتمردان مزدور و نحوه نفوذ در دستگاه‌های حاکمه کشورهای ضعیف اروپایی را به تصویر می‌کشد. اگرچه مقوله فساد به معضلی جهانی تبدیل شده اما تمرکز این کتاب بر تأثیر این پدیده خانمان‌سوز در قاره افریقا حقایق تلخی را برملا می‌سازد. به طوری که در نمایه مربوط به بیست کشور دارای بالاترین مظاهر فساد در سراسر جهان تنها ... مطالعه بیشتر
مصادیق تعارض منافع در سازمان حفاظت محیط زیست

فاصله گرفتن از اصول ارزیابی محیط زیست تعارض منافع را افزایش می‌دهد

ادبیات جهانی حاکی از آن است که بسیاری از کشورها برای مدیریت تعارض منافع چه در سطح فردی و چه در سطح سازمانی متوسل به بخشنامه، آیین نامه و در موقعیت‌هایی قانون شده‌اند؛ اما گاهی مدیریت تعارض منافع ساده‌تر از این چیزهاست. تنها کافی است قانون‌های موجود را درست اجرا کنیم، تعارض منافع خود به خود حل خواهد شد. یکی از این موارد موضوع ارزیابی پروژه‌های محیط‌زیستی است.  برابر قانون، اجرای پروژه‌های توسعه‌ای نظیر ساخت راه‌ها، احداث صنایع، توسعه شهرها و… منوط به انجام و تأیید مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی است. یکی از موضوعاتی که سال‌ها بین کارشناسان و ... مطالعه بیشتر
تقویت ظرفیت‌های حاکمیتی برای برقراری آزادی‌های لیبرالی

بازگشت به هابز

در قرن بیستم دولت دشمن اصلی آزادی بود. اما امروز، ضعف دولت مهم‌ترین تهدید برای آزادی است. در بخش‌های زیادی از جهان، دولت‌ها سقوط کرده‌اند. در بخش‌هایی دیگر، دولت به‌تدریج تضعیف‌شده است یا فاسد است. نتیجه این است که میلیاردها نفر فاقد ابتدایی‌ترین شرایط برای زندگی مطلوب هستند. حتی در بسیاری از کشورهای ثروتمند نیز ترس از جرائم فراگیر است. اما لیبرال ها (تحت تأثیر سوابق هولناک جرائم علیه بشریت به پشتوانه دولت‌ها) در این باور خود راسخ هستند که چالش اصلی سیاست، محدود کردن قدرت دولت است. آن‌ها با باور به اینکه برخی آزادی‌های انسانی وجود دارند که هیچ‌گاه ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع و بهره‌وری در ایران- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع و بهره‌وری در ایران

پل کروگمن، نوبلیست اقتصاد، بیان می‌کند که «بهره‌وری همه‌‌چیز نیست‌ اما در بلندمدت تقریبا همه‌‌چیز است». اگر این نقل‌قول، جدی گرفته شود، آن‌گاه باید برای آینده اقتصاد ایران نگران بود؛ چه‌بسا این آینده نه‌چندان روشن، سال‌هاست فرا‌رسیده است. چراکه شاخص بهره‌وری کل عوامل تولید ایران از ۴٫۹۹ در سال ۱۳۴۸ به ۱٫۰۸۳ در سال ۱۳۹۶ رسیده و در سال‌های اخیر هم این رقم افت بیشتری کرده است. در این زمینه بهره‌وری اکثر عوامل تولید ایران بسیار نوسانی و در قیاس جهانی در سطح بسیار پایینی است. عوامل متعددی در وقوع این عملکرد دخیل بودند اما در این نوشتار دنبال استدلال ... مطالعه بیشتر
حمایت طلبی چیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

حمایت طلبی: دلایل و نحوۀ انجام اقدامات حمایت طلبانه

درباره شبکه بین‌المللی توسعه (باند) «باند» شبکه‌ای است متشکل از بیش از ۴۰۰ سازمان مردم‌نهاد بریتانیا است؛ ؛ سازمان‌هایی که طیفی از نهادهای تخصصی کوچک تا نهادهای بین‌المللی بزرگ را در بر می‌گیرند. این شبکه در سال ۱۹۹۳ با ۶۱ عضو راه‌اندازی شده و درزمینۀ توسعۀ بین‌المللی و توسعۀ آموزش فعالیت می‌کند. هدف باند بهبود میزان و کیفیت مشارکت انگلیس و اروپا در توسعه بین‌المللی، ریشه‌کن‌کردن فقر جهانی و دفاع از حقوق بشر است. در این راهنما شمال و جنوب کشور انگلستان منظور است. در توضیح ماموریت‌های این شبکه آمده است: طی دورانی که به شکل روزافزونی دشوار می‌شود، خیریه‌ها ... مطالعه بیشتر
مصادیق تعارض منافع در آموزش و پرورش- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

مصادیق تعارض منافع در آموزش و پرورش- بخش اول

همان‌طور که اشاره شد به دلیل آنکه عامه مردم از طریق مدارس دولتی و خصوصی با وزارت آموزش‌وپرورش سروکار دارند؛ مصادیق تعارض منافعی را که در مدارس رخ می‌دهد به‌وفور تجربه کرده‌اند. استعدادیابی ازجمله این مصادیق است. این موقعیت هنگامی رخ می‌دهد که برخی مسئولین یا معلمین مدارس دولتی مالک یا سهامدار مدارس خصوصی باشند. این امکان وجود دارد که آن‌ها دانش‌آموزان بااستعداد مدارس عمومی را شناسایی کرده و به مدارس خصوصی خود هدایت کنند. این روند باعث تهی شدن مدارس دولتی از دانش‌آموزان بااستعداد، مستحیل شدن انگیزه معلمان مدارس دولتی برای تدریس و نهایتاً کاهش کیفیت آموزش عمومی رایگان ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره سوم

دریافت نسخه pdf خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع- شماره سوم مهمترین اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی دستخط حضور یافته و ضمن مباحث دیگر، به تشریح موانع مدیریت تعارض منافع در وزارتخانه متبوع خود پرداخت. رئیس سازمان بهزیستی کشور گفت: بر اساس بخشنامه تعارض منافع، ۱۹۳ نفر از مدیران بهزیستی، مراکز غیردولتی و خیریه‌های خود را تحویل دادند. تکلیف ۴۴ نفر در روزهای آینده مشخص خواهد شد. احمد توکلی (رئیس تشکل دیده‌بان شفافیت و عدالت) در مصاحبه‌ای به ابعاد مختلف تعارض منافع ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در مجلس شورای اسلامی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

برعکس نهند نام زنگی کافور! فراکسیون کارفرمایان یا فراکسیون کارگران؟

در بازه زمانی ۱۹ تا ۲۶ تیر کاربران زیادی در شبکه‌های توئیتر و اینستاگرام و کانال‌های متعددی در شبکۀ تلگرام درباره اهمیت و اثرات تعارض منافع در سیاست و اقتصاد نوشتند و به مصادیق تعارض منافع در این حوزه‌ها اشاره کردند. در این بازه زمانی در شبکه تلگرام ۱۷۵ مطلب، در شبکه توئیتر ۱۸۶ مطلب و در شبکه اینستاگرام ۳ مطلب در ارتباط با تعارض منافع به اشتراک گذاشته شده است. در هفتۀ گذشته نیز مانند هفته‌های پیشین نمونه‌های بسیاری از کاربرد ناصحیح تعارض منافع به جای منافع متعارض به چشم می‌خورد و کاربران بخصوص در شبکه توئیتر از اصطلاح ... مطالعه بیشتر

هزینه مبادله سیاسی در ایران بالاست

همان‌گونه که مستحضرید، برخی رویکردهای نظری از سوی متفکرانی چون مارکس، ویتفوگل، وبر و… پیرامون ساخت سیاسی ایران مطرح بوده است. اگر این تئوری‌ها را ذیل یک پارادایم قرار دهیم، می‌توان گفت مطابق این نظریات و به دلایلی از جمله جامعه کم‌آب و پراکنده، عدم شکل‌گیری فئودالیسم در ایران، سرزمین‌های پهناور و… مشروطه‌کردن قدرت در ایران با انسداد مواجه می‌شود. ارزیابی شما از این نظریات و نتایج حاصل از آنها چیست؟ در مجموع می‌توان گفت هرکدام از این نظریات تنها بخشی از واقعیت جوامع شرقی و جامعه ایرانی را توضیح می‌دهند. اما بخش دیگری را نیز توضیح نمی‌دهند. برای مثال، ... مطالعه بیشتر

ژورنالیست‌ها ادعا می‌کنند که تعارض منافع موضوعی ساده است، اما …

وقتی بحث تعارض منافع خبرنگاران مطرح می‌شود ـ بالقوه[۲]، بالفعل[۳] یا ادراک شده[۴] ـ معمولا قواعد ساده هستند. آنها پیرامون این اصل شکل می‌گیرند که نیاز است مخاطبان (و مدیریت) بدانند آیا گزارشگر، مجری اخبار[۵] یا ویراستار تحت تأثیر هر نوع رابطه شخصی یا مالی‌ای با دیگر افراد یا سازمان‌ها هستند یا خیر. اما چه اتفاقی می‌افتد اگر پروتکل‌های افشا درنظر گرفته نشوند؟ خوب آن‌طور که چندین نمونه کانادایی اخیر نشان می‌دهند، عدم افشا می‌تواند به سرعت به عدم استخدام ختم شود. اخراج اخیر دو خبرنگار کانادایی برجسته بر مسائلی تأکید می‌کند که کارکنان رسانه‌ها با آنها مواجه می‌شوند وقتی‌که ... مطالعه بیشتر

بنگاه‌های رفاقتی ذیل شرکت‌های دولتی‌

همواره از خلأ قوانین صحبت به میان می‌آید و گفته می‌شود اگر قانون وجود داشته باشد‌، می‌توان جلوی فساد را گرفت؛ این در حالی است که همت قلی‌زاده، کارشناس اقتصادی سازمان برنامه‌و‌بودجه کشور عقیده دیگری دارد. او معتقد است قوانین به اندازه کافی وجود دارد، آن چیزی که نیاز است وجود داشته‌ باشد، ضمانت اجرائی کافی برای قوانین است. وی به قانون منع اشتغال هم‌زمان مدیران اشاره می‌کند که سال‌هاست در کشور وجود دارد و اتفاقا در سال‌های اخیر حساسیت زیادی هم در‌این‌باره ایجاد شده است اما نداشتن ضمانت اجرائی کافی، سبب شده این معضل همچنان در شرکت‌ها وجود داشته ... مطالعه بیشتر

اهمیت شناسایی زمینهِ انگیزه‌ فساد

منافع عمومی و شخصی گاهی در تقابل قرار می‌گیرند و چون انسان ذاتا سودجوست، احتمال اینکه نفع شخصی بر نفع عمومی و ملی غلبه یابد زیاد است. این اتفاق می‌تواند در سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین‌شده کشور هم تبلور یابد. این اتفاق فقط مخصوص برنامه‌ها و سیاست‌های کشور ما نیست و در دیگر کشورها هم وجود دارد. در بسیاری از کشورها تلاش می‌شود که این دو نفع در تضاد و تقابل با یکدیگر قرار نگیرند تا احتمال بروز فساد را تا حد امکان کاهش دهند. فرزام پوراصغر، کارشناس اقتصاد محیط زیست، دراین‌باره تأکید می‌کند: ابزارهای متعددی در دنیا به وجود آمده ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع دونالد ترامپ- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع دونالد ترامپ

ضعف شرکت ترامپ بیشتر آن را همچون یک معضل می‌نمایاند تا شرکتی در حال بسط و گسترش. برج جدید ترامپ در وورلی، که یک منطقه شلوغ در بمبئی است، مانند هر سایت ساختمانی دیگری است ولی بیش از واقعیت، در حال فروش رویاست. ساختاری طلایی که همراه تصویری از دونالد ترامپ سر به آسمان می‌ساید. ترامپ ـ آن‌طور که مقیمان بالقوه هتل‌هایش تضمین کرده‌اند ـ جایگاهی دارد که نه تنها طلا معیار او نیست بلکه این خود اوست که معیار طلاست، تاجری بی‌همتا که در سراسر شهرهایی که دروازه ارتباطات جهانی هستند، فعالیت می‌کند و مردی است که رویای آمریکایی ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در مدارس- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

مدیریت تعارض منافع در مدارس

موارد زیر ازجمله شرایطی است که ممکن است در مدرسه‌ای موجب تعارض منافع شود. در هر یک از این شرایط، حداقل وظیفه کارمند این است که تضاد و تعارض را به مدیر خود گزارش دهد. برای کاهش خطرات تعارض برای منافع عمومی ممکن است اقدامات دیگری نیز انجام شود. شناخت این موارد برای مدیریت تعارض منافع در مدارس حائز اهمیت است. برای مدیران یکی از اعضای خانواده متقاضی کار در مدرسه شده است. در حال حاضر یکی از اعضای خانواده در مدرسه کار می‌کند.  فرزند شما در مدرسه تحصیل می‌کند.  با یک کارمند دیگر در ارتباط و تعامل هستید (نسبت ... مطالعه بیشتر
کمیسیون برنامه‌وبودجه

رابطه نفع حوزه‌های انتخابیه به نوع کمیسیون‌ نمایندگان

کمیسیون برنامه‌وبودجه و کمیسیون سیاست خارجی، دو کمیسیون پرطرفدار مجلس هستند و برای عضویت در آن صف طولانی متقاضیان تشکیل می‌شود. سفرهای خارجی متعدد، تقاضا برای کمیسیون سیاست خارجی را بالا برده و منابع مالی و بودجه، متقاضیان کمیسیون برنامه‌وبودجه را افزایش می‌دهد. مهدی پازوکی می گوید همه جا این تعارض منافع دیده می شود  مثلا چرا شورای نگهبان در انتخاباتی خودش کاندیدا است و خودش ناظر؟ برای رفع این تعارضات علاوه بر قوانین، باید اهتمام جمعی و در سطح حاکمیت وجود داشته باشد. امروز اگرچه در قوانین ثبت شرکت‌ها مواردی برای جلوگیری از بروز تعارض منافع پیش‌بینی شده اما ... مطالعه بیشتر