تعارض منافع

تعارض منافع در شهرداری- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ماده ۱۰۰ شهرداری، انتخاب وظیفه یا درآمد؟

تخلف از استانداردهای فنی ساخت و ساز و اصول شهرسازی در ایران، واقعیتی مشهود است که در کلانشهرهایی که با محدودیت فضایی مواجه‌اند نمود بیشتری دارد. از میان مراجع اصلی رسیدگی به تخلفات ساخت و ساز در ایران، کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری از نقش کلیدی‌ای برخوردار است. اما شوربختانه بنا به گفتگوی مورخ ۴ شهریور ۱۳۹۸ تورج فرهادی، مدیر امور اجرایی کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ شهرداری تهران با خبرگزاری تسنیم، از بین ۱۲۰۰ شهرداری کل کشور بیش از ۵۰ درصد آرای اکثریت شهرداری ها منجر به اخذ جریمه و نادیده انگاری تخلفات می‌شوند!  مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی به ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع چیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

نظام دارو و سلامت زیر ذره‌بین تعارض یا تضاد منافع

شبکه‌های مجازی فضایی را ایجاد می‌کنند که در آن امکان گفتگو، انتقال و تبادل سریع پیام‌های متنی بصورت آنلاین را بین دو نفر یا به صورت گروهی فراهم می‌کند. علاوه بر این، پیام‌رسان‌های اینترنتی طراحی شده‌اند که منحصراً در شبکه جهانی وب ارتباط برقرار کنند. فضاهای مجازی از یک سو محیطی را برای کاربرانشان ایجاد می‌کنند تا به تبادل ایده‌ها، نوشته‌ها و دغدغه‌های خود با دیگران بپردازند و از سوی دیگر این امکان را به سیاستگذار می‌دهند تا با دغدغه‌های مردم جامعه آشناتر شود. از پرکاربردترین این فضاها توییتر و تلگرام است. در متن پیش‌رو قصد داریم تا با کندوکاو ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در وزارت بهداشت-مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فرصتی برای مدیریت تعارض منافع در وزارت بهداشت و درمان

۳ام اردیبهشت ماه سال جاری وزیر و برخی از معاونین اسبق وزارت بهداشت در نامه‌ای به سعید نمکی از فساد ساختاری در این وزارتخانه خبر داده و خواهان حل این موضوع شدند. آن‌ها موضوع تعارض منافع (conflict of interests ) را در زمره مهم‌ترین بلاهای آسیب‌رسان در ساختار بهداشت و درمان کشور ذکر کرده؛ که به دلیل ویژگی‌های اختصاصی این حوزه منجر به شکل‌گیری ساختارمند فساد در برخی از اجزاء وزارت بهداشت شده است. در حالت کلی تعارض منافع به شرایطی گفته می‌شود که فرد یا سازمان در دوراهی انتخاب میان منافع شخصی، حزبی، گروهی یا خانوادگی خود از یک ... مطالعه بیشتر
تعرفه‌های درمانی

شفافیت مهمترین راهکار مقابله با تعارض منافع در نظام سلامت

مسئله تعارض منافع و به‌ویژه فعالیت افراد به‌طور هم‌زمان در بخش سیاست‌گذاری‌های عمومی یک حوزه و بخش خصوصی همان حوزه معضلی است که در تمام بخش‌ها و ارگان‌های کشور وجود دارد. اخیرا با نامه‌ای که برخی از استادان، معاونان و وزیر سابق بهداشت به دکتر نمکی، وزیر بهداشت، نوشتند و شائبه‌هایی که درباره رفتار وزارت بهداشت در آزمون یکی از داروهای مؤثر در بیماری کرونا شنیده می‌شود، بحث تعارض منافع در نظام سلامت بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده است. علی جعفریان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفت‌وگو با «شرق» چهار عامل را در کنترل تعارض منافع مؤثر می‌خواند ... مطالعه بیشتر
فساد ساختاری در وزارت بهداشت

نام‌های آشنا در شرکت‌های خلق‌الساعه دارویی

مدتی پیش وزیر و برخی معاونان اسبق وزارت بهداشت درخصوص فساد ساختاری در این وزارتخانه به دکتر نمکی، وزیر بهداشت، نامه نوشتند. آن‌طور که در این نامه اشاره شده؛ قدرت نفوذ افراد از آنجا می‌آید که برخی افراد هم‌زمان با فعالیت در بخش خصوصی، سمت دولتی هم دارند و قادرند در سیاست‌گذاری عمومی برای همان حوزه نقش‌آفرینی کنند. از مهم‌ترین مصادیق آن در وزارت بهداشت، مجوزهایی است که عمدتا در گذشته برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی به نام برخی مدیران سابق وزارت بهداشت صادر شده و پروانه تولید به نام خود یا همسر و فرزندان آنان اخذ شده است. ... مطالعه بیشتر
تراکم فروشی شهرداری‌- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ماده ۱۰۰ شهرداری: راهکار قانونی کردن تخلفات ساخت و ساز

یکی از گلوگاه‌های اصلی تخلفات و ناهنجاری‌ها در بخش شهرسازی، اختیارات کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ شهرداری‌ها در اخذ جریمه است؛ تبصره‌های ۲ تا ۶ قانون ماده ۱۰۰ شهرداری این کمیسیون را مخیر کرده که با اخذ جریمه مالی، تخلفات ساخت و ساز مانند احداث بنای بدون پروانه، عدم احداث پارکینگ قابل استفاده و تراکم اضافی را نادیده بگیرد. لذا این کمیسیون همواره در دوراهی تعارض منافع، یعنی انتخاب بین انجام وظایف خود که پیشگیری از تخلفات ساختمانی و صدور حکم تخریب یا اصلاح است، و راه دوم یعنی افزایش درآمد از طریق تبدیل تخلفات به جریمه مالی قرار دارند. از جمله ... مطالعه بیشتر
قانون حق‌الکشف محیطبانان

قانون حق‌الکشف محیطبانان ؛ دوراهی درآمد و وظیفه؟

بر اساس قانون صید و شکار حق الکشف ۷۰ درصدی زمانی به محیطبانان تعلق می‌گیرد که شکار و صید انجام گرفته باشد و بحث انتفاع متخلفان در میان باشد این در حالیست که اگر محیطبان، متخلف را در زمان شروع به شکار شناسایی و دستگیر کند حق الکشف به وی تعلق نخواهد گرفت بنابراین در صورتی که محیطبان وظیفه‌اش را که برخورد با شکارغیرمجاز است را انجام دهد، به کاهش درآمدش می‌انجامد. به گزارش ایسنا  مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی براساس ارزیابی و بررسیهای کارشناسی خود اقدام به تهیه گزارشاتی از مصادیق مختلف تعارض منافع در دستگاه‌های اجرایی ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در شهرداری- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تراکم‌فروشی؛ شاهرگ درآمدی شهرداری‌ها

به گزارش کارگروه شناسایی تعارض منافع در شهرداری در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه، تعارض درآمد و وظیفه، اصلی‌ترین مسئله‌ایست که درآمدهای این سازمان را در تعارض با منافع عمومی شهروندان قرار می‌دهد. شهرداری گسترده‌ترین نهاد عمومی غیردولتی در ایران است که با وجود وظایف و مسئولیت‌های بی‌شماری که در مدیریت شهری به عهده دارد، بودجه دولتی دریافت نمی‌کند. طی سال‌های دهه شصت سهم شهرداری‌ها از بودجه دولت به تدریج کاهش یافت، تا جایی که در اواخر دهه هفتاد شهرداری‌ها مکلف شدند تقریبا تمام هزینه‌های مدیریت شهری را مستقل از دولت تأمین کنند و برای پرداخت هزینه‌ها و مخارج بالای ... مطالعه بیشتر
آزمایشگاه های معتمد سازمان محیط زیست

آزمایشگاه‌های معتمد محیط زیست در دوراهی انجام وظیفه و کسب درآمد

سازمان حفاظت محیط‌ زیست به عنوان یک دستگاه حاکمیتی متولی حفاظت و بهسازی محیط‌ زیست، موضوع پایش واحدهای آلاینده را به آزمایشگاه‌های معتمد خود واگذار کرده است اما شواهد نشان از آن دارد که این آزمایشگاه‌ها در دوراهی تعارض منافع میان وظیفه و درآمد خود گاه چشم خود را روی تخلفات می‌بندند. به گزارش ایسنا مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در گزارش خود به بررسی موضوع «آزمایشگاه‌های معتمد» به عنوان یکی از مصادیق تعارض منافع در حوزه محیط زیست پرداخته و با اشاره به سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه محیط زیست آورده است: «در بند ۵ ابلاغیه ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در پزشکی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

وقتی تعارض منافع در نظام سلامت نفس می­ گیرد

بیش از دو ماه از ورود رسمی کرونا به ایران می‌گذرد و بر اساس نظر کارشناسان وزارت بهداشت اگرچه شیب ابتلای شهروندان به این ویروس نزولی شده است، اما در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی احتمال ورود مجدد به پیک وجود دارد. این موضوع جدای از آن است که بسیاری از کارشناسان خطر این ویروس در پاییز را نیز یادآور می‌شوند. بر اساس آمار رسمی تا روز یکشنبه ۷ اردیبهشت تعداد کل مبتلایان به این ویروس به ۹۰۴۸۱ مورد و مرگ و میر ناشی از آن به ۵۷۱۰ نفر رسیده است. بر اساس توصیه کارشناسان داخلی و بین‌المللی اصلی‌ترین شیوه ... مطالعه بیشتر
مشاغل هم‌زمان- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شغل‌های هم‌زمان، ریشه حقوق‌های نجومی

تعارض منافع، موقعیتی است که در آن یک مقام دولتی، هم‌زمان در بخش خصوصی هم دارای سهام، مدیریت یا منفعت است؛ حالا فرد قادر است با تصمیماتی که در سمت دولتی‌اش اخذ می‌کند، آن شرکت را تحت کنترل یا تحت‌تأثیر تصمیم‌هایش قرار دهد. قوانین مربوط به ممنوعیت تصدی هم‌زمان دو شغل در یک حوزه از جمله قوانینی است که می‌تواند مانع از قرارگرفتن افراد در موقعیت مذکور که غالبا فسادآفرین است، باشد. محمدتقی فیاضی، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، داشتن مشاغل هم‌زمان در یک حوزه را در دو قسمت دولتی و خصوصی ریشه و علت اصلی ماجرای حقوق‌های نجومی ... مطالعه بیشتر
تعارض درآمد و وظیفه

تعارض درآمد و وظیفه: شاهرگ درآمدی شهرداری ها تخلفات سازمانی

تعارض درآمد و وظیفه اصلی‌ترین مسئله‌ای است که درآمدهای این سازمان را در تعارض با منافع عمومی شهروندان قرار می‌دهد. شهرداری گسترده‌ترین نهاد عمومی غیردولتی در ایران است که با وجود وظایف و مسئولیت‌های بیشماری که در مدیریت شهری به عهده دارد، بودجه دولتی دریافت نمی‌کند. عوارض نوسازی و عمران شهری که به صورت سالانه از تمامی مالکانی که اراضی و ساختمان‌های آن‌ها در محدوده شهری قرار دارد، دریافت می‌شود و در تمامی کشورهای پیشرفته جزو درآمد اصلی شهرداری‌ها به شمار می‌آید، در ایران بخش بسیار کوچکی (کمتر از ۱ درصد) از بودجه این سازمان را تشکیل میدهد. بخش عمده ... مطالعه بیشتر
ریسک بانک

افزایش ریسک بانکداری به واسطه اشتغال هم‌زمان

اشتغال هم‌زمان یک فرد در بخش دولتی و خصوصی در یک حوزه واحد که مصداقی از تعارض منافع است، به عقیده حجت‌الله صیدی، مدیرعامل بانک صادارت، اگر به فساد منجر نشود، حتما به ناکارآمدی یا اخلال در عملیات منجر می‌شود که خسارت‌بار است. حداقلش این است که ریسک بانک را بالا می‌برد. به طور مثال، اگر در یک بانک سهام عمده دست یک گروه باشد و آن گروه نفوذ قابل ملاحظه در آن بانک داشته باشند، به این معنی که اکثریت هیئت‌مدیره را داشته باشند یا مدیرعامل نماینده آنها تلقی شود، ممکن است تسهیلات بیشتری به آن گروه اختصاص پیدا ... مطالعه بیشتر

چگونه صنعت برق سرمایه‌گریز شد

تعارض منافع از این نظر که رانت و فساد ایجاد می‌کند، یکی از مباحثی است که مورد توجه سیاست‌گذاران و قانون‌نویسان قرار دارد. تعارض منافع در اشکال مختلف بروز می‌کند و یکی از اشکال آن اشتغال نیروهای دولتی در بخش خصوصی است که می‌تواند منجر به بروز فساد شود. به اعتقاد علیرضا اسدی، معاون پژوهشی سندیکای صنعت برق در گفت‌وگو با «شرق» از دو وجه تعارض منافع در وزارت نیرو پرده برمی‌دارد که نام آنها را تعارض منافع افقی و عمودی گذاشته است. تعارض منافع افقی در زنجیره تولید و بین شرکت‌های شبه‌دولتی به عنوان پیمانکار با بخش خصوصی تأمین‌کننده ... مطالعه بیشتر
نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی

شراکت تخصیص‌گران در بازی منافع

سازمان شفاف‌سازی معتقد است تعارض منافع، موقعیتی است که در آن یک مقام دولتی، هم‌زمان در بخش خصوصی دارای سهام، مدیریت یا منفعتی است که آن شرکت تحت کنترل یا تحت تأثیر تصمیم‌های او قرار دارد؛ برای نمونه اگر در بخش درمان کشور، شرکت‌هایی که تجهیزات پزشکی برای بیمارستان‌ها تهیه می‌کنند، همکار مدیران بخش درمان باشند، می‌توانند با گران‌تر فروختن تجهیزات، منافع شخصی خود را بر منافع عمومی ترجیح دهند و فساد در این بخش شکل بگیرد. این نمونه را می‌توان به تمام بخش‌های دولت تسری داد و از این جهت برای مقابله با فساد، رسیدگی به این موضوع اهمیت ... مطالعه بیشتر
تضاد منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع چه چیزی نیست؟

تعارض یا تضاد منافع  مفهوم مناقشه برانگیزی است که تشخیص مصادیق آن اندکی نیاز به باریک‌بینی دارد زیرا اگر به دام خلط مفهومی بیافتید، نیازمند است تا نسبت به مصادیق و اشکال آن تجدیدنظر و بازنگری داشته باشید. کاربران فضای مجازی، سلبریتی‌ها و حتی نخبگان جامعه در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها از مفهوم تعارض منافع و گاهی اوقات تضاد منافع برای توضیح یک موقعیت نامناسب و بد استفاده می‌کنند تا به دیگران ناهنجاری و یا خلافی را هشدار دهند. این استفاده روزافزون از ادبیات تعارض منافع می‌تواند خوشایند تلقی شود زیرا که جامعه برای آشنایی با یک مفهوم جدید و ... مطالعه بیشتر

اتلاف سرمایه‌ها و فرصت‌ها

«وزارت صمت در تمامی ابعاد هم‌زمان ذی‌نفع و ذی‌ضرر است و این تعارض دست‌کم در حوزه خودرو، به قطعیت هویدا و متعین است؛ از یک طرف همچون یک شرکت‌دار منافع شرکتی خود را لحاظ می‌کند، به‌گونه‌ای که تا حد مقدور در حفظ و توسعه فضای انحصاری و رانتی خود برای عرضه محصولات گران و بی‌کیفیت و فاقد ایمنی و بهره‌وری مناسب زمینه‌چینی می‌کند و از طرف دیگر بدون ملاحظه هزینه‌های غیرعملیاتی خود یا اطرافیان را بر این شرکت‌ها بار یا چشم خود را بر این دست‌اندازی‌ها بسته نگه داشته و مطالبه زیان‌ها و این‌گونه هزینه‌ها را از مردم و مصرف‌کنندگان ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در صنعت برق

صنعت برق گرفتار دام تعارض منافع

برق جزو جدایی ناپذیر زندگی امروز است و عدم دسترسی کافی به آن منجر به فقر انرژی گردد. تعارض منافع در صنعت برق هم می‌تواند به این فقر دامن بزند. شناسایی گلوگاه‌های تعارض منافع در صنعت برق می‌تواند علاوه بر امکان دسترسی همگان به این منبع، فرصت‌های ارتکاب به فساد را کاهش دهد. در این اینفوگرافی پنج موقعیت تعارض منافع در صنعت برق مورد توجه قرار گرفته است. موقعیت‌هایی که یک سمت آن منفعت عمومی را شامل می‌شود و سمت دیگر منفعت شخصی و سازمانی است و هر فردی ممکن است درگیر در این دوگانه‌ها شود. مطالب مرتبط: تعارض منافع ... مطالعه بیشتر
تصدی هم‌زمان- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

چندشغله‌ها در حلقه بسته منافع

تصدی هم‌زمان مشاغل اداری از معضلاتی است که با وجود ایجاد قوانین متعدد برای آن، همچنان پابرجاست و به نظر می‌رسد عزمی جدی برای ریشه‌کن‌کردن این معضل وجود ندارد. اصل ۱۴۱ قانون اساسی، قانون «ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل» که در دی‌ماه ۱۳۷۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و «قانون ممنوعیت تصدی هم‌زمان مشاغل اداری» که جزء قوانین بودجه سال ۹۸ است، مجموعه قوانینی هستند که تا امروز برای این مسئله ایجاد شده‌اند،‌ اما روی کاغذ باقی مانده‌اند. همین باعث شد همچنان شاهد تصدی هم‌زمان چند شغل در دستگاه‌ها باشیم. موسی شهبازی‌غیاثی، کارشناس اقتصادی، شفاف‌نبودن سازوکار انتصابات در ... مطالعه بیشتر
خرید کتاب تضاد منافع و آینده پزشکی، توانمندسازی حاکمیت و جامعه

«تضاد منافع و آینده پزشکی»

مارک ای. رادوین استاد حقوق دانشگاه سافولک در کتاب تضاد منافع و آینده پزشکی به تجزیه‌وتحلیل مقررات گذاری در حوزه منافع در پزشکی و به‌صورت جزئی‌تر، تضاد منافع پزشکان پرداخته است. امری که می‌تواند در انتخاب گزینه‌های درمانی توسط پزشکان مؤثر باشد و لزوما در راستای منافع بیماران نیست. درحالی‌که عموماً جامعه و تنظیم‌کنندگان مقررات، انتظار دارند که پزشکان در انتخاب گزینه‌های درمانی خود بی‌طرف باشند، تنظیم مقررات (یا مقررات زدایی) در حوزه‌های کارآموزان خصوصی، مالکیت پزشکان در مراکز پزشکی، نوع اشتغال آن‌ها (خصوصی، عمومی یا ترکیبی) و انواع پاداش خدمات درمانی، می‌تواند در آن‌ها انگیزه‌های برای ترجیح یک درمان ... مطالعه بیشتر