طرح‌ها و پروژه‌ها

مدارس کوپنی مانعی در برابر ارتقای کیفیت آموزش

این گزارش به دنبال آن است تا با جمع‌بندی شواهد مبتنی بر کوپن‌ها، به این بحث عمق ببخشد. مطالعات مربوط به برنامه‌های کوپن‌محور، حتی در برنامه‌های مقیاس وسیع در چندین شهر ایالات متحده از جمله ایالت‌های فلوریدا، ایندیانا، لوئیزیانا و همچنین در شیلی و هند در بهترین حالت پیشرفت‌های محدودی را در پیشرفت دانش‌آموزان و عملکرد منطقه تحصیلی نشان می‌دهد. در موارد معدودی که نمرات آزمون‌ها افزایش یافته است هم به نظر می‌رسد که محرک‌های دیگری از جمله افزایش مسئولیت پذیری عمومی و نه رقابت میان مدارس خصوصی محرک‌ اصلی باشد. همچنین نرخ بالای فرسودگی میان دانش‌آموزان استفاده کننده از ... مطالعه بیشتر

سیاست مالی در راستای کاهش تأثیر اجتماعی قیمت‌های بالای انرژی و مواد غذایی

افزایش قیمت انرژی و مواد غذایی که در تابستان ۲۰۲۰ آغاز شد، زیان تجاری‌ای که کشورهای واردکننده متحمل می‌شوند را نشان می‌دهد. این افزایش قیمت، به ویژه برای کشورهایی که در سطوح پایین توزیع درآمد قرار دارند، به معنای کاهش درآمد واقعی نیز هست. سیاست مالی نقش مهمی را در کاهش این تأثیر بر آسیب‌پذیرترین خانوارها ایفا می‌کند. دولت‌ها ‌باید با تضمین دسترسی به غذا و انرژی، عادی‌سازی سیاست‌های مالی پس از حمایت بی‌سابقه در سال ۲۰۲۰، و ترویج تحول سبز، در مسیر متعادل سازی این تاثیرات گام بردارند. این توصیه‌ها اگرچه برای هر کشوری منحصر به فرد است، اما ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع فردی و سازمان در صنعت برق و کیفیت دسترسی شهروندان به برق

دسترسی به برق جزء جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم است. فرایند تولید برق، انتقال و توزیع آن به مردم و دیگر صنایع و از سوی دیگر قیمت تمام شده برق بر روی کیفیت دسترسی به برق اثرگذار است. مدیریت قطعی‌های برق در تابستان و یا تولید مازاد برق در زمستان، یارانه و قیمت‌گذاری برق، خریدوفروش برق در بورس انرژی، صادرات و واردات برق از جمله مسائلی است که صنعت برق همواره باید در مورد آن تصمیم‌گیری کند. با تمام مسائلی که وزارت نیرو با آن روبرو است، مطالعه تعارض منافع در بخش برق از آنجایی اهمیت دارد که اولاً برق جزو ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع، کالای گران‌بهای مسکن شهری و فقر مسکن

مسکن از یک‌سو نیاز اولیه و ضروری تمام شهروندان است و تأمین نیازهای اولیه از وظایف دولت‌ها محسوب می‌شود و از سوی دیگر مسکن شهری در بستری از تعارضات منافع تبدیل به کالایی گران‌بها شده است و درنتیجه فقر شهری را افزایش داده است. به‌علاوه وجود تعارضات منافع متعدد در حوزه مسکن، نه تنها بر کیفیت ساخت‌وساز در ایران تأثیر سوء داشته بلکه سلامت جان شهروندان را نیز به خطر انداخته و با کاهش طول عمر ساختمان‌ها به هدررفت منابع ملی منجر شده است.  به سبب موردتوجه قرار نگرفتن تعارض منافع در سیستم اداری – اجرایی و وضع قوانین در ... مطالعه بیشتر

پیامدهای تعارض منافع در محیط‌زیست و راهکارهایی برای غلبه بر آن

تعارض منافع زمانی رخ می‌دهد که فردی در جایگاه مسئولیت – به عنوان مثال، یک محقق دانشگاهی، وکیل، مدیر، ناظر یا پزشک- دارای منافع حرفه‌ای و شخصی‌ای باشد که با یکدیگر رقابت می‌کنند بطوریکه این تعارض انجام وظایف حرفه‌ای آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، تعارض منافع لزوماً به خودی خود بد نیست مگر آنکه به فساد منتهی شود. بانک جهانی تعریفی از فساد ارائه داده است: «سوءاستفاده از جایگاه عمومی برای به دست آوردن منافع شخصی» . تعریف بانک جهانی به گونه‌ای است که می‌توان گفت مفهوم تعارض منافع و فساد به شدت به هم پیوسته ... مطالعه بیشتر

ناکامی‌های مدیریت پسماند و سیاست‌گذاری‌های آن از منظر تعارض منافع

مدیریت پسماند در تهران با مسائل جدی روبروست؛ نرخ ناچیز بازیافت، شیوه‌های سنتی و غیراصولی جمع‌آوری و دفن زباله، وضعیت نامناسب کارگران جمع‌آوری پسماند و عدم شفافیت در گردش‌های مالی عظیم این صنعت نمونه‌هایی از این مشکلات است. در دو دهه اخیر علی‌رغم آن که لزوم ساماندهی به وضعیت مدیریت پسماند، افزایش نرخ بازیافت و اجرای طرح تفکیک از مبدأ برای مدیریت شهری تهران محرز شده و پژوهش‌های بسیاری نیز در این حوزه از سوی سازمان‌های مربوطه و نهادهای پژوهشی انجام شده است، با این حال نتیجه این تلاش‌ها‌ چندان رضایت‌بخش نبوده و بهبود چندانی در سازوکارهای مدیریت پسماند حاصل ... مطالعه بیشتر

کتاب «سالمندانِ کار»؛ روایت‌هایی از زیست شغلی سالمندان تهیدست

کتاب «سالمندانِ کار»؛ بازتابی از تجربه زندگی روزمره سالمندان تهیدست است و روایت‌هایی از زیست شغلی سالمندان تهیدست به خوانندگان عرضه می‌دارد. این کتاب محصول یک پژوهش کیفی است که روایت‌های عینی و ملموس از زیست شغلی گروهی از تهیدستان شهری یعنی «سالمندانِ کار» ارائه می‌دهد و پیچیدگی‌های زندگی سالمندی را در زمانه امروز رویت‌پذیر می‌کند. یکی از ملاحظاتی که من در مطالعات سن و سالمندی در نظر می‌گیرم این است که باید مراقب بود تا دسته‌بندی‌ها و تحلیل‌های مبتنی بر سن و سال (مانند مطالعات سالمندی) تفاوت‌ها و نابرابری‌های اجتماعی را از نظر پنهان نکند. به همین دلیل من ... مطالعه بیشتر

مدارس ووچری: آیا می‌توان یارانه آموزش را با کمک کوپن هدفمند ساخت؟

ایده‌ی خصوصی‌سازی مدارس و بهره‌گیری از رویکردهای تقویت بازار با هدف شکل‌گیری رقابت میان مدارس و بهبود کیفیت خدمات آموزشی در میان‌مدت و بلندمدت، از سال‌های پایانی دهه ۶۰ شمسی در خلال برنامه‌های توسعه کشور گنجانده شده و مورد توجه سیاست‌مداران قرار گرفته است. این رویکرد در سال‌های بعد با شکل‌گیری تدریجی مدارس غیردولتی، استعداد درخشان و … عملیاتی شد. یکی از روش‌های تقویت رقابت بین مدارس، سیستم مدارس ووچری است که برای شکل‌گیری آن‌ها، دولت به جای تامین مستقیم هزینه‌های مدارس دولتی، کوپن‌هایی در قالب «یارانه آموزشی» در اختیار عموم مردم قرار می‌دهد. والدین با پرداخت این کوپن‌ها به ... مطالعه بیشتر

صد هفته، صد گام کوچک: مدیریت تعارض منافع برای توانمندسازی حاکمیت و جامعه

انتشار خبرنامۀ هفتگی مدیریت تعارض منافع با صدمین شماره در دورۀ فعلی خود پایان می‌پذیرد. این خبرنامه از تیر ۱۳۹۹ بر اساس نیاز به فعالیت ترویجی و تقویت ادبیات نظری-تحلیلی حول مدیریت تعارض منافع در محافل علمی و سیاستگذاری و شناسایی و تقویت شبکه‌ای از افراد دغدغه‌مند برای حل این معضل ملی شکل گرفته و منتشر شد. ایدۀ اصلی در پیگیری موضوع تعارض منافع در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه این بوده که برخلاف رویکردی که به مدیریت تعارض منافع به مثابه امری اداری-حاکمیتی صرف نگریسته و با راهکارهایی از همین خاستگاه درصدد حل و فصل موضوع است (راهکارهایی که ... مطالعه بیشتر

فضای مجازی؛ فرصتی برای شفافیت

درحالی‌که تعارض منافع موضوعی تخصصی است که پیش از هر گروه دیگری سیاست‌گذاران باید با آن آشنایی داشته و از قرار گرفتن در موقعیت‌های آن خودداری کنند، وقایع موجود نشان می‌دهد که گویا عموم افراد جامعه با آن آشنایی بهتری دارند. هرچند شاید منفعت حاصله برای سیاست‌گذاران ایجاب می‌کند که چشم خود را بر روی چنین موقعیت‌هایی که خود در آن هستند، ببندند اما در برخی موارد هم ناآشنایی با آن سبب شده است که به تعارضات دامن زنند. هرچند برخی افراد نیز به‌جای افزایش دانش خود در این حوزه و اقدامی جدی برای جلوگیری از آن ترجیح می‌دهند که ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره صدم

دریافت نسخه الکترونیکی صدمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: شهباز حسن‌پوربیگلری، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، تجمیع تمام امور مربوط به ایجاد نیاز، تجارت و تنظیم بازار دارو در یک وزارتخانه یعنی بهداشت و سازمان غذا و دارو را عامل بروز تعارض منافع عنوان کرد. بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، از شناسایی حدود ۷۰ تا ۸۰ نقطه تعارض منافع ساختاری سازمانی شخصی و فرآیندی در جای جای نهاد دولت و سایر قوا توسط مرکز پژوهش‌ها خبر داد. سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در بیانیه‌ای ... مطالعه بیشتر

تورم عامل یکی از بزرگ‌ترین فجایع تاریخ بشر

ونزوئلا که زمانی یکی از ثروتمندترین کشورهای آمریکای‌لاتین با بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان محسوب می‌شد، در سال‌های اخیر دچار افول سیاسی، اقتصادی و انسانی شده است. بسیاری از ناظران مادورو و رئیس‌جمهور پیشین  هوگو چاوز را مقصر می‌دانند که سیاست‌هایشان اقتصاد را به انحطاط کشاندند و طبق گزارش‌ها موجب گسترش افسارگسیختۀ فساد سیاسی شدند. با فروپاشی اقتصادی، میلیون‌ها ونزوئلایی از کشور فرار کردند و صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی می‌کند که نرخ تورم امسال در این کشور به ۱۰ میلیون درصد برسد. برای درک شرایط و علل این اتفاق، نشریۀ رسمی دانشگاه هاروارد با ریکاردو هاسمن، استاد توسعۀ اقتصادی دانشکدۀ کندی ... مطالعه بیشتر

گفتگوی اجتماعی برای معضل تعارض منافع بالقوه در اصناف

  در سالیان اخیر به طور مکرر، مسئلۀ تعارض منافع اصناف و گروه‌های حرفه‌ای به عنوان یکی از علل بروز ناکارآمدی و نارضایتی در استفاده از نیروی انسانی متخصص کشور به سبب انحصار اصناف موضوع بحث بوده است. در همین خبرنامه نیز این موضوع در موارد متعدد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در هفتۀ اخیر بحث افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی بار دیگر به بروز مناقشه در این زمینه حول صنف پزشکان انجامید. از یک سو در برخی اندیشکده‌ها و به تبع آن در مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی، بحث تعارض منافع پزشکان به عنوان مانع ... مطالعه بیشتر

فلسفه وجودی وزارت رفاه: هشدار به دولت‌ از وضعیت فقرا قبل از اعتراضات خیابان

هشت سال معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بودم تجربه ای که تاکنون هیچ فردی در این سمت نداشته  است. عمر وزیر رفاه و معاون رفاه در تاریخ قبل و بعد از انقلاب همواره کمتر از دو سال بوده است. تجربه اندوخته شده متعلق به جامعه است و برحسب وظیفه باید به دیگران انتقال داده شود. برخی از این تجارب را در جاهای دیگر نوشته ام  و  در اسفندماه هم در یک گزارش درونی مستند کردم  تا در دوره بعد تداوم یابد. حضوری و مکتوب هم به آقای عبدالملکی انتقال دادم. حال که او استعفا داده است ... مطالعه بیشتر

تورم، سقوط ارزش لیر و چشم‌انداز اقتصادی ترکیه

نرخ تورم رسمی ترکیه در ماه گذشته به بالاترین حد خود در ۲۳ سال گذشته رسید، و همچنان استراتژی نامتعارف رئیس جمهور رجب طیب اردوغان برای مدیریت اقتصاد ۷۹۰ میلیارد دلاری این کشور نتایج معکوسی به بار می‌آورد. بر اساس داده‌های آژانس آماری این کشور، شاخص قیمت مصرف‌کننده در ماه مه نسبت به سال قبل ۷۳٫۵ درصد افزایش یافت که این میزان، بالاترین میزان افزایش از  اکتبر ۱۹۹۸ است، یعنی زمانی که ترکیه پس از تجربۀ دوره‌ای از روی کار بودن دولت‌های ائتلافی بی‌ثبات و آشفتگی‌های اقتصادی، در قهقرا به سر می‌برد. قیمت مواد غذایی که به منبع فزایندۀ نارضایتی ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع و مداخله قوا در امور یکدیگر

نظام حکمرانی ایران به انحا مختلف از وجود تعارض منافع رنج می‌برد که بخش عمده‌ای از آن حالت ساختاری داشته و با جابجایی و تعویض افراد نیز قابل‌حل نیست. یکی از این موارد رابطه بین قوای سه‌گانه کشور است که در برخی موارد سبب می‌شود برخی افراد از یک قوه برای به دست آوردن منفعتی در امورات مربوط به قوه‌ای دیگر دخالت کنند. بارزترین این امر در مورد نمایندگان مجلس صدق می‌کند که به دلایل مختلف فشارهایی را بر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی وارد آورند. هرچند وظیفه نظارت بر اجرای قوانین و پیگیری امور بر عهده نمایندگان مجلس است؛ اما ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و نهم

دریافت نسخه الکترونیکی نود و نهمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: کارگروه ویژه بررسی مدیریت تعارض منافع با حضور محمد دهقان معاون حقوقی رئیس‌جمهور، حجت‌الاسلام و المسلمین درویشیان نماینده ویژه رئیس جمهور در امر مبارزه با فساد، سردار یزدی رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی و برخی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و کارشناسانی از سازمان اداری و استخدامی کشور، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و معاونت حقوقی کشور برگزار شد. در جلسه کمیسیون اجتماعی اولویت‌های کاری کمیسیون برای سال سوم کاری ... مطالعه بیشتر

تاریخ پایان فقر تازه آغاز شده است

کاهش فقر جهانی یکی از مهمترین دستاوردهای تاریخ است، اما پایان فقر هنوز بسیار دور است. کشیش توماس مالتوس معتقد بود که فقر اجتناب‌ناپذیر است. «به نظر می‌رسد که یکی از قوانین اجتناب‌‌ناپذیر طبیعت ما این است که برخی از انسان‌ها لاجرم باید از فقر رنج بکشند. این‌ها افراد شوربختی هستند که در قرعه‌کشی بزرگ زندگی، بلیت بازنده نصیبشان شده است.» قابل درک است که کسی هنگام نوشتن در قرن ۱۸ به این نتیجه رسیده باشد. فقر تا آن زمان، چنان واقعیت پایداری در تاریخ بشریت بود که تصوری غیر از آن ممکن نبود. در دو قرن پس از مرگ ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع: از ساخت اداری تا عرصۀ عمومی

در میان فیلسوفان و نظریه‌پردازان اجتماعی معاصر، یورگن هابرماس، نظریه‌پرداز به‌جای‌مانده از مکتب انتقادی (فرانکفورت) از معدود کسانی است که پل زدن میان نظام هنجاری، اخلاق، واقعیت و قانون را در کانون نظریه‌پردازی خود قرار داده است. میان واقعیت‌ها و هنجارها: مشارکتی در نظریه‌ی گفتمان دموکراسی و قانون (۱۹۹۲) عنوان کتابی است از این نظریه‌پرداز شهیر که یک دهه پس از کتاب معظم نظریۀ کنش ارتباطی نگاشته شده است. فراهم آوردن بنیاد هنجاری برای قانون مشروع از ایده‌های نسبتاً دیرپای هابرماس است که در این کتاب از زاویۀ جدیدی مورد بحث قرار گرفته است. اگر بخواهیم نظرات هابرماس در این ... مطالعه بیشتر

اثر یارانه‌های نقدی بر رفاه زنان: درس‌هایی مبتنی بر شواهد از آمریکای لاتین

یارانه‌های نقدی یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای بهبود شرایط اجتماعی-اقتصادی افراد و گروه‌هایی است که در طول تاریخ محروم بوده‌اند. تاثیر پرداخت‌های نقدی بر بهبود موقعیت‌های مختلف از قبیل افزایش فعالیت مغزی نوزادان، افزایش مشارکت در مدرسه و حتی کاهش خشونت اثبات شده است. با این حال، هیچ اتفاق نظری در مورد اثرات یارانه‌های نقدی بر زندگی زنان، به ویژه درباره توانمندسازی آن‌ها و خشونتی که توسط شرکای عاطفی‌شان به آن‌ها تحمیل می‌شود، وجود ندارد. پژوهش‌‌های موجود در این باره به ما چه می‌گویند؟ این محتوا، نتایج برخی از ارزیابی‌ها و مطالعات شبه‌تجربی صورت گرفته بر برنامه‌های پرداخت نقدی مشروط ... مطالعه بیشتر