نتایج جستجو برای: خصوصی سازی

حکمرانی همکارانه با نهادهای غیر‌دولتی

حکمرانی نوین نیازمند راهبردهای جدید برای گسترش اثربخشی و ارتقای کیفیت است و این دستاورد چیزی نیست که با تصدی‌گری حداکثری یک دولت مرکزی  حاصل شود؛ وگرنه انبان تجربه سنتی حکومت‌های متمرکز  حکایتی از توفیقات آنها می‌داشت. حال آنکه شاهد کارنامه‌ای متفاوت از این مدعا هستیم. تحولات جابه‌جایی قدرت از دولت به نهادهای مدنی موضوعی است که جهان امروز به‌شدت به آن توجه می‌کند. نگاه جامعه‌محور به کارکرد حکمرانی امتیازی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی کاملا بر مدار آن تمشیت می‌کند. حتی اقتباس از مدل تعاونی در اقتصاد ایران نیز قرینه‌ای بر درک یک مدل اجتماعی مردم‌نهاد برای توسعه ... مطالعه بیشتر
مسائلِ برانگیزانندۀ تغییر

تدوین مسائل برای برانگیختن تغییر (ماژول ۶- بخش ۳)

  به اعتقاد ما، توانمندسازی دولت، با یادگیری از کارهای موفق و حل مسائلی که مهم هستند، تحقق می‌یابد. تنها ما نیستیم که معتقدیم مسائل، عاملی کلیدی برای تغییر است. در تمام دنیا کسانی وجود داشته‌اند که اقتصاد سیاسیِ مسئله‌محور و پروژه‌های مسئله‌محور را مطرح کرده‌اند و در اکثر سازمان‌های دخیل در امر توسعه، کسانی وجود دارند که مسائل را مشخص و تدوین کرده‌اند تا بگویند که چرا باید به آن‌ها پرداخت. البته در بسیاری از موارد، این کار، کافی نیست و منظور ما از مسائلِ برانگیزانندۀ تغییر این نیست. وقتی ما از مسائلی که تغییر را برمی‌انگیزند صحبت می‌کنیم، ... مطالعه بیشتر

تفاوت PDIA در چیست؟ (ماژول ۴ – بخش ۲)

  PDIA یا در کل، موضوع صحبت ما در این ویدئوها، با چیزهایی که شاید از سایر افراد یا در سایر محافل عمومی شنیده‌اند چه تفاوتی دارد؟ یکی از جملاتی که پس از معرفی PDIA می‌شنویم آن است که «خب، چیزهایی که شما می‌گویید دقیقاً مشابه با مباحث فلان دورۀ آموزشی است». بنابراین، به گمان من، بسیار مهم است که از تمایز چیزهایی که ما می‌گوییم و آن‌چه که سایرین می‌گویند یا شما از دیگران می‌شنوید، صحبت کنیم. به نظر من، دو تفاوت میان موضوعات مورد بررسی ما با سایرین وجود دارد. نخست آنکه ما به جای انتقاد، به عمل ... مطالعه بیشتر
گونه‌شناسی ترکیبی

گونه‌شناسی ترکیبی (ماژول ۳ – بخش ۶)

  حال می‌کوشیم تا تمام فعالیت‌ها را گونه‌شناسی کنیم. در این قسمت، نحوۀ نوشتن مسئلۀ مشخصی را که برای حل آن، نیازمند توانمندی سازمانی هستید، تمرین می‌کنیم و می‌کوشیم تا بر اساس مجموعه‌ای از پرسش‌های تحلیلی دربارۀ نوع توانمندی‌ای که سازمان شما برای حل این مسئله، به آن نیاز دارد، به گونه‌شناسی بپردازیم. در این مرحله می‌خواهیم تمام فعالیت‌ها را یک‌کاسه کنیم، لذا به پنج فعالیت متفاوت اشاره می‌کنیم. این پنج فعالیت، بر اساس پاسخ‌های شما به پرسش‌های ناظر به گونه‌شناسی، مشخص می‌شوند و حوزه‌های متنوعی را دربرمی‌گیرند. اگر فعالیت شما، بر اساس پاسخ‌تان، جزو حوزۀ تبادل گسترده نباشد، آن ... مطالعه بیشتر

یک بازی برد برد

صحنه سیاسی کشور شیلی بین سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۷۳ را می‌توان به شکل فرآیندی توصیف کرد که طی آن گروه‌های اجتماعی مختلف با کسب حق رأی و قدرت سازماندهی برای بازتوزیع رانت‌ها تلاش می‌کردند. در شروع این دوره زمین‌داران بزرگ و صاحبان صنایع معدنی مهم‌ترین گروه‌های صاحب رانت در کشور بودند و بنابراین مؤثرترین نقش‌آفرینان در صحنه سیاسی این کشور بودند. از یک سو تغییرات حقوقی همچون کسب حق رأی توسط زنان و اصلاح نظام انتخاباتی در سال ۱۹۵۸ و از سوی دیگر پیاده‌سازی سیاست‌گذاری صنعتی و جایگزینی واردات و رشد صنعت مس (که به تثبیت یک طبقه کارگر قدرتمند ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۷ مقابله با فساد و فقر : فساد؛ مسئله تاریخی اقتصاد رانتی

فساد؛ مسئله تاریخی اقتصاد رانتی توجه به فساد به‌ مثابه یک مسئله تاریخی به معنای آن است که این مشکل و معضل در تاروپود جامعه ریشه دوانده و حذف آن از نظامات سیاسی مستلزم اصلاحات تمام و کمال ساختاری است. نهادگرایان جدید ساختار را مرکب سه وجه قوانین و قواعد رسمی، رویه‌­های پذیرش‌شده و فرآیندهای تاریخی می­دانند؛ بر این اساس حل مسئله فساد ساختاری در گرو اصلاحات بنیادین در هر سه لایه‌ی مورد اشاره، ممکن و مقدور است. پهلوی دوم در فاصله سال‌های ۱۳۵۲-۱۳۵۴ بارها گفته بود درآمدهای‌ نفتی‌ کشور، سه‌ و یا چهار برابر شده‌ است و مردم با ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۶ مقابله با فساد و فقر : مبارزه با فساد؛ انفعالی یا فعال

مبارزه با فساد: انفعالی یا فعال هفته گذشته شاهد محاکمه گروهی از متهمان فساد اداری – مالی بودیم که یکی از آن‌ها نسبت بسیار نزدیکی با یکی از مدیران عالی رتبه نظام طی سال‌های پس از انقلاب داشت. نماینده دادستان در این دادگاه به نامه‌ای اشاره کرده که بر اساس آن در سال ۱۳۹۶، وزارت اطلاعات به رئیس جمهوری درباره بدهی شرکت متهم به شرکت سرمایه ­گذاری تأمین اجتماعی (شستا) هشدار داده بود. نماینده دادستان اعلام کرد این پرونده ۱۳۹۷ با گزارش معاونت اقتصادی وزارت اطلاعات مفتوح شده است. پیشتر چندین شرکت دارویی نیز از متهم شکایت کرده‌ بودند. متهمان ... مطالعه بیشتر

ظهور قریب‌الوقوع یک ابرطبقه

  چندسالی است که خبرهای اختلاس، تقلب و کلاهبرداری و قراردادهای پرسروصدا مثل دکل نفتی زیاد شنیده می‌شود. با وجود این گستردگی فساد در بخش‌های مختلف اقتصاد اما گویی اجماعی درخصوص مفهوم فساد بین مدیران اجرائی، چهره‌های سیاسی جناح‌های مختلف، صاحب‌نظران دانشگاهی و اصحاب رسانه وجود ندارد. تعریف شما از فساد چیست؟  فساد در ادبیات بین‌المللی استفاده از امکانات و اختیارات مقام دولتی یا سوءاستفاده از مقام دولتی به نفع شخص، گروه یا حزب خاص است. به عبارت دیگر اگر یک مقام دولتی از امکانات و اختیارات خودش در مواجهه با بخش خصوصی یا مردم به نفع شخص خودش، گروه ... مطالعه بیشتر
حقوق مالکانه و منافع عمومی

حقوق مالکانه؛ تعارض منافع یا تعادل حقوق

پیوند حقوق مالکانه و منافع عمومی در طرح‌های نوسازانه شهری بازشناسی ابعاد ساختاری و محتوایی حقوق مالکانه و منافع عمومی در نظام شهرسازی کشور، نیازمند پاسخ به این پرسش است که «تعادل بخشی بین حقوق خصوصی (حقوق مالکانه) و حقوق عمومی (منافع عمومی) در بستر اقدامات نوسازانه شهری چگونه قابل تبیین است؟ » به عبارت دیگر «حقوق مالکانه و منافع عمومی در طرح‌های نوسازانه شهری چگونه به هم پیوند می‌خورد؟ » روش‌شناسی این پژوهش مبتنی بر فرایندی است که قوانین تملک را در پرتو «استدلال منطقی» و بر پایه مؤلفه‌های هفت‌گانه‌ی «قانون اساسی، قانون مدنی، مصالح و منافع عمومی، حقوق ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در اقتصاد- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ادبیات تعارض منافع در دانش اقتصاد

تعارض منافع در سازمان‌ها از عوامل تحریک ایجاد تعارض در سازمان‌ها می‌توان به رقابت برای پاداش، تعارض در ایفای وظایف، نقص در ارتباطات کارمندان با هم و با سازمان‌ها اشاره کرد. تعارض در موقعیت‌ها، اهدای پاداش و جبران خسارت مستقیم و غیرمستقیم، اعطای هدیه توسط خود افراد ذی‌نفع، معاملات مالی بین موسسه خیریه مدیران و کارمندان آن نیز مصادیقی از تعارض منافع هستند. نکته مهم دیگر آنکه کسی که متهم به تعارض منافع است ممکن است به دلیل اینکه کار نادرستی انجام شده است، آن را انکار کند، در واقع، تعارض منافع ممکن است وجود داشته باشد حتی اگر عمل ... مطالعه بیشتر
حکمرانی خوب مسدود کننده تعارض منافع-مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

حکمرانی خوب، مسدودکننده تعارض منافع

اصلاح موقعیت‌های تعارض منافع و حکمرانی خوب شاه کلید مقابله با فساد، اصلاح موقعیت‌های تعارض منافع است و درمان اصلی این امر، تنها از باب حکمرانی خوب عمل می‌کند. حکمرانی خوب تنظیم‌گری منصفانه‌ای است که همه فرآیندهای تصمیم گیری آن شفاف و هیچ چیز پشت پرده‌ای ندارد. هرچند نیل به این هدف در دوران کنونی دور از دسترس تصور می‌شود اما گام برداشتن در مسیر تحقق آن، خود راه حل بسیاری از مشکلات حاضر خواهد بود. مفهوم تنظیم‌گری تنظیم گیری در معنای عام خود شامل انواع مداخلات دولت برای تحقق اهداف حاکمیت است. هدف از این مداخلات ایجاد کنترل عمومی ... مطالعه بیشتر

مبارزه با معلول به‌جای علت

در قوانین ایران درباره تعریف فساد آمده است: «هرگونه فعل یا ترک فعلی است که توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت فردی، جمعی یا سازمانی که عمدا و با هدف کسب هرگونه منفعت یا امتیاز مستقیم یا غیرمستقیم برای خود یا دیگری، با نقص قوانین و مقررات کشوری انجام پذیرد یا ضرر و زیانی را به اموال، منافع، منابع یا سلامت و امنیت عمومی و یا جمعی از مردم وارد نماید، نظیر رشا، ارتشا، اختلاس، تبانی، سوء‌استفاده از مقام یا موقعیت اداری، سیاسی، امکانات یا اطلاعات، دریافت پرداخت‌های غیرقانونی از منابع عمومی و انحراف از این منابع به سمت ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع و فساد- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شیوع فساد در بستر تعارض منافع

تعارض منافع چیست؟ وقتی بین منافع شخصی و منافع عمومی تعارض پیش بیاید گفته می‌شود تعارض منافع وجود دارد. تعارض منافع باعث می‌شود که یک نفر منافع شخصی، خانوادگی، سازمانی با حزبی‌اش را بر منافع ملی یا عمومی ترجیح دهد. اهمیت تعارض منافع وقتی بیشتر می‌شود که در سازمان‌ها و ادارات دولتی اتفاق بیفتد. مثلا وزیری که تصمیم‌اش روی شرکت خصوصی اش مؤثر است؛ یا وقتی که کسی بتواند از جایگاه مدیران دولتی با تصمیم در راستای منافع شخصی استفاده نماید و مثلا تصمیم بگیرند حقوقشان را افزایش دهند. تعارض منافع و فساد بانک جهانی تعریفی از فساد ارائه داده ... مطالعه بیشتر

حکمرانی و خشونت

نوشته‌های وبر والیس در این بخش به مفهوم حکومت و دولت و رابطه آن با توسعه می‌پردازد. او در ابتدا برخی نوشته‌های وبر در مورد دولت را تحلیل می‌کند. والیس توضیح می‌دهد که دولت در واقع توافقی جمعی را مشخص می‌کند مبنی بر این که چه کسی تحت چه شرایطی می‌تواند از خشونت استفاده کند. بیشتر کشورهای در حال توسعه دولت‌هایی «مدرن» ندارند زیرا آنان فاقد توافق‌هایی معتبر در مورد استفاده از خشونت هستند. او سپس به این مسئله می‌پردازد که نظریه‌پردازانی همچون وبر، اولسون و هابز در تحلیل دولت و توسعه از یک چارچوب مفهومی با کنشگری یکه یا ... مطالعه بیشتر

 انواع نظام‌های دسترسی محدود در میان شرکای شرقی اتحادیه اروپا: پیامدها برای مشارکت اتحادیه اروپا

آذربایجان و بلاروس: انحصار متوازن بلاروس و آذربایجان نظام‌های «انحصار متوازن» هستند. این نظام‌ها با ایجاد محدودیت شدید در رقابت سیاسی و اقتصادی فعالیت می‌کنند. بنابراین، انتخابات آزاد و منصفانه و همچنین پاسخگویی افقی و حقوق سیاسی در بلاروس و آذربایجان وجود ندارد. در همین حال، نخبگان حاکم به شدت بر سپهر اقتصادی کنترل دارند و درنتیجه، اپوزوسیون از منابع تأمین مالی محروم می‌ماند. از سوی دیگر، محدودیت‌های شدید رقابت سیاسی به نخبگان حاکم اجازه می‌دهد که از هر شکلی از توسعه‌ی بخش خصوصی که انحصار کنترل اقتصاد را به خطر بیاندازد، جلوگیری کنند. علاوه بر این، نخبگان حاکم در ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۵ مقابله با فساد و فقر : مثلث شوم؛ فقر، فساد و سیاست

مثلث شوم: فقر، فساد و سیاست فساد در دموکراسی‌های فقیر و نابرابر پایدار است زیرا مقامات منتخب از سوی مردم، فرصتی برای بسیج حمایت سیاسی از طریق بده بستان هدفمند و شخصی دارند. در این نظام‌ها بر دو نوع از بده بستان شخصی تأکید می‌شود که پاسخگو بودن دموکراتیک در مقابل فساد را تضعیف می‌کند: ۱)حامی پروری(کلاینتیسم) که بر اساس آن، افراد دارای نفوذ قوی مالی با سیاست بده بستان می‌کنند، به سیاستمداران در اجرای تصمیم‌های خود اعتبار می‌دهند و ۲)در مقابل آن‌ها را موظف می‌کنند که به منافع مالی آن‌ها خدشه وارد نکنند و سرمایه‌داری رفاقتی (کرونیسم). هر کدام ... مطالعه بیشتر

معرفی بنیاد خلیج چیسپیک

سیاست های محیط زیستی و حمایت گری اجتماعی مطالعه و ارزیابی سازمان های غیردولتی نشان می دهد که انجمن های محیط زیستی یکی از قوی ترین سازمان های جامعه مدنی هستند. نکته مهم درباره سازمان های فعال در حوزه محیط زیست آن است که بر خلاف سازمان های مدنی اقدامات آنان الزاما به سمت حمایت گری اجتماعی حرکت می کند. سازمان های خیریه ای بنا به ماهیت خود می توانند بدون توجه به سیاست های دولتی و قوانین و مقررات راسا در مسیر حمایت از گروه هدف خود قرار گیرند. تهیه جهیزیه، اشتغالزایی، تاسیس بانک غذا، ساخت مدرسه و غیره ... مطالعه بیشتر

جامعه‌ی مدنی و پاسخ‌گویی در برنامه‌های حمایت اجتماعی

تجربه‌ی ۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد که چهار مانع اصلی در برابر پاسخ‌گویی دولت درباره‌ی برنامه‌های حمایت اجتماعی وجود دارد. اولین مانع به وضعیت مناقشه‌برانگیز حمایت‌های اجتماعی مربوط است که آیا این حمایت‌ها جزو حقوق شهروندان هستند یا صرفاً یک خدمت یا حتی یک لطف محسوب می‌شوند؟ علی‌رغم وجود قوانین بین‌المللی درمورد حمایت‌های اجتماعی به‌عنوان حقوق انسانی، برخی کشورها برنامه‌های اجتماعی خود را به‌عنوان یک خدمت در نظر می‌گیرند که توسط عاملان بخش عمومی یا خصوصی انجام شده و یا در حالتی بدتر به آن به‌عنوان لطفی از سوی یک دولت بخشنده نگریسته می‌شود. بحران مالی جهانی اخیر در سال ... مطالعه بیشتر

اثر بحران حکمرانی بر کنشگری و مطالبه‌گری در نهادهای مدنی برای مقابله با فساد

مقایسه وضع موجود ایران در زمینه فساد اداری با سایر کشورها، نشان از جدی بودن و پیچیدگی این مسئله دارد که بدون اتخاذ راهبردهای اساسی و برنامه‌های کارا و همه‌جانبه، سرعت بازتولید خود را افرون کرده و مانند یک بیماری مزمن در سطوح جامعه تسری می‌یابد. مؤسسه شفافیت بین‌الملل[۱] در گزارشی که در آن میزان فساد مشاهده شده در ۱۶۸ کشور را مورد بررسی قرار داده، رتبه ایران را ۱۳۰ اعلام می‌کند که به معنای بالا بودن میزان آن در کشور است. این در حالی است که کشور مالزی که مانند ایران در رده کشورهای در حال توسعه قرار می‌گیرد، ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۴ مقابله با فساد و فقر : درب‌های گردان؛ سازوکار تسخیر منابع مشترک

درب‌های گردان: سازوکار تسخیر منابع مشترک احتمالاً درب‌های گردان (revolving door) را در برخی ساختمان‌های اداری یا فروشگاه‌های بزرگ دیده‌اید؛ درب‌هایی که حول یک محور می‌چرخند. این اصطلاح در حوزۀ سیاست‌گذاری استعاره‌ای است برای وضعیتی که طی آن افراد حول محور منافع شخصی از موقعیت دولتی برای فراهم‌کردن شرایط کسب‌وکار خصوصی استفاده می‌کنند. درب‌های گردان یکی از ابزارهای تسخیر سیاست‌گذاری (policy capture) است. در یکی دو سال اخیر بحث صید کشتی‌های چینی در خلیج فارس و دریای عمان داغ شد. مسئله‌ای که از چند سال پیش‌تر از سوی صیادان محلی مطرح می‌شد. صیادان می‌گفتند حتی در ایام دریابست (دورۀ تخم‌گذاری ... مطالعه بیشتر