مطالب بازنشری

مطالب اقتباسی مفید برگرفته از سایت‌ها و منابع تحلیلی دیگر

شفافیت و جلوگیری از فساد

شفافیت ارزی بدون پاسخ‌گویی

اجرای کامل قانون انتشار و آزادی دسترسی به اطلاعات مصوب ۳۱/۵/۱۳۸۸ که آیین‌نامه اجرائی آن در ۲۱/۸/۱۳۹۳ به تصویب هیئت وزیران رسید، مدتی است در بستر یک سامانه آغاز به کار کرده است. بر اساس این قانون، هر فردی می‌تواند از مؤسسات عمومی و دولتی به صورت برخط و بدون مراجعه حضوری اطلاعات مورد نیاز خود را درخواست و هر فرد ایرانی می‌تواند درخواست خود را در هفت روز هفته و ۲۴ساعته به هر نهاد دولتی و حکومتی ارسال کند و آن نهاد موظف است به صورت برخط اطلاعات را برای متقاضی بفرستد. اجرای این قانون ضامن شفافیت بخش مهمی ... مطالعه بیشتر

گرجستان چگونه با فساد مبارزه کرد؟

مجری برنامه ابتدا از لزوم استفاده از تجارب جهانی در مقابله و مبارزه با فساد گفت و برهمین‌اساس توضیح داد که مرکز بررسی‌های استراتژیک در یک سال گذشته بررسی تجربه دو کشور را در دستور کار قرار داده است: گرجستان و هند در دوره مودی. به‌این‌ترتیب نوبت به کالجی رسید تا به‌عنوان محقق حوزه قفقاز که فرصت یافته بود ‌ از نزدیک نیز این کشور را مورد مطالعه قرار دهد، یافته‌های خود را ارائه دهد. گرجستان در سال‌های اخیر توانسته توجه بسیاری از دانشجویان اقتصاد، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل را به خود جلب کند و آرام‌آرام خود را به‌عنوان ... مطالعه بیشتر

دولت مدرن چیست؟

کریستوفر پیرســون در کتاب دولت مدرن، ۹ ویژگی برای دولت مدرن برمیشمرد. کنترل انحصاری خشونت مفهوم اول، یعنی کنترل انحصاری زور یا کنترل خشونت در دولتهای مدرن، مفهومی اســت که ماکس وبر بر روی آن تاکید زیادی داشته و میگوید در دولت مدرن، تنها دولت است که میتواند اعمال زور کند و قدرت عریان داشــته باشــد. به عنوان مثال، دولت میتواند مجرمین را تعقیب کند، دولت میتواند کسی را مجازات کند، دولت میتواند نظام پلیسی داشته باشد و نظم را برقرار کند. انحصار این کنترل در اختیار دولت است و هیچ نیروی دیگری در جامعه حق ندارد چنین قدرتی داشته ... مطالعه بیشتر

سوت‌زنان فساد

اگرچه در اردیبهشت سال ۱۳۸۰ ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی تشکیل شد، اما با رسانه‌ای‌شدن فسادهای گسترده در یک دهه اخیر موضوع شفافیت و فساد به یکی از داغ‌ترین خبرهای چند سال گذشته تبدیل شده است. با این حال، با سردشدن تب اولیه این اخبار تحلیل کارشناسی، تبیین ریشه‌ها و پیامدهای آن و همچنین روش‌های مقابله با آن قوت گرفته است. با گذشت زمان سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی و مدنی برای مقابله با فساد و گسترش شفافیت ظهور کردند؛ برای مثال در اواسط دهه ۸۰ مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری و مبارزه با فساد، فعالیت خود را آغاز کرد ... مطالعه بیشتر

میدری: شاه گفت فساد اداری مرا از پا درآورد

نشست تخصصی چالش‌های سیاست‌گذاری اجتماعی در ایران است  صبح روز یکشنبه ۷ بهمن ۹۷ در سالن شهید رجایی وزارت کشور برگزار شد. لزوم ویرایش نظام سیاسی و اجتماعی در این نشست معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سخنان خود را پیرامون لزوما اصلاح فساد اداری مطرح کرد و گفت: «راهکار اصلاح فساد اداری در گرو ویرایش نظام سیاسی و اجتماعی کشور است و هیچ اصلاحی بدون اصلاح سیستم اداری امکان‌پذیر نیست. سیاست‌های اجتماعی و کیفیت آنها بستگی به نظام اداری دارد که در ایران به دلایل مختلف ازجمله تعارض میان دستگاه‌ها ناکارآمد است». احمد میدری در ادامه افزود: ... مطالعه بیشتر
بودجه‌ریزی

اصلاح ضروری بودجه‌ریزی

لایحه بودجه کل کشور برای سال ۱۳۹۸ را کامپیوترها بهتر از اذهان کارشناسان و نمایندگان مجلس می‌توانند درک و تحلیل کنند. درک ارقام ماده واحده لایحه تقریبا از توان ذهنی یک انسان معمولی خارج است. ۱۷ میلیون و ۳۲ هزار و ۳۳۲ میلیارد و ۲۷۰ میلیون ریال را چگونه می‌توان تصور کرد. حتی با تبدیل آن به تومان هم یک ذهن معمولی دچار مشکل می‌شود. در تلاش ناکام برای درک این ارقام به یاد نوشته‌ای در مجله (world future review) در مصاحبه با Ed Gordon افتادم که مردم تصوری از تریلیون ندارند. اگر ما یک تریلیون ثانیه به عقب برگردیم ... مطالعه بیشتر

احیای حیات سیاسی با نقش‌آفرینی احزاب

ساختار دولت‌-ملت‌ها پدیده‌ای نوظهور است که شاید سابقه آن به صد تا ۱۵۰ سال گذشته بازنگردد. در همین بازه زمانی نیز تعدادی از آنها از بین رفته‌اند؛ مانند جمهوری آذربایجان یا ارمنستان که در دوره‌ای ایجاد شدند و سپس از بین رفتند و دوباره با تشکیل اتحاد جماهیر شوروی تشکیل شدند. بنابراین زمان زیادی نیست که مفهوم دولت-‌‌ملت ایجاد شده است. حال باید دید احزاب در روند تشکیل و حفظ دولت-‌ملت‌ها چه نقشی داشته‌اند. من در این مجال، دو کشور را انتخاب کرده‌ام که به نظرم می‌توانند از جذابیت لازم برخوردار باشند؛ نخست آلمان که یکی از متأخرترین دولت-‌ملت‌هاست و ... مطالعه بیشتر

مثلثی با یک ضلع؟

مهم‌ترین موضوعی که نخبگان جامعه ایران، شاید امروز بر سر آن با یکدیگر هم‎نظر باشند، آن است که مبانی فکری، توان سازماندهی و قدرت اجرائی دستگاه بوروکراتیک به‌تنهایی نمی‎تواند از پس مسائل و مشکلات پیچیده‌دامن‎ این سرزمین برآید و کشور را از شرایط سخت و دشوار حال حاضر عبور دهد و به ثبات و توسعه برساند. در دولت و حاکمیت نیز گروه بزرگی را می‎توان یافت که حداقل در زبان، چنین اعتقادی را بیان می‎کنند و گروهی هرچند کوچک‎تر این اعتقاد را در عمل هم نشان می‎دهند. چنانکه معاون اول رئیس‎جمهور اخیرا انجام اقدامات مثبت و اجرای طرح‌های تأثیرگذار در ... مطالعه بیشتر

الزام گفتمان ملی توسعه

محسن رنانی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان در سخنانی اظهار کرد: چرا ما اینجاییم؟ چون باید اینجا باشیم و البته نیم قرن دیر به اینجا آمده‌ایم. ما ۷۰ سال است در حال برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های توسعه هستیم، اما هنوز مجمعی از نخبگان برای هم‌افزایی اندیشه توسعه نداریم. ما همه حوزه‌ها را رونق دادیم؛ انواع جشنواره‌های فرهنگی و هنری و ورزشی را راه‌اندازی کردیم؛ جشنواره کتاب، جشنواره سینما،‌ جشنواره صنعت،‌ جشنواره‌های ورزشی و نظایر آنها را داریم، اما در حوزه توسعه که این همه برای آن هزینه کرده‌ایم و بخش اعظم منابع ملی خود را برای رسیدن به آن نابود کرده‌ایم، ... مطالعه بیشتر

همبستگی، امید و تاب‌آوری باید ترمیم شود

راه رسیدن به موفقیت‌های کوچک محمد فاضلی، جامعه‌شناس با بیان اینکه امید یک اراده ذهنی و عینی برای رسیدن به اهداف واقع‌بینانه است، گفت: اهداف واقع‌بینانه با خوش‌بینی و خوش‌خیالی تفاوت زیادی دارند وقتی درباره خوش‌بینی و خوش‌خیالی صحبت می‌کنیم چیزهایی را تصور می‌کنیم که از تصور کردن آنها لذت می‌بریم اما راهی به دنیای واقعیت ندارند؛ مثلا آدم‌ها در خیال خودشان تصوری از خانه، شغل، همسر و… دارند که بخش زیادی از عمرشان به این خیالات می‌گذرد. محمد فاضلی ادامه داد:‌ اما وقتی از امید صحبت می‌کنیم یعنی اراده عینی و ذهنی به سمت اهداف واقع‌بینانه است و وقتی ... مطالعه بیشتر

قانون در چرخه بوروکراسی ناکارآمد

مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا گزارشی با عنوان «چگونه بوروکراسی ناکارآمد مانع اجرای قانون می‌شود؟» (شماره ۱۶۰۶۸- شهریور ۱۳۹۷) منتشر کرده که متضمن تصویری گویا از علل ناکارآمدی و غیراثربخشی ساختار نظام اداری بر مدار حکومت قانون است. این گزارش ازآن‌رو حائز اهمیت وافر است که بر آسیب‌شناسی نهادی و تحلیل رفتاری تمشیت امر عمومی در کشور متمرکز است. یکی از مهم‌ترین تأکیدهای گزارش مذکور این است که درک مراتب حکمرانی خوب در ایران، جز با محوریت حاکمیت قانون و رعایت حقوق شهروندی در یک نظام اداری توانمند، منعطف، چابک و اثربخش در مسیر خیر عمومی، متصور نیست. خروجی یک نظام ... مطالعه بیشتر
لایحه تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

با تعارض منافع چه کنیم؟

تعارض منافع را می توان به صورت مختصر به صورت ذیل دسته بندی کرد: پدیده درب گردان، اتحاد قاعده گذار با مجری، اتحاد ناظر و منظور (نظارت شونده)، تعارض درآمد وظایف، تعارض وظایف، اعطای هدایا و پاداش و رشوه (وامدار کردن مدیر یا تصمیم گیر). لذا به منظور حل ریشه ای موضوع فساد، باید تعارض منافع مدیریت شود. از طرف دیگر تعارض منافع را می توان در دو سطح کلان ساختاری و سطح بخشی (بخش های حاکمیتی/ روزنامه نگاران/ پزشکان و بخش سلامت/ حسابداران و حسابرسان/ مهندسان و مشاوران/ وکلا/ قضات/ اعضای هیئت مدیره یا سهامداران/ خدمات پیمانکاری) پیگیری کرد. ... مطالعه بیشتر
بحران موسسات مالی و اعتباری- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

نظارتی که نبود و بحران آفرید

نقبی به گذشته در دهه چهل شمسی با رشد فزاینده قیمت نفت و رشد اقتصادی کشور بخش خصوصی نیز به شکل گستردهای توسعه و رونق یافت. این دوران که همزمان با برنامه ۵ ساله سوم توسعه کشور در پیش از انقلاب بود، دوره مهمی در تاریخ ایران مدرن محسوب میشود. از جمله مهمتریــن اقدامات صورت گرفته در ایــن دوره می‌توان به تاسیس سازمان گســترش و نوســازی صنایع ایران، تاسیس کارخانه های خودروسازی، صنایع پتروشــیمی، ذوب آهن، تولید سیمان و ایجاد زیرساختهای توســعه صنعتی جامعه اشاره کرد. سال قبل از شروع این دهه نیز یعنی در سال ۱۳۳۹ بانک مرکزی ایران، ... مطالعه بیشتر