مطالب بازنشری

مطالب اقتباسی مفید برگرفته از سایت‌ها و منابع تحلیلی دیگر

اعطای تسهیلات از ستاد تسهیل

دستور اعطای تسهیلات از ستاد تسهیل

در کنار وام‌هایی که از سوی خود بانک‌ها و با اختیار آنان به افراد داده می‌شود و زمینه‌ تعارض منافع را برای مدیران شبکه بانکی فراهم می‌کند، وام‌هایی که از منابع تخصیصی و به صورت سفارشی داده می‌شوند نیز قادر هستند بستر خوبی برای فساد باشند. جاسم گرامی، وکیل دادگستری و کارشناس حقوقی اداره کل حقوقی بانک کشاورزی، به توضیح این جریان در اکثر پرونده‌های بدهی بانکی می‌پردازد و خاطر‌نشان می‌‎کند این وام‌ها به‌راحتی می‌توانند در مرحله صدور مصوبه اولیه، نهادهای خارج از بانک ازجمله نمایندگان مجلس را در موقعیت سفارش و تعارض منافع قرار دهند و دست آخر نیز ... مطالعه بیشتر
شبکه بانکی

کیف پول وابستگان

تعارض منافع در نظام بانکی، تسهیلات را از چرخه طبیعی خود خارج کرده است و بخشی را به سمت مجموعه‌های مرتبط با ذی‌نفعان سوق داده و بخشی را بر اساس دستورات رسیده ‌ از بانک خارج می‌کند. به گفته کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس، ما اکنون در نظام بانکی با این قضیه به شکل گسترده‌ای مواجه هستیم؛ در بانک‌های دولتی تسهیلات به سفارش افراد به برخی ‌‌واگذار می‌شود. سیدعباس پرهیزکاری، دانشجوی دکترای دانشگاه شهید بهشتی و نویسنده گزارش‌هایی با موضوع «آسیب‌شناسی نظام بانکی و عدم نظارت مؤثر بانک مرکزی بر بانک‌ها» برای مرکز پژوهش‌های مجلس، در گفت‌وگو با «شرق» می گوید ... مطالعه بیشتر

سطوح کارآمدی نظام‌های سیاسی: ایده، ساختار، کارگزار، رفتار

مفهوم کارآمدی با در نظر گرفتن ارکان نظام‌های سیاسی و با نظر به رابطه تعاملی عوامل مورد بحث قرار می‌گیرد. این نوع تبیین، ساختار و کارگزار را منطقاً مستلزم یکدیگر می‌داند و به تلفیق عوامل ساختاری و کارگزاری در چارچوب تبیینی واحد نظر دارد؛ اما فراتر از توجه به عوامل ساختاری و کارگزاری، بر آن است که نظام‌های سیاسی در سطحی بنیادی‌تر، دارای وجه یا بُعد «ایده ای» نیز می‌باشند. توضیح آنکه هر نظام سیاسی، مبتنی بر مجموعه‌ای از ایده ها، وضع مطلوبی را برای خود تصور می‌کند و به شهروندان خود نوید تحقق آن را می‌دهد، اما ایده‌ها برای ... مطالعه بیشتر

حکمرانی همکارانه با نهادهای غیر‌دولتی

حکمرانی نوین نیازمند راهبردهای جدید برای گسترش اثربخشی و ارتقای کیفیت است و این دستاورد چیزی نیست که با تصدی‌گری حداکثری یک دولت مرکزی  حاصل شود؛ وگرنه انبان تجربه سنتی حکومت‌های متمرکز  حکایتی از توفیقات آنها می‌داشت. حال آنکه شاهد کارنامه‌ای متفاوت از این مدعا هستیم. تحولات جابه‌جایی قدرت از دولت به نهادهای مدنی موضوعی است که جهان امروز به‌شدت به آن توجه می‌کند. نگاه جامعه‌محور به کارکرد حکمرانی امتیازی است که قانون اساسی جمهوری اسلامی کاملا بر مدار آن تمشیت می‌کند. حتی اقتباس از مدل تعاونی در اقتصاد ایران نیز قرینه‌ای بر درک یک مدل اجتماعی مردم‌نهاد برای توسعه ... مطالعه بیشتر

ظهور قریب‌الوقوع یک ابرطبقه

  چندسالی است که خبرهای اختلاس، تقلب و کلاهبرداری و قراردادهای پرسروصدا مثل دکل نفتی زیاد شنیده می‌شود. با وجود این گستردگی فساد در بخش‌های مختلف اقتصاد اما گویی اجماعی درخصوص مفهوم فساد بین مدیران اجرائی، چهره‌های سیاسی جناح‌های مختلف، صاحب‌نظران دانشگاهی و اصحاب رسانه وجود ندارد. تعریف شما از فساد چیست؟  فساد در ادبیات بین‌المللی استفاده از امکانات و اختیارات مقام دولتی یا سوءاستفاده از مقام دولتی به نفع شخص، گروه یا حزب خاص است. به عبارت دیگر اگر یک مقام دولتی از امکانات و اختیارات خودش در مواجهه با بخش خصوصی یا مردم به نفع شخص خودش، گروه ... مطالعه بیشتر

مبارزه با معلول به‌جای علت

در قوانین ایران درباره تعریف فساد آمده است: «هرگونه فعل یا ترک فعلی است که توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت فردی، جمعی یا سازمانی که عمدا و با هدف کسب هرگونه منفعت یا امتیاز مستقیم یا غیرمستقیم برای خود یا دیگری، با نقص قوانین و مقررات کشوری انجام پذیرد یا ضرر و زیانی را به اموال، منافع، منابع یا سلامت و امنیت عمومی و یا جمعی از مردم وارد نماید، نظیر رشا، ارتشا، اختلاس، تبانی، سوء‌استفاده از مقام یا موقعیت اداری، سیاسی، امکانات یا اطلاعات، دریافت پرداخت‌های غیرقانونی از منابع عمومی و انحراف از این منابع به سمت ... مطالعه بیشتر

بودجه به شرط لیست حقوق

براساس تبصره ۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۸: الف‌ـ به‌منظور ایجاد انضباط مالی، هماهنگی و پرداخت به‌موقع حقوق کارکنان، کلیه دستگاه‌های اجرائی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه موظف‌اند از ابتدای سال ۱۳۹۸ اطلاعات مربوط به هرگونه پرداخت از محل منابع عمومی و اختصاصی را مطابق ضوابط زیر در اختیار خزانه‌داری کل کشور قرار دهند: ۱ـ اطلاعات مربوط به هرگونه پرداخت به کلیه اشخاص حقیقی شامل رسمی، پیمانی، قراردادی تمام‌وقت و پاره‌وقت، در هر قالبی مانند حقوق و مزایا، کارانه، اضافه‌کاری، انواع فوق‌العاده، حق عائله‌مندی و اولاد و همچنین هرگونه پاداش، به تفکیک شناسه ملی ۲ـ اطلاعات مربوط به سایر ... مطالعه بیشتر

تأملی در هزینه‌های ان‌.‌جی‌.اوها

باید در وهله اول این نکته را روشن کنیم که سازمان‌های مردم‌نهاد برای پاسخ‌گویی به نیاز مشخصی در جامعه تشکیل شده‌اند و برای پایدار ماندن نیاز به کمک‌های نقدی و غیرنقدی مردم، دولت و بخش‌های خصوصی دارند. اینکه فکر کنیم یک سازمان مردم‌نهاد برای ارائه خدماتش هیچ خرجی ندارد خیالی باطل است. پس بخشی از کمک‌های مردم قطعا صرف هزینه‌های اداری می‌شود و اگر سازمانی غیر از این را تبلیغ می‌کند، باید در پایدارماندن و شفافیت آن شک کرد. حال با دانستن این موضوع سؤال اصلی این‌گونه باید مطرح شود: چند درصد از کمک‌های نقدی را باید صرف هزینه‌های اداری ... مطالعه بیشتر

پیگیری منافع شخصی با پوشش سیاسی

‌ بودجه شرکت‌ها بحث مهمی است که امسال برای اولین بار مجلس به آن ورود کرده و بندهایی را در قانون بودجه به تصویب رسانده است. اساس شکل‌گیری این مصوبات را توضیح دهید. ارتقای آگاهی عمومی، محدودیت منابع و انتظاراتی را که از بهره‌وری انواع سرمایه‌ در افکار عمومی، فعالان اقتصادی و دست‌اندرکاران اداره کشور پدید آمد، می‌توان از علل اولیه این توجه از جانب مجلس دانست.فساد و ضرورت مقابله با آن و تلازمی که با شفافیت دارد، از جمله عوامل مهم دیگر در این زمینه بوده است. ما در گذشته سرمایه‌های مختلف کشور را هزینه‌ کرده‌ایم و به تناسب ... مطالعه بیشتر

هندسه اقتصاد در جبر و احتمال تاریخ و جغرافیا

‌برنامه‌ریزی در ایران، ابتدا دچار یک «تولد پیش‌رس» و در ادامه نیز درگیر «پیری زودرس» بوده است؛ چراکه محیط نهادی لازم برای ظهور برنامه‌ریزی که در دنیای غرب با به‌پروازدرآمدن ققنوس توسعه از خاکستر قرون وسطی، تحولات مرتبط با انقلاب صنعتی و جنگ‌های جهانی و نیز تعیین تکلیف دولت و جامعه غربی با خود و آرمان‌های خویش فراهم شده بود، در ایران فراهم نشد. علاوه بر این درحالی‌که در قرن بیستم نظریه برنامه‌ریزی پس از الاکلنگ‌بازی‌های پرنوسان میان دوگانگی‌هایی مانند تقابل رشته و حرفه، تئوری و عمل، اجماع و کنترل، مشاوره‌ای یا فعال‌بودن، فرایندمحور یا محصول‌مبنا‌بودن، نگرش بخشی یا جامع ... مطالعه بیشتر

کنشگری در مرز دیوان دولت و ایوان جامعه

جناب دکتر فراستخواه، نشانه‌های آشکار «بلوغ سیاسی» در یک جامعه چیست؟ برای «بلوغ‌ سیاسی» می‌توان ابعاد مختلف در نظر گرفت؛ نخست، سازمان‌یابی مدنی و درون‌زا و پویایی‌های گروهی کف جامعه از سطوح پایین تا میانی جامعه است که طی آن صنف‌ها، حرفه‌ها، نهادهای مدنی و مردم‌نهاد (سمن‌ها) و نهادهای محلی خودگران، سازمان پیدا می‌کنند و ارگانیسم جامعه از حیث شناختی و کنش‌مندی فعال و خلاق توسعه می‌یابد. همان‌طور که وقتی افراد به بلوغ می‌رسند، امیال، قوا، گرایش‌ها و ظرفیت‌های شناختی‌شان به سطحی از بلوغ و سازمان‌یافتگی می‌رسد. دوم، زندگی مسالمت‌آمیز افراد در جامعه است که طی آن امکان گفت‌وگو فراهم ... مطالعه بیشتر

محرمانه‌های ۵ دستگاه اجرائی

فرید موسوی به قانون ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم اشاره می‌کند که تأکید دارد اشخاص دارنده اطلاعات اعم از کلیه وزارتخانه‌ها، شرکت‌های دولتی، مؤسسات دولتی، شهرداری‌ها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر‌دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی، بیمه مرکزی و سایر شرکت‌های بیمه‌ای، بانک مرکزی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی دولتی و غیر‌دولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه اطلاعات مزبور را در اختیار دارند یا به نحوی موجبات تحصیل درآمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می‌آورند، مکلف‌اند اقلام اطلاعاتی مورد نیاز سازمان امور مالیاتی کشور را مطابق بسته‌های اطلاعاتی تعریف‌شده از ... مطالعه بیشتر

شفافیت، نقطه کانونی در اصلاح بودجه

آیا ضرورتی برای اصلاح نظام بودجه‌ریزی کشور وجود دارد و اینکه این ضرورت به واسطه تحریم‌ها علیه ایران نمود بیرونی پیدا کرده یا باید از سال‌ها پیش کشور در راستای اصلاح نظام بودجه قدم برمی‌داشت؟ در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که نظام بودجه‌ریزی چند نقش مهم در کشور دارد؛ اول اینکه قانونی برای اداره امور مالی کشور است. دوم، ابزاری برای پاسخگوی سیاستمداران به مردم در قبال مسوولیت‌های‌شان است و سوم‌، نتیجه عملکرد بروکراسی اداری و دولتی کشور است. با توجه به نقش‌های اساسی بودجه‌، اصلاح آن یک ضرورت است که شک و شبهه‌ای برای آن وجود ... مطالعه بیشتر

توالی بحران‌ها و درماندگی آموخته‌شده

برای توصیف این موقعیت و تبیین پیامدهای این وضعیت می‌توان از مفهومی مهم و کاربردی در حوزه روان‌شناسی استفاده کرد: «درماندگی آموخته‌شده». این مفهوم ابتدا از سوی سلیگمن به کار برده شد و به شرایطی اشاره می‌کند که افراد در آن بر طبق تجارب گذشته به این نتیجه می‌رسند. که رابطه علی مابین تلاش و کوشش آنها و پیشرفت و حل مسائل و مشکلات وجود ندارد. این مفهوم معرف منفی‌ترین حالت درک از خود است، وضعیتی که فرد حس می‌کند که همه چیز از اختیار او خارج است و فقط باید بنشیند و نظاره کند تا شاید اتفاق بهتری بیفتد. ... مطالعه بیشتر

برنامه‌های تأمین مستمری بازنشستگی

گسترش شبح کمونیسم در سال ۱۸۴۸ زمین سرمایه‌داری غرب را به لرزه درآورده بود. در فرانسه رژیم لویی فیلیپ از پا درآمد. در بلژیک پادشاه وحشت‌زده و هراسان استعفا کرد. در برلین سنگرها برپا و گلوله‌ها شلیک شد. در ایتالیا مردم کوچه و بازار سر به طغیان برداشتند. در پراگ و وین شورش‌های عمومی در گرفت و طبقه ناراضی اداره شهرها را برعهده گرفتند. در کارخانه‌های ذوب فلزات فرانسه کارگران همراه با ضربات چکش سرودهای انقلابی می‌خواندند. طبقات حاکم واقعا بر خود لرزیدند، اما این رفتارهای تند و جنگ‌طلبانه، این بانگ دیوآسا، فریادی برای انقلاب کمونیستی نبود، فریادی بود که ... مطالعه بیشتر

جا‌به‌جایی در کارویژه‌های دولت

آیا متاثر از ویژگی‌های بوروکراتیک ایران است که برای نمونه باعث شده در فاصله سال‌های ۵۷ تا ۸۰، جمعیت زیر خط‌فقر مطلق تقریبا به یک‌چهارم و از ۴۵درصد براساس آمارهای رسمی به ۱۱درصد در سال۸۱ می‌رسد یا مسائل دیگری هم دخیل بوده است؟ براساس تجربه‌های پژوهشی سال‌های اخیر، جالب است بدانید در اکثر نقدهایی که به سیاست‌ها و عملکردها وارد می‌شود، در نگاه دولتمردان به منزله نقاطی روشن در کارنامه کاری‌شان ارزیابی می‌شود. برای مثال، در حوزه آموزش‌وپرورش بررسی‌ها و مطالعات نشان می‌دهد که مدیران و وزرای پیشین آموزش‌و‌پرورش درباره خرید خدمت، ارزیابی کاملا متفاوتی با روندهای پذیرفته شده جهانی ... مطالعه بیشتر

حمایت از سوت‌زن‌ها و مقابله با دوشغله‌ها

قانون‌، پشت قانون حساسیت‌ها بر ممنوعیت چند شغله بودن در کشور از سال‌ها قبل وجود داشت. در دی ماه سال ۹۱ در یکی از جلسات مجلس ۶ ماده از طرح ممنوعیت اشتغال بیش از یک شغل را به تصویب رساندند. بر اساس این مواد مدیران، ‌روسا و کارکنان دستگاه‌ها و نهادهای ذیل و موسسات و شرکت‌های وابسته به آنها نمی‌توانند در دستگاه‌ها و نهادها، بیش از یک شغل داشته باشند. از مهم‌ترین دستگاه‌های مشمول این قانون‌، نهادها و موسسات عمومی غیردولتی، شوراهای اسلامی شهر و نهادها و سازمان‌هایی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند‌، بود. البته که این ... مطالعه بیشتر

مدیریت مطلوب بحران

قبل از پرداختن به مفاهیم اصلی ساختار این یادداشت، باید اشاره کرد که بر اساس علم مدیریت بحران، کنترل بحران در سه برهه پیش، حین و پس از آن مدیریت می‌شود. در تمام این موارد توانمندی اجرائی دولت و جامعه نقشی اساسی در کاهش آسیب‌ها دارد. اولین نشانه ناکامی دولت در مدیریت بحران با انتقادهای اساسی افکار عمومی به چرایی غافلگیری نهادهای اجرائی و عدم پیش‌بینی وقوع سیل بود، این مسئله قبلا درباره توفان‌های شدید تهران نیز خود را نشان داده بود. انتقاد رئیس‌جمهور از سازمان هواشناسی دالی بر تأیید این ناتوانی است. دومین بروز ناتوانی از زبان افراد درگیر ... مطالعه بیشتر
برنامه و بودجه

بودجۀ بی‌قانونی

برای شروع گفتگو، خوب است بدانیم در تهیه سند بودجه به عنوان یکی از اسناد منعکس کننده رابطه دولت وملت، به چه میزان به اسناد بالادستی و قوانین موضوع های که به این رابطه می پردازند توجه می شود؟ آیا اصول چنین رابط های در اسناد و سیاست های کلی، به درستی تدوین شده است؟ این رابطه از چه منطقی پیروی می کند؟ توکلی: بنابر فرض، بودجه یک مقطع یک ساله از یک برنامه پنج ساله است. برنامه های دولت باید در لباس ارقام، در بودجه نمایان شود. وقتی دولتی، پنج یا ده درصد از بودجه سالانه خودش را به ... مطالعه بیشتر

حساب‌کشی از شرکت‌های چندلایه

شما از نمایندگانی بودید که در بحث تصویب بودجه، بسیار فعال عمل کردید و پیشنهادهای جالبی نیز برای شفافیت بودجه ارائه دادید. دلیل این تلاش ویژه، چه بود؟ با توجه به سؤال شما از پرداختن به نکات مهمی که درباره کلیت بودجه مطرح است، صرف نظر می‌کنم و صرفا در چارچوب سؤالات، بر پیشنهادهای پیگیری‌شده متمرکز می‌شوم. شفافیت در بودجه به دلایل مختلف از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. یکی از این دلایل، آن است که ما در دوره محدودیت شدید منابع و کثرت و تنوع مصارف و احتیاجات قرار داریم؛ این منابع محدود، کفاف هزینه‌های قطعی ضروری و نیازهای جاری ... مطالعه بیشتر