حوزه‌های پژوهشی

حوزه‌‌های پژوهشی در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه:

تعارض منافع؛

شفافیت و مقابله با فساد؛

رفاه و سیاست اجتماعی و

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه است.

در سایر حوزه‌های پژوهشی نیز این مرکز به فعالیت پرداخته است؛ مانند کارآمدسازی نظام حکمرانی، نظریه و روش PDIA، توانمندسازی نهادهای حرفه‌ای و مدنی، حمایت طلبی و حکمرانی آب در ایران.

حوزه‌های پژوهشی چهارگانه‌ای که مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به ‌آن‌ها پرداخته است نیز خود شامل موضوعات فرعی می‌شوند:

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه شامل خشونت و نظم‌های اجتماعی، مشروطه‌سازی قدرت و دولت ضعیف، دولت قوی می‌شود.

زمینهٔ رفاه و سیاست اجتماعی نیز موضوعاتی را در بر می‌گیرد؛ رفاه اجتماعی، کرونا، نیروی کار و حمایت اجتماعی، شفافیت و رفاه اجتماعی و مقابله با فقر و نابرابری.

موضوعات زیرمجموعهٔ تعارض منافع و شفافیت و مقابله با فساد را می‌توانید در سایت مشاهده کنید.

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره هشتادم

سمانه سهرابی۱۴۰۰-۱۱-۰۳

  دریافت نسخه الکترونیکی هشتادمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع     گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ‌ بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در آیین اختتامیه اجلاس روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور طرح عدالت و تعالی نظام سلامت را رونمایی کرد که مبارزه با فساد و تعارض منافع در نظام سلامت از محورهای این برنامه است. محسن علیزاده، رئیس کمیته بازار سرمایه مجلس تعارض منافع در تمامی ارکان از جمله شورایعالی بورس و هیات مدیره بورس را یکی از مشکلات بازار سرمایه عنوان کرد. امانقلیچ شادمهر، عضو کمیسیون ... مطالعه بیشتر

خوزستان زیر تیغ عرضه ناپایدار منابع آب

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۱۱-۰۲

در راستای موضوع مدیریت منابع آب و حکمرانی، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به تنظیم مجموعه مصاحبه‌های با متخصصان حوزه آب پرداخته است. «مهدی قمشی»، استاد گروه سازه‌های آبی دانشگاه چمران معتقد است خوزستان به دلیل تأمین منابع عمده خود از آب‌های سطحی و پایین‌دست قرارگرفتن در حوضه آبریز، با مشکل ناپایداری منابع آب مواجه است و بنابراین بحران آب خوزستان را باید در مدیریت عرضه آب دنبال کرد.  ازنظر شما، دلایل اصلی شکل‌گیری بحران آب در خوزستان چیست و سهم هرکدام از این دلایل چقدر است؟ ازآنجاکه شما می‌خواهید اهمیت هرکدام از عوامل بیان و سهم هرکدام مشخص شود، ... مطالعه بیشتر

در دفاع از سیاست‌های رفاهی: گفتمانی برآمده از قلب جریان اصلی نظریه اقتصادی

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۱۰-۲۹

کتاب «نظریه اقتصادی دولت: مبانی اقتصادی دولت رفاه» حاصل بیش از دو دهه پژوهش‌های نیکولاس بار است که در سال‌های اخیر مرتباً تصحیح شده است و فصولی به کتاب اضافه شده است. نیکولاس بار استاد اقتصاد دولتی در مدرسه اقتصادی لندن است و پژوهش‌های گسترده‌ای در مورد دولت رفاه داشته است که حاصل آن ۱۳۰ مقاله و بیش از ۲۰ کتاب بوده است. محور اصلی نوشته‌های نیکولاس بار بررسی این مسئله بوده است که شکست بازار چطور می‌تواند مداخله دولت و سیاست‌های رفاهی را توجیه کند. او در کنار حرفه دانشگاهی و پژوهشی خود، حضور پررنگی نیز در سیاست‌گذاری رفاهی ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع خویشاوندی؛ موقعیتی پیچیده در عین سادگی

زهره سروش فر۱۴۰۰-۱۰-۲۹

تعارض منافع خویشاوندی از جمله موقعیت‌های تعارض منافعی است که بر طبق بررسی‌ها در اغلب کشورهای دنیا مورد توجه و از موضوعات مسئله‌ساز است و وقتی به سیاست‌های مدیریت تعارض منافع در سازمان‌های آن‌ها نگاهی می‌اندازیم و یا فرم‌های افشای تعارض منافع را مرور می‌کنیم، متوجه می‌شویم یکی از موارد پررنگ این سیاست‌گذاری‌ها و فرم‌ها مربوط به تعارض منافع خویشاوندی است. در کشور ما نیز موقعیت تعارض منافع خویشاوندی علی‌رغم اعتراضات کارمندان سازمان‌ها، فعالان رسانه‌ای و رقبای سیاسی، امری بسیار رایج و همه‌شمول است و در واقع کمتر می‌توان سازمان یا نهادی را یافت که از این موقعیت تعارض منافع ... مطالعه بیشتر

پیچیدگی‌های وضع مقررات تعارض منافع

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۲۸

چرا وضع مقررات برای تعارض منافع دشوار است؟ هاین مقاله خود را با توضیح چرایی دشوار بودن وضع مقررات تعارض منافع برای دانشگاهیان و کارشناسان آغاز می‌کند. وی در این مورد سه دلیل عمده برمی‌شمرد. نخست بحث تناسب را مطرح می‌کند. وی به‌درستی تأکید می‌کند که قوانین مدیریت تعارض منافع برخلاف قوانین راجع به فساد، پیشگیرانه هستند و امکان دارد دستاویزی با نیات سیاسی قرار گیرد. بنابراین تبعات شدیداً منفی به همراه خواهند داشت و گروهی دیگر نیز استدلال می‌کنند کسانی که از قوانین مدیریت تعارض منافع تبعیت نمی‌کنند به دلیل پنهان کردن برخی تخلفاتشان است. بنابراین حتی در دموکراسی‌های ... مطالعه بیشتر

آموزش آنلاین و ارزیابی شبکه شاد

راضیه شیخ رضایی۱۴۰۰-۱۰-۲۷

ازجمله رویکردهای موجود در میان سیاست‌گذاران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران، توجه به اینترنت پاک و امن برای کودکان و نوجوانان است. بر این اساس اسناد بالادستی و سیاست‌های کلانی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزارت آموزش‌وپرورش نوشته‌شده است. مرور این اسناد نشان می‌دهد که رویکرد کشور به فناوری اطلاعات و ارتباطات رویکردی مثبت اما همواره با نگاه تهدیدآمیزی همراه است. درواقع، هم وزارت ارتباطات و هم آموزش‌وپرورش بر ضرورت توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات واقف‌اند اما سه رویه کلی تاکنون در این مورد وجود داشته: ۱-تاکنون همه سیاست‌گذاری‌ها مبتنی بر ارتقای فناوری ارتباطات در مدارس ... مطالعه بیشتر

پیگیری مجلس در مورد تعارض منافع در وزارت بهداشت

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۲۶

تعارض منافع درب گردان اشاره به موقعیتی دارد که در آن افراد بین بخش دولتی و بخش خصوصی جابه‌جا شده و درنتیجه می‌توانند از اطلاعات و روابط خود استفاده کرده و در شرکت‌های خصوصی خود کسب منفعت کنند. یکی از نهادهای کشور که این موقعیت به‌وضوح در آن مشاهده می‌شود، وزارت بهداشت است چراکه در بیشتر دولت‌ها همواره وزیر از میان پزشکان انتخاب شده است و دراین‌بین برخی از آن‌ها مالکیت یا سهام مراکز درمانی خصوصی را داشته‌اند. به‌غیراز این در مواقع دیگر نیز همواره این شائبه وجود داشته است که وزیر پزشک منافع پزشکان را همواره در اولویت قرار ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره هفتاد و نهم

سمانه سهرابی۱۴۰۰-۱۰-۲۶

  دریافت نسخه الکترونیکی هفتاد و نهمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع   گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ‌ محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در جریان سوال از وزیر بهداشت با اذعان به وجود تضاد منافع در حوزه بهداشت و درمان تاکید کرد: همه ما باید تلاش کنیم تا این تضاد منافع کنار برود. احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: در کمیته انتصابات وزارت آموزش و پرورش قرار بر این است به موضوع تعارض منافع توجه شود و افرادی که مدرسه غیردولتی دارند در ... مطالعه بیشتر

پیشنهادهای کارشناسان مستقل برای حل مسائل خوزستان

سعید هراسانی۱۴۰۰-۱۰-۲۵

پایان دولت حسن روحانی هم‌زمان با اعتراضات اهالی استان خوزستان به بحران آب بوده است. این بحران که البته در سال‌های گذشته نیز به‌صورت محدود مشاهده‌شده بود، اما امسال به‌صورت وخیم‌تری خود را نشان داد. اگرچه در دولت قبل تلاش‌هایی برای حل مسائل خوزستان انجام‌شده است، اما این مشکلات به این زودی‌ها حل نخواهد شد و مسئله خوزستان برای دولت سیزدهم نیز یک مشکل خواهد بود. اولین سفر آقای رئیسی، در قامت رئیس‌جمهور، به خوزستان نشان داده است که حل مسائل این استان یکی از اولویت‌های اصلی دولت جدید است. با همه این‌ها حل مسئله خوزستان نیازمند راهکارهای پایدار است ... مطالعه بیشتر

گزارش ۲۷| روند بیکاری ناشی از اشتغال موقت در کشور

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۱۰-۲۲

به‌طورکلی، روندهای جهانی اشتغال موقت نشان می‌دهد که (۱) نرخ اشتغال موقت در بسیاری از کشورهای جهان در حال افزایش است؛ ۲) این نرخ بین کشورهای مختلف و حتی مناطق مختلف یک کشور متفاوت است (لزوم نگاه منطقه‌ای در سیاست‌های اشتغال)؛ ۳) در مناطقی که بخش بزرگی از نیروی کار تحصیلات و مهارت‌های کمی دارند، نرخ اشتغال موقت و بیکاری بالاست؛ و ۴) در حوزه‌های کاری یا مناطقی که اتحادیه‌ها حضوری پررنگ دارند، احتمال کمتری برای گسترش قراردادهای کاری موقت وجود دارد. راه‌حل بلندمدت مسائل مربوط به اشتغال موقت پیچیدگی‌های قانون‌گذاری و اجرایی زیادی دارد و لازمه‌ی آن ایجاد تغییرات ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع؛ امر مدیریتی یا مبارزه‌ای؟

راضیه شیخ رضایی۱۴۰۰-۱۰-۲۲

هفت اندیشکده کشور در نامه‌ای به سران سه قوه در اواخر آذرماه با اشاره به ضرورت مدیریت تعارض منافع خواهان تحقق پیشرفت در کشور شدند. این نامه به همت اندیشکده‌ها و پژوهشکده‌های آیندگان، اندیشکده اقتصاد مقاومتی، پژوهشکده سیاستگذاری شریف، پژوهشکده سیاستگذاری امیرکبیر، شبکه کانون‌های تفکر ایران (ای‌تان)، اندیشکده مطالعات حکمرانی نرم ایران (محنا) و اندیشکده معنا امضا و منتشر شده است. این نامه در خطاب به سران سه قوه با تأکید بر گزاره‌های پیشرفت و ظرفیت‌های تحول در کشور بیان می‌کند که یکی از مهم‌ترین موانع تحول در کشور ریشه در تعارض منافع دارد. در این نامه تعارض منافع برای ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۲۱

در این کلیپ کوتاه سعی کردیم تا تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی و پیامدهای آن را مختصر شرح دهیم: تا حالا خدایی نکرده مسیرتون به سازمان تامین اجتماعی خورده؟ میدونید آگه به‌عنوان کارفرما یا مالک کارگاه به مبلغ مفاصاحساب و یا جریمه بیمه تعیین‌شده توسط بازرس سازمان تأمین اجتماعی برای کارگاهتون اعتراض داشته باشید، باید شکایتتون رو به «هیئت بدوی تشخیص مطالبات» اعلام کنید؟ هیئت بدوی از نماینده وزارت کار، نماینده شورای عالی تأمین اجتماعی، نماینده کارگران و نماینده کارفرما از طرف اتاق بازرگانی تشکیل‌شده. اما در این هیئت، رئیس شعبه تأمین اجتماعی‌ای که پرونده بیمه تون اونجاست و ... مطالعه بیشتر

جلوگیری از تعارض منافع در بخش خدمات عمومی استرالیا

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۲۱

  مایک جونز- مشاور مدیر اجرایی ارشد کمیسیون خدمات عمومی استرالیا (APSC) درباره اصول رفتاری کارمندان می‌نویسد: بخش خدمات عمومی استرالیا (APS) در طی یک دهه و نیم گذشته دست‌خوش اصلاحات قابل‌توجهی شده است. این بخش متعهد شده است تا به استانداردهای بهتری درزمینه ارائه خدمات به مراجعان دست یابد، منابع عمومی را مؤثرتر و کارآمدتر خرج کند و نهایتاً در قبال نتایج پاسخگو باشد. مروری کلی بر بخش خدمات عمومی استرالیا سیستم دولتی استرالیا سه لایه دارد: سطح فدرال: دولت استرالیا- ۲۳۰ هزار کارمند ایالات و مناطق تحت نفوذ دولت که هرکدام قوه مقننه خودشان رادارند- ۶/۱ میلیون کارمند ... مطالعه بیشتر

سازوکارهایی برای جلوگیری از وقوع تعارض منافع در چین

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۲۰

سونگ داجون- معاون مدیرکل اداره نظارت و بازرسی وزارت نظارت جمهوری خلق چین در مقاله خود می‌نویسد: وظیفه کارمندان دولتی خدمت صادقانه به منافع ملی یا عمومی است یعنی دوری از سودها یا مزایای شخصی که ممکن است در خلال انجام کار خود با آن روبرو شوند؛ اما کارمندان دولتی، انسان بوده و آن‌ها نیز همانند سایرین وسوسه خواهند شد. مثال‌های زیادی از تعارض منافع واقعی وجود دارد که هرچند در ابتدا ارتباطی معقول و مشروع به نظر می‌رسند اما نهایتاً به فساد منجر می‌شوند. این نمونه‌ها ضرورت تعیین مرز مشخص میان منافع خصوصی و دولتی را در جهت صیانت ... مطالعه بیشتر

نادیده گرفتن تعارض منافع در برخی سیاست‌ها

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۱۹

 به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد آمارها نشان می‌دهد بهار امسال میانگین قیمت مسکن در کشور به ازای هر مترمربع به یازده میلیون و پانصد هزار تومان و در شهر تهران به بیست‌ونه میلیون و سیصد هزار تومان رسیده است. بااینکه شهر تهران همواره پیشتاز افزایش قیمت بوده است اما حال آمارهای رسمی نشان‌دهنده سبقت بی‌سابقه تورم ملکی شهرهای کشور از تورم مسکن شهر تهران است. فارغ از دلایل مختلفی که کارشناسان به آن‌ها اشاره دارند، مسئله تعارض منافع موضوعی است که کمتر دراین‌بین به آن پرداخته‌شده است. مقصر اصلی در افزایش قیمت مسکن مسکن یکی از کالاهایی است که تغییرات ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره هفتاد و هشتم

سمانه سهرابی۱۴۰۰-۱۰-۱۹

  دریافت نسخه الکترونیکی هفتاد و هشتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: کلیات طـرح «اصلاح مصوبه مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران» با اکثریت آرا به تصویب رسید. با تصویب این طرح پس از موافقت فرمانداری، به کار گیری بستگان مدیران شهری و اعضای شورای شهر در بدنه شهری ممنوع خواهد شد. رمضانی مدیرعامل شرکت توزیع برق مشهد از ارسال نامه وزیر نیرو درخصوص رفع تعارض منافع در شرکت‌های برق منطقه‌ای خبر داده و افزوده است: با توجه به دستورات وزیر نیرو و دستورالعمل صادره تمامی ... مطالعه بیشتر

هر راه‌حلی برای بحران آب باید نتیجه گفتگوی اجتماعی ذی‌نفعان باشد

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۱۰-۱۸

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به تنظیم مجموعه مصاحبه‌های با متخصصان حوزه آب پرداخته است. «سروش طالبی»، پژوهشگر حوزه آب و همکار اندیشکده تدبیر آب ایران، مسئله اصلی بحران خوزستان را تقاضای زیاد ایجادشده برای منابع آبی می‌داند. ازنظر این پژوهشگر اکثر گزینه‌های سیاستی برای حل بحران خوزستان روی کاغذ جواب می‌دهد و اجرای آن با چالش همراه است. هر راه‌حلی برای مدیریت آب در خوزستان باید نتیجه گفت‌وگوی اجتماعی ذی‌نفعان در این استان شامل کشاورزان، صنایع، شهرها، دامداران و… باشد. درباره راهکارهای مواجهه با بحران آب خوزستان موارد متعددی ارائه می‌شود؛ ازجمله جلوگیری از انتقال آب، مذاکره با ترکیه، ... مطالعه بیشتر

از اتخاذ تا ارزیابی سیاست های تضاد منافع

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۱۵

سیاست‌گذاری واژه‌ای است که با حکومت، دولت، جامعه، و مسائل عمومی آن گره‌خورده و تداعی‌کننده اقدام دولت در اداره صحیح امور عمومی است. این اقدامات می‌توانند به شکل قوانین، اقدامات نظارتی، اولویت‌های تأمین مالی و غیره در رابطه با موضوع معینی باشند که توسط یک نهاد دولتی یا نمایندگان آن اعلام می‌شود. از زمانی که سیاست‌گذاری به‌عنوان یک پارادایم جدید در جهان مطرح‌شده است، تقریباً چهار دهه می‌گذرد. به‌طورکلی یک سیاست عمومی از سه مرحله تشکیل‌شده است: اتخاذ سیاست، اجرای سیاست و ارزیابی سیاست. در اتخاذ سیاست‌های عمومی سه رویکرد نظری مجزا را می‌توان در نظر گرفت: رویکرد از بالا ... مطالعه بیشتر

کثرت‌گرایان و جمهوری‌خواهان، قوانین و استانداردها

محمد ملکی۱۴۰۰-۱۰-۱۴

کثرت‌گرایی، جمهوری‌خواهی و نمایندگی دیدگاه کثرت‌گرایانه نسبت به سیاست مبنای خود را این فرض قرار می‌دهد که هر رأی‌دهنده منفرد اولویت‌هایی دارد و هدف انتخابات دموکراتیک، تجمیع این اولویت‌ها است نه شکل دادن به آن‌ها. بنابراین وظیفه اصلی مقام منتخب این است که صادقانه از منافع رأی‌دهندگانش دفاع کند. در یک جهان کثرت‌گرایانه، بهترین نماینده کسی است که از جنس رأی‌دهندگانش باشد، چراکه هرچه منافع او با منافع رأی‌دهندگانش هم‌پوشانی بیشتری داشته باشد، خطر اختلاف کارفرما-کارگر کمتر خواهد شد. دو قانون تعارض منافع در کالیفرنیا، مگر در برخی موارد، به یکسان در مورد تمامی مأموران دولتی از عضو هیئت‌مدیره یک ... مطالعه بیشتر

فقر دسترسی کودکان به دنیای آنلاین

راضیه شیخ رضایی۱۴۰۰-۱۰-۱۳

با همه‌گیری کرونا و غیرحضوری شدن مدارس، شکاف دیجیتال میان دانش آموزان معنایی متفاوت پیدا کرد. شکافی که بیانگر این بود که دانش‌آموزی می‌تواند ادامه تحصیل کند که از امکانات و مزایای دنیای دیجیتال می‌تواند بهره ببرد و در طرف دیگر این طیف دانش‌آموزانی هستند که به دلایل مختلف نمی‌توانند با آموزش آنلاین و دنیای دیجیتال پیوند بخورند و از سنین پایین تبعیض و نابرابری‌ها را می‌بینند و بعضاً توان ادامه تحصیل را از دست می‌دهند. از سوی دیگر آنچه در بلندمدت دارای اهمیت است، این است که فقر دسترسی به اینترنت در بین کودکان یک جامعه می‌تواند شکاف‌های اجتماعی ... مطالعه بیشتر