خبرنامه شماره ۲۱ مقابله با فساد و فقر : خصوصی سازی و توزیع رانت و فسادمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۵-۲۶خصوصی سازی و توزیع رانت و فساد بازداشت رییس سازمان خصوصی سازی با اتهام سوء استفاده از موقعیت دولتی یا به عبارت دیگر فساد، سؤالات مهم و اساسی پیرامون سیاست خصوصی سازی در ایران را بیش از هر زمان دیگر برجسته کرد. نظریه جدید خصوصی سازی به عنوان سیاست اقتصادی، برای اولین بار توسط جمهوری فدرال آلمان در سال ۱۹۷۵ بکار گرفته شد و دولت بخش عمده سهام فولکس واگن را به سرمایه گذاران خصوصی فروخت .موج بعدی خصوصی سازی در دهه ۱۹۸۰ با خصوصی سازی تلکام توسط مارگارت تاچر و خصوصی کردن بانک های بزرگ کشور فرانسه توسط شیراک ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۲۰ مقابله با فساد و فقر : کمیابی ذهن را تسخیر میکند!محمد ملکی۱۳۹۸-۰۵-۱۹کمیابی ذهن را تسخیر میکند![۱] علاقه ما به کمیابی ما را به مطالعهای برجسته رهنمون کرد که از بیش از نیمقرن پیش انجام شده بود. قصد نویسندگان آن مطالعه، بررسی کمیابی نبود؛ اما از نگاه ما، آنها به بررسی شکلی افراطی از آن پرداخته بودند: گرسنگیِ مهلک. اواخر جنگ جهانی دوم بود و متفقین دریافته بودند که با مشکلی جدی مواجه هستند. درحالیکه در مناطقی که قبلاً تحت تصرف آلمان درآمده بود پیش میرفتند، با افراد زیادی مواجه میشدند که در مرز گرسنگیِ مهلک قرار داشتند. مشکل غذا نبود؛ آمریکاییها و بریتانیاییها برای تغذیه شهروندان و زندانیهای آزادشده، کمبودی نداشتند. ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۹ مقابله با فساد و فقر : مبارزه با فساد یا مفسدینمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۵-۱۲مبارزه با فساد یا مفسدین سخنگوی قوه قضائیه در آخرین نشست خبری در دادگستری استان تهران اعلام کرد در روند برخورد با مفاسد اقتصادی تاکنون ۹۷۸ مورد حکم قطعی در مورد پروندههای مفاسد صادر شده است. این حکمها در شعب استجازه و سایر شعب رسیدگیکننده به پروندههای اقتصادی صادر شده است. سخنگوی قوه قضائیه خاطرنشان ساخت: متهمان در ۹ مورد به اعدام، ۴ مورد به حبس ابد، ۷۳۱ مورد به حبس زیر ۱۰ سال و ۴۴ مورد نیز به حبس بین ۲۰ تا۳۰ سال محکوم شدهاند. ۱۱۶ نفر هم به حکم دادگاه برای همیشه انفصال از خدمت گرفته، ۱۰ مورد ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۸ مقابله با فساد و فقر : زنده باد فسادمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۵-۰۵زنده باد فساد تجربه برخی کشورهای با فساد بالا در کسب رشد اقتصادیِ قابل توجه موجب شده تا برخی صاحب نظران بر تأثیر مثبت فساد بر رشد و توسعه مهر تأیید زنند. در این موارد فساد بالا از جمله رشوهدهی، روشی برای دور زدن کنترلهای نادرست دولتی و موانع بوروکراتیک بوده وعملاً موجب مقررات زدایی غیر رسمی شده و چرخ فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری را سریعتر به گردش در آورده است. در این کشورها فساد روشی برای غلبه بر ناکارآمدی قوانین و مقررات محسوب شده که چرخهای زنگ زده تولید و تجارت را روغن کاری میکند. در مقابل این ادعا ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۷مقابله با فساد و فقر : فساد و رشد اقتصادمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۲۹فساد و رشد اقتصاد با وجود آنکه میزان و سطح فساد در کشورهای فقیر و کمتر توسعهیافته بسیار بالاتر و وسیعتر از کشورهای توسعهیافته است، اما اصولاً فساد منحصر به کشورهای با ویژگیهای سیاسی، اقتصادی یا جغرافیایی خاصی نیست. آنچه وضعیت کشورها را از لحاظ شاخصهای فساد متفاوت میکند، علاوه بر ابعاد و گستردگیِ ماهیت فساد و علل و عوامل آن است. از همین رو در آثار و عواقب، فسادِ رخ داده در کشورها نیز تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند. بااینوجود مطالعات صندوق بینالمللی پول درباره رابطه بین فساد اقتصادی، سرمایهگذاری و رشد اقتصادی نشان میدهد که سطوح بالاتر فساد ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۶ مقابله با فساد و فقر : خصوصیسازی و فسادمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۲۲خصوصیسازی و فساد بررسی روند سه دهه پس از پایان جنگ جهانی دوم حاکی از دخالت بالای دولتها در اقتصاد است. در آغاز دهه ۱۹۷۰ معلوم شد که اجرای سیاستهای پیشین توفیق کمتری را در کشورهای دنیا به همراه داشته و با نزدیک شدن به پایان این دهه، کشورهای غربی با مشکلات اقتصادی عدیدهای روبرو شدند که باعث شد با شروع دهه ۱۹۸۰ انتقاداتی به حضور پررنگ دولتها و عملکرد آنها وارد شود. ایده تغییر مالکیت از طریق خصوصیسازی با تبلیغات گسترده مبنی بر شکست و عدم کارایی دولت و پررنگ کردن کارایی اقتصاد بازار، سرانجام در پایان دهه ۷۰ ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۵ مقابله با فساد و فقر : ادراک فساد و احساس عدالتمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۱۵ادراک فساد و احساس عدالت برای مقابله با فساد تنها وجود شواهد مبنی بر فساد درون ساختارها کافی نیست، شناخت اینکه فساد در کدام بخشها شایعتر است، یا اینکه فساد در کدام بخشها اثرات مخربتری دارد و نیز اینکه ارزیابی شهروندان از میزان فساد چه میزان است، اهمیتی دوچندان دارد. شاخص ادراک فساد نشان میدهد که شهروندان چه ارزیابیای از وضعیت فساد دارند. این ادراک از فساد رابطه بسیار نزدیکی با احساس عدالت دارد. مطالعات فسادسنجی عموماً در پی آن هستند تا تصویری حتیالامکان جامعتر از فساد ارائه دهند. ادراک فساد عبارت است از تصور افراد جامعه از وضعیت فساد ... مطالعه بیشتر
شفافیت، نقطه کانونی در اصلاح بودجهروزنامه اعتماد۱۳۹۸-۰۴-۱۵آیا ضرورتی برای اصلاح نظام بودجهریزی کشور وجود دارد و اینکه این ضرورت به واسطه تحریمها علیه ایران نمود بیرونی پیدا کرده یا باید از سالها پیش کشور در راستای اصلاح نظام بودجه قدم برمیداشت؟ در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که نظام بودجهریزی چند نقش مهم در کشور دارد؛ اول اینکه قانونی برای اداره امور مالی کشور است. دوم، ابزاری برای پاسخگوی سیاستمداران به مردم در قبال مسوولیتهایشان است و سوم، نتیجه عملکرد بروکراسی اداری و دولتی کشور است. با توجه به نقشهای اساسی بودجه، اصلاح آن یک ضرورت است که شک و شبههای برای آن وجود ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۴ مقابله با فساد و فقر : فساد، اقتصاد یا فرهنگمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۰۸فساد: اقتصاد یا فرهنگ توجیه اخلاقی دوری از فساد و همینطور مقابله با فساد کار دشواری نیست. حتی در میان کسانی که به افراطیترین حد ممکن نسبیگرا هستند نیز کمتر متفکر یا صاحبنظری را سراغ داریم که سوء استفاده از قدرت برای تأمین منافع شخصی را تأیید کند یا در برابر آن موضع نداشته و بیطرف باشد. اما بحث درباره اثرات فساد بر اقتصاد کلان و توسعه است که از پیچیدگیهای بسیار برخوردار است. به همین سبب بسیاری از اقتصاددانان و متخصصان علوم اجتماعی تمرکز مطالعات خود را بر تبیین اثرات کلان اقتصادی و اجتماعی فساد قرار دادهاند. کنش متقابل ... مطالعه بیشتر
مقدمهای بر دوره آموزشی PDIA: چرا توانمندسازی حکومت؟محمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۰۸ موضوع این کتاب افزایش قدرت دولت و توانمندسازی حکومت است. نگرانی اصلی همیشه افزایش قدرت و چگونگی مهار آن است. اما افزایش ظرفیتهای دولت نیز بسیار مهم است. تحقق هر هدفی در جامعه نیازمند دولتی است که قدرت اجرایی لازم را داشته باشد. رویکرد این کتاب برای افزایش توانمندی حاکمیت و تغییر در سیاستگذاری با روش های پیشنهاد شده در کتاب های دیگر بسیار متفاوت است. سیاستگذاری در دنیای واقعی مسافرت در سال ۱۸۱۵ است. در حالی که روش های پیشنهادی در کتاب ها بیشتر سفری بعد از ابداع waze را نشان میدهند. سیاستگذاری تعیین هدف و درک محدودیتها ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۳ مقابله با فساد و فقر : مبارزه با فساد و شبکه حکمرانیمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۴-۰۱مبارزه با فساد و شبکه حکمرانی[۱] فساد و یا احساس گسترش فساد در کشور به حدی رسیده است که حتی کسی مانند هانتینگتون نیز نمیتواند وجود آن را مثبت و روغن نظام اداری بداند. فساد تهدیدی بزرگ است و هرچه زودتر باید مبارزه جدی و فراگیر را با آن آغاز نمود. آیا برای مبارزه با فساد نیازمند قانون یا سازمان تازهای هستیم؟ پاسخ منفی است. برای مقابله با فساد قوانین و مقررات زیادی نوشته شده است، به فهرست قوانینی که در دهه اخیر در این زمینه نوشته شده است نگاهی بیندازیم: قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۲ مقابله با فساد و فقرمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۳-۲۵عمده علت عدم توفیق در مبارزه با فساد را میتوان در فقدان شفافیت در نظام مالی و پولی کشور جستجو کرد. عدم شفافیت که رانت خواران، کلاهبرداران، واسطهگران و دلالان خواهان آن هستند، همین را میرساند. لذا وقتی میتوانیم بهطور سیستماتیک جلوی فساد را بگیریم که سیستم اطلاعاتی شفافی داشته باشیم. اگر شفافیت در تمام ابعاد پولی، مالی و اداری به سیستم بازگردد، این مسئله منتج به انضباط اقتصادی در کشور خواهد شد. امروز اگر شاهد بیعدالتی، نابرابری و فساد اقتصادی هستیم، بدین دلیل است که شفافیت بر ارتباطات و روندهای کاری حاکم نیست. در همه جای جهان برای محاسبه ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۱ مقابله با فساد و فقرمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۳-۱۸امروزه موضوع شفافیت بانک مرکزی تبدیل به یکی از مورد بحثترین موضوعات در زمینه سیاستهای پولی شده است. عموم مردم نیاز دارند که بانکهای مرکزی که روزبهروز مستقلتر از گذشته میشوند، از درجه قابل قبولی از شفافیت برخوردار باشند تا همچنان نهادی قابل اتکا باقی بمانند. همچنین، شاخه رو به رشدی از ادبیات مرتبط، به بررسی تأثیرات اقتصادی این افزایش در شفافیت پرداخته است. البته بحث شفافیت و اندازهگیری آن به لحاظ کیفی بودن متغیر شفافیت، اندکی پیچیدهتر شده است؛ چراکه یافتن سنجههای مناسب برای اندازهگیری آن چندان ساده نیست. اگرچه اقتصاددانانی مانند گراتس و ایجفینگر مطالعات بسیاری در زمینه ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۱۰ مقابله با فساد و فقرمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۳-۱۱به نظر جامعترین تعریف درباره فساد، توسط خانم سوزان اکرمن ارائه شده است. اکرمن یکی از مطرحترین افراد در زمینه آگاهیهای عمیق و منحصر به فردی است که درباره فساد، منشأ و پیامدهایش سخن گفته است. ایشان در کتاب فساد و دولت میگوید زمانی که فساد گسترش مییابد، نشاندهندهی ناتوانی فراگیر نظام تصمیمگیری و تخصیص منابع برای بهرهبرداری از نفع شخصی در جهت مقاصد تولیدی است. نکته مهم آنجاست که ما تولید را به عنوان یک فعالیت انتزاعی در یک ساختمان در نظر گرفتهایم. درحالیکه اگر تولید بهمثابه یک نظامِ حیات جمعی در نظر گرفته شود، در آن صورت معنای ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۹ مقابله با فساد و فقرمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۳-۰۳نسبت میان سیاستگذاری اجتماعی، نظام مالیاتی و شفافیت: ماهیت نظام رفاهی یا سیاستگذاری اجتماعی به گونه ای است که می خواهد بین نیروی کار و سرمایه توازن ایجاد کند. این مسئله در اوایل قرن بیستم یا بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد و ناشی از اندیشه های مارکس مبنی بر پیش بینی آینده نظام سرمایه داری بود. سیاستگذاران به این نتیجه رسیده بودند که نباید بین سرمایه و نیروی کار، شکاف ایجاد شود و راه آن، گرفتن مالیاتهایی از بورژوازی بود تا در زمانهای رکود به بیکارها و کسانی که محتاج هستند، داده شود. البته پیش از شکل گیری ... مطالعه بیشتر
خبرنامه شماره ۸ مقابله با فساد و فقرمحمد ملکی۱۳۹۸-۰۲-۲۸ضرورت وجود شفافیت در بحثهای رفاهی، در حال حاضر بسیار محسوس و پررنگ است. امروزه از شفافیت و بیان هرچه صریحتر جزئیات به عنوان یکی از عوامل کاهش دهندهی فساد در دستگاههای دولتی به ویژه فساد در بودجه مالی سنوات یاد میشود. ساماندهی نظام رفاهی شفاف یکی از مباحث مهم مطرح شده در دولتهای رفاهی به حساب میآید که در نهایت به دنبال تحقق عدالت میان اعضای یک جامعه است. مفهوم رفاه، لزوم تأمین منافع ذینفعان، کمتوانها و فقرا را به خوبی روشن میسازد. همچنین این مسئله نشان میدهد که دولتها باید با بهرهگیری از انواع سیاستهای مالی، اجتماعی، سیاسی ... مطالعه بیشتر
شناخت فساد در دستگاه قضاییراضیه شیخ رضایی۱۳۹۸-۰۲-۲۷کتاب «فساد در نظامهای قضایی» ترجمه گزینشی از مجموع گزارشهای فساد قضایی است که توسط سازمان شفافیت بینالملل تهیه و تدوین شده است. در این کتاب ۹ مقاله از مجموع ۲۸ مقاله از بخش تحلیل تطبیقی فساد قضایی، ۹ گزارش کشوری از مجموع ۳۲ گزارش کشوری و ۲ مقاله روششناسی از مجموع ۱۷ مقاله انتخاب و ترجمه شده است. از مجموع ۳۲ کشور مورد مطالعه، گزارشهایی انتخاب شده است که مسائلشان شباهت بیشتری با مسائل ایران داشته است و این کشورها شامل مکزیک، پاکستان، فیلیپین، رومانی، آفریقای جنوبی، ترکیه و بریتانیا است. نتیجه بسیار مهم گزارش جهانی فساد ۲۰۰۷ سازمان ... مطالعه بیشتر
فساد در نظام سلامت، بهداشت و درمانراضیه شیخ رضایی۱۳۹۸-۰۲-۲۷فساد در نظام سلامت تأثیرات منفی بر سلامت مردم، تأثیر اقتصادی و هدر رفت منابع و تأثیر منفی بر اعتماد مردم دارد. در این کتاب برخی مفاهیم و مداخلات مرتبط با مسئله فساد در نظام بهداشت و درمان تشریح شدهاند. هدف این کتاب بیشتر مفهومسازی در خصوص فساد در نظام سلامت است تا تشریح تکنیکی ابزارها و مداخلات؛ زیرا به نظر میرسد مفهوم این امر آن چنان که باید درک نشده، در مورد آن زبان مشترکی وجود ندارد و نقش آن جدی گرفته نمیشود. عموماً چنین تصور میشود که مشکلات فعلی که به طور روزمره با آنها دست به گریبان ... مطالعه بیشتر
راهنمای کشف رد پای فسادراضیه شیخ رضایی۱۳۹۸-۰۲-۲۷این کتاب شامل مطالبی در خصوص انواع دادهها، مدلها، ارزشیابی و ارزیابی اثربخشی، رویکردهای اندازهگیری و شاخصهای ترکیبی اندازهگیری فساد/ ضد فساد است. تراپنل نویسنده این کتاب با بیان انواع شاخصهای اندازهگیری فساد و سپس ارائه مثالهای عملی برای سنجش فساد میکوشد تا خوانندگان را با این روشها آشنا سازد. این کتاب راهنمای عمل، مجموعهای از روششناسیها، ابزارها و فعالیتهایی را ارائه میدهد که به وسیله انجمن ضد فساد در طول سالیان پیش مورد استفاده و تأیید اعتبار قرار گرفته است. اولین نسخه این راهنما در سال ۲۰۰۸ منتشر شد که حاوی نوآوریهای بسیاری در زمینه رویکردهای سنجش فساد بود. ... مطالعه بیشتر
ارزیابی مبارزه با فساد در ارمنستانراضیه شیخ رضایی۱۳۹۸-۰۲-۲۴شبکه مبارزه با فساد در اقتصادهای در حال گذار یکی از ابتکارات سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای ترویج اقدامات ضد فساد در کشورهای غیر عضو است. این شبکه در سال ۲۰۰۳ با حمایت ارمنستان، آذربایجان, گرجستان، قزاقستان، روسیه، تاجیکستان و اوکراین با نام طرح اقدام استانبول برای بررسی چارچوب قانونی و نهادی برای مبارزه با فساد و شناسایی دستاوردها و نقاط ضعف شروع به کار کرد. این کتاب به طور اختصاصی درباره گزارش نظاممند مبارزه با فساد در ارمنستان است که نتایج آن میتواند راهنمایی برای کشورهای در حال مبارزه با فساد باشد. توصیههای این کتاب شامل اقدامات در ... مطالعه بیشتر