نتایج جستجو برای: دموکراسی

فراگیری سیاسی

نیروهای اجتماعی برای توسعه با حاکمیت ائتلاف کنند

فراگیری سیاسی به مثابه زمینه و بستری برای بازی همه بازیگران عرصه اجتماع، سیاست، اقتصاد و قدرت ایران است. احمد میدری نیز راه‌حل کارآمدی حاکمیت و توسعه ایران را این شکل از فراگیری می‌داند. مسأله دموکراسی خواهان یا حامیان اقتدارگرایی مشترک است؛ اینکه تجربه ۴۰ سال گذشته نشان داد وضعیت فعلی نمی‌تواند مسائل کشور و مردم را حل کند، بنابراین این وضعیت نه فقط قابل تداوم نیست، بلکه باید در عرصه سیاسی طرح تازه‌ای درافکند. به باور این عده، ساخت و بافت سیاسی فعلی ایران، اغلب یا به تزاحم جریان‌های سیاسی مقابل یکدیگر منجر می‌شود یا به تزاحم قوای سه ... مطالعه بیشتر
تجربه کشورها برای مبارزه با فساد اقتصادی

خط و مشی کشورها در مبارزه با فساد

در پیشگفتار کتاب آمده است که هیچ شکی در مورد تأثیر منفی فساد بر توسعه وجود ندارد. فساد بازتاب وجود نقص در دموکراسی، حقوق بشر و حکمرانی است که به طور منفی فقر و امنیت انسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فساد باعث به مخاطره افتادن ثبات نهادهای دمکراتیک، بروز تبعیض در دسترسی به خدمات دولتی و در نتیجه نقض حقوق انسان‌ها به ویژه فقرا می‌شود. ایده تهیه این مطالعه مقایسه‌ای پس از درخواست اولیه کارگروه پارلمانی مبارزه با فساد مغولستان مطرح گردید. آن‌ها در درخواست خود خواستار دریافت مجموعه‌ای از گزینه‌ها برای طراحی چارچوب نهادی لازم برای اجرای برنامه ... مطالعه بیشتر
نقش پارلمان در مبارزه با فساد

مبارزه با فساد در مجلس

ایده نگارش کتاب از مشاهده سطح پایین مطالعاتی که در سراسر دنیا در زمینه نقش نهاد پارلمان در توسعه وجود داشت، شکل گرفت. برنامه تقویت‌کننده پارلمان از سوی بانک جهانی ارائه شد و مجمع مجالس کشورهای مشترک‌المنافع باعث شد در پاسخ به یافته‌های تحقیق و تقاضای کشورها، سلسله کنفرانس‌هایی با حضور کارشناسان پیشرو، اعضای پارلمان و کارکنان پارلمان سراسر دنیا در دوره سه ساله برگزار شود. این کتاب با مروری بر یافته‌های اصلی، در زمینه نقش نمایندگان در مبارزه با فساد پیشنهادهایی را بر مبنای مجموعه‌ای از تجارب و درس‌های مطرح شده در این کنفرانس‌ها ارائه می‌دهد. این کتاب شامل ... مطالعه بیشتر
دایره‌ی مبارزه با فساد- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شکست تلاش‌ها در زمینه‌ی مبارزه با فساد

در مطلبی که پیش‌تر در مورد اصلاحات نهادی در مالاوی نوشته‌ام،‌ به موضوع ایجاد دایره‌ی مبارزه با فساد مالاوی (ACB) در سال ۱۹۹۴ پرداخته‌ام. این اصلاحات با یک شکست بزرگ همراه بود. شکستی که نه یک‌بار، بلکه در تلاش‌هایی چندباره روی داد. تجربیات مالاوی در این زمینه سؤالات مهمی را درباره‌ی بافتار، تاریخ، حکمرانی و توسعه مطرح می‌کند. مروری بر ماجرای مالاوی: دایره‌ی مبارزه با فساد مالاوی در اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰ تأسیس شد، یعنی زمانی که مالاوی به داشتن دموکراسی و اقتصادی نوین و پویا امیدوار بود. دایره‌ی مبارزه با فساد مالاوی با الهام از کمیسیون مبارزه با فساد هنگ‌کنگ، ... مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد مقاومتی

همه یا هیچِ نظام حکمرانی

اندیشکده اقتصاد مقاومتی در طی سال‌های اخیر در زمینه اقتصاد به ویژه اقتصاد مقاومتی فعالیت کرده و دارای ۸ گروه علمی مانند گروه پول و بانک، گروه تولید داخل و گروه انرژی است که هدف و ماموریت خود را تصمیم سازی برای حل مسائل اقتصاد کشور در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی تعریف کرده است. امینی در گفت‌وگوی پیش رو مهم‌ترین مسائل نظام حکمرانی را عدم دانشتن سطح و جایگاه یک سیاست مشخص و عدم جهت آن می داند و معتقد است سیاست هایی که نوشته شده اند ارزیابی پذیر نیستند و به طور عمده قابلت نظارت و پایش ندارند و ... مطالعه بیشتر
بیست و هفتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره بیست و هفتم

دریافت نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۲۷ گزیدهٔ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، در حساب توئیتر خود نوشت: لوایح سه‌گانه تصویبی دولت با عنوان شفافیت، تعارض منافع و مبارزه با فساد موثرترین اصلاحات حقوقی برای مبارزه ریشه‌ای با فساد است. ماه‌هاست که این سه لایحه منتظر بررسی در مجلس است اگر در مبارزه با فساد صادق و جدی هستیم باید بررسی و تصویب این لوایح در مجلس شورای اسلامی در اولویت باشد. علی بابایی کارنامی سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس خبر داد در هفته‌ی ... مطالعه بیشتر
دموکراسی خواهی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

برای نیل به توسعه‌یافتگی، نخستین گام، برقراری امنیت در همه‌ی وجوهِ آن است

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در چارچوب تدوین مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت، با همکاری روزنامه شرق و در ادامه‌ی گفتگوهای پیشین با اساتید و پژوهشگران سیاست و تاریخ و جامعه‌شناسی، این بار به سراغ اقتصاددانان رفته و از نسبت میان توسعه، دموکراسی‌ خواهی و مردم‌سالاری، پرسش‌هایی را طرح کرده است. گفتگوی پیشِ رو، در ادامه‌ی گفتگوهایی است که پیش از این با اساتیدی نظیر دکتر صالحی اصفهانی، دکتر سرزعیم، دکتر ستاری‌فر و دکتر طبیبیان، به انجام رسیده است. توسعه و پیشرفت جوامع نزد عموم پژوهشگران علوم اجتماعی، عمدتا با مردم‌سالاری، پاسخ‌گویی، انتخابات آزاد و حکمرانی خوب گره خورده ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره بیست و سوم

دریافت نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۲۳ گزیدهٔ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: فاطمه رحمانی نماینده مردم مشهد و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس خبر داد در ادامه رسیدگی به طرح مدیریت تعارض منافع ماده ۴ آن به تصویب کمیسیون رسید. در این ماده وظیفه نظارت بر حسن اجرای این قانون برعهده سازمان بازرسی گذاشته شده بود، که پس از بحث و بررسی‌های آن در جلسه سازمان اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات به ناظران اجرای این قانون اضافه شدند. احمدحسین فلاحی، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، در گفتگو با ... مطالعه بیشتر

بازار سیاست باید خود را اصلاح کند

پیشرفت و توسعه نزد عموم اندیشمندان علوم انسانی با مردم‌سالاری، پاسخ‌گویی حکومت، انتخابات آزاد و به طور کلی حکمرانی خوب گره خورده است. بررسی تجارب جهانی نشان می‌دهد بسیاری از کشورها توفیق چندانی در دستیابی به مردم‌سالاری نداشته‌اند. مؤسسات مختلف، دستیابی به شاخص‌های مختلف مردم‌سالاری مانند انتخابات آزاد را مورد سنجش قرار می‌دهند؛ برای مثال، در شاخص مردم‌سالاری نشریه اکونومیست، بیش از ۵۰ درصد از کشورهای مورد بررسی (۶۸ کشور از ۱۲۹ کشور)، امتیازی کمتر از ۵۰ درصد دارند. مباحث بسیار گسترده‌ای به‌ویژه پس از بهار عربی تحت عنوان شکست جنبش‌های مردم‌سالارانه در جریان است. با توجه به سیر مباحث ... مطالعه بیشتر
حزب کارگر - مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

نئوکورپراتیسم و اصلاح سیاستی در برزیل

به قدرت رسیدن حزب کارگر در ژانویه ۲۰۰۳ تنها تغییری در جهت‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی دولت برزیل نبود بلکه شروع تغییراتی در روابط بین جامعه و دولت و بهبود چارچوب نهادی حکمرانی در این کشور بود. تاسیس شورای توسعه اجتماعی و اقتصادی[۱]  (CDES) برزیل با هدف بهبود حکمرانی دموکراتیک و توسعه اجتماعی و اقتصادی از طریق مشورت و گفت‌وگو با نقش‌آفرینان جامعه مدنی یکی از اصلاحات دولت کارگر بود. این مقاله با بررسی این نهاد جدید تلاش می‌کند به دو پرسش پاسخ دهد: واکنش نخبگان سیاسی و اقتصادی نسبت به این نهاد چیست؟ مکانیسم‌های مروج گفت‌وگو چرا و تا چه ... مطالعه بیشتر
راست پوپولیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فروشکستن شناختی شهروندان دموکراتیک در برابر آوای پوپولیسم

روزنبرگ این مقاله را با توصیف اوج گرفتن دموکراسی در ۶۰ ساله پس از جنگ جهانی دوم و روند زوال دموکراسی و نگرانی‌های مربوط به قدرت گرفتن راست پوپولیست در جهان آغاز می‌کند. ارجاع او در این زمینه به کتاب لویتسکی و زیبلات یعنی «دموکراسی‌ها چگونه می‌میرند[۱]؟، ۲۰۱۸» است. لویتسکی و زیبلات اساتید دانشگاه هاروارد هستند. این دو متخصص برجسته مطالعات دموکراسی در کتاب اخیر خود توضیح می‌دهند که دموکراسی در جهان به آرامی با تضعیف نهادهای مهمی همچون رسانه‌ها و زوال هنجارهای سیاسی ریشه‌دار، در حال نابودی است. روزنبرگ شروع می‌کند به توصیف ویژگی‌های راست پوپولیستی که با زوال ... مطالعه بیشتر

وجود یک دولت مقتدر به نفع آینده ایران است

نقیب‌زاده در این گفت‌وگو با تصریح این نکته که نباید دولت را ترساند، اذعان می‌کند: نیروهای اجتماعی نیز باید به لحاظ فرهنگی اعتلا پیدا کرده و خواسته‌هایشان را به‌صورت مسالمت‌آمیزتری مطرح کنند و به دام رادیکالیسم نیز نیفتند. او همچنین بر این نظر بوده که اگر توسعه زیرساخت‌ها مدنظر دولت مطلقه باشد، در آینده وجود چنین دولتی به نفع جامعه خواهد بود. نقیب‌زاده با اشاره به اینکه باید با دولت تا حدودی همراهی داشت، می‌گوید: این‌گونه نیست که همه تقصیرها را گردن دولت بیندازیم یا این‌گونه بیندیشیم که اگر این دولت رفت، بلافاصله پس از آن دموکراسی محقق می‌شود. به‌هیچ‌وجه ... مطالعه بیشتر

نقش بوروکراسی قدرتمند در معجزه شرق

رویه‌ها فراتر از سیاست‌های «درست»  این ایده که موفقیت حکومت‌ها به دلیل سیاست‌های «درستی» بوده‌اند که آن‌ها اتخاذ و اجرا کرده‌اند، موجب شده است که بسیاری از سیاست‌گذاران و پژوهشگران توسعه تلاش کنند تا با مطالعه موارد سیاست‌های موفقیت‌آمیز، به جستجوی «راه‌حل‌هایی» برای کشورهای در حال توسعه اقدام کنند. به عنوان مثالی از این تقلیدها می‌توان به تلاش برای اتخاذ سیاست‌های ژانریک برای بهبود شاخص‌های انجام کسب‌وکار یا مبارزه با فقر و استراتژی‌های رشد اقتصادی اشاره کرد. عمل ساخت چنین شاخص‌هایی به این معنی است که راه‌حل‌های مشخص و ثابتی وجود دارد که حکومت‌ها باید اتخاذ کنند تا به موفقیت ... مطالعه بیشتر

مسیر توسعه: بسط عقلانیت سیاسی در پرتو اعتدال و ارتباط متوازن

ناصر صدقی در این گفت‌وگو بر این نظر است که هر شکلی از توسعه در ایران، ضرورتا در چارچوب نهادهای دیرپایی صورت خواهد پذیرفت که در تاریخ ما ریشه دوانده و مردم با آنها خو گرفته‌اند. نهادهایی چون نهاد دین، نهاد خانواده، روابط قومی و… . صدقی بر این باور است که باید از رفتارهای هیجانی خودداری کرد و در فضای اعتدال، عقلانیت و نوعی توازن اجتماعی، مطالبات تعدیل‌شده را در چارچوب شکلی از تعامل و مصالحه پی گرفت. او نتیجه هر گونه تخاصمی را مضر به حال جامعه دانسته و به‌دلیل نحیف‌بودن جامعه، رادیکالیسم تقابلی را توصیه نمی‌کند. ‌همان‌طور ... مطالعه بیشتر

دموکراتیزاسیون ذیل قدرت

علیرضا صحرایی در این گفت‌وگو به صراحت اذعان می‌کند که اگر قرار بر تحقق قسمی دموکراتیزاسیون یا مشروطه‌خواهی باشد، باید ذیل جمهوری اسلامی ممکن شود. هر سنخی از توسعه را نیز ذیل همین وضعیت می‌توانیم پی‌جویی کنیم. ‌در باب ساخت سیاسی جوامع شرقی، تاکنون برخی رهیافت‌های نظری از سوی متفکرانی همچون مارکس، ویتفوگل، وبر و… مطرح شده است. نتیجه این رهیافت‌ها عمدتا به این‌ صورت بوده که روند مشروطه‌کردن قدرت در ایران به دلایلی ازجمله عدم شکل‌گیری طبقات مستقل از قدرت در ایران، جامعه کم‌آب و پراکنده، سرزمین‌های پهناور و… با نوعی انسداد مواجه می‌شود. تحلیل شما از این نظریات ... مطالعه بیشتر

حاکمیت قانون از بالا، گامِ نخست مشروطه‌سازی قدرت

او در این گفت‌وگو، توسعه ایران را تا حدی به «لیبرال اتوکراسی در آلمان در زمان بیسمارک پیش از جنگ دوم جهانی» شبیه می‌داند. قهرمان‌پور میان دو سنخ «حاکمیت قانون از بالا» و «حاکمیت قانون برای همگان» تمایز می‌گذارد و پیش‌نیاز و مقدمه حاکمیت قانون برای همگان را حاکمیت قانون از بالا می‌داند. از منظر او، مقدمه مشروط‌کردن قدرت، در وهله اول، توافق سیاسی میان حکومت و نیروهای قوی‌شده سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خواهد بود.   همان‌طور که می‌دانید، در باب ساخت سیاسی ایران، تاکنون رهیافت‌هایی نظری از متفکرانی مانند مارکس، منتسکیو، وبر، ویتفوگل و… مطرح بوده و در فضای ... مطالعه بیشتر

بازیگرانِ مشروطه سازیِ قدرت؛ دولت، جامعه و عناصر فراملی

قاضی مرادی در این گفت‌وگو سه عنصر دولت، جامعه و نیروی فراملی را در فرایند دموکراتیک‌کردن قدرت در ایران به معنای مشروط‌کردن آن، مؤثر و بلکه تعیین‌کننده می‌داند. درخصوص نقش دولت، وی شرط امکان مشروط‌کردن مسالمت‌آمیز قدرت را وجود جناح میانه‌رو قوی نسبت به جناح تندرو می‌داند. از طرفی، به نظر قاضی‌مرادی، مهم‌ترین شرط امکان مشروط‌کردن قدرت، عاملیت سیاسی-اجتماعی جامعه در برابر دولت است. چنین عاملیتی، از خلال سازمان‌یافتگی سیاسی و مدنی جامعه روی می‌دهد. در این مصاحبه پرسش‌ها حذف شده است. شیوه  تولید آسیایی  و  دولت  استبدادی با گسترش سرمایه‌داری غرب در جهان غیر اروپایی و به ‌موازات آن ... مطالعه بیشتر
دولت طبیعی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اصلاح از بالا، چانه‌زنی در بالا

با کمی ساده‌سازی می‌توان گفت این چارچوب نظری بیان می‌کند که چرا (و تحت چه شرایطی) قدرت حاکم بر جامعه خود دست به اصلاحاتی می‌زند که در وهله اول باعث افزایش سود نخبگان قدرتمند حاکم بر جامعه می‌شود ولی در طولانی مدت حاکمیت قانون، پاسخگویی حکومت و شایسته‌سالاری را به همراه می‌آورد. درواقع، نظریه نورث و همکارانش به درک رفتار قدرتمندان حاکم بر جامعه کمک می‌کند و طرح جدیدی از توسعه و گذار جوامع به دموکراسی را ترسیم می‌کند که دیدگاه‌های سنتی در این مورد را به چالش می‌کشد. در این چارچوب نظری آلترناتیو، نقش برخی از شکل‌های بسیج اجتماعی ... مطالعه بیشتر

قهقرا یا فروپاشی؛ نتیجه کنش‌های ناآگاهانه و غیرمسئولانه

از احسان شریعتی تا کنون آثاری از جمله «فلسفه هایدگر و قرائت ایرانی آن»، «فلسفه خودی در اندیشه اقبال لاهوری»، «فلسفه سیاسی فارابی، شرح رساله سیاسه المدنیه»، «نیندیشیده‌مانده‌های فلسفی اندیشه معلم شریعتی» و … منتشر شده است. شریعتی در این گفتگو تصریح می‌کند که برای نیل به بدیل وضع موجود، باید مسئولانه برخورد کنیم. به عقیده او، تجربه‌ی تاریخی نشان داده ممکن است به حالت بدتر هم کشیده بشویم و به قهقرا برویم و فروپاشی همه جانبه پیش بیاید. همه چیز از هم بپاشد و کشور از بین برود. پس برای اینکه اینطور نشود ما باید این تضمین را بدهیم ... مطالعه بیشتر
حامی‌پروری و فساد- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

دموکراتیزاسیون در تضاد با توسعه

دموکراسی‌های شکننده، حامی‌پروری و فساد مشتاق خان بحث خود را با درگیر شدن با استدلال‌های متفکران نئووبری آغاز می‌کند که ادعا می‌کنند دموکراتیزاسیون می‌تواند روابط حامی‌پروری (نئوپاتریمونیالیسم) و رهبری فردی رایج در کشورهای در حال توسعه که مانع توسعه هستند را تضعیف کند. اما از نگاه خان در واقعیت دلایل ساختاری قدرتمندی وجود دارد که این اتفاق نمی‌افتد. در چارچوب تحلیلی خان، تغییراتی در نظام حامی‌پروری و نوع توزیع رانت در جامعه است که کشور را به سوی شیوه حکمرانی دموکراتیک هدایت می‌کند و نه بالعکس. درواقع، در مشاهده توزیع رانت و روابط حامی‌پروری در کشورهای در حال توسعه و ... مطالعه بیشتر