تعارض منافع

حسابرسی تعارض منافع

مقدمه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) همواره بر درست‌کرداری و کاهش فساد تاکید دارد. به همین علت این سازمان از طریق شاخص‌های درست‌کرداری‌ عمومی، نحوه عملکرد کشورها را به‌منظور ایجاد یک چهارچوب درست‌کرداری جامع با مجموعه کامل مقررات و ابزارهای اجرایی اندازه‌گیری می‌کند. یکی از شاخص درست‌کرداری ‌تعارض منافع است. یکی از ابزارهای اندازه‌گیری شاخص‌های درست‌کرداری،‌ «حسابرسی تعارض منافع» به‌عنوان «حسابرسی اخلاقی» است. تعارض منافع به عنوان یک شاخص کلیدی درست‌کرداری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. شاهد این ادعا وجود مفهوم «حسابرسی اخلاق» است. حسابرسی اخلاق میزان پایبندی به کدهای اخلاقی تعارض منافع را بررسی و حسابرسی می‌کند. در ... مطالعه بیشتر
جشنواره شهید رجایی

جشنواره شهید رجایی و مدیریت تعارض منافع در دستگاه‌های اجرایی

تعارض منافع یکی از مسائل اساسی حال حاضر نظام حکمرانی ایران به شمار می‌رود. این مسئله یکی از عوامل مهم زمینه‌ساز فساد تلقی می‌شود، به همین علت سیاست‌گذاران راه‌هایی را جهت مدیریت آن طراحی و اجرا کرده‌اند. جشنواره شهید رجایی یکی از این برنامه‌ها است که هدف اصلی آن در سطح کلان ارزیابی و رتبه‌بندی دستگاه‌های اجرایی است. برپایه این برنامه، مدیریت تعارض منافع از جمله مولفه‌هایی است که در رتبه‌بندی دستگاه‌ها اثرگذاری قابل‌توجهی دارد. لذا، دستگاه‌ها به‌منظور دستیابی به رتبه و جایگاه بالا در میان سازمان‌های دیگر باید اقدامات مهمی در راستای مدیریت تعارض منافع صورت دهند. در این ... مطالعه بیشتر
آمبودزمان چیست

آمبودزمان چیست و چه کارکردی دارد؟

مقدمه کشورها در راستای ارتقای شهروندان و رفاه آنها فرهنگ حکمرانی مبتنی بر اصول شفافیت، صداقت، پاسخگویی و مشارکت ذینفعان را ترویج می‌کنند. در این مسیر آمبودزمان (Ombudsman) نقش مهمی دارد. اما آمبودزمان چیست؟ آمبودزمان نهادی است که به طور سنتی با شهروندان تعامل نزدیک دارد. این نهاد به عنوان حافظ حقوق شهروندی و به عنوان میانجی با مدیریت عمومی عمل می‌کند و نقشی حیاتی در فرآیند مردم‌سالاری، شفافیت و پاسخ‌گویی و افزایش اعتماد مردم به سیستم دارد. اما سؤال اصلی اینجاست که آمبودزمان چیست؟ چه تاریخچه‌ای دارد؟ دارای چه ویژگی‌ها و انواعی است؟ و چه کارکردها و معایبی دارد؟ ... مطالعه بیشتر
نشست تعارض منافع چالش بنیادین توسعه رقابت

تعارض منافع و رقابت

تعارض منافع نزدیک به یک دهه است که دستورکار دولت‌های ایران قرار دارد. در این مدت پژوهش‌ها و گزارش‌های متعددی در این حوزه تولید شده است. علاوه‌براین، لایحه مدیریت تعارض منافع در دولت و مجلس در دست پیگیری است. با اینحال، تاکنون تلاش جدی‌ای درباره پیامدهای تعارض منافع صورت نگرفته است. ارتباط تعارض منافع و رقابت در قامت پیامدی که تعارض منافع در بخش عمومی بر توسعه رقابت در ایران می‌گذارد نیز موضوع مغفول بوده است. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به عنوان یکی از مراکز متمرکز بر موضوع مدیریت تعارض منافع بیش از چهار سال است که به توسعه ... مطالعه بیشتر
تخلفات پزشکی

تعارض منافع در سازمان نظام پزشکی ایران

سازمان نظام پزشکی به‌عنوان نهاد صنفی حامی پزشکان و یا بیماران، به اشکال گوناگون در کشورها وجود دارد.  هدف اصلی سازمان‌های نظام پزشکی از بدو تأسیس، تشکیل انجمنی از سوی پزشکان سرآمد و شناسایی، ارزیابی و اعتباربخشی پزشکان مشغول به کار در آن کشور بوده است. مواردی از قبیل صدور مجوز و اعتباربخشی را می‌توان از هسته و تفکر اصلی برای تشکیل سازمان نظام پزشکی در کشورهای مختلف دانست که دریک حیطه جغرافیایی خاص سبب ایجاد یک شاخص حداقلی برای همه پزشکان آن کشور می‌شود. تعارض منافع در سازمان نظام پزشکی حیطه فعالیت سازمان‌های نظام پزشکی در همه کشورها، با ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در کلینیک های ترک اعتیاد

تعارض منافع در کلینیک‌های ترک اعتیاد(MMT)

از اوایل سال ۱۳۸۲ متادون درمانی به منظور کاهش آسیب و کنترل بیماری‌های مانند ایدز و هپاتیت وارد چرخه درمان اعتیاد در کشور شده است. این دارو هم‌اکنون در مراکز درمان نگه‌دارنده با متادون در دسترس معتادان قرار می‌گیرد. رصد اخبار نشان می‌دهد که از دهه پیش اخباری در رابطه با نشت این دارو در اخبار مشاهده می‌شود. در این نوشتار از منظر تعارض منافع به متادون درمانی و نشت متادون از مراکز مذکور پرداخته می‌شود. بررسی‌ها نشان داده است چند موقعیت تعارض منافع در کلینیک‌های ترک اعتیاد به هم گره خورده، که حل مسئله را برای سیاست‌گذاران این حوزه ... مطالعه بیشتر

بررسی و نقد لایحه مدیریت تعارض منافع

مقدمه مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در طول چهارسال گذشته گزارش‌های متعددی در ارزیابی و ارائه پیشنهاد‌ها در مورد طرح و لایحه مدیریت تعارض منافع منتشر کرده است. گزارش پیشرو به بررسی و نقد لایحه مدیریت تعارض منافع پرداخته و در قالب دو بخش پیشنهادهای کلی و پیشنهادهای موردی تلاش می‌کند این لایحه را بهبود دهد. PDF گزارش بررسی و نقد لایحه مدیریت تعارض منافع در انتهای این گزارش در دسترس است. لایحه «نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات عمومی» پس از تجمیع طرح و لایحه مدیریت تعارض منافع برای صحن علنی مجلس آماده شده ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در نظام سلامت

تعارض وظایف در نظام سلامت

تعارض وظایف یکی از موقعیت‌های ساختاری و نظام‌مند تعارض منافع در دستگاه‌های دولتی است. تعارض وظایف در نظام سلامت را می‌توان یکی از مهم‌ترین موقعیت‌های تعارض منافع در کشور دانست. تعارض وظایف در دستگاه‌های دولتی به دلایل متعددی پدید می‌آید. اما مهم‌ترین دلیل آن عدم توجه در زمان طراحی سازمان است. علاوه‌براین موضوع انتزاع و ادغام دستگاه‌ها در یکدیگر یکی از عمده‌ترین دلایل شکل‌گیری تعارض وظایف در سازمان‌ها است. در ادامه این یادداشت به پیامدهای تعارض وظایف در نظام سلامت پرداخته خواهد شد.  “بهداشت” و “درمان” مصداق بارز تعارض وظایف در نظام سلامت تأمین سلامت آحاد جامعه وظیفه اصلی وزارت ... مطالعه بیشتر
کتاب تعارض منافع به زبان ساده

کتاب تعارض منافع به زبان ساده، ویژه کارکنان دولت

کتاب تعارض منافع به زبان ساده ویژه کارکنان دولت با محتوای آموزشی تعارض منافع برای کارکنان بخش عمومی منتشر شد. این کتاب کوتاه و مختصر با هدف آشنایی کارکنان دولت با تعارض منافع و ترویج فرهنگ مدیریت آن در دستگاه‌های دولتی تالیف شده است. سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی تهران این کتاب را منتشر کرده است. پشت‌نویس کتاب تعارض منافع به زبان ساده موقعیت‌های تعارض منافع در میان کارکنان دولت موجب ناکارآمدی در جریان اداری شده و ریسک فساد را افزایش می‌دهد. اما مهم‌تر از همه تعارض منافع کارکنان دولت موجب موجب افزایش بی‌اعتمادی شهروندان به نظام اداری کشور می‌شود. از ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع فردی و سازمان در صنعت برق و کیفیت دسترسی شهروندان به برق

دسترسی به برق جزء جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم است. فرایند تولید برق، انتقال و توزیع آن به مردم و دیگر صنایع و از سوی دیگر قیمت تمام شده برق بر روی کیفیت دسترسی به برق اثرگذار است. مدیریت قطعی‌های برق در تابستان و یا تولید مازاد برق در زمستان، یارانه و قیمت‌گذاری برق، خریدوفروش برق در بورس انرژی، صادرات و واردات برق از جمله مسائلی است که صنعت برق همواره باید در مورد آن تصمیم‌گیری کند. با تمام مسائلی که وزارت نیرو با آن روبرو است، مطالعه تعارض منافع در بخش برق از آنجایی اهمیت دارد که اولاً برق جزو ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع، کالای گران‌بهای مسکن شهری و فقر مسکن

مسکن از یک‌سو نیاز اولیه و ضروری تمام شهروندان است و تأمین نیازهای اولیه از وظایف دولت‌ها محسوب می‌شود و از سوی دیگر مسکن شهری در بستری از تعارضات منافع تبدیل به کالایی گران‌بها شده است و درنتیجه فقر شهری را افزایش داده است. به‌علاوه وجود تعارضات منافع متعدد در حوزه مسکن، نه تنها بر کیفیت ساخت‌وساز در ایران تأثیر سوء داشته بلکه سلامت جان شهروندان را نیز به خطر انداخته و با کاهش طول عمر ساختمان‌ها به هدررفت منابع ملی منجر شده است.  به سبب موردتوجه قرار نگرفتن تعارض منافع در سیستم اداری – اجرایی و وضع قوانین در ... مطالعه بیشتر

پیامدهای تعارض منافع در محیط‌زیست و راهکارهایی برای غلبه بر آن

تعارض منافع زمانی رخ می‌دهد که فردی در جایگاه مسئولیت – به عنوان مثال، یک محقق دانشگاهی، وکیل، مدیر، ناظر یا پزشک- دارای منافع حرفه‌ای و شخصی‌ای باشد که با یکدیگر رقابت می‌کنند بطوریکه این تعارض انجام وظایف حرفه‌ای آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، تعارض منافع لزوماً به خودی خود بد نیست مگر آنکه به فساد منتهی شود. بانک جهانی تعریفی از فساد ارائه داده است: «سوءاستفاده از جایگاه عمومی برای به دست آوردن منافع شخصی» . تعریف بانک جهانی به گونه‌ای است که می‌توان گفت مفهوم تعارض منافع و فساد به شدت به هم پیوسته ... مطالعه بیشتر

ناکامی‌های مدیریت پسماند و سیاست‌گذاری‌های آن از منظر تعارض منافع

مدیریت پسماند در تهران با مسائل جدی روبروست؛ نرخ ناچیز بازیافت، شیوه‌های سنتی و غیراصولی جمع‌آوری و دفن زباله، وضعیت نامناسب کارگران جمع‌آوری پسماند و عدم شفافیت در گردش‌های مالی عظیم این صنعت نمونه‌هایی از این مشکلات است. در دو دهه اخیر علی‌رغم آن که لزوم ساماندهی به وضعیت مدیریت پسماند، افزایش نرخ بازیافت و اجرای طرح تفکیک از مبدأ برای مدیریت شهری تهران محرز شده و پژوهش‌های بسیاری نیز در این حوزه از سوی سازمان‌های مربوطه و نهادهای پژوهشی انجام شده است، با این حال نتیجه این تلاش‌ها‌ چندان رضایت‌بخش نبوده و بهبود چندانی در سازوکارهای مدیریت پسماند حاصل ... مطالعه بیشتر

صد هفته، صد گام کوچک: مدیریت تعارض منافع برای توانمندسازی حاکمیت و جامعه

انتشار خبرنامۀ هفتگی مدیریت تعارض منافع با صدمین شماره در دورۀ فعلی خود پایان می‌پذیرد. این خبرنامه از تیر ۱۳۹۹ بر اساس نیاز به فعالیت ترویجی و تقویت ادبیات نظری-تحلیلی حول مدیریت تعارض منافع در محافل علمی و سیاستگذاری و شناسایی و تقویت شبکه‌ای از افراد دغدغه‌مند برای حل این معضل ملی شکل گرفته و منتشر شد. ایدۀ اصلی در پیگیری موضوع تعارض منافع در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه این بوده که برخلاف رویکردی که به مدیریت تعارض منافع به مثابه امری اداری-حاکمیتی صرف نگریسته و با راهکارهایی از همین خاستگاه درصدد حل و فصل موضوع است (راهکارهایی که ... مطالعه بیشتر

فضای مجازی؛ فرصتی برای شفافیت

درحالی‌که تعارض منافع موضوعی تخصصی است که پیش از هر گروه دیگری سیاست‌گذاران باید با آن آشنایی داشته و از قرار گرفتن در موقعیت‌های آن خودداری کنند، وقایع موجود نشان می‌دهد که گویا عموم افراد جامعه با آن آشنایی بهتری دارند. هرچند شاید منفعت حاصله برای سیاست‌گذاران ایجاب می‌کند که چشم خود را بر روی چنین موقعیت‌هایی که خود در آن هستند، ببندند اما در برخی موارد هم ناآشنایی با آن سبب شده است که به تعارضات دامن زنند. هرچند برخی افراد نیز به‌جای افزایش دانش خود در این حوزه و اقدامی جدی برای جلوگیری از آن ترجیح می‌دهند که ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره صدم

دریافت نسخه الکترونیکی صدمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: شهباز حسن‌پوربیگلری، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، تجمیع تمام امور مربوط به ایجاد نیاز، تجارت و تنظیم بازار دارو در یک وزارتخانه یعنی بهداشت و سازمان غذا و دارو را عامل بروز تعارض منافع عنوان کرد. بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، از شناسایی حدود ۷۰ تا ۸۰ نقطه تعارض منافع ساختاری سازمانی شخصی و فرآیندی در جای جای نهاد دولت و سایر قوا توسط مرکز پژوهش‌ها خبر داد. سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران در بیانیه‌ای ... مطالعه بیشتر

گفتگوی اجتماعی برای معضل تعارض منافع بالقوه در اصناف

  در سالیان اخیر به طور مکرر، مسئلۀ تعارض منافع اصناف و گروه‌های حرفه‌ای به عنوان یکی از علل بروز ناکارآمدی و نارضایتی در استفاده از نیروی انسانی متخصص کشور به سبب انحصار اصناف موضوع بحث بوده است. در همین خبرنامه نیز این موضوع در موارد متعدد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در هفتۀ اخیر بحث افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی بار دیگر به بروز مناقشه در این زمینه حول صنف پزشکان انجامید. از یک سو در برخی اندیشکده‌ها و به تبع آن در مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی، بحث تعارض منافع پزشکان به عنوان مانع ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع و مداخله قوا در امور یکدیگر

نظام حکمرانی ایران به انحا مختلف از وجود تعارض منافع رنج می‌برد که بخش عمده‌ای از آن حالت ساختاری داشته و با جابجایی و تعویض افراد نیز قابل‌حل نیست. یکی از این موارد رابطه بین قوای سه‌گانه کشور است که در برخی موارد سبب می‌شود برخی افراد از یک قوه برای به دست آوردن منفعتی در امورات مربوط به قوه‌ای دیگر دخالت کنند. بارزترین این امر در مورد نمایندگان مجلس صدق می‌کند که به دلایل مختلف فشارهایی را بر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی وارد آورند. هرچند وظیفه نظارت بر اجرای قوانین و پیگیری امور بر عهده نمایندگان مجلس است؛ اما ... مطالعه بیشتر

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و نهم

دریافت نسخه الکترونیکی نود و نهمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: کارگروه ویژه بررسی مدیریت تعارض منافع با حضور محمد دهقان معاون حقوقی رئیس‌جمهور، حجت‌الاسلام و المسلمین درویشیان نماینده ویژه رئیس جمهور در امر مبارزه با فساد، سردار یزدی رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی و برخی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و کارشناسانی از سازمان اداری و استخدامی کشور، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و معاونت حقوقی کشور برگزار شد. در جلسه کمیسیون اجتماعی اولویت‌های کاری کمیسیون برای سال سوم کاری ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع: از ساخت اداری تا عرصۀ عمومی

در میان فیلسوفان و نظریه‌پردازان اجتماعی معاصر، یورگن هابرماس، نظریه‌پرداز به‌جای‌مانده از مکتب انتقادی (فرانکفورت) از معدود کسانی است که پل زدن میان نظام هنجاری، اخلاق، واقعیت و قانون را در کانون نظریه‌پردازی خود قرار داده است. میان واقعیت‌ها و هنجارها: مشارکتی در نظریه‌ی گفتمان دموکراسی و قانون (۱۹۹۲) عنوان کتابی است از این نظریه‌پرداز شهیر که یک دهه پس از کتاب معظم نظریۀ کنش ارتباطی نگاشته شده است. فراهم آوردن بنیاد هنجاری برای قانون مشروع از ایده‌های نسبتاً دیرپای هابرماس است که در این کتاب از زاویۀ جدیدی مورد بحث قرار گرفته است. اگر بخواهیم نظرات هابرماس در این ... مطالعه بیشتر