زهره نجفی

زهره نجفینمایش همه نوشته ها

کارشناس ارشد فلسفه کارشناس پژوهشی- حمایتگری مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه (1399-1398)

ناکامی‌های مدیریت پسماند و سیاست‌گذاری‌های آن از منظر تعارض منافع

مدیریت پسماند در تهران با مسائل جدی روبروست؛ نرخ ناچیز بازیافت، شیوه‌های سنتی و غیراصولی جمع‌آوری و دفن زباله، وضعیت نامناسب کارگران جمع‌آوری پسماند و عدم شفافیت در گردش‌های مالی عظیم این صنعت نمونه‌هایی از این مشکلات است. در دو دهه اخیر علی‌رغم آن که لزوم ساماندهی به وضعیت مدیریت پسماند، افزایش نرخ بازیافت و اجرای طرح تفکیک از مبدأ برای مدیریت شهری تهران محرز شده و پژوهش‌های بسیاری نیز در این حوزه از سوی سازمان‌های مربوطه و نهادهای پژوهشی انجام شده است، با این حال نتیجه این تلاش‌ها‌ چندان رضایت‌بخش نبوده و بهبود چندانی در سازوکارهای مدیریت پسماند حاصل ... مطالعه بیشتر

مجلس شورای اسلامی به مثابه ماشین برطرف کردن مشکلات محلی و منطقه‌ای

نظام حکـومتی کشـورها بـر اسـاس میـزان توزیع قدرت سیاسی به واحـدهای پیرامـونی و ماهیـت مدیریت سیاسی فضای جغرافیایی، به سه الگـوی تـک ساخت (Unitary State)، ناحیه‌ای (Regional State)، فدرال (Federal State) یا ترکیبی تقسیم می‌شود. نظــام سیاسی تک‌سـاخت مبتنـی بـر توزیـع فضـایی قـدرت سیاسی (از مرکز بـه پیرامـون) و نظـام‌هـای سیاسـی ناحیه‌ای و فدرال بر اساس تقسیم قدرت سیاسـی بـین حکومــت مرکــزی و حکومــت ایــالتی (بــین مرکــز و پیرامون) است. (Glassner&Fahrer, 2004) با توجه به حاکمیت نظام سیاسی تـک ساخت در ایران برای تبیین رابطـۀ نظـام سیاسـی و نهادهای محلی بر نظام سیاسی تـک سـاخت تاکید می‌شود. در این نـوع ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در حوزه بازرسی کار

کارگران معدن طزره؛ قربانیان تعارض منافع در حوزه بازرسی کار

ایران یکی از آسیب‌پذیرترین کشورهای جهان در حوزه حوادث کار است. بر اساس آمار دستگاه‌های مختلف، به‌طور متوسط روزانه ۲ یا ۳ کارگر بر اساس حوادث کار جان خود را از دست می‌دهند. در یادداشت پیش‌رو سعی خواهیم کرد که این مسئله را از منظر تعارض منافع در حوزه بازرسی کار کشور و با بررسی ساختار نظام بازرسی کار در کشور مورد واکاوی قرار دهیم. دامنه اختیارات و مفهوم «تشخیص بازرس کار» در ماده ۱۰۵ قانون کار یکی از بسترهای شکل‌گیری تعارض منافع در حوزه بازرسی کار بوده که تبعات سنگینی بر امنیت و سلامت کارگران ایران وارد کرده است. ... مطالعه بیشتر
اشتغال اتباع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض درآمد و وظیفه در اداره اشتغال اتباع

مطابق ماده ۱۲۰ قانون کار، مهاجران خارجی که در ادبیات حقوقی و حتی در متن خود قانون کار نیز از آن‌ها تحت عنوان «اتباع بیگانه یاد می‌شود، «نمی‌توانند در ایران مشغول به کار شوند، مگر آنکه اولاً دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده ، ثانیاً مطابق قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه، پروانه کار دریافت دارند». بر این اساس، یک مهاجر خارجی حتی اگر که پاسپورت نیز داشته باشد، اشتغالش در ایران منوط به دریافت پروانه کار است. مهاجران افغانستانی عمده‌ترین بخش مهاجران خارجی را در ایران تشکیل می‌دهند. بنا به آمارهای رسمی جمعیت کارگران افغانستانی که دارای پروانه کار ... مطالعه بیشتر
معافیت مالیاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

عدالت مالیاتی و تعارض منافع

با اعلام رئیس مجلس شورای اسلامی، معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی و قضات در سال آینده قطعی شد. در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در روز شنبه دهم اسفندماه، جزء ۴ بند الف تبصره ۱۲ لایحه بودجه مربوط به مالیات حقوق قضات و اعضای هیئت‌علمی مطرح شد و این تبصره به قوت خود باقی ماند. این موضوع که طرح آن در مجلس شورای اسلامی در هفته‌های گذشته نیز واکنش کاربران فضای مجازی را برانگیخته بود، این هفته نیز در شبکه توئیتر خبرساز شد. از نظر کاربران شبکه توئیتر تصویب این قانون بی‌ارتباط با کرسی دانشگاهی داشتن بسیاری از نمایندگان مجلس ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در تشکل‌های کارگری

تعارض منافع در تشکل‌های کارگری

توجه به مسائل و چالش‌های درونی نهادها و تشکل‌های مدنی که مدیریت آن‌ها می‌تواند موجب بهبود اعتماد عمومی به نهادهای حمایتی و کارآمدسازی این نهادها شود، اهمیت بسیار دارد. تعارض منافع در تشکل‌های کارگری از آن جهت حائز اهمیت است که تعارض منافع یکی از مسائلی است که در روند فعالیت تمامی نهادهای حاکمیتی و مردمی و همچنین افرادی که در بخش‌های دولتی، خصوصی و داوطلبانه فعالیت دارند، ممکن است پدیدار شود. شاید تصور عمومی این باشد که تعارض منافع ناظر بر نهادهای دولتی و حاکمیتی است. اما جامعه مدنی از جمله کسب‌وکارهای خصوصی، نهادهای خیریه و سازمان‌های مدنی و ... مطالعه بیشتر
انحصار کانون وکلا- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

آیا مجلس می‌تواند بر انحصار کانون وکلا غلبه کند؟

هرساله دانشجویان بسیاری از دانشکده‌های حقوق فارغ‌التحصیل می‌شوند و از این طریق متقاضیان جذب در حرفه وکالت هر ساله افزایش می‌یابد. با این وجود انحصار کانون وکلا باعث می‌شود رابطه میان وکیلان به عنوان ارائه‌دهندگان خدمات حقوقی، و افراد و بنگاه‌ها به عنوان گیرندگان خدمات حقوقی، هر ساله انحصاری‌تر می‌شود؛ به این دلیل که طی چند دهه گذشته، ورود فارغ‌التحصیلان رشته حقوق به حرفه وکالت منوط به قبولی در آزمون و دریافت پروانه وکالت بوده است و صدور این پروانه از طریق سازوکارهای انحصاری کانون وکلای دادگستری به شدت محدود شده است. با کنترل متقاضیان ورود به این حرفه از ... مطالعه بیشتر

نمایندگان مجلس در کشاکش منافع ملی و منطقه‌ای

به موجب اصل ۸۴ قانون اساسی، نماینده مجلس شورای اسلامی در درجه اول یک قانون‌گذار و ناظر بر اجرای قانون است که در برابر تمامی ملت مسئول است. وظایف حوزه بومی یک نماینده به صورت قوانینی نانوشته و فاقد چارجوب مشخص و خارج از محدوده تعیین شده در قانون است. تعارض میان منافع ملی و منطقه‌ای نمایندگان باعث می‌شود هر نماینده به تشخیص خود به ایفای نقش در حوزه انتخابی‌اش، بپردازد. با ضعف قدرت مراجع محلی نظیر شوراهای اسلامی شهر و روستا و نبود نهادهایی نظیر پارلمان محلی، نماینده مجلس شورای اسلامی به یک بازوی فشار برای رسیدگی به امور ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در دیوان عدالت اداری

بی‌توجهی به مدیریت تعارض منافع در دیوان عدالت اداری

مجاز دانستن نمایندگی طرفین دعوا در مراجع حل اختلاف کار توسط کارمندان در رأی اخیر دیوان نشان از آن دارد که مدیریت تعارض منافع در دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضائی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به موجب ماده ۱۱۲ قانون کار، در هیئت‌های حل اختلاف کار از طرفین اختلاف (کارگر و کارفرما) برای شرکت در جلسه دعوت بعمل می‌آید. به موجب ماده ۲۲ «آیین دادرسی کار» (مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مورخ ۷/ ۱۱/ ۱۳۹۱) نیز هر یک از طرفین دعوا می‌توانند برای خود یک نفر نماینده تام الاختیار انتخاب و معرفی نمایند. کارفرمایان عموما شخصا ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در نظام سلامت

تعارض منافع در نظام سلامت در صدر دغدغه‌های کاربران فضای مجازی

اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا و درگیری جامعه با این بحران باعث شده توجه مردم بیش از پیش به سمت سیاست‌گذاری‌ها در نظام بهداشت، سلامت و درمان معطوف شود. در هفته‌ای که گذشت تعارض منافع در نظام سلامت از موضوعات مورد دغدغه کاربران شبکه‌های اجتماعی بود. همزمان با تولید انبوه واکسن ویروس کرونا در جهان و اظهار نظر مسئولین کشور درباره گزینه‌های تولید واکسن داخلی و یا واردات واکسن از کشورهای دیگر، برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی تعارض منافع مقامات تصمیم‌گیرنده درباره این موضوع را مورد انتقاد قرار دادند. تعارض وظایف و تعارض نقش‌های مقامات تصمیم‌گیرنده از موضوعات مورد توجه کاربران ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع دنا پلاس- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

دناپلاس و تعارض منافع

در بازه زمانی ۲۷ شهریور ماه تا ۲ مهر ماه تعداد ۱۵۱ مطلب در شبکه‌های اجتماعی با کلیدواژه‌های تعارض منافع، منافع متعارض و تضاد منافع به اشتراک گذاشته شده است که از این میان به تفکیک ۷۲ مطلب در شبکه اجتماعی تلگرام، ۷۸ مطلب در شبکۀ اجتماعی توئیتر و ۱ مطلب در شبکۀ اینستاگرام منتشر شده است. تعارض منافع نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تعارض منافع اعضای شورا و سازمان بورس از عمده‌ترین مضامینی بوده است که کاربران شبکه‌های اجتماعی در هفته گذشته در ارتباط با موضوع تعارض منافع به آن‌ها پرداخته‌اند. دناپلاس و نمایندگان مجلس در هفته‌ای که گذشت اخباری ... مطالعه بیشتر
تعارض درآمد و وظیفه در مدیریت پسماند

تعارض درآمد و وظیفه در مدیریت پسماند

پیمانکاران بسیاری برای خدمات شهری در هر یک از حوزه‌های فضای سبز، رفت و روب و جمع‌آوری پسماند و حوزه بازیافت وجود دارند. در حال حاضر برای ۱۲۵ ناحیه شهر تهران  ۱۲۵ قرارداد برای رفت و روب و جمع‌آوری پسماند تر منعقد می‌شود. چون برخی از پیمانکاران ۲، ۳ یا ۴ ناحیه را تحت پوشش دارند، در مجموع حدود ۷۰ پیمانکار در حوزه پسماند تر و رفت و روب معابر در حال فعالیت هستند. برای پسماند خشک هم برای هر منطقه یک پیمان منعقد می‌شود، که در مجموع مناطق ۲۲ گانه، ۲۲ پیمان هم در حوزه پسماند خشک وجود دارد. ... مطالعه بیشتر
مبارزه با تعارض منافع - مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ممنوعیت دانشگاههای غیرانتفاعی؛ مدیریت تعارض منافع یا حل و حذف آن؟

هفته گذشته «طرح مبارزه با تعارض منافع و ممنوعیت دانشگاه‌های غیرانتفاعی» در صحن علنی مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد. در مقدمه این طرح آمده است: «سال‌هاست که عده‌ای با استفاده از رانت در دوران اصلاحات و سازندگی تعداد زیادی دانشگاه غیرانتفاعی تأسیس نموده‌اند در حالی که خود آنان در دوران مذکور دارای مدیریت و پست دولتی بوده‌اند و هستند». در این طرح توضیحات بیشتری در این خصوص ارائه نشده است و صرفا با تأکید بر تأسیس دانشگاه‌های غیرانتفاعی توسط مدیران دولتی و «به منظور ساماندهی درست به مراکز علمی و در نهایت حل تعارض منافع»، ممنوعیت دانشگاه‌های غیرانتفاعی پیشنهاد ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در مجلس شورای اسلامی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

برعکس نهند نام زنگی کافور! فراکسیون کارفرمایان یا فراکسیون کارگران؟

در بازه زمانی ۱۹ تا ۲۶ تیر کاربران زیادی در شبکه‌های توئیتر و اینستاگرام و کانال‌های متعددی در شبکۀ تلگرام درباره اهمیت و اثرات تعارض منافع در سیاست و اقتصاد نوشتند و به مصادیق تعارض منافع در این حوزه‌ها اشاره کردند. در این بازه زمانی در شبکه تلگرام ۱۷۵ مطلب، در شبکه توئیتر ۱۸۶ مطلب و در شبکه اینستاگرام ۳ مطلب در ارتباط با تعارض منافع به اشتراک گذاشته شده است. در هفتۀ گذشته نیز مانند هفته‌های پیشین نمونه‌های بسیاری از کاربرد ناصحیح تعارض منافع به جای منافع متعارض به چشم می‌خورد و کاربران بخصوص در شبکه توئیتر از اصطلاح ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع مدیریت پسماند- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

قدرت نفوذ پیمانکاران و ذی‌نفعان در مدیریت پسماند خشک

بر اساس طرحی که در پژوهش یغمای کودکی  ارائه شده و شما مدیریت آن را برای انجمن حمایت از حقوق کودکان بر عهده داشتید، عوامل علّی زباله گردی کودکان به دو دسته عوامل اقتصادی و مدیریت شهری ناکارآمد تقسیم شده است. از نظر شما مهم‌ترین عواملی که به ناکارآمدی مدیریت شهری در حوزه پسماند خشک منجر شده است، چیست؟ یکی از مهم ترین عواملی که منجر به بروز بحران‌های کنونی در حوزه پسماند خشک شده است، نبود زیرساخت‌های لازم برای جمع آوری مکانیزه پسماندهای شهری است. تجارب جهانی نشان می‌دهند تا زمانی که این مسئله مورد توجه جدی قرار نگیرد، ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع بازیافت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع جان صنعت بازیافت را می‌گیرد

کارگروه شناسایی تعارض منافع سازمان شهرداری در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به منظور بررسی تأثیر تعارض منافع متولیان مدیریت شهری بر سازوکارهای بازیافت زباله، مدتی است این مسئله را در دستور کار خود قرار داده است که روابط و ساختار مدیریت پسماند را از منظر تعارض منافع بررسی کند. در این راستا در این گزارش که ترجمه‌ایست از مصاحبه دیوید برنشتاین (David Bornstein) خبرنگار روزنامه نیویورک‌تایمز با میچ هدلاند (Mitch Hedlund) از بنیان‌گذاران سازمان غیرتجاری “بازیافت در سرتاسر آمریکا” (Recycle Across America) که توسط مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی تدوین شده است، به بررسی این موضوع در ... مطالعه بیشتر
مثال برای تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهکاری برای مدیریت تعارض منافع در بخش مدیریت پسماند (بررسی تطبیقی نمونۀ موردی بریتانیا)

مدیریت پسماند در اثر مصرف بی‌رویه و افسار گسیخته در بسیاری از کشورهای جهان به یک دغدغه ملی تبدیل شده است. برخی کشورها نظیر آلمان، اتریش و کره شمالی توانسته‌اند به نرخ بازیافت قابل توجهی دست پیدا کنند و بیش از نیمی از زباله‌های تولید شده در کشورشان را بازیافت کرده و به چرخه مصرف بازگردانند. ساختار مدیریتی و سیاست‌گذاری بهینه و مدیریت تعارضات منافع دستگاه‌های متولی مدیریت پسماند نقش عمده‌ای در موفقیت این کشورها در حصول این نتیجه داشته است. متأسفانه ایران از آن دسته کشورهایی است که در مدیریت پسماند ناکارآمد ظاهر شده است. نرخ ناچیز بازیافت در ... مطالعه بیشتر