حوزه‌های پژوهشی

حوزه‌‌های پژوهشی در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه:

تعارض منافع؛

شفافیت و مقابله با فساد؛

رفاه و سیاست اجتماعی و

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه است.

در سایر حوزه‌های پژوهشی نیز این مرکز به فعالیت پرداخته است؛ مانند کارآمدسازی نظام حکمرانی، نظریه و روش PDIA، توانمندسازی نهادهای حرفه‌ای و مدنی، حمایت طلبی و حکمرانی آب در ایران.

حوزه‌های پژوهشی چهارگانه‌ای که مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به ‌آن‌ها پرداخته است نیز خود شامل موضوعات فرعی می‌شوند:

مبانی نظری توانمندسازی حاکمیت و جامعه شامل خشونت و نظم‌های اجتماعی، مشروطه‌سازی قدرت و دولت ضعیف، دولت قوی می‌شود.

زمینهٔ رفاه و سیاست اجتماعی نیز موضوعاتی را در بر می‌گیرد؛ رفاه اجتماعی، کرونا، نیروی کار و حمایت اجتماعی، شفافیت و رفاه اجتماعی و مقابله با فقر و نابرابری.

موضوعات زیرمجموعهٔ تعارض منافع و شفافیت و مقابله با فساد را می‌توانید در سایت مشاهده کنید.

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۹

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۱۸

در یادداشت قبلی، درباره‌ی اینکه شما باید خود را برای انجام کارها به شیوه‌ای متفاوت آماده کنید، صحبت کردم. در این یادداشت ایده‌هایی در مورد چگونگی انجام این کار ارائه خواهم داد. من به‌واسطه‌ی کار با تیم BSC با کشورهایی که در شرایط بحران از PDIA (انطباق تکرارشونده مسئله‌محور) استفاده می‌کنند و همچنین روش کار آن­ها با افرادی چون داچ لئونارد آشنا شدم. بگذارید با بررسی ساختارهای ساماندهی که در سازمان‌های دولتی (سیستم‌های مدارس، دولت‌های محلی، ادارات ملی و موارد دیگر) معمول هستند، شروع کنیم. اغلب این سازمان‌ها سلسه‌مراتب‌های بوروکراتیک همراه با وظایفی مشخص دارند که توسط افراد بالادستی تعیین ... مطالعه بیشتر

گزارش کارشناسی «توانمندسازی حاکمیت و جامعه برای مقابله با کووید-۱۹»

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۳۹۹-۰۱-۱۸

با توجه به همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ یا کروناویروس و بحران پیچیده‌ای که این بیماری ویروسی برای کشورها پدید آورده، محققان مدرسه کندی دانشگاه هاروارد و نویسندگان کتاب «توانمندسازی حکومت» تصمیم گرفته‌اند طی سلسله یادداشت‌هایی به طرح برخی نکات راهگشا برای شرایط بحران با الهام از مفاهیم و رویکرد «توانمندسازی حکومت» و روش «انطباق تکرارشونده مسئله‌محور» (PDIA) بپردازند. از آنجا که ایران نیز بیش از یک ماه است درگیر این بحران شده و بر اساس قرائن تا ماه‌های آتی ابعاد و عوارض این بحران ادامه دارد، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه اقدام به ترجمه‌ی این یادداشت‌ها کرده تا الهام‌بخش سیاستگذاران و ... مطالعه بیشتر

کروناویروس و رفتار: چرا رهبران به «اطلاع‌رسانی مخاطره» بهتری نیاز دارند؟

پیتر هرینگتن۱۳۹۹-۰۱-۱۷

من هفتۀ گذشته یادداشتی دربارۀ این نوشتم که چطور همه‌گیری جهانی کروناویروس همچون ابولا بایستی به‌مثابه یک مسئلۀ انطباقی پیچیده فهم شود که حل‌اش مستلزم یادگیری جمعی است. در این یادداشت می‌خواهم بر یکی از بخش‌های این یادگیری متمرکز شوم؛ تغییر رفتار در جهت توقف زنجیرۀ انتقال و روش‌های رهبری و اطلاع‌رسانی مخاطرۀ مورد نیاز برای محقق شدن این مهم. کروناویروس توأمان پدیده‌ای زیستی و اجتماعی است و رهبران ابعاد اجتماعی آن را نادیده می‌گیرند. ابتدا ببینیم که تغییر رفتار چه ارتباطی با این همه‌گیری دارد. چند هفتۀ پیش مقاله‌ای که بسیار بازنشر یافت خواهان این بود که مسئولان برای ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۸

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۱۷

من ۷ یادداشت برای بحث در مورد چالش‌های رهبری در بحران برای شخص رهبر نوشتم، آن‌چه فرد برای آمادگی و استواری برای کمک به مردم در شرایط بحران نیاز دارد. در این یادداشت قصد دارم به فکر کردن درباره قابلیت سازمانی شما بپردازم. من امیدوارم که گروه گسترده ای از مردم این یادداشت‌ها را مفید بیاند، اما من با درنظرداشتنِ یک گروه خاص می‌نویسم: افرادی که مسئول بسیج یک واکنش عمومی (از هر نوع، در یک مدرسه، یک بخش، یک شهر یا یک کشور) در حالت قابلیت پایین (به ویژه جهان در حال توسعه) و در جایی هستند که اغلب ... مطالعه بیشتر

گزارش ۱| گزارش ILO از کووید-۱۹ و فضای کار در جهان

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۳۹۹-۰۱-۱۶

سازمان بین‌المللی کار (ILO) طی گزارشی ارزیابی اولیه‌اش را از تاثیرات بحران  بر نیروی کار و فضای کسب‌وکار ارائه داد. طبق پیش‌بینی گزارش ILO از کووید-۱۹، بین ۵.۳ میلیون تا ۲۴.۷ میلیون به جمعیت بیکار جهان افزوده خواهد شد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که در اثر کاهش ساعات کاری و دستمزدها، اشتغال ناقص به شدت افزایش پیدا کند و بین ۸.۸ میلیون تا ۳۵ میلیون نفر دیگر، در اثر این بحران، به جمع فقرای شاغل اضافه خواهد شد. سازمان بین‌المللی کار در گزارش خود همچنین اشاره می‌کند که جوانان، زنان، مهاجران و پناهندگان و افراد بالای ۵۵ سال برای بازیابی شغل ... مطالعه بیشتر

همه‌گیری‌های جهانی به‌مثابه مسائل پیچیدۀ انطباقی

پیتر هرینگتن۱۳۹۹-۰۱-۱۲

یادداشت مهمان به نویسندگی پیتر هرینگتن[۱] در‌حالی که دنیا با اولین همه‌گیری حقیقتاً جهانی دست‌به‌گریبان است، یکی از چالش‌های اصلی طرز تلقی‌های متفاوت دربارۀ شیوع کنونی کروناویروس است. کرونا ازیک‌سو، ویروسی است که علم پژشکی می‌تواند راه مهار آن به ما نشان دهد. ازسوی دیگر، یک چالش جدی اجتماعی است که رفتار و هنجارهای انسانی در مقابله با آن مهم هستند. درحقیقت، مسئله هر دو جنبه را دارد و اگر ما به این اذعان نداشته باشیم و نفهمیم که فائق آمدن بر این بحران مستلزم یادگیری انطباقی است، جان‌های زیادی تلف خواهد شد. پنج سال پیش و در دورۀ شیوع ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۷

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۱۲

آیا در کوران این طوفان در جستجوی ایده‌هایی در مورد رهبری هستید؟ رهبری در بحران و علی‌الخصوص بحران کووید- ۱۹ یا کروناویروس این مصاحبۀ آنلاین با همکارم داچ لئونارد[۱] در مورد رهبری در بحران فوق‌العاده است. این صفحۀ مجازی مؤسسۀ مطالعات بین‌الملل فریمن اسپاگلی[۲] در دانشگاه استنفورد نیز بسیار خوب است. در این صفحه نیز می‌توانید ایده‌های مختصری در مورد مدیریت این بحران را بیابید که چند نفر از همکاران‌مان در دانشکدۀ کندی هاروارد ارائۀ کرده‌اند. این یادداشت توماس پویو[۳]با عنوان «کروناویروس: چکش و رقص» نیز عالی است و حاوی ایده‌های خوبی در مورد واکنش‌های صورت‌گرفته [به بحران اخیر] است. ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۶

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۵

 تا به اینجا، این مجموعه بر ایده آماده‌سازی افراد برای رهبری در شرایط بحران متمرکز شده بود. این بدان دلیل است که افراد واقعی در شرایط بحران مبارزه می‌کنند و برای رهبری کردن باید خود را آماده و محکم سازند. قبل از شروع برای رهبری دیگران، شما نیازمند آماده‌سازی مقدماتی خود هستید و این همان چیزی است که ما روی آن تمرکز کرده‌ایم. به زودی ما فراتر از صحبت در خصوص شما حرکت خواهیم کرد و ایده‌هایی را برای تجهیز سازمان (های) شما برای مقابله با بحران ارائه خواهیم داد. اما به یاد داشته باشید که خود رهبری وقتی شما ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۵

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۴

من در آخرین یادداشت خود اشاره کردم که ارتباطات و اطلاع‌رسانی یک اقدام کلیدی برای رهبری در شرایط بحران است. (و شما باید متعهد به برقراری ارتباط با مردم و اطلاع‌رسانی به آنها باشید تا به آنها کمک کنید با ترس و نگرانی خود کنار بیایند و تغییر را بپذیرند). خوب است به خاطر داشته باشید که هر بحرانی چالش‌های ارتباطی متفاوتی را تحمیل می‌کند، بنابراین من فکر نمی‌کنم راه‌حلی به عنوان تنها راه‌حل برتر برای ارتباطات و اطلاع‌رسانی صحیح در مواجهه با بحران وجود داشته باشد. اما من بدون شک فکر می‌کنم که چند ایده خوب در زمینه ارتباطات ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۴

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۴

متوجه شده‌اید که سه یادداشت نخست همه دربارۀ رهبر بوده است و نه بحران. این مسئله تعمدی بوده است. ما معتقدیم که شما – یعنی رهبر – برای چالشی که با آن روبه‌رو هستید بایستی خود را آماده کنید. هیچ‌وقت آمادگی کامل کسب نخواهید کرد اما نکات پایه‌ای که در اینجا مطرح می‌شود به شما کمک می‌کند. من چهار یادداشت دیگر به موضوع کسب آمادگی سریع رهبران در مواجهه با این چالش اختصاص خواهم داد؛ سپس به کار کردن با خود بحران، با تیم‌تان و کل مجموعۀ کنش‌گرانی خواهم پرادخت که شما به کمک آن‌ها نیاز خواهید شد. همان‌طور که ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۳

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۳

در آخرین یادداشت خود بر اهمیت رهبران در شرایط بحران تاکید کردم. اینکه آنها باید (۱) انگیزه‌ای برای منافع‌عمومی داشته باشند (۲) درباره‌ی عدم‌اعتمادبه‌نفس/خودتردیدی خود صادق باشند، (۳) بیش از هر زمان دیگری به ارتباطات متعهد باشند (به افراد کمک کنند که با ترس مقابله کرده و تغییرات را بپذیرند) (۴) از افراد کلیدی/اصلی مطلع باشند و بدانند چطور آنها را ترغیب کرده و به سوی یک حرکت سوق دهند. آیا با این ایده‌ها موافق هستید؟ اگرچه ممکن است این ایده‌ها برای شروع ساده به نظر برسند، اما بسیاری از موقعیت‌های بحرانی از جانب رهبرانی که به این درس‌ها پایبند ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۲

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۳

امروز دو یادداشت در اینجا به‌اشتراک می‌گذارم که در ادامۀ یادداشت قبلی هستند. این یادداشت‌ها ایده‌هایی مختصر و مفید  ارائه می‌کنند در مورد این‌که رهبری یک سازمان‌، شهر، منطقه و کشور بایستی در مواجهه با بحران (مانند بحران کووید-۱۹ یا کرونا ویروس) شروع به فکر کردن در مورد رهبری کنند. می‌دانیم که رویکردهای مورد اتخاذ متفاوت و در تناسب با زمینه خواهند بود. دادن پاسخ‌های کامل و بی‌نقص نیز دشوار است. اما کوشیده‌ایم با گردآوری مطالبی که تصور می‌کنیم می‌تواند رهبران را در دورۀ بحران توانمند سازد، به این مسئله پاسخ دهیم و کمک‌رسانی کنیم. ما از کلیۀ افراد دانشگاهی ... مطالعه بیشتر

رهبری عمومی در شرایط بحران- ۱

محمد ملکی۱۳۹۹-۰۱-۰۳

سلسله نوشتارهای رهبری عمومی در بطن بحران ایده‌هایی را به رهبران ارائه می‌کنند به منظور مطرح کردن این پرسش که  کدام نوع رهبری در مواجهه با بحران (مانند بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ یا کرونا ویروس) نیاز بوده و رهبران چگونه می‌توانند [به حل بحران] کمک کنند. دولت ها به هنگام بحران عمومی، از بیشترین اهمیت برخوردارند. اینجاست که افراد، هر چقدر هم که دارای استعداد و اعتماد به نفس باشند، برای دریافت کمک؛ به منظورِ توانمندسازی یا استفاده و یا گسترش قدرت و پتانسیل‌های جمعی به نمایندگی از آن جمع به دولت‌های خود متوسل می‌شوند. اما بسیاری از افرادی که وظیفه ... مطالعه بیشتر

اتلاف سرمایه‌ها و فرصت‌ها

محمدرضا نجفی۱۳۹۸-۱۲-۲۷

«وزارت صمت در تمامی ابعاد هم‌زمان ذی‌نفع و ذی‌ضرر است و این تعارض دست‌کم در حوزه خودرو، به قطعیت هویدا و متعین است؛ از یک طرف همچون یک شرکت‌دار منافع شرکتی خود را لحاظ می‌کند، به‌گونه‌ای که تا حد مقدور در حفظ و توسعه فضای انحصاری و رانتی خود برای عرضه محصولات گران و بی‌کیفیت و فاقد ایمنی و بهره‌وری مناسب زمینه‌چینی می‌کند و از طرف دیگر بدون ملاحظه هزینه‌های غیرعملیاتی خود یا اطرافیان را بر این شرکت‌ها بار یا چشم خود را بر این دست‌اندازی‌ها بسته نگه داشته و مطالبه زیان‌ها و این‌گونه هزینه‌ها را از مردم و مصرف‌کنندگان ... مطالعه بیشتر

صنعت برق گرفتار دام تعارض منافع

راضیه شیخ رضایی۱۳۹۸-۱۲-۲۰

برق جزو جدایی ناپذیر زندگی امروز است و عدم دسترسی کافی به آن منجر به فقر انرژی گردد. تعارض منافع در صنعت برق هم می‌تواند به این فقر دامن بزند. شناسایی گلوگاه‌های تعارض منافع در صنعت برق می‌تواند علاوه بر امکان دسترسی همگان به این منبع، فرصت‌های ارتکاب به فساد را کاهش دهد. در این اینفوگرافی پنج موقعیت تعارض منافع در صنعت برق مورد توجه قرار گرفته است. موقعیت‌هایی که یک سمت آن منفعت عمومی را شامل می‌شود و سمت دیگر منفعت شخصی و سازمانی است و هر فردی ممکن است درگیر در این دوگانه‌ها شود. مطالب مرتبط: تعارض منافع ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۵۰ مقابله با فساد و فقر: آوار کرونا بر سر فرودستان

محمد ملکی۱۳۹۸-۱۲-۱۹

به تدریج نقشه اپیدمی ویروس کرونا در کشور، کامل و کامل‌تر می‌شود. هنوز سخن گفتن درباره پیک بیماری و شیوع آن زود است. آمار رسمی و غیر رسمی منتشر شده نشان از پیشروی بیماری دارد و هر روز بر تعداد افراد مبتلا و جان باختگان افزوده می‌شود. تقریباً همه استان‌ها درگیر کرونا شده‌اند و اگرچه با تأخیر، دولت تحرکات جدیدی را برای مهار بیماری آغاز کرده است. در علم مدیریت گفته می‌شود خطا، تنها اتخاذ تصمیمات نادرست و غلط نیست بلکه خطای دیگرِ مدیریت، تصمیمات درست و صحیح نگرفتن در وقت مقتضی است. امید داریم دیر یا زود کشور از ... مطالعه بیشتر

مدیریت کرونا در ایران از نگاه توانمندسازی حکومت

سعید هراسانی۱۳۹۸-۱۲-۱۳

دو روز قبل از انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، ورود کرونا به ایران تأیید شد. بر اساس اطلاعات، دو نفر در قم به این ویروس مبتلا شدند و بعد از ظهر همان روز فوت این دو نفر تأیید شد. با تأیید اولین تلفات به‌سرعت میزان ابتلا افزایش یافت؛ آن‌چنان که تا روز جمعه ۲۴ استان درگیر این بیماری شده‌اند. میزان کل افراد درگیر ۳۸۸ نفر و مرگ ناشی از بیماری ۳۴ نفر اعلام شده است. میزان غافلگیری به حدی بالا بود که آزمایش چندین مقام ارشد نیز مثبت اعلام شده است. در پیامد این وقایع، تنش در جامعه بالا رفت ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴۹ مقابله با فساد و فقر: نابرابری و کرونا

محمد ملکی۱۳۹۸-۱۲-۱۱

نابرابری و کرونا نابرابری درآمدی یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر سلامت افراد است. افراد، رفاه خود را در مقایسه با متوسط رفاه جامعه خود می‌سنجند و زمانی‌که در مقایسه با دیگر افراد دسترسی کمتری به منابع داشته باشند، احساس محرومیت نسبی می‌کنند. این مسئله تأثیر زیادی بر نگرش، رفتارها و فضای روانی افراد می‌گذارد و آن‌ها را در معرض استرس و تنش‌های روانی و رفتارهای پرخطر قرار می‌دهد که سهم زیادی در بروز انواع بیماری‌ها دارد. مطالعات نشان می‌دهد نابرابری درآمد، بر رفتارهای پرخطر از جمله مصرف مواد، جرم و حتی بیماری‌های جسمی اثرات قابل‌توجهی دارد. نتایج مطالعات در ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴۸ مقابله با فساد و فقر: کرونای فقرا و اغنیا

محمد ملکی۱۳۹۸-۱۲-۰۵

کرونای فقرا و اغنیا ویروس کرونا بالاخره از راه رسید و اولین مرگ‌ومیر ناشی از آن گزارش شد. طبیعی است که مسئولان ذی‌ربط تلاش‌هایی را به‌منظور کنترل شیوع ویروس انجام خواهند داد، اما آیا این خدمات به میزان مساوی در دسترس فقرا و اغنیا قرار خواهد گرفت؟ علاوه بر این، آیا فقرا و اغنیا به یک میزان در معرض ابتلا به بیماری خواهند بود؟ رابطه‌ی بین نابرابری و سلامت، یکی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه‌ی سلامت و رفاه قرار گرفته است. نابرابری، هزینه‌های زیادی بر جامعه تحمیل می‌کند و از آنجا که سلامت، یکی از ... مطالعه بیشتر

چندشغله‌ها در حلقه بسته منافع

موسی شهبازی غیاثی۱۳۹۸-۱۲-۰۴

تصدی هم‌زمان مشاغل اداری از معضلاتی است که با وجود ایجاد قوانین متعدد برای آن، همچنان پابرجاست و به نظر می‌رسد عزمی جدی برای ریشه‌کن‌کردن این معضل وجود ندارد. اصل ۱۴۱ قانون اساسی، قانون «ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل» که در دی‌ماه ۱۳۷۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و «قانون ممنوعیت تصدی هم‌زمان مشاغل اداری» که جزء قوانین بودجه سال ۹۸ است، مجموعه قوانینی هستند که تا امروز برای این مسئله ایجاد شده‌اند،‌ اما روی کاغذ باقی مانده‌اند. همین باعث شد همچنان شاهد تصدی هم‌زمان چند شغل در دستگاه‌ها باشیم. موسی شهبازی‌غیاثی، کارشناس اقتصادی، شفاف‌نبودن سازوکار انتصابات در ... مطالعه بیشتر