اصلاحات در مکزیک- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

درس‌های شکست اصلاحات در مکزیک

ترجمه مقاله جوئل میگدال در ۳ بخش ارائه می‌شود. در بخش اول مبانی نظری تکوین دولت‌های دارای توانایی ایجاد تحولات در چارچوب فکری میگدال مطرح شده است. این یادداشت، بخش دوم مقاله و کاربرد این نظریه در مطالعه موردی مکزیک را ارائه می‌کند. کاردناس و نهادینه ساختن انقلاب مکزیک لازارو کاردناس[۱] از سال ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۰ یعنی دو دهه پس از انقلاب مکزیک، رئیس‌جمهور این کشور بود. بااین‌وجود، بسیاری از ویژگی‌های «انقلابی» مکزیک مدرن به اصلاحات و نهادسازی دوره کاردناس بازمی‌گردند. در آغاز انقلاب که در ۱۹۱۰ شروع شد، بسیاری از بخش‌های کشور دچار هرج‌ومرج بودند. دهقانان در سراسر مکزیک، ... مطالعه بیشتر
نرخ ثبت زادوولد

ائتلاف حکومت با شهروندان گمشده‌ی حکمرانی خوب نیازمند

چندی پیش یکی از کارکنان یونیسف از من درباره‌ی استفاده‌ام از نرخ ثبت زادوولد به عنوان یک شاخص حکمرانی پرسش کرد. خلاصه‌ی پرسش او این بود که چگونه می‌توان از شاخصی استفاده کرد که حکومت‌ها تأثیر اندکی بر آن دارند؟ از نظر او، شاید حکومت‌ها بتوانند فرآیندها و دفاتر موردنظرشان را در کشورهایی مانند نیکاراگوئه و موزامبیک راه‌اندازی کنند، اما اگر مردم انگیزه یا تمایلی به ثبت تولد فرزندان خود نداشته باشند، نرخ‌های زادوولد همچنان پایین خواهد ماند. در اینجا، سمت تقاضا، شانسِ عملکردِ بهتر را از بین می‌برد. او خاطرنشان کرد که یونیسف و سازمان‌های دیگر، مواجه‌شدن با این ... مطالعه بیشتر
شفافیت آرا نمایندگان

واکسن کرونا و طرح شفافیت آرا نمایندگان مجلس در گردونه تعارض منافع

تعارض منافع مسئله ­ای است که هر فرد در فعالیت­های روزمره خود نیز با آن مواجه خواهد شد و این دست تعارضات منافع فقط متوجه خود فرد و تعداد انگشت­ شماری از نزدیکان وی خواهد شد. ولیکن تعارض منافع در سطوح بالاتر همانند سازمان­ها و نهادهای تصمیم­ گیرنده، سیاست­گذار و حاکمیتی منجر خواهد شد منافع گروه بزرگی از افراد جامعه تحت تأثیر سوء قرار بگیرد؛ تعارضات منافعی که امروزه توسط افراد جامعه در حل شناسایی و بازگو کردن آن­ها در رسانه­ های مجازی هستند. دو مسئله ­ای که طی هفته گذشته از منظر تعارض منافع موردتوجه کاربران شبکه­ های مجازی ... مطالعه بیشتر
سی و دومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره سی‌ و دوم

بارگذاری نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۳۲ راهکار کره جنوبی برای مدیریت تعارض منافع در بازار بورس خبرگزاری علم و فناوری ـ ۱۳ بهمن ۹۹ دسته‌بندی: نمونه‌های جهانی تعارض منافع در برابر تعارض منافع مقامات حکومتی یا اجرایی تصویب قانون یکی از راه‌هاست. یک نمونه از قوانینی که مانع پیش آمدن تعارض منافع می‌شود قانون واگذاری مدیریت سهام به کارگزار ناشناس در کره جنوبی است. این قانون مربوط به مقامات دولتی رتبه ۴ و بالاتر است که در وزارت اقتصاد یا سایر دستگاه‌های مالی و اقتصادی دولتی کار می‌کنند. این افراد اگر در بازار بورس بیش از ۳۰٫۰۰۰ ... مطالعه بیشتر
نقشه ریسک- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع به مثابه ریسک

مهرداد یکی از چندین هزار طلبکار یکی از بانک‌های ورشکسته است. او حدود صد میلیون تومان از پول خود را در این بانک سپرده‌گذاری کرده بود، بانک که ورشکست شد و نتوانست از پس تعهدات خود برآید، تا مشخص شدن شرایط و رسیدن او به اصل پولش بیش از هشت ماه طول کشید. حالا مهرداد می‌گوید از این داستان ضرر بسیار زیادی کرده است و نتوانسته ارزش پولش را حفظ کند. او در زمان لازم به پولش دسترسی پیدا نکرد و پروژه‌ای که به دنبال اجرایش بود شکست خورد. ازنظر بسیاری عدم توان نظارت بانک مرکزی بر شبکه بانکی ناشی ... مطالعه بیشتر
نظام نهادی تور ایمنی اجتماعی

اقدامات کشورهای مختلف برای عرضه تور ایمنی اجتماعی

برنامه‌های تور ایمنی اجتماعی بخشی از مداخله‌هایی هستند که کشورها به منظور ارائه خدمات حمایت اجتماعی به همه یا گروه خاصی از ساکنین و شهروندان انجام می‌دهند. یک سیستم تور ایمنی اجتماعی مؤثر می‌تواند فرصت‌های اقتصادی را ارتقا بدهد و به جمعیت‌های آسیب‌پذیر در فائق آمدن بر فقر کمک کند. کشورها به طور فزاینده‌ای مجموعه ابزار برنامه‌های تور اجتماعی خود برای کاهش و تعدیل فقر را ارتقا بخشیده‌اند. نقش برنامه‌های تور اجتماعی در کاهش فقر، رسیدگی به نابرابری‌ها، کاهش پیامدهای شوک‌های بیرونی همچون بحران‌های اقتصادی، قحطی‌ها و بالا رفتن ناگهانی قیمت جهانی غذا بر خانوارهای آسیب‌پذیر آشکار است. بدون مداخله‌های ... مطالعه بیشتر
پیمایش تعارض منافع در ویتنام

پیمایش تعارض منافع در ویتنام

از آنجایی که ویتنام می‌خواهد تا سال ۲۰۳۵ به کشوری مرفه با نهادهایی مدرن بدل شود، مدیریت تعارض منافع امری ضروری است زیرا این فرآیند مدرنیزاسیون نهادی مشخص خواهد ساخت که نهادهای دولت و بازار و قوانین و مقررات نسل بعد به چه شکلی خواهند بود. براساس پیمایش تعارض منافع در ویتنام که توسط بانک جهانی و سازمان بازرسی دولت ویتنام انجام شده است، موقعیت‌های تعارض منافع به شکل‌های گوناگونی شایع هستند. این شکل‌ها در همه شش گروه فعالیت‌های انجام شده به وسیله کارکنان بخش عمومی اتفاق می‌افتد که محتمل‌ترین آن‌ها در مدیریت تهیه [خرید]، صدور مجوز و تصویب پروژه، ... مطالعه بیشتر
اندیشکده اقتصاد مقاومتی

همه یا هیچِ نظام حکمرانی

اندیشکده اقتصاد مقاومتی در طی سال‌های اخیر در زمینه اقتصاد به ویژه اقتصاد مقاومتی فعالیت کرده و دارای ۸ گروه علمی مانند گروه پول و بانک، گروه تولید داخل و گروه انرژی است که هدف و ماموریت خود را تصمیم سازی برای حل مسائل اقتصاد کشور در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی تعریف کرده است. امینی در گفت‌وگوی پیش رو مهم‌ترین مسائل نظام حکمرانی را عدم دانشتن سطح و جایگاه یک سیاست مشخص و عدم جهت آن می داند و معتقد است سیاست هایی که نوشته شده اند ارزیابی پذیر نیستند و به طور عمده قابلت نظارت و پایش ندارند و ... مطالعه بیشتر
انحصار کانون وکلا- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

آیا مجلس می‌تواند بر انحصار کانون وکلا غلبه کند؟

هرساله دانشجویان بسیاری از دانشکده‌های حقوق فارغ‌التحصیل می‌شوند و از این طریق متقاضیان جذب در حرفه وکالت هر ساله افزایش می‌یابد. با این وجود انحصار کانون وکلا باعث می‌شود رابطه میان وکیلان به عنوان ارائه‌دهندگان خدمات حقوقی، و افراد و بنگاه‌ها به عنوان گیرندگان خدمات حقوقی، هر ساله انحصاری‌تر می‌شود؛ به این دلیل که طی چند دهه گذشته، ورود فارغ‌التحصیلان رشته حقوق به حرفه وکالت منوط به قبولی در آزمون و دریافت پروانه وکالت بوده است و صدور این پروانه از طریق سازوکارهای انحصاری کانون وکلای دادگستری به شدت محدود شده است. با کنترل متقاضیان ورود به این حرفه از ... مطالعه بیشتر
سی و یکمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره سی‌ و یکم

بارگذاری نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۳۱ گزیدهٔ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: مهدی عیسی زاده، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس در اظهارنظری درباره‌ی طرح مدیریت تعارض منافع که در کمیسیون اجتماعی به تصویب رسیده و به معاونت قوانین مجلس فرستاده شده گفت: بعد از تصویب نهایی این طرح بعید می‌دانم کارمند یا مدیری جرات بروز جزئی‌ترین خطا در سیستم دولتی را داشته باشد. حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس جمهور، خبر داده که لایحه ثبت اشخاص حقوقی تهیه و به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است و این لایحه در ... مطالعه بیشتر
تبعیض معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی

تبعیض معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی، قضات و کارانه پزشکان

لایه‌های مختلفی از تعارض منافع نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بازه‌های زمانی خودشان را نشان می‌دهند و فضای مجازی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. در هفته‌ای که گذشت عملکرد نمایندگان مجلس بیشترین توجه شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرد که در ادامه می‌آید. حجم بالایی از محتوای رسانه‌ای این هفته به موضوع تعارض نمایندگان با مجلس با افزایش حقوق اعضای هیئت‌علمی و معافیت مالیاتی اعضای هیئت‌علمی، قضات و کارانه پزشکان اختصاص داشت. وزیر علوم اخیراً به دنبال افزایش حقوق اعضای هیئت‌علمی بود و این موضوع به مجلس هم رسید تا در بودجه سال آینده، افزایش حقوق آنان اعمال ... مطالعه بیشتر
شفافیت و مدیریت تعارض منافع

تئوری پنجره شکسته، شفافیت و مدیریت تعارض منافع

شفافیت و مدیریت تعارض منافع دو اصل کاملاً مرتبط هستند؛ درواقع شفافیت بستری را فراهم می­کند که اگر زمانی موقعیتی از تعارض منافع در حال شکل ­گیری باشد در همان ابتدا مانع بروز آن شده و براساس تئوری پنجره شکسته، با ترمیم و توجه به پنجره در حال شکست، از شکستن کامل آن جلوگیری کرده و با برخورد صحیح و مدیریت تعارض در حال شکل ­گیری علاوه بر ایجاد یک محیط امن و سالم، موجبات افزایش اعتماد عمومی را نیز فراهم کنیم. تئوری پنجره شکسته در زمینه رفتار جمعی، کمک می‌کند انسان‌ها در امنیت و آرامش کنار یکدیگر در یک ... مطالعه بیشتر
نقض قواعد تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

ضمانت اجرای متناسب نقض قواعد تعارض منافع چیست؟

وضع ضمانت اجرا عامل اصلی تمایز هنجار حقوقی از سایر هنجارهای اجتماعی است. تنها با وجود ضمانت اجرا می‌توان انجام فعل یا ترک فعل را الزامی نمود. در فرآیند تدوین قانون مدیریت تعارض منافع بررسی این نکته ضروری است که کدام یک از ضمانت اجراهای موجود در نظام حقوقی ایران ضمانت اجرای متناسبی نسبت به نقض قواعد تعارض منافع است. در نظام‌های حقوقی گوناگون دو گونه ضمانت اجرای اداری و کیفری بابت نقض قواعد تعارض منافع پیش بینی شده است و جهت وضع این ضمانت اجراها بررسی‌های دقیقی صورت گرفته و قانون‌گذار به‌صورت دلبخواه و بنا به سلیقه شخصی اقدام ... مطالعه بیشتر
حوزه حکمرانی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

بروکراسی؛ دستگاه بی تفاوت‌سازی

آزمایشگاه حکمرانی دانشگاه علم و صنعت ایران در طی سال‌های اخیر در زمینه طراحی و ارزشیابی خطی‌مشی‌گذاری عمومی فعالیت کرده و دارای ۴ گروه پژوهشی با عناوین کلان داده و هوش مصنوعی، حوزه حکمرانی باز یا مشارکتی، مدل سازی و شبیه سازی، حکمرانی شناختی- رفتاری است که هدف و ماموریت خود را طراحی خدمات عمومی و خطی‌مشی‌های عمومی کارآمد و آزمودن آنها در حوزه حکمرانی، تعریف کرده است. عبدالحمید در گفت‌وگوی پیش رو مهم‌ترین مسائل نظام حکمرانی را عدم وجود مبانی فکری و اندیشه‌ای مشخص برای تشخیص مسئله و افق کوتاه در حوزه حکمرانی و سیاست‌گذاری می‌داند و بر این ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در اداره‌های تعاون- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع در اداره‌های تعاون

کارمندان و مدیران هر اداره‌ای در برابر انجام وظایف و خدماتی که به ارباب‌رجوع می‌دهد ممکن است دچار موقعیت‌های تعارض منافع شود، گاهی در این بین تصمیم مناسبی به نفع عموم گرفته می‌شود و گاهی این تصمیم به سمت منافع شخصی و گروهی تمایل می‌یابد. تعارض منافع در اداره‌های تعاون نیز به مانند سایر سازمان‌ها در ایران به صورت بالقوه وجود دارد. با این حال در ایران برخلاف کشورهای توسعه‌یافته هنوز قوانینی برای مدیریت چنین موقعیت‌های در نظر گرفته نشده است. در این مطلب تلاش می‌شود با مثال‌های فرضی، موقعیت‌های بالقوه تعارض منافع تشریح شود. گروهی از مردم تلاش می‌کنند ... مطالعه بیشتر
غربالگری اجباری- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

عینیت یافتن تعارض منافع

در هفته گذشته (۲۵/۱۰/۹۹ تا ۰۱/۱۱/۹۹) موضوع تعارض منافع در فضای مجازی در تلگرام و توییتر بازتاب داشت و سهم تلگرام ۱۳۲ مطلب و توییتر ۷۶ مطلب بود. موضوعاتی که در این هفته بیش از دیگر موضوعات موردتوجه کاربران توییتر قرارگرفته و در موردشان مطالبی تولیدشده است، مسئله لغو غربالگری اجباری در دوران بارداری و نیز موضوع مدیرعامل جدید بیمه ایران است. در کنار این موضوعات مسائل دیگری مانند تجزیه کشور توسط اقوام و رابطه ایران با آمریکا و اروپا مطرح شد. همچنین یکی دو مورد از مطالب به آموزش معنا و مفهوم تعارض منافع پرداخته بودند. غربالگری اجباری؛ آری ... مطالعه بیشتر
واکسن کرونای ایران

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره سی‌ام

بارگذاری نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۳۰ گزیدهٔ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس درباره جزئیات حضور وزیر آموزش و پرورش در کمیسیون آموزش مجلس گفت: یکی از نمایندگان درباره تعارض منافع بین مدیران آموزش و پرورش سؤالی را از حاجی میرزایی مطرح کرد که او پاسخ داد ۷۰ نفر از مدیران این وزارتخانه به همین دلیل حکم توقف فعالیت مدارس و آموزشگاه‌ها دریافت کردند ضمن این که ۴۹ مدیر هم با اجرای این قانون استعفا دادند، هر چند که انتصاب این افراد بیشتر تحت فشار ... مطالعه بیشتر
جرم‌انگاری

تعارض منافع: جرم‌انگاری یا پیشگیری؟

مدیریت تعارض منافع بدین سبب در تنظیم‌گری‌ها و دیوانسالاری‌های دنیای مدرن و اصول اخلاق حرفه‌ای اصناف مختلف در دنیای امروز موردتوجه قرارگرفته است که علاوه بر کنترل ناکارآمدی‌هایی که عدم مدیریت این موقعیت‌ها به بار می‌آورد، از فساد احتمالی در چنین موقعیت‌هایی اجتناب شود. لذا قاعدتاً تمهیداتی که برای مدیریت تعارض منافع اندیشیده می‌شود از جنس پیشگیری است و نه مجازات. چراکه این ارتکاب تخلفات است که نیازمند جرم‌انگاری و مجازات متخلف است و نه قرار گرفتن در موقعیتی که امکان تخلف را می‌دهد. توجه به این نکته و فلسفه مدیریت تعارض منافع در هنگام تدوین و تصویب یک قانون ... مطالعه بیشتر
نظام حکمرانی

سطوح متفاوت مسئله در نظام حکمرانی

سجاد عبدی فارغ‌التحصیل دکتری اقتصاد از دانشگاه تهران از سه سال قبل مدیر اندیشکده است. اندیشکده سیاستگذاری اقتصادی دانشگاه تهران در طی سال‌های اخیر در زمینه سیاستگذاری کلان فعالیت کرده و دارای گروه های مختلف پژوهشی مانند بازارهای مالی، مالیه عمومی و اقتصاد دیجیتال است که هدف و ماموریت خود را یافتن راه‌حل های علمی با مختصات بومی و ارائه به سیاستگذار تعریف کرده است. عبدی در گفت‌وگوی پیش رو مهم‌ترین مسائل نظام حکمرانی را در سه سطح نهادهای حکمرانی، محیط حکمرانی و مسائل تخصیصی معرفی می کند و بر این باور است که مسائل کشور بیشتر در سطح اول ... مطالعه بیشتر
کتاب راهنمای عملی تحلیل ذینفعان

هشت گام تحلیل ذینفعان سیاست‌ها و برنامه‌ها

تحلیل ذینفعان فرایند نظام‌مند گردآوری و تحلیل اطلاعات کیفی از تمامی ذینفعان و بازیگران یک برنامه و سیاست است. به‌عبارت‌دیگر هنگامی‌که سیاست‌گذاران و مدیران اجرای سیاست خاصی را پیش می‌گیرند، کنشگران کلیدی‌ای حاضر در میدانِ تصمیم، دانش، منافع، موافقت‌ها و مخالفت‌هایی دارند که ممکن است در اجرای موفقیت‌آمیز و یا برنامه‌ای بی‌سرانجام نقش داشته باشند. حال اگر سیاستمداران از تحلیل ذینفعان و نتایج آن بهره‌مند شوند، احتمال موفقیت اجرای یک برنامه بیشتر می‌شود زیرا این تحلیل می‌تواند مخاطرات اجرای برنامه ازجمله بدفهمی‌ها، مخالفت‌ها و سوءبرداشت‌های کنشگران را پیش‌بینی کند. اهمیت و ضرورت تحلیل ذینفعان برای اجرای هر برنامه‌ای این است ... مطالعه بیشتر