مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

گزارش ILO از کووید-19

گزارش ۱| گزارش ILO از کووید-۱۹ و فضای کار در جهان

سازمان بین‌المللی کار (ILO) طی گزارشی ارزیابی اولیه‌اش را از تاثیرات بحران  بر نیروی کار و فضای کسب‌وکار ارائه داد. طبق پیش‌بینی گزارش ILO از کووید-۱۹، بین ۵.۳ میلیون تا ۲۴.۷ میلیون به جمعیت بیکار جهان افزوده خواهد شد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که در اثر کاهش ساعات کاری و دستمزدها، اشتغال ناقص به شدت افزایش پیدا کند و بین ۸.۸ میلیون تا ۳۵ میلیون نفر دیگر، در اثر این بحران، به جمع فقرای شاغل اضافه خواهد شد. سازمان بین‌المللی کار در گزارش خود همچنین اشاره می‌کند که جوانان، زنان، مهاجران و پناهندگان و افراد بالای ۵۵ سال برای بازیابی شغل ... مطالعه بیشتر
تجمعات بازنشستگان

تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی

تجمعات بازنشستگان در اعتراض به عدم تحقق وعده‌ها در رابطه با پرداخت معوقات آن‌ها، یکی از تجمعات اعتراضی بوده است که در ماه‌های گذشته به صورت متناوب در کشور اتفاق افتاده است. برای شناسایی وضعیت این تجمعات و سوابق آنان نیاز است تا رصدی همه جانبه صورت بگیرد. به همین منظور، گزارش «تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی» به سفارش معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توسط مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه تهیه شده است. این گزارش شامل دو بخش است: بخش اول، بازتاب تجمعات بازنشستگان در شبکه اجتماعی تلگرام؛ بخش دوم: سوابق اعتراضات بازنشستگان ... مطالعه بیشتر
حوزه‌ی فقر

همایش فقرپژوهی؛ امکانی برای پیوند سیاست‌گذاری، پژوهش و عرصه‌ی عمومی

سیاست‌گذاری نیازمند دانش و پژوهش است؛ درعین‌حال، دانش و پژوهشی نیز در صورتی می‌تواند به منبعی برای سیاست‌گذاری بدل شود که تنگناها و ظرفیت‌های حوزه‌ی سیاست‌گذاری و اجرا را بشناسد و در تعریف مسئله، تبیین مسئله و ارائه راهکار این ظرفیت‌ها و تنگناها را لحاظ کند. دانش توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌ها تولید می‌شود؛ اما اساتید و پژوهشگران عموماً در فضایی دور از اجرا و حوزه‌ی خط‌مشی‌گذاری به پژوهش و تبیین مسائل می‌پردازند. از طرف دیگر، دستگاه‌های اجرایی نیز در تعریف همکاری با پژوهشگران و کارشناسان خارج از کادر اداری خود، اغلب آن‌ها را در فرایند واقعی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری ... مطالعه بیشتر
شفافیت بودجه شرکت‌های دولتی

شفافیت بودجه شرکت های دولتی یک گام به پیش

بودجه شرکت‌های دولتی سه چهارم بودجه کشور است و بررسی دقیق این بودجه همواره یکی از دغدغه‌های نمایندگان مجلس بوده است. در فصل بررسی بودجه‌های سنواتی هیچ گاه مجلس فرصت کافی برای بررسی این قسمت از بودجه ارسالی دولت را نداشته است اما در قانون بودجه ۱۳۹۸ مجلس دولت را ملزم کرد که بودجه شرکت‌های دولتی در سال ۱۳۹۹ را پیش از ارسال لایحه بودجه ۹۹ به مجلس ارسال کند. دیوان محاسبات کشور از سوی مجلس مأموریت یافت این بودجه را بررسی و گزارش آن را تقدیم مجلس کند. به امید تکرار هر ساله این گزارش و شفافیت هر چه ... مطالعه بیشتر
مبارزه با فساد در ایران

نهادهای حاکمیتی شفافیت و مبارزه با فساد در ایران

در امر مقابله با فساد و تقویت گفتمان شفافیت وجود نهادهای حاکمیت کارامد یکی از ارکان اساسی محسوب می‌شود. در گزارش کارشناسی مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه، ارکان و نهادهای حاکمیتی موثر و فعال در مبارزه با فساد و تقویت شفافیت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بخشی از مقدمه گزارش فساد در جهان معاصر در قالب سازمان بروکراتیک مدرن وجه خاص بودگی خود را یافته است. امکان وقوع این نوع از فساد در دوره‌های پیشامدرن با تردید جدی رو به رو است. تجربه اولیه مدرنیته در غرب و شکل‌گیری نوعی از سازماندهی اداری در قالب سازمان بروکراتیک، پیچیدگی ... مطالعه بیشتر

حل مشکلات کنونی نیازمند بازتعریف رابطه دولت و جامعه است

سال ۱۳۹۳ وزارت امور اقتصاد و دارایی گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد شاخص رفاه اجتماعی مطابق الگوی پیشنهادی آمارتیاسن، از سال ۱۳۸۶ روند نزولی آغاز کرده است. با توجه به اتفاقات سال‌های اخیر اعم از تحریم‌ها و نیز سقوط شدید ارزش ریال، قطعاً وضعیت این شاخص در سال‌های اخیر نه‌تنها بهبود نداشته که بدتر هم شده است. شما به‌عنوان یکی از مسئولان حوزه رفاه اجتماعی و مقابله با فقر، مهمترین راهکار برای افزایش رفاه عمومی و کاهش فقر را چه می‌دانید و اقدامات معاونت رفاهی وزارت کار به عنوان متولی این موضوع، در این حوزه کدامند؟  پرسش شما را ... مطالعه بیشتر

حقوق‌های نجومی و راهکارهای مقابله با آن

افشاگری‌های مالی به خصوص برای مدیران سازمان‌های دولتی، امر جدیدی نیست. در مقاطع مختلفی از تاریخ، افشاگری‌های مالی با مخاطب قرار دادن افکار عمومی به سرعت به مسئله‌ای سیاسی بدل شده است، اما به ندرت راهکار کارشناسی برای حل خاستگاه و ریشه‌های این مسائل تعبیه شده است. یکی از برهه‌های تاریخی ایران در افشاگری‌های مالی مربوط به انتشار حقوق‌های مدیران در سال ۱۳۹۵ بود که به پرونده «حقوق‌های نجومی» معروف شد. شکل‌گیری این موج بی‌سابقه از افشاگری با وجود دسترسی اکثریت مردم به شبکه‌ها و فضای مجازی بیش از پیش به عنوان دغدغه افکار عمومی مطرح شده و روند تاریخی ... مطالعه بیشتر

ردیابی های سه قوه در پرونده نجومی بگیران

افشاگری‌های مالی به خصوص برای مدیران سازمان‌های دولتی در مقاطع مختلفی با مخاطب قرار دادن افکار عمومی به سرعت به مسئله‌ای سیاسی بدل شد. یکی از این افشاگری ها مربوط به انتشار حقوق‌های مدیران در سال ۱۳۹۵ بود که به پرونده «حقوق‌های نجومی» معروف شد. شکل‌گیری این موج بی‌سابقه از افشاگری با وجود دسترسی اکثریت مردم به شبکه‌ها و فضای مجازی بیش از پیش به عنوان دغدغه افکار عمومی مطرح شده و روند تاریخی آن نشان می‌دهد که چگونه حقوق‌های مدیران تبدیل به یک مسئله اجتماعی شد. چنانکه در پی آن، مقام معظم رهبری، سران سه قوه و مسئولان ارشد ... مطالعه بیشتر

سطوح کارآمدی نظام‌های سیاسی: ایده، ساختار، کارگزار، رفتار

مفهوم کارآمدی با در نظر گرفتن ارکان نظام‌های سیاسی و با نظر به رابطه تعاملی عوامل مورد بحث قرار می‌گیرد. این نوع تبیین، ساختار و کارگزار را منطقاً مستلزم یکدیگر می‌داند و به تلفیق عوامل ساختاری و کارگزاری در چارچوب تبیینی واحد نظر دارد؛ اما فراتر از توجه به عوامل ساختاری و کارگزاری، بر آن است که نظام‌های سیاسی در سطحی بنیادی‌تر، دارای وجه یا بُعد «ایده ای» نیز می‌باشند. توضیح آنکه هر نظام سیاسی، مبتنی بر مجموعه‌ای از ایده ها، وضع مطلوبی را برای خود تصور می‌کند و به شهروندان خود نوید تحقق آن را می‌دهد، اما ایده‌ها برای ... مطالعه بیشتر

توانمندسازی دولت برای کارآمدسازی نظام سیاسی

در تعبیر فوکویاما، ابتدا دولت کارآمد و به تعبیری بوروکراسی مستقل ظهور کرده، سپس حاکمیت قانون پدیدار شده و در نهایت پاسخگویی دمکراتیک یعنی انتخابات آزاد و منصفانه به وجود آمده است و توسعه زمانی با کمترین میزان بی‌ثباتی و خشونت و عدم بازگشت همراه است که این سه مؤلفه به ترتیب زمانی ذکر شده در بالا، ظهور کنند. باتوجه به اهمیت بهره گرفتن از تجارب جهانی در توسعه و استفاده از دستاوردهای نظری توانمندسازی دولت، جمع بندی این گزارش تحت عنوان «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران و راهکارهای آن» براساس یافته‌های پژوهشگران، ضمن معرفی سه رویکرد مجزا ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز سوم

دو گزارش (فاز دو و سوم) پیش رو در ادامه گزارش (فاز یک) «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران»، نظریات و تحلیل‌های صاحبان فکر و پژوهشگران را در خصوص ناکارآمدی نظام سیاسی ایران را جمع آوری کرده است و مجموعه غنی و متنوعی از تحلیل‌ها را در کنار هم گذاشته است. در ادامه مروری کلی بر محتوای گزارش سوم را می‌خوانید: گزارش فاز سوم در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول مختص به ماهنامه «مهرنامه» است. مهرنامه نشریه‌ای در زمینه علوم انسانی و علوم اجتماعی با رویکردی نئولیبرال و خط سیاسی-اقتصادی حزب کارگزاران سازندگی بود که از اسفندماه سال ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز دوم

دو گزارش (فاز دو و سوم) پیش رو در ادامه گزارش (فاز یک) «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران»، نظریات و تحلیل‌های صاحبان فکر و پژوهشگران را در خصوص ناکارآمدی نظام سیاسی ایران را جمع آوری کرده است و مجموعه غنی و متنوعی از تحلیل‌ها را در کنار هم گذاشته است. در ادامه مروری کلی بر محتوای گزارش دوم را می‌خوانید: گزارش فاز دوم، در هفت فصل تنظیم شده است. فصل اول مشتمل بر نظریه‌هایی در تحلیل ناکارآمدی نظام سیاسی ایران که خلاصه مباحثی از کتاب‌های حسین بشیریه و کاظم علمداری است. دیدگاه‌های کاظم علمداری معرف نقطه‌ی نهایی طیفی ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز نخست

داستان ناکارآمدی نظام سیاسی نیز از اینجا شروع می‌شود که پایه‌های اقتدار و مشروعیت حکومت متزلزل می‌شود چون حکومت به تقاضاها و نیازهای مردم و تغییرات اجتماعی بی‌توجهی می‌کند و از سوی دیگر در یک ارتباط مستقیم بین ناکارآمدی اقتصادی و مشروعیت سیاسی، حکومت با ضعف و تهدید مواجهه می‌شود. مفهوم کارآمدی در سنجش و ارزیابی نظام‌های سیاسی چنان حائز اهمیت است که مفاهیم متعددی در کنار آن همچون حکمرانی خوب رشد کرده است. همچنین تعاریف و ضابطه‌های سطوح متعدد کارآمدی نظام سیاسی شامل ایده، ساختار، کارگزار و رفتار بسط و گسترش یافته است. تئوری‌های متعددی به موضوع کارآمدی پرداخته‌اند ... مطالعه بیشتر

شفافیت و دولت الکترونیک

نویسندگان: محمدرضا صالحی وثیق، محمدباقر مکرمی پور مقدمه ویژگی منحصر به فرد هزاره سوم میلادی که از آن با عنوان عصر اطلاعات یاد می‌کنند، نوآوری و تغییر است.بسیاری از کشورهای جهان دریافته اند که عصر اطلاعات جولانگاه تاخت و تاز سازمان هایی است که قابلیت های فن آوری اطلاعات را به خدمت خود و اجتماع درآورده و با رویکردی اثر گذار در راستای باز آفرینی و نوسازی، دیوانسالاری و به طورکلی نظام اجتماعی اقدام می‌کند ( زاهدی۱۳۸۴،۲۶). شفافیت از مهم‌ترین و اساسی‌ترین راهکارها جهت مبارزه با فساد سیستماتیک یک حاکمیت و دولت است. عدم شفافیت در طول تاریخ همواره از ... مطالعه بیشتر

شفاف‌سازی به مثابه مقدمه‌ای بر مبارزه با فساد اقتصادی

ضمن عرض سلام به‌عنوان مقدمه بحث، لطفاً نسبت بین شفافیت و فساد را به لحاظ تئوریک تشریح نمایید. بنده به‌عنوان یک کارشناس اقتصادی اعتقاد دارم فساد و به‌خصوص فساد اقتصادی مهم‌ترین خطر و تهدید برای کشور است، چراکه فساد در واقع ریشه تمام ناملایمتی‌ها، نابرابری‌ها، ظلم‌ها و ناعدالتی‌ها است. در بررسی ریشه‌های فساد می‌توان گفت در جامعه‌ای که سلامت اقتصادی حکم‌فرما باشد، این سلامت مانع از به وجود آمدن هرگونه فساد و معضل اقتصادی خواهد شد. اگر اقتصاد کشور بر اساس اصول علمی و کارشناسی اداره شود، قطعاً می‌توان فساد را کنترل کرد. عدم شفافیت اقتصادی یکی از ریشه‌های فساد ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حاکمیت و جامعه

همایش «شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر» (پنل سوم)

نباید اسیرشوهای مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت شد خانی در این نشست که از سوی انجمن علمی علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در محل این دانشکده برگزار شد، سخنان خود را با موضوع «فساد چیست؟ » آغاز کرد.  وی با بیان این جمله چالشی که امروز در ایران در ایجاد شفافیت با آن مواجه هستیم وجود شوهای شفافیت از سوی مسئولان و نهادهای مختلف است، گفت: این امر در حال لوث شدن است، به عنوان مثال برخی مسئولان مدیران جوان انتخاب می‌کنند می‌گویند در جهت شفافیت عمل کرده اند. برخی سفر استانی می‌روند می‌گویند در ... مطالعه بیشتر
شفافیت-حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر

همایش «شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه‌گر» (پنل دوم)

همایش دانشجویی شفافیت؛ حاکمیت پاسخگو و جامعه مطالبه گر در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه برگزار شد. پنل دوم این همایش با موضوع، کارکردهای جامعه مدنی در مبارزه با فساد با حضور «کمال اطهاری» پژوهشگر مسائل اقتصادی، «محمد مالجو» اقتصاددان و پژوهشگر اقتصادی، «بهمن احمدی‌اموئی» روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل اقتصادی و «میکائیل عظیمی» پژوهشگر مسائل رفاه اجتماعی برگزار شد. مالجو، از سخنرانان این پنل معتقد است که کلید حل مسئله فساد در دولت و در نظام بازار، جامعه مدنی فعال است. انکشاف اراده جمعی نه واگویه مطالبات  کمال اطهاری در این همایش که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی ... مطالعه بیشتر