مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

توالی بحران‌ها و درماندگی آموخته‌شده

برای توصیف این موقعیت و تبیین پیامدهای این وضعیت می‌توان از مفهومی مهم و کاربردی در حوزه روان‌شناسی استفاده کرد: «درماندگی آموخته‌شده». این مفهوم ابتدا از سوی سلیگمن به کار برده شد و به شرایطی اشاره می‌کند که افراد در آن بر طبق تجارب گذشته به این نتیجه می‌رسند. که رابطه علی مابین تلاش و کوشش آنها و پیشرفت و حل مسائل و مشکلات وجود ندارد. این مفهوم معرف منفی‌ترین حالت درک از خود است، وضعیتی که فرد حس می‌کند که همه چیز از اختیار او خارج است و فقط باید بنشیند و نظاره کند تا شاید اتفاق بهتری بیفتد. ... مطالعه بیشتر

حامی پروری بحران ساز

نویسندگان: اسماعیل گرجی پور ـ سارا عبدی موضوع صندوق‌های بازنشستگی و اصلاح آن‌ها موضوعی است که بخش بزرگی از جمعیت کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وضعیت این صندوق‌ها روی زندگی قشر سالمند جامعه به صورت مستقیم و افراد در سن کار به صورت غیرمستقیم و با گذشت زمان تاثیرگذار خواهد بود. یکی از اهداف کلیدی نظام تأمین اجتماعی، جلوگیری از فقر در طیّ دورۀ سالمندی است. از اینرو پوشش جمعیتی شاغلین و فعالین بازار کار مانع از فقر سالمندی و غیر سالمندی به سبب قطع یا کاهش درآمد در زمان پیری، بازنشستگی، فوت، ازکارافتادگی به سبب حوادث اعم ناشی ... مطالعه بیشتر

مشارکت مدنی از خلال حکمرانی شبکه‌ای

بحث توانمندسازی دولت (state)، قریب به دو دهه است که در مباحث مربوط به توسعه پی گرفته می‌شود. یکی از مباحث مرتبط با این حوزه، بحث حکمرانی شبکه‌ای است که ناظر بر به کارگیری ظرفیت‌های جامعه‌ی مدنی ـ نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد ـ است که در اصلاح و بهبود شیوه‌ی حکمرانی و ارتقاء ظرفیت‌های آن کاربرد دارد. ابتدا از آقای غلامپور می‌خواهم درک کلی از مفهوم حکمرانی شبکه‌ای و پیشینه نظری آن برای ما ارائه دهند. ابراهیم غلامپور آهنگر: شیوه‌های حکمرانی تنوع زیادی دارند، یکی از این‌ها حکمرانی شبکه‌ای است. زمانی دولت کلاسیک که بر مبنای سلسه مراتب شکل گرفته ... مطالعه بیشتر

حاکمیت و نهادهای مدنی: گذار از ضدیت به همکاری

در شرایط فعلی با توجه به التهابات و مسائل اقتصادی، بحث پیرامون نقش تشکل‌های صنفی و نهادهای مدنی در توانمندسازی جامعه و حاکمیت، بیش از پیش مطرح است. از سوی دیگر ناکارآمدی‌هایی که مجموعه نهادهای حاکمیتی با آن مواجهه هستند که خصلت انباشتی داشته، و البته با فروکش کردن درآمدهای نفتی و فشار تحریم ها، این ناکارآمدی‌ها بیشتر از قبل خودش را نشان می‌دهد. به عنوان مثال در ماه‌های اخیر مسئله ناکارآمدی در بحران نرخ ارز و نظام بانکی و تورم فزاینده و گسترش روز افزون فقر و…، خود را کاملاً نمایان ساخته است. بحث این است که چگونه می‌شود ... مطالعه بیشتر

از تشکل‌زدایی به تشکل‌زایی

تقویت و نیرومندسازی جامعه‌ی مدنی‌ترجیع‌بند گفتار بسیاری از مصلحان اجتماعی و سیاسی در دهه‌های گذشته بوده است. مباحث نظری زیادی حول ضرورت جامعه‌ی مدنی تولید و ارائه شده است؛ اما بخشی از این مباحث جنبه‌ی اقتباس از مباحثات نظری کشورهای توسعه‌یافته را داشته و بخشی نیز در مدار کلیات نظری باقی مانده است. برای تکوین جامعه‌ی مدنی نیازمند توجه به ظرفیت‌ها و امکانات موجود در جامعه‌ی ایران هستیم. اصناف و نظام استاد ـ شاگردی پیشینه‌ای دراز در تاریخ ایران داشته است. در دوران جدید نیز بخشی از توفیق مشروطیت به سبب مشارکت همه‌جانبه‌ی اصناف، انجمن‌های محلی ـ اجتماعی و تشکل‌های ... مطالعه بیشتر

 نهادهایِ مردمی همچون نهادهایِ‌ سیاست­گذار

کره جنوبی پیش از بحران طرح‌های زیادی در زمینه حمایت و رفاه اجتماعی داشت و در مقایسه با دیگر کشورهای بحران‌زده، از نظام حمایت اجتماعی قوی‌تری برخوردار بود، اما باز هم نظام موجود کفاف شدت و گستردگی تبعات بحران را نمی‌داد و لازم بود دولت جدید با توجه به شرایط ویژه پیش‌آمده، خصوصاً برای کنترل فقر و بهبود معیشت مردم، آن‌ها را اصلاح و تقویت کند. اصلاحات دولت جدید کره در این زمینه حول سه محور اتفاق افتاد؛ نخست، حول اشتغال، دوم، حول مستمری ملی برای تأمین حمایتِ درآمدی و سوم، حول بیمه سلامت ملی برای کاهش اثرات سوء بحران ... مطالعه بیشتر

حساب واحد خزانه دغدغه ­ای در گیر و دار «جنگ خزانه»

آقای میدری شما اهمیت حساب واحد خزانه را در چه می­ دانید؟ احمد میدری:  یکی از مهمترین نهادهای اقتصادی و یکی از ریشه دار ترین مسائل اقتصاد ایران که به آن توجه نشده است و مورد غفلت بوده موضوع خزانه­داری کشور است. برای اصلاح خزانه ­داری چه در دوران قاجار و مشروطه و چه رضا شاه از خارج مستشار آورده ­ایم. زیرا متفکران و سیاسیون آن دوره می­دانستند نقش مالیه عمومی تا چه اندازه تعیین­ کننده است. احتمالا متفکران آن روز شناخت بیشتری نسبت به کشورهای غربی داشتند و اهمیت و نقش چنین موضوعاتی را در موفقیت غرب می­دانستند. مشهور ... مطالعه بیشتر

قابلیت‌سازی سازمان‌های حکومتی برای اجرای سیاست‌های توسعه‌ای

نویسندگان: جعفر خیرخواهان و مسعود درودی پرسش اساسی این است که چگونه این قابلیت‌ها را ایجاد کنیم و ارتقا بدهیم بدون آنکه در «دام‌های قابلیت»[۱] گرفتار شویم. منظور از دام قابلیت یعنی سازمان‌های حکومتی بیش از آن‌که نتایج و دستاوردهای ملموسی و مفیدی برای جامعه داشته باشند، ادای موفقیت و پیشرفت را درآورده‌اند و فقط در ظاهر خود را شبیه کشورهای توسعه یافته کرده‌اند که به این پدیده «تقلید ظاهری»[۲] گفته می‌شود. در مقابل فشار جامعه و جو افکار عمومی نیز این انتظار را از حکومت دارد که مسائل بسیار پیچیده، پرزحمت و اختلافی و زمان‌بر را بتواند خیلی سریع ... مطالعه بیشتر
لایحه تعارض منافع- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

با تعارض منافع چه کنیم؟

تعارض منافع را می توان به صورت مختصر به صورت ذیل دسته بندی کرد: پدیده درب گردان، اتحاد قاعده گذار با مجری، اتحاد ناظر و منظور (نظارت شونده)، تعارض درآمد وظایف، تعارض وظایف، اعطای هدایا و پاداش و رشوه (وامدار کردن مدیر یا تصمیم گیر). لذا به منظور حل ریشه ای موضوع فساد، باید تعارض منافع مدیریت شود. از طرف دیگر تعارض منافع را می توان در دو سطح کلان ساختاری و سطح بخشی (بخش های حاکمیتی/ روزنامه نگاران/ پزشکان و بخش سلامت/ حسابداران و حسابرسان/ مهندسان و مشاوران/ وکلا/ قضات/ اعضای هیئت مدیره یا سهامداران/ خدمات پیمانکاری) پیگیری کرد. ... مطالعه بیشتر