انتشارات و تولیدات مرکز

شبکه‌سازی شیوه‌ای کارآمد برای تقویت سازمان‌های جامعه مدنی

شبکه‌سازی چارچوبی برای حمایت از منافع مشترک اعضا و عموم مردم جامعه است. خیر عمومی نهفته در منافع جمعی به تقویت ائتلاف‌ها و موضع چانه‌زنی کمک می‌کند و وحدت حداقلی موردنیاز در کار مدنی را حفظ می‌کند. احترام به منافع مشترک به تخصیص وظایف نیز کمک کرده، به تجارب بزرگ‌‌تر می‌انجامد و تداوم کارجمعی را تضمین می‌کند. توسعه به مثابه هدف شبکه‌سازی مسیری برای تصمیم‌گیری مستقل سازمان‌ها و مقابله با تحت کنترل درآمدن آن‌ها است. شبکه‌سازی از یک سو عاملی برای استقلال سمن‌ها از دولت بوده و از سوی دیگر به سمن‌ها کمک می‌کند تا مانع از تاثیرگذاری خیرین که ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع نهادهای تنظیم گر- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تعارض منافع و نقش نهادهای تنظیم گر

تعارض منافع در تعریفی کلی به عنوان موقعیتی مطرح می‌شود که در آن فرد در دوراهی انتخاب بین منافع فردی و عمومی بازمی‌ماند. با توجه به تصویب لایحه مدیریت تعارض منافع توسط هیئت دولت در آبان ماه سال گذشته و مواردی همچون بخشنامه اخیر وزیر آموزش و پرورش در این مورد، این مفهوم  به میزان هرچه بیشتری به سوژه بحث‌های سیاست‌گذاران و پژوهشگران اقتصادی کشور بدل شده است. هدف از قوانین و مقررات مدیریت تعارض منافع در گام اول، ممنوعیت اشتغال افراد به طور همزمان در مدیریت بخش‌های دولتی و بنگاه‌داری در همان بخشی است که شخص در آن نقش ... مطالعه بیشتر
حمایت طلبی چیست- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

حمایت طلبی: دلایل و نحوۀ انجام اقدامات حمایت طلبانه

درباره شبکه بین‌المللی توسعه (باند) «باند» شبکه‌ای است متشکل از بیش از ۴۰۰ سازمان مردم‌نهاد بریتانیا است؛ ؛ سازمان‌هایی که طیفی از نهادهای تخصصی کوچک تا نهادهای بین‌المللی بزرگ را در بر می‌گیرند. این شبکه در سال ۱۹۹۳ با ۶۱ عضو راه‌اندازی شده و درزمینۀ توسعۀ بین‌المللی و توسعۀ آموزش فعالیت می‌کند. هدف باند بهبود میزان و کیفیت مشارکت انگلیس و اروپا در توسعه بین‌المللی، ریشه‌کن‌کردن فقر جهانی و دفاع از حقوق بشر است. در این راهنما شمال و جنوب کشور انگلستان منظور است. در توضیح ماموریت‌های این شبکه آمده است: طی دورانی که به شکل روزافزونی دشوار می‌شود، خیریه‌ها ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در مدارس- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

مدیریت تعارض منافع در مدارس

موارد زیر ازجمله شرایطی است که ممکن است در مدرسه‌ای موجب تعارض منافع شود. در هر یک از این شرایط، حداقل وظیفه کارمند این است که تضاد و تعارض را به مدیر خود گزارش دهد. برای کاهش خطرات تعارض برای منافع عمومی ممکن است اقدامات دیگری نیز انجام شود. شناخت این موارد برای مدیریت تعارض منافع در مدارس حائز اهمیت است. برای مدیران یکی از اعضای خانواده متقاضی کار در مدرسه شده است. در حال حاضر یکی از اعضای خانواده در مدرسه کار می‌کند.  فرزند شما در مدرسه تحصیل می‌کند.  با یک کارمند دیگر در ارتباط و تعامل هستید (نسبت ... مطالعه بیشتر
کتاب توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل

با استقبال کم‌نظیر پژوهشگران و سیاست‌گذاران از کتاب «توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل» مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی با همکاری نشر روزنه اقدام به انتشار چاپ دوم این کتاب با عنوان «توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل» کرده است. کتاب توانمندسازی حکومت: شواهد، تحلیل، عمل (Building State Capability: evidence, analysis, action) توسط سه نفر از متخصصان توسعه در دانشگاه هاروارد و در طرحی با عنوان «توانمندسازی حکومت» نوشته شده است. مت اندروز، لنت پریچت و مایکل وولکاک نویسندگان این کتاب هستند. سه استاد برجسته مدرسه حکمرانی کندی دانشگاه هاروارد و کارشناسان بانک جهانی که می‌خواهند ثابت ... مطالعه بیشتر
مدیریت مالی عمومی یا PFM- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اصلاحات مدیریت مالی عمومی: تیرهایی که به هدف نمی‌خورند

تنگنای مالی دولت در سال‌های اخیر ضرورت پرداختن به مفهوم مدیریت مالی عمومی (PFM) را افزایش داده است. علاوه بر این افزایش ظرفیت تکنیکی و شبکه‌ای کشور این امکان را فراهم کرده است که سامانه‌های مختلف طراحی و ارتباط بر خط این سامانه‌ها برقرار شود و به این ترتیب شرایط طراحی نظام مدرن مدیریت مالی عمومی نسبتا مهیا باشد. در حال حاضر به رغم تولید و ثبت انواع مختلفی از اطلاعات در دستگاه‌های مختلف، به دلیل نبود فرآیندها و روندهای مشخص برای تجمیع اطلاعات، تحلیل عملکرد بخش‌های مختلف حکومت، شناسایی مشکلات و اصلاح ناکارآمدی‌ها امکان پذیر نیست. به این ترتیب ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع سازمان حفاظت محیط زیست -مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهنمای اصول اخلاقی و تعارض منافع در موسسات حفاظت محیط زیست ایالات متحده

ماموریت اصلی سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا که در سال ۱۹۷۰ تاسیس شد ایجاد استانداردها و قوانین ارتقادهنده سلامت افراد و محیط زیست است. کارمندان سازمان حفاظت محیط زیست همانند سایر کارمندان دولتی در ایالات متحده تابع قوانین و مقرراتی هستند تا رفتار و تصمیمات آن‌ها طوری تنظیم شود که به دور از هر گونه جهت‌گیری شخصی و سیاسی باشد. تنها در این حالت است که آنها در مسیر اجرای قانون و برقراری نفع عمومی حرکت خواهند کرد. یکی از این قوانین، اساسنامه مدیریت تعارض منافع و مقررات اخلاقی در رفتارهای دولتی در سازمان محیط زیست است. اساسنامه تعارض منافع، ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در دانشگاه- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

مدیریت تعارض منافع در تعاملات دانشگاه و صنعت

تعارض منافع در دانشگاه ها در ایالات متحده آمریکا بدان علت بالا گرفت که در سال ۱۹۸۰ توسط کنگره آمریکا قانونی تحت عنوان بای دال[۱]تصویب شد که به دانشگاه‌ها اجازه می‌داد که با سپردن برخی امتیازهای پژوهش‌های‌شان به صنعت از حمایت‌های مالی بهره‌مند شوند. بدین ترتیب دارایی دانشمندان که همان امتیازات پژوهشی بود بین دانشگاه و صنعت به اشتراک گذاشته شد. با وجود موفقیت‌هایی که این شیوه همکاری با خود به دنبال آورد و موجب تأسیس کارخانه‌ها و صنایع جدید زیادی پیرامون امتیازاتی که دانشگاه‌ها اعطا می‌کردند، شد اما از سوی دیگر به شکل‌گیری تعارضات و مسائلی نیز انجامید. ورود ... مطالعه بیشتر
انضباط مالی و طبقه بندی بودجه- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اهمیت اصلاح طبقه‌بندی بودجه جهت تحقق انضباط مالی

قانون بودجه مبتنی بر سیاست‌ها و اهدافی است که در نحوه وصول درآمد و هزینه‌کرد منابع منعکس می‌شود. به این ترتیب رصد و ارزیابی جزئیات اطلاعات درآمدی و هزینه‌ای تمامی دستگاه‌های دولتی برای اطمینان از دستیابی به اهداف و اجرای صحیح سیاست‌های مذکور ضروری است. «طبقه‌بندی بودجه» بر اساس تعاریف مشخص، دقیق و واحد از انواع هزینه‌ها و درآمد‌ها، در کنار ثبت داده‌ها بر مبنای این تعاریف، نگهداری داده‌ها در فرمتی قابل تحلیل و مشخص و تجمیع پیوسته داده‌ها به سیاست‌گذار این امکان را می‌دهد تا تصویر دقیق‌تری از میزان و ترکیب مخارج و درآمدها و انطباق آن با سیاست‌ها ... مطالعه بیشتر
مصادیق تعارض منافع در ایران- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شناسایی مصادیق تعارض منافع: راهبردها و راهکارها

در سال‌های گذشته موسسات و اندیشکده‌های انگشت شماری موضوع تعارض منافع را به یکی از حوزه‌های پژوهشی خود تبدیل کرده‌اند. این سازمان‌ها به کرات پیامدهای وجود تعارض منافع در دستگاه‌های دولتی و ضرورت مواجهه با آن را طرح کرده‌اند، اما اغلب به این سوال پاسخ نداده‌اند که شناسایی مصادیق تعارض منافع چگونه است؟ مطالعه پژوهش‌های تعارض منافع در ایران (اگرچه بسیار محدود است) حاکی از استفاده گسترده از روش‌های کیفی شامل گردآوری داده از طریق مصاحبه و توصیف و تبیین با استفاده از تحلیل مضمون (تماتیک) است. این در حالی است که تحلیل مضمون مصاحبه‌ها و قوانین گرچه روشی پایه‌ای ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع در بخش مسکن-مرکز توانمندسازی و حاکمیت جامعه

راهکارهای مدیریت تعارض منافع در بخش مسکن

یکی از مهمترین سیاستهای اداره بازرسی عمومی وزارت مسکن ایالات متحده برای کاهش جرایم اداری و بهبود کارایی در حوزه مسکن مدیریت تعارض منافع در دستگاههای تابعه این وزارت خانه است. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در راستای مدیریت تعارض منافع متن پیشرو که نحوه مدیریت تعارض منافع وزارت مسکن و توسعه شهری ایالات متحده را نشان می‌دهد ترجمه و تلخیص کرده است. همانطور که در متن گزارش آمده است، این اداره طی اطلاعیه‌ای مهمترین موقعیت های تعارض منافع و راهکارهای اجتناب یا مدیریت تعارض منافع را به کارمندان و مدیران این دستگاه ها  ابلاغ کرده است. بنا به تعریف ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع بخش انرژی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

کدهای رفتاری برای مدیریت تعارض منافع

امروزه در ادبیات جهانی سازمان‌ها، تعارض منافع به مسئله‌ای مشترک تبدیل شده است و اغلب سازمان‌های بخش عمومی در کشورها راهکارهای مدیریت تعارض منافع را در دستور کار خود قرار داده‌اند. به‌طور اجمالی تعارض منافع ناظر بر موقعیت دوراهی فرد یا سازمان در مواجهه بین انتخاب منافع خودشان و منافع عمومی است که می‌تواند وظیفه حرفه‌ای و شغلی را تحت تأثیر قرار دهد. مدیریت تعارض منافع نیز به منظور مدیریت انتخاب در دو راهی نفع شخصی و نفع عمومی است تا فرد یا سازمان قبل از وقوع هر نوع فساد و ناکارآمدی کنترل شوند. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد ... مطالعه بیشتر
انضباط مالی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

آیا ابزارهای لازم برای انضباط مالی در ایران وجود دارد؟

یکی از مهمترین ابزارها برای اعمال انضباط مالی توسط دولت‌ها از نظر سازمان‌های بین‌المللی مانند صندوق ببین‌المللی پول و بانک جهانی حساب واحد خزانه (TSA) است. حساب واحد خزانه یک حساب یا شبکه‌ای از حساب‌های متصل به هم است که تمامی وجوه نقد دستگاه‌های حاکمیتی اعم از بودجه‌ای و فرا بودجه‌ای در این حساب‌ها متمرکز است و هیچ وجه نقدی متعلق به دولت (حاکمیت) خارج از آن نگهداری نمی‌شود. بدین ترتیب یک متولی واحد مسئول مدیریت وجوه نقد دولت خواهد بود و سعی می‌کند با استفاده از این ابزار با کمترین هزینه استقراض بیشترین استفاده از منابع نقد دولت را ... مطالعه بیشتر

چگونه با روش Advocacy  فقرزدایی کنیم؟

مقدمه کتاب در یک متفاهم کلی از مفهوم فقر، تهیدستی یا فقر به وضعیتی اطلاق می‌شود که فرد فاقد میزان معینی دارایی‌های مادی برای تامین نیازهای اساسی خود باشد. امروزه فقر، معنای گسترده‌تری از فقر مادی شامل عدم دسترسی به آب پاکیزه، تغذیه، خدمات بهداشتی، آموزش، پوشاک و سرپناه، استانداردهای زندگی، بیمه اجتماعی و اشتغال را در برمی‌گیرد. از منظر عالمان علوم اجتماعی، فقر حداقل در چهار بعد فقدان سرمایه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نمادین قابل تعریف است. میان این چهار بعد اغلب نوعی توازن و هم‌شکلی برقرار می‌شود؛ افرادی که درگیر فقر اقتصادی هستند، عموماً دچار طرد اجتماعی شده ... مطالعه بیشتر
ویروس کرونا-مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

گزارش کارشناسی «توانمندسازی حاکمیت و جامعه برای مقابله با کووید-۱۹»

با توجه به همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ یا کروناویروس و بحران پیچیده‌ای که این بیماری ویروسی برای کشورها پدید آورده، محققان مدرسه کندی دانشگاه هاروارد و نویسندگان کتاب «توانمندسازی حکومت» تصمیم گرفته‌اند طی سلسله یادداشت‌هایی به طرح برخی نکات راهگشا برای شرایط بحران با الهام از مفاهیم و رویکرد «توانمندسازی حکومت» و روش «انطباق تکرارشونده مسئله‌محور» (PDIA) بپردازند. از آنجا که ایران نیز بیش از یک ماه است درگیر این بحران شده و بر اساس قرائن تا ماه‌های آتی ابعاد و عوارض این بحران ادامه دارد، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه اقدام به ترجمه‌ی این یادداشت‌ها کرده تا الهام‌بخش سیاستگذاران و ... مطالعه بیشتر
تجمعات بازنشستگان

تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی

تجمعات بازنشستگان در اعتراض به عدم تحقق وعده‌ها در رابطه با پرداخت معوقات آن‌ها، یکی از تجمعات اعتراضی بوده است که در ماه‌های گذشته به صورت متناوب در کشور اتفاق افتاده است. برای شناسایی وضعیت این تجمعات و سوابق آنان نیاز است تا رصدی همه جانبه صورت بگیرد. به همین منظور، گزارش «تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی» به سفارش معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توسط مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه تهیه شده است. این گزارش شامل دو بخش است: بخش اول، بازتاب تجمعات بازنشستگان در شبکه اجتماعی تلگرام؛ بخش دوم: سوابق اعتراضات بازنشستگان ... مطالعه بیشتر
توانمندسازی حکومت؛ شواهد، تحلیل، عمل

دی‌وی‌دی‌های دوره آموزشی انطباق مداوم مسئله محور منتشر شد

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه دوره پنجاه قسمتی «رویکرد انطباق مداوم مسئله محور» (PDIA) را منتشر کرد. در این دوره آموزشی مدرسان دانشگاه هاروارد و مرکز توسعه بین‌الملل آن به ارائه مطالب کتاب «توانمندسازی حکومت؛ شواهد، تحلیل، عمل» و به طور خاص رویکرد انطباق مداوم مسئله محور می‌پردازند. این دوره در سال‌های متمادی توسط برنامه توانمندسازی حکومت مرکز توسعه بین‌الملل دانشگاه هاروارد برای کشورهای در حال توسعه برگزار شده است. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به پشتیبانی معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در کنار ترجمه کتاب اصلی، این دوره آموزشی را برای علاقه‌مندان آماده (در قالب ... مطالعه بیشتر

انتشار کتابچه جعبه‌ابزار انطباق مداوم مسئله محور

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جعبه ابزار «رویکرد انطباق مداوم مسئله محور» را منتشر کرد. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در ضمن رونمایی از کتاب «توانمندسازی حکومت» جعبه ابزار این کتاب را برای علاقه‌مندان در معرض نمایش گذاشت. این تولکیت همانند کتاب اصلی توسط مرکز توسعه بین‌الملل دانشگاه هاروارد منتشر شده است. با توجه به اینکه کتاب توانمندسازی حکومت بیش از آنکه جنبه نظری داشته باشد، روش‌های عملی برای حل مسائل توسعه‌ای را آموزش می‌دهد، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جعبه ابزار رویکرد انطباق مداوم مسئله محور را برای تمرین آموزش‌های کتاب اصلی و دوره آموزشی منتشر کرده است. لازم ... مطالعه بیشتر
انتشار کتاب توانمندسازی حکومت

انتشار کتاب «توانمندسازی حکومت؛ شواهد، تحلیل، عمل»

کتاب «توانمندسازی حکومت» به همت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه و با مشارکت موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا منتشر شد. این کتاب که نوشته‌ی سه پژوهشگر مرکز توسعه بین‌الملل دانشگاه هاروارد است، با مقدمه‌ی احمد میدری (اقتصاددان و معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) و به ترجمه‌ی جعفر خیر خواهان و مسعود درودی به بازار عرضه شده است. همراه این کتاب دی وی دی  مجموعه کلیپ‌های آموزشی و جعبه ابزار کتاب (که به عنوان کتاب تمرین قابل استفاده است) عرضه شده است. مخاطبان کتاب مخاطب این کتاب در وهله نخست کارشناسان و مدیرانی هستند که در عرصه‌ی سیاست‌گذاری ... مطالعه بیشتر
حوزه‌ی فقر

همایش فقرپژوهی؛ امکانی برای پیوند سیاست‌گذاری، پژوهش و عرصه‌ی عمومی

سیاست‌گذاری نیازمند دانش و پژوهش است؛ درعین‌حال، دانش و پژوهشی نیز در صورتی می‌تواند به منبعی برای سیاست‌گذاری بدل شود که تنگناها و ظرفیت‌های حوزه‌ی سیاست‌گذاری و اجرا را بشناسد و در تعریف مسئله، تبیین مسئله و ارائه راهکار این ظرفیت‌ها و تنگناها را لحاظ کند. دانش توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌ها تولید می‌شود؛ اما اساتید و پژوهشگران عموماً در فضایی دور از اجرا و حوزه‌ی خط‌مشی‌گذاری به پژوهش و تبیین مسائل می‌پردازند. از طرف دیگر، دستگاه‌های اجرایی نیز در تعریف همکاری با پژوهشگران و کارشناسان خارج از کادر اداری خود، اغلب آن‌ها را در فرایند واقعی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری ... مطالعه بیشتر