کتاب‌شناسی فساد و شفافیت

کتاب حاضر تلاش سه تن از اعضای دپارتمان حقوقی بانک جهانی برای فهم بهتر رویکردها، سازوکارها، ابزارها و اساساً چارچوب‌های حقوقی- قضایی مختلفی است که کشورهای دنیا به نسبت وضعیت خود برای مقابله با پدیده شوم فساد مالی اعم از اداری و سیاسی به کار بسته‌اند. این کتاب یکی از مهم‌ترین منابع برای مطالعه تطبیقی جنبه‌های حقوقی عملکرد دولت‌ها و ابتکارات بین‌المللی در زمینه مبارزه با فساد است. مطالعه حاضر با بهره‌گیری از نمونه‌های متعدد از سراسر دنیا، از اروپا تا آفریقا، امریکای شمالی تا آسیا به بررسی جامع جنبه‌های حقوقی خاص عملکرد دولت‌ها و ابتکارات بین‌المللی صورت گرفته برای ... مطالعه بیشتر

در مقدمه کتاب آمده است که در فضای بحران زده و نابه سامان بعد از انقلاب اسلامی، جنبش دانشجویی می‌توانست نقش بیدارگری و اصلاح طلبی را ایفا کند اما در فضای آفت زده بر فعالیت‌های دانشجویی به خصوص دانشگاه امیرکبیر، تنها یک تشکل مستقل، اندیشمند، اصولگرا و منتقد می‌توانست فضا فکری دانشگاه را به سمت تبیین اسلام ناب و ارزش‌های انقلاب اسلامی ببرد و آن «کانون اندیشه دانشجوی مسلمان» بود. این کانون دانشجویی در راستای اصول اولیه انقلاب مبنی بر سلامت اقتصادی و ساده زیستی مدیران و معضل روز، فساد مالی و غفلت حاکمیت از آن، تلاش به پیگیری و ... مطالعه بیشتر

هدف اصلی این کتاب استفاده از روش توصیفی و اکتشافی برای شناسایی نهادها و آکادمی‌های تخصصی و پیشرفته ضد فساد در نقاط مختلف جهان و بررسی مقایسه‌ای نحوهٔ عملکرد و همچنین مطالعه الگوهای آموزشی و عملیاتی و نقش این نهادها در فرایند مقابله با فساد در جوامع خود و در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی است تا الگویی کاربردی برای انجام اقدامات مشابه در اختیار نهادهای ذی‌ربط در جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه سازمان بازرسی کل کشور ترسیم کند. این کتاب مشتمل بر شش فصل است. فصل اول به کلیات، اهمیت و ضرورت موضوع نهادهای ضد فساد و مفاهیم بنیادین (حکمرانی خوب، ... مطالعه بیشتر

چگونه می‌توانیم معایب و نواقص را برطرف کنیم، فسادها را بزداییم و به معنای درست کلمه، اصلاح را در کشور به وجود بیاوریم. این سؤال بسیار مهمی است و جا دارد که ذهن‌های همهٔ کسانی که به سرنوشت این کشور و این ملّت علاقه‌مندند، روی این سؤال متمرکز بشود. امروز مسئلهٔ اصلاحات در کشور مطرح است. نویسنده با ارجاع به سخنان مقام معظم رهبری اشاره می‌کند که از مشکلات فراروی انقلاب، مبارزه با سه معضل مهم اجتماعی یعنی فقر، فساد و تبعیض است و مبارزه با آن را اصلاحات واقعی می‌دانند. نویسنده نیز هدف خود را بررسی سه معضل فقر، ... مطالعه بیشتر

بابک زنجانی. کسی که همه ما بارها و بارها نامش را از رسانه های مختلف شنیده ایم. نامی که با یک فساد گسترده گره خورده است. فساد ۳۰۰۰ میلیارد تومانی. اما این پرونده فساد نه اولینش بود و نه آخرینش. در چند سال اخیر، روزی نیست که با یک خبر اختلاس، رشوه، شناسایی یک بدهکار بانکی، فرار مالیاتی و این دست خبرها مواجه نشده باشیم. دیگر ارقام برای ما بی معنی شده است. اختلاس ۱۰۰ میلیاردی و ۱۰۰۰ میلیاردی و ۱۲۰۰۰ میلیاردی برای ما تفاوت چندانی ندارد. دزدیدن دکل نفتی به جوک تبدیل شده است. مردم دستگیری افرادی که به ... مطالعه بیشتر

دغدغه دیگری که منجر به تالیف این اثر شده، مرور بیش از ۵۰ رساله در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌های ایران بود که تماما نشان از فقدان رویکردهای نظری در مطالعات فساد و سلامت اداری داشتند. در این آثار عموما دو مفهوم متفاوت فساد اداری و سلامت اداری نادیده گرفته شده بودند و رویکردهای نظری این دو را با هم خلط کرده‌اند. این ماجرا در سازمان‌های ایران نیز وجود دارد که سلامت اداری و فساد اداری واجد معنای یکسان است. در این کتاب علاوه بر تفکیک و تشریح رویکردهای نظری سلامت اداری و فساد اداری، روش‌ها و برخی ... مطالعه بیشتر

شفافیت پیش از آنکه امری قانونی و قضایی باشد امر فرهنگی است. در واقع ابعاد فرهنگی این پیش نویس نسبت به سایر ابعادش برجستگی بیشتری دارد. قانون شفافیت در زمره قوانینی است که نیازمند موتور محرک است. شورای عالی شفافیت، موتور محرک این قانون است و اگر خوب کار کند قانون نیز خوب اجرا می شود. با تصویب این قانون، نیازی به تمدید قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد یا تصویب قانون جدید درباره فساد نیست. بخش اول مبتنی بر چهار گفتار است و به کلیات لایحه اختصاص دارد. مفهوم شفافیت و انواع آن، اهداف لایحه و ... مطالعه بیشتر

این کتاب در یازده فصل به چاپ رسیده است. فصل اول کتاب به بررسی مفهوم و ماهیت فساد پرداخته شده و تعریف از فساد و انواع فساد اداری تاریخچه فساد مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر نویسنده، وجود قوه قضائیه مستقل، نیرومند و کارا در مبارزه با فساد اداری، سیاسی و اقتصادی به منظور فراهم کردن محیط مساعد و شفاف برای فعالیت‌های اقتصادی، تضمین امنیت و ثبات برای این فعالیت‌ها و حفظ، نظارت و دفاع از حقوق شهروندان و جلوگیری از ضایع شدن اموال عمومی، ضروری است. فصل دوم رابطه علت معلولی فساد با سایر عوامل را واکاوی می‌کند ... مطالعه بیشتر

ف‍راه‍ان‍ی در این کتاب فساد را از ابعاد متفاوتی در ایران بررسی کرده است و سپس رشته پیامدهای فساد را در سطح خرد و کلان همچون از بین رفتن عدالت اجتماعی، افزایش فاصله طبقاتی، سلب اعتماد عمومی از نظام و … بررسی کرده است. این کتاب در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول درباره نگاه موردی به مقوله فساد در ایران که در چهار بخش به مقوله و مفاهیم و تعاریف فساد سیاسی، فساد اقتصادی و فساد اجتماعی و تاریخچه مبارزه با آنان پرداخته شده است. در این فصل به این مسئله اشاره شده است که در ایران بعد ... مطالعه بیشتر

کتاب در پنج فصل نگاشته شده است. فصل اول کتاب به ارائه یافته‌های بخش کیفی پژوهش اختصاص دارد، این بخش حاصل ۱۱۲ مصاحبه فردی و گروهی با خبرگان و ذی نفعان در شهرداری تهران است که در پنج ماه در سال ۱۳۹۰ انجام شده و متوسط زمان مصاحبه ها ۱۲۵ دقیقه بوده است. تحلیل مصاحبه‌ها، تصویر و تحلیل منحصر به فردی از وضعیت فساد و سلامت در شهرداری و عوامل موثر بر آن ارائه کرده است. فصل دوم یافته‌های بخش اسنادی پژوهش را ارائه کرده است. این فصل با استفاده از اسناد منتشر شده و اسناد منتشر نشده در سامانه ... مطالعه بیشتر

این کتاب دارای دو بخش است. بخش اول به اندیشه دینی می‌پردازد و بخش دوم درباره وضعیت سیاسی مسلمانان است. در بخش اول نویسنده تصریح می‌کند که «فساد سیاسی» در تاریخ ما بیماری سابقه داری است؛ بوده‌اند و هستند حاکمانی که به واسطه خواسته‌های سیری ناپذیر و امیال سرکش، میان خود و مردم دیوار بسیار بلندی کشیده‌اند و با وصف این که امانت‌دار دین خداوند و دنیای مردم نبوده‌اند، اما سالیان درازی را به تاخت و تاز سپری کرده‌اند. برخی دیگر از مسلمانان قوانینی وضع نموده و بر اساس آن به رئیس حکومت اختیارات خرافی و عجیبی سپرده‌اند که نه ... مطالعه بیشتر

در این کتاب، فساد به صورت گسترده و چند بعدی تعریف شده است. این فساد به سوءاستفاده از اختیارات و قدرت و اعتماد مردم مربوط می‌شود و گونه‌های مختلفی هنگام قانون شکنی و فرار از رسوایی و افشای ماموران به عنوان خلافکار به خود می‌گیرد. این کتاب به این موارد توجه خاصی دارد: طبقه‌بندی فساد، گونه‌های مختلفی که فساد به خود می‌گیرد، مسیرهایی که ماموران به سمت فساد طی می‌کنند و توجیه آنها و تبانی در فساد؛ چه در درون و چه در بیرون سازمان. تحلیل‌های تطبیقی کتاب از فساد، رسوایی و اصلاحات عمدتا از کشورهای ایالات متحده، انگلستان و ... مطالعه بیشتر

این کتاب در دوازده فصل نوشته شده است که تقریبا هر فصل آن یک مقاله از تجربیات کشورهای مختلف است. فصل اول، درباره فساد و راهبردهای مبارزه با فساد دولت است. در این فصل ابتدا مفهوم فساد و اشکال مختلف فساد دولتی عنوان می‌شود و سپس راهبردهای مبارزه با فساد دولت‌ها تشریح می‌شود که در این مورد به پاسخگویی سیاسی، قوه قضاییه مستقل، جامعه مدنی و افزایش رقابت اقتصادی می‌پردازد. فصل دوم اقدام‌های ضد فساد در هند را بیان می‌کند که اقدامات متعدد و برخی ابتکاری داشتند ولی محور اقدامات آنان، تثبیت قوانین ضد فساد، حق دسترسی به اطلاعات، حسابرسی‌های ... مطالعه بیشتر

نویسنده درصدد ریشه‌یابی این ناکارآمدی‌ها و تبیین مهمترین عوامل این عدم موفقیت‌ها بوده و برای کاستن اثرات منفی آن در اقتصاد ایران، به ارائه برخی راه حل‌ها پرداخته است. بررسی و ارزیابی روند تغییر شاخص‌های اقتصادی کشور، طی دهه‌های مختلف در کشور، نشان‌دهنده میزان اثربخشی درآمدهای نفتی در موفقیت‌ها یا عدم موفقیت‌های حاصل است. نگارنده معتقد است مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل عدم موفقیت در تحقق برنامه‌های توسعه‌ای کشور و دست نیافتن به اهداف تعیین‌شده در سند چشم‌انداز و برنامه‌های پنج‌ساله و همچنین بودجه‌های سنواتی، نحوه به کارگیری درآمدهای نفتی در اقتصاد کشور است. فصول پنج‌گانه کتاب درصدد است علاوه بر ... مطالعه بیشتر

در کتاب «تقلب در بانک‌ها و موسسات مالی» این مسئله به ‌نحو مناسبی بررسی و به چگونگی شکل‌گیری تقلب درون‌سازمانی (در سطح کارکنان و مدیریت) و برون‌سازمانی (در سطح شرکت‌های خدمات مالی) اشاره شده است. سازوکارهای معرفی‌شده در کتاب حاضر در برآورد خطر تقلب و کشف تقلب در موسسات، می‌تواند مقامات نظارتی و حسابرسان داخلی را با ضرورت طراحی راهکارهایی در پیشگیری و کشف تقلب و همچنین گستره راهکارهای بالقوه در این زمینه آشنا نماید. رهنمودهای مورد اشاره در این کتاب در مورد کنترل خطر تقلب می‌تواند در شناسایی شکاف‌های مقرراتی موجود در سیستم مالی ایران نیز نقش مؤثری ایفا ... مطالعه بیشتر

هدف این مطالعه ارائه تصویری واضح‌تر از طریق تحلیل شیوه‌های موجود در زمینه اعلام دارایی‌های مسئولان دولتی چند کشور است. این بررسی بر مبنای دو منبع اطلاعاتی یعنی جمع آوری داده‌های اولیه از کشورهای اروپای شرقی و آسیای مرکزی و مرور پیشینه پژوهشی موجود نوشته شده است. این کتاب برای دولتمردان کشورها و سازمان‌های بین‌المللی فعال که به توسعه، تحول و ارزیابی سیستم‌های اظهار دارایی می‌پردازند، مناسب است. کتاب در  سه بخش و ۱۳ فصل تنظیم شده است. بخش اول در ۱۰ صفحه به اصول سیاستگذاری و توصیه‌هایی برای اعلام دارایی‌های مسئولان دولتی پرداخته است. این توصیه‌ها برای افزایش اثربخشی ... مطالعه بیشتر

در این کتاب، مفهوم فساد بررسی و به طور تجربی پدیده تسخیر دولت (نفوذ شرکت‌ها در دولت برای تصمیم گیری‌های مختلف به نفع شرکت‌ها) را براساس داده‌های به دست آمده از بررسی عملکرد فعالیت موسسات و محیط اقتصادی در سال ۱۹۹۹ مطرح کرده است. سعی بر آن شده که مفهوم تسخیر دولت با دو نوع دیگر از رابطه دولت و شرکت‌ها یعنی نفوذ و فساد اداری در مقابل هم توضیح داده شود. درحالی که تسخیر دولت، توانایی شرکت‌ها در شکل دادن و اثرگذاشتن بر شکل‌دهی قوانین اصلی بازی از طریق پرداخت‌های خصوصی به مقامات دولتی و سیاستمداران است، روش نفوذ ... مطالعه بیشتر

هدف اصلی کتاب، کمک به ایجاد فهم پیرامون شیوه‌هایی است که طبق آنها، شبکه‌های مبادلات مفسدانه، به دلیل نظام پنهان‌شان، بسط و گسترش می‌یابند؛ یعنی با یک حکمرانی درونی، بازیگران را به پذیرش خطر معاملات غیرقانونی، اعتماد به یکدیگر و ایجاد و تقویت ضوابط، قواعد و هنجارهای متقابل ناپیدا ترغیب می‌کند. تحلیل نویسندگان الهام گرفته از رویکردی نهادگرایانه است که معطوف است به ریشه‌های آن دسته از نهادهای غیررسمی که به معاملات مفسدانه اجازه می‌دهند تا در درون فرایندهای تصمیم سازی مشخصی گسترش یابند و جولان دهند. برای توضیح بحران نظام پنهان فساد از مطالب تجربی پیرامون مبادلات مفسدانه در ... مطالعه بیشتر