انطباق تکرارشونده‌ی مسئله‌محور(PDIA)

PDIA چیست؟ (ماژول ۴ – بخش ۱)

  به اعتقاد ما، کسب توانمندی برای دولت‌سازی، چهار اصل دارد که ما آن‌ها را به اختصار PDIA نامیده‌ایم که به این معناست: انطباق مداومِ مسئله‌محور. این چهار اصل، راهنمای ما به سوی موفقیت و رسیدن به هدف است. ما معتقدیم که موفقیت، محصول وجود نهادها نیست، بلکه نهادها محصول موفقیت هستند. به عبارتی دیگر، به باور ما، سازمان‌ها با تعریف مسائل، کشف رویه‌های غلبه بر این مسائل و نهایتاً تثبیت و ترکیب این رویه‌ها و استفاده از آن‌ها به عنوان راهی جدید برای کسب‌وکار، خود را برای اجرای خط‌مشی‌های سازمانی توانمند می‌کنند. چهار اصل فوق، کدام‌ها هستند؟ اصل نخست، ... مطالعه بیشتر

گونه‌شناسی ۴ (ماژول ۳ – بخش ۵)

  پرسش آخر دربارۀ توانمندی اجرای کارها، آن است که آیا کنشگرانِ شما می‌توانند مطابق با رویه‌های شناخته‌شده عمل کنند یا نه؟ منظور ما از رویه‌های شناخته‌شده چیست؟ منظور ما، حالتی است که توافق عمومی و گسترده دربارۀ روش‌های انجام کار وجود دارد، در مقایسه با مواقعی که نحوۀ اجرای کارها توسط کنشگران را نمی‌توان مشخص کرد. شما می‌کوشید کارهایی کنید که انجام آن مستلزم وجود تعاملات پیچیده میان کنشگران و طرف‌های مقابل آن‌ها است. به عنوان مثال، درمان سرپایی، جزو رویه‌های شناخته‌شده است. روش‌های مشخصی برای تشخیص انواع بیماری‌ها وجود دارد. خوشبختانه درمان‌های مشخص و شناخته‌شده‌ای نیز برای انواع ... مطالعه بیشتر

گونه‌شناسی ۳ (ماژول ۳ – بخش ۴)

  پرسش سومی که باید از خود بپرسید، درباره توانمندی اجرایی برای انجام کاری است که قصدش را دارید. آیا کسانی که کنشگران سازمان شما با آن‌ها وارد تعامل می‌شوند، خواهان این تعامل هستند یا نه؟ ما این حالت را الزام به چیزی یا دریافت خدمتی مطلوب می‌نامیم. دولت‌ها و سایر سازمان‌ها معمولاً دو نوع وظیفه دارند. خدماتی ارائه می‌کنند که افراد اصولاً خواهان آن هستند -آموزش، خدمات بهداشتیِ خوب، جاده‌های مناسب، حل دعاوی حقوقی میان افراد-. اما علاوه بر این، طبعاً ضرورت می‌یابد که دولت‌ها تعهداتی را به مردم تحمیل کنند. من [به عنوان دولت،] به مالیات شما نیاز ... مطالعه بیشتر
کنشگران سازمان

گونه‌شناسی ۲ (ماژول ۳ – بخش ۳)

  پرسش بعدی دربارۀ فعالیت‌تان این است: «کنشگران سازمان یا کنشگرانی که می‌خواهند وارد عمل شوند، چه کاری باید انجام دهند؟» از خود بپرسید: «کنشگران من، چه چیزی را باید بر اساس تشخیص خود انجام دهند؟» حال منظور از تشخیص چیست؟ منظور آن است که آیا کنشگران در کاری که باید انجام دهند، ضروری است که زیرک باشند و برای رسیدن به هدف، به شرایط محلی توجه داشته باشند یا نیازی به عمل بر اساس تشخیص خود وجود ندارد و تنها کافی است که از اصول کلی تبعیت کنند. مثال‌های زیادی از حوزه‌های مختلف با انواع فعالیت‌های متفاوت می‌توان زد. ... مطالعه بیشتر

 گونه‌شناسی ۱ – تبادل گسترده (ماژول ۳ – بخش ۲)

  نخستین چیزی که باید درباره توانمندی اجراییِ مورد نیاز برای موفقیت در کارها مورد پرسش قرار گیرد، از برخی جهات، ساده‌ترین پرسش است: «آیا این کار، جزو حوزۀ تبادل گسترده است؟». منظور چیست؟ منظور این است که آیا این کار صرفاً چند نفر را شامل می‌شود یا افراد بسیاری را؟ مثالی از حوزۀ مالی بزنم. بنا بر خواستِ بانک مرکزی آمریکا برای تدوین خط‌مشی پولی‌ای که مسیر اقتصادِ ۱۵ تریلیون دلاری آمریکا را مشخص می‌کند، گروهی متشکل از حدودًا ۲۰ نفر در یک اتاق جمع می‌شوند و در این باره تصمیم می‌گیرند. تصمیمات آن‌ها به محض اتخاذ، اجرایی می‌شوند. ... مطالعه بیشتر

چرا به گونه‌شناسی نیاز داریم؟ (ماژول ۳ – بخش ۱)

  وقتی از توانمندسازی صحبت می‌کنیم، ابتدا باید بپرسیم که «توانمندی برای انجام چه کاری؟». «برای انجام چه کاری؟»، دلالت بر اهمیت گونه‌شناسی دارد. باید انواع چیزها را از هم متمایز کنیم. در این تصویر، چهار حیوان مختلف می‌بینید. به این بیندیشید که «کدام دو حیوان، بیشترین شباهت را به هم دارند؟». می‌توان پاسخ‌های متفاوت به این پرسش داد. شاید کسی بگوید دو حیوان بالایی به هم شبیه هستند، زیرا کاملاً مثل هم به نظر می‌آیند. محل زندگیِ هر دو، آلاسکا است. تقریبا یکی به نظر می‌آیند و از نظر ظاهر، بیشترین شباهت را به هم دارند. شاید کس دیگری ... مطالعه بیشتر
گونه‌شناسی ترکیبی

گونه‌شناسی ترکیبی (ماژول ۳ – بخش ۶)

  حال می‌کوشیم تا تمام فعالیت‌ها را گونه‌شناسی کنیم. در این قسمت، نحوۀ نوشتن مسئلۀ مشخصی را که برای حل آن، نیازمند توانمندی سازمانی هستید، تمرین می‌کنیم و می‌کوشیم تا بر اساس مجموعه‌ای از پرسش‌های تحلیلی دربارۀ نوع توانمندی‌ای که سازمان شما برای حل این مسئله، به آن نیاز دارد، به گونه‌شناسی بپردازیم. در این مرحله می‌خواهیم تمام فعالیت‌ها را یک‌کاسه کنیم، لذا به پنج فعالیت متفاوت اشاره می‌کنیم. این پنج فعالیت، بر اساس پاسخ‌های شما به پرسش‌های ناظر به گونه‌شناسی، مشخص می‌شوند و حوزه‌های متنوعی را دربرمی‌گیرند. اگر فعالیت شما، بر اساس پاسخ‌تان، جزو حوزۀ تبادل گسترده نباشد، آن ... مطالعه بیشتر
مفهوم بارگیری شتابزده

بارگیری شتابزده چیست؟ (ماژول ۲- بخش ۶)

  یکی از مفاهیم کلیدیِ مباحث ما، مفهوم بارگیری شتابزده است. از معنای این واژه‌ها مشخص است که این مفهوم به آن معناست که ما از سیستم، انجام انبوهی از کارهای بسیار دشوار را می‌خواهیم، پیش از آنکه واقعاً توان آن را داشته باشد. این مسئله، بسیار مهم است زیرا سیستم‌هایی که برای ادارۀ دنیای مدرن ساخته‌ایم، بسیار پیشرفته‌اند، اما زمان زیادی طول کشیده که به این موقعیت رسیده‌اند. شاید یک مثال یا یک روش خوب برای اندیشیدن به عبارات بالا، آن باشد که توانمندی سازمان‌ها را با نحوۀ یادگیری زبان یا نواختن ساز مقایسه کنیم. این کارها بسیار زمان‌بر ... مطالعه بیشتر
شکاف اجرایی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شکاف اجرایی (ماژول ۲- بخش ۵)

  یکی از موضوعاتی که می‌خواهیم از آن صحبت کنیم، شکاف اجرایی است، به عبارتی دیگر، شکاف بین ظاهر چیزها و توانمندی واقعی آن‌ها برای انجام کارها. این شکاف را غالباً در حوزۀ قوانین می‌بینیم. به عنوان مثال، قانونی تصویب می‌شود که روی کاغذ، بسیار خوب است. مشاوران حقوقی آن را نوشته‌اند و به نظر می‌آید بهترین قانونی است که نوشته شده، اما اغلب، شکاف بزرگی وجود دارد میان قانون -چیزی که روی کاغذ است- و واقعیت -اتفاقی که در عمل، برای آن قانون می‌افتد. در این زمینه اختلاف وجود دارد که این شکاف چقدر باید باشد تا نقش سازنده‌ای ... مطالعه بیشتر

تقلید همسان در اوگاندا و مِلانِزی (ماژول ۲- بخش ۴)

  یکی از تمایزهایی که ما در کل این دوره‌ها بر آن تاکید کرده‌ایم، تمایز میان دو چیز است: سازمان‌ها چگونه به نظر می‌آیند و چگونه عمل می‌کنند، به عبارتی دیگر، تمایز میان قالب آن‌ها و کارکرد آن‌ها: چیزی که به نظر می‌آیند و کاری که واقعاً می‌کنند. معمولاً یکی از چالش‌های توسعه، آن است که سیستم‌های مدیریتی ما و شرح وظایف ما، کمک زیادی می‌کنند تا قالب‌ها را پی‌ریزی کنیم، کارها را به صورتی انجام دهیم که قابل سنجش باشند، قابل اندازه‌گیری باشند، قابل ارزیابی باشند و بتوان به واسطۀ آن‌ها عکس‌های زیبا و مراسم افتتاح برگزار کرد. اما ... مطالعه بیشتر

تقلید همسان در آرژانتین (ماژول ۲- بخش ۳)

  احتمالاً از یکی از همکاران من یا از من، درباره تقلیدِ همسان شنیده‌اید: گرایشی در حیوانات، انسان‌ها، سازمان‌ها و دولت‌ها برای کپی‌کردنِ کارهای دیگران یا چیزی شبیه به آن وجود دارد. با اینکار، در کنار موفقیت، مشروعیت هم کسب می‌کنید. فکر می‌کنم همکارم، لَنت پریچت درباره مارهای خاصی با شما صحبت کرده است: یک مار زهرآگین و یک مار که زهر ندارد. ماری که زهرآگین نبوده، در زمانی طولانی و طی فرایند تکامل، ظاهری مشابه با مار زهرآگین یافته است، در نتیجه، به نظر می‌آید که زهرآگین است. اما مسئله آن است که زهر ندارد و چندان هم به ... مطالعه بیشتر

تقلید همسان چیست؟ (ماژول ۲- بخش ۲)

  می‌خواهیم کمی درباره پدیده‌ای صحبت کنیم که در اصل، ریشه در حوزۀ مطالعۀ عادات طبیعی حیوانات دارد موسوم به «تقلید همسان». تقلید همسان چیست؟ موقعیتی است که در آن، شما صرفاً از مزایای شباهت به چیزی منتفع می‌شوید، بدون آنکه واقعاً مثل آن باشید. چیزی مثل استتار برای حفاظت از خود که در واقع، تقلید از چیزی است که نیستید. در طبیعت، دو نوع مار وجود دارد. مار مرجانیِ شرقی که زهر کشنده‌ای دارد و اگر کسی را نیش بزند، مرگش قطعی است و «یک مار دیگر» به نام اسکارلت کینگ که سمی نیست. هر دوی این مارها، روی ... مطالعه بیشتر
حسابرسی

قالب، معادل با کارکرد نیست (ماژول ۲- بخش ۱)

  توسعه مستلزم تغییر است و تغییر همواره در درون یک بافت اتفاق می‌افتد. اگر به این امر توجه نداشته باشیم، معمولاً دست به اصلاحات و سیاست‌هایی خواهیم زد که بهینه نیستند. در نتیجه ممکن است قالب جدیدی را پی‌ریزی کنیم که روی کاغذ، خوب به نظر می‌آید، اما در واقعیت، کارآمد نیست. اما اگر به بافت توجه داشته باشیم، سیاست‌ها و اصلاحاتی را در پیش خواهیم گرفت که حتی اگر گاهی به نظر مناسب نیایند، در عوض، کارکردی خواهند بود. مثالی در مورد اصلاح سیستم حسابرسی داخلی در مالزی و بورکینافاسو بزنم که به نظر من، دو واقعیت متفاوت ... مطالعه بیشتر

چه زمانی، واقعیات اداری، موهومی و غیرواقعی می‌شود؟ (ماژول ۱- بخش ۴)

  ما داریم درباره توانایی و توانمندی در اجرای خط‌مشی‌ها صحبت می‌کنیم. در نتیجه باید منظورمان را از خط‌مشی روشن کنیم و بگوییم که توانمندی برای اجرای خط‌مشی‌ها چگونه به دست می‌آید. لذا نخست باید بدانیم که خط‌مشی یعنی طرح‌ریزی دقیق. طرح‌ریزی‌ای که می‌گوید: «اگر این طرح، مبتنی بر واقعیت است، پس آن را اجرا کن». خط‌مشی یعنی آنکه اگر هوا بارانی است، چتر را باز کن. اگر نه، این کار را نکن. در نتیجه، واقعیاتِ ناظر به جهان هستند که مشخص می‌کنند چه اقداماتی باید انجام شوند. اما پیچیدگی اجرای خط‌مشی‌ها در بافت دولتی آن است که در این ... مطالعه بیشتر

تلاش‌های شما چقدر نتیجه‌بخش بوده‌اند؟ (ماژول ۱- بخش ۳)

  در ویدئوی قبل، از درماندگی مفرط گفتیم، از اینکه بسیاری از کشورها می‌خواهند به سطحی از توانمندی برسند که از فساد رها شوند و کارآمدیِ دولت و سایر مؤسسات را افزایش دهند. آن‌ها گرچه بسیار تلاش می‌کنند و به تمام بخش‌های دولت و تمام سازمان‌ها می‌آموزند که حتی به صورت یک امر صوری، برای خود، استراتژی تدوین کنند، اما پیشرفت نمی‌کنند. لذا به گمان ما ضروری است که سوالِ دکتر فیل را در این‌جا مطرح کنیم. سوالِ دکتر فیل چیست؟ این سؤال، موضوعی فرهنگی است. یک روانپزشکِ خودیاری‌گر در یک برنامۀ تلویزیونیِ محبوب، به سؤالات تلفنیِ افراد پاسخ می‌دهد. ... مطالعه بیشتر

درماندگی مفرط (ماژول ۱- بخش ۲)

  در ویدئوی قبل، از فرایند توسعه به عنوان تحولی چهار بُعدی در جوامع و کشورهایی صحبت کردیم که در چهار جنبه متفاوت، وضعیت بهتری دارند: اقتصاد آن‌ها مولّدتر است، حکومت‌شان در قبال شهروندان پاسخگوتر است، برابری در جامعه‌شان بیشتر است، و توانمندی اجرایی‌شان بالاتر. هدف از توانمندی اجرایی، فراهم‌سازی رفاه بیشتر برای شهروندان کشور است. قصد ما در کلّ این دورۀ آموزشی، تمرکز بر توانمندی‌های اجرایی است. موضوع این دوره، نحوۀ توانمندسازی اجرایی است. چرا ما بر موضوع توانمندی اجرایی متمرکز شده‌ایم؟ زیرا به اعتقاد ما، توانمندی‌های اجرایی، همان چیزی است که ما آن را «درماندگی مفرط» می‌نامیم، به ... مطالعه بیشتر
تحول چهار بعدی

توسعه به منزلۀ تحولی چهار بُعدی (ماژول ۱- بخش ۱)

  به لحاظ تاریخی، توسعه را معادل با تحول دانسته‌اند. از دید ما، توسعه در چهار حوزه اتفاق می‌افتد. شاید مشهودترین حوزه، اقتصاد باشد. افراد در نتیجۀ توسعه، مهارت‌های متنوعی کسب کرده‌اند و وقتی در حوزه‌های کسب‌وکار به صورت یکپارچه فعالیت می‌کنند و در فرایند توسعه سهیم می‌شوند، بهره‌وری‌شان افزایش می‌یابد و رشد اقتصادی سرعت می‌گیرد. حوزۀ دومی که توسعه در آن اتفاق می‌افتد، روابط اجتماعی است. بدین ترتیب، افراد، بیش از پیش، قادر می‌شوند که شغل و شریک زندگی‌شان را بدون توجه به ویژگی‌های موروثی مثل جنسیت، باورمندی، قومیت و غیره انتخاب کنند. این ویژگی‌ها محو نمی‌شوند، بلکه اهمیت‌شان ... مطالعه بیشتر

مقدمه‌ای بر دوره آموزشی PDIA: چرا توانمندسازی حکومت؟

  موضوع این کتاب افزایش قدرت دولت و توانمندسازی حکومت است. نگرانی اصلی همیشه افزایش قدرت و چگونگی مهار آن است. اما افزایش ظرفیت‌های دولت نیز بسیار مهم است. تحقق هر هدفی در جامعه نیازمند دولتی است که قدرت اجرایی لازم را داشته باشد. رویکرد این کتاب برای افزایش توانمندی حاکمیت و تغییر در سیاست‌گذاری با روش های پیشنهاد شده در کتاب های دیگر بسیار متفاوت است. سیاست‌گذاری در دنیای واقعی مسافرت در سال ۱۸۱۵ است. در حالی که روش های پیشنهادی در کتاب ها بیشتر سفری بعد از ابداع waze را نشان می‌دهند. سیاست‌گذاری تعیین هدف و درک محدودیت‌ها ... مطالعه بیشتر

قابلیت‌سازی سازمان‌های حکومتی برای اجرای سیاست‌های توسعه‌ای

نویسندگان: جعفر خیرخواهان و مسعود درودی پرسش اساسی این است که چگونه این قابلیت‌ها را ایجاد کنیم و ارتقا بدهیم بدون آنکه در «دام‌های قابلیت»[۱] گرفتار شویم. منظور از دام قابلیت یعنی سازمان‌های حکومتی بیش از آن‌که نتایج و دستاوردهای ملموسی و مفیدی برای جامعه داشته باشند، ادای موفقیت و پیشرفت را درآورده‌اند و فقط در ظاهر خود را شبیه کشورهای توسعه یافته کرده‌اند که به این پدیده «تقلید ظاهری»[۲] گفته می‌شود. در مقابل فشار جامعه و جو افکار عمومی نیز این انتظار را از حکومت دارد که مسائل بسیار پیچیده، پرزحمت و اختلافی و زمان‌بر را بتواند خیلی سریع ... مطالعه بیشتر

در اهمیت نظریه توانمندسازی حاکمیت و جامعه

موضوع توانمندسازی حاکمیت و جامعه از دو منظر مورد علاقه من است نخست به عنوان یک پژوهشگر اقتصادی و دوم به عنوان سیاست گذار رفاه اجتماعی. از منظر نخست نظریه توانمندسازی حاکمیت و جامعه بخش کاربردی نظریه اقتصاد نهادگراست. اقتصاددانان نهادگرا کیفیت نهادها از جمله کیفیت حکومت، کیفیت جامعه و کیفیت بازار را عامل تعیین کننده وضعیت کوتاه‌مدت و بلندمدت اقتصادی می‌دانند. نظریه توانمندسازی حاکمیت چارچوبی است برای بهبود کیفیت نهادها بویژه دو نهاد مهم حاکمیت و جامعه. این نظریه راهکاری ارائه می‌دهد که چگونه می‌توان ظرفیت‌های حاکمیت و جامعه را بهبود بخشید.  ایجاد شبکه‌های اصلاحی توصیه اصلی نظریه توانمندسازی ... مطالعه بیشتر