خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و پنجممرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۳-۰۲دریافت نسخه الکترونیکی نود و پنجمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: مسئله تعارض منافع احتمالی در تامین سموم کشاورزی در کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس با حضور رئیس سازمان حفظ نباتات مورد بررسی قرار گرفت. حجت الله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: سهامداری قطعه‌سازان در خودروسازی تعارض منافع ایجاد می‌کند و این یکی از مشکلات ریشه‌ای صنعت خودرو است. مهرداد بذرپاش، رئیس دیوان محاسبات کشور بر لزوم جدایی دبیرخانه هیأت امنا صندوق توسعه ملی از سازمان برنامه و ... مطالعه بیشتر
اصلاح قیمتی و تعارض منافعمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۳۰هفتۀ گذشته مهم‌ترین تصمیمی که در حوزۀ حکمرانی فضای کشور را تحت تاثیر قرار داد، اجرای برنامۀ حذف ارز ترجیحی (یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی) و آزادسازی قیمت‌های بخشی از کالاهای اساسی کشور بود که دولت از آن با عنوان «مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها» یاد می‌کند. این تصمیم تاکنون واکنش‌های زیادی هم در سطح عمومی برانگیخته و هم موجب سوال و مباحثه در محافل نخبگانی شده است. از یک منظر کلان، تعارض منافع مشتمل بر تضاد منافع گروه‌ها و اقشار چندگانه اجتماع است. برای مثال، درگیر شدن پزشکان، سهامداران بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خصوصی، شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی و ... مطالعه بیشتر
وظیفه اخلاقی حامیان جراحی اقتصادیاحمد میدری۱۴۰۱-۰۲-۳۰برخلاف کسانی که اصلاح قیمت‌ها را بزرگترین مساله اقتصاد ایران میدانند من ازجمله کسانی هستم که اعتقاد دارم مساله اصلاح قیمت‌ها مسالهای بسیار فرعی است و مسائل بسیار مهمتری وجود دارد که اصلاح قیمت‌ها آن را بهطور کامل تحتالشعاع قرار می‌دهد. از پنج دولت پس از جنگ چهار دولت الگوی پیشنهادی اصلاح قیمت‌ها به سبک شوک درمانی را پذیرفتند. دولت رفسنجانی اولین دولت بود و در ناکامی این جراحی اقتصادی امروز کم و بیش اتفاقنظر وجود دارد. دولت خاتمی تدریجگرایی را پذیرفت و هر ساله ۱۰ درصد قیمت حاملهای انرژی و چند سال هم قیمت گندم را افزایش داد. این ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش: بطئی اما پیوستهمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۲۸توجه به مسئلۀ تعارض منافع در حوزۀ آموزش و پرورش از سال‌های قبل مطرح بوده است. در دوران وزارت بطحایی اقدامات اولیه‌ای در این راستا صورت گرفت. اما اقدام محوری و پیشگام در این وزارتخانه در خرداد ۱۳۹۹ و با ابلاغ یک بخشنامۀ مختصر اما نسبتاً جامع در تعیین مصادیق در بخش‌های مختلف این وزارتخانه صورت گرفت. بخشنامه‌ای که به سبب فقدان بستر حقوقی مشخص برای مدیریت تعارض منافع در ایران، بر «اجرای قانون منع مداخلۀ کارکنان دولت در معاملات» به عنوان مبنای حقوقی تاکید کرده و در هفته‌های اول نیز با این عنوان معرفی شد. بندهای این بخشنامه به ... مطالعه بیشتر
شبکه‌های سازمان‌های مردم‌نهاد: ظرفیت‌سازی در جهانی دگرگونشوندهمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۲۶هدف تحقیق شبکه‌ها در پانزده‌سال گذشته رشد چشم‌گیری داشته‌اند، که این رشد شگرف به‌واسطۀ افزایش دسترسی به تکنولوژی، حتی در دورافتاده‌ترین نقاط جهان، تسهیل شده است. این فرض وجود دارد که شبکه‌ها سهم مهمی در قدرت‌بخشی اعضای خود داشته‌اند، بااین‌حال داده‌های کمی برای پشتیبانی از این ادعا وجود دارد. هدف از این مطالعه فراهم‌نمودن اطلاعات، طرح پرسش‌ها و آغاز گفت‌وگویی میان سازمان‌ِ هم‌کاری‌های داوطلبانه و اجتماعِ بانیِ توسعه، دربارۀ شبکه، در بستر توسعه است. احتیاج مبرمی به آگاهی‌یافتن دربارۀ شبکه‌ها، آزمودن فرضیه‌ها و دست‌یابی به فهمی از مشارکت بالقوۀ شبکه‌ها، وجود دارد. باید اصطلاحات خود را تعریف و دیدگاه خود ... مطالعه بیشتر
سیاست‌گذاری بدون نظر ذینفعانمحمد عادلی۱۴۰۱-۰۲-۲۶یکی از فاکتورهای ضروری در سیاست‌گذاری موفق جلب نظر و اعتماد ذینفعان مختلف است که می‌تواند مسیر رسیدن به نتایج مناسب را هموارتر کند. غفلت از این موضوع مشکلی است که در بسیاری از سیاست‌های کشور به چشم می‌خورد به‌طوری‌که در بسیاری از آن‌ها اساساً نظر ذینفعان دخالت داده نمی‌شود. نتیجه این امر نیز آن است که واکنش بسیاری از مردم به چنین سیاست‌هایی منفی و یا حداقل با شک و تردید است و با کوچک‌ترین رخدادی احساس خطر می‌کنند. چنانچه این هفته این مسئله را می‌توان در نگرش مردم به سیاست‌های اصلاح اقتصادی، واکسن و… مشاهده کرد. به همین ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و چهارممرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۲۵دریافت نسخه الکترونیکی نود و چهارمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: بخشنامه مدیریت تعارض منافع و جلوگیری از تبانی در ارجاع کار به دستگاه‌های اجرایی، مهندسان مشاور، واحدهای خدمات مدیریت طرح و پیمانکاران توسط سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شد. انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری با اشاره به آزادسازی قیمت‌ها توئیت کرد: اگر دولت بخاطر جوسازی‌ها و محاسبه موقعیت آینده خود، یارانه مردم را به جیب خودشان برنگرداند؛ از رویکرد مادرانه‌ای که حیثیت خود را برای حفظ خانواده سپر می‌سازد فاصله گرفته و ... مطالعه بیشتر
حمایت اجتماعی از زنان سرپرست خانوار با تلفیق رویکرد شخص‌محور و مکانمحورسمانه ذاکری۱۴۰۱-۰۲-۲۳بنا به آمار سال ۱۳۹۵، حدود ۳ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارند که شامل طیف گسترده‌ای از خانوارها می‌شوند. ۴۴ درصد از خانوارهای زن‌سرپرست، خانوار تک نفره یا خودسرپرست هستند. در این گروه، ۵۶ درصد از زنان سرپرست خانوار، سالمند و ۸ درصد آنان جوان هستند. همچنین از بین خانوارهای زن‌سرپرست با بیش از یک عضو، ۱۳ درصد زنان سرپرست خانوار دارای همسر و ۲۴ درصد از آن‌ها دارای حداقل یک فرزند هستند. نرخ فعالیت زنان سرپرست خانوار در حدود میانگین ملی و معادل ۱۶٪ است، درحالی‌که این نرخ برای مردان سرپرست خانوار ۷۹% است؛ البته این ... مطالعه بیشتر
قصه ناتمام قانون مدیریت تعارض منافعمحمد عادلی۱۴۰۱-۰۲-۲۳در تیرماه سال ۱۳۹۹ بود که دولت روحانی لایحه خود برای مدیریت تعارض منافع را برای بار دوم به مجلس ارائه داد. در مقابل مجلس نیز طرحی را مطرح کرد که هرچند نسبت به لایحه دولت کاستی‌های بیشتری داشت اما سرانجام کلیات آن به تصویب رسید. طرحی که تا امروز نیز رسیدگی به آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. این کشمکش‌ها که بیشتر نشانگر رقابت‌های سیاسی بود، سبب شده است که تا امروز قانونی جامع برای مدیریت تعارض منافع در کشور وجود نداشته باشد. با این اوصاف برخی کارشناسان به دلیل کاستی‌های طرح مجلس معتقدند که نبود قانونی در ... مطالعه بیشتر
مناظره بر سر تعارض منافع در آموزش و پرورشمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۱۸مجله خبری-تحلیلی رویداد رادیو گفتگو با همکاری مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی نخستین برنامه از سلسله برنامه‌های تعارض منافع در نظام حکمرانی را اجرا کرد. آموزش و پرورش یکی از فراگیرترین حوزه‌های اجتماعی در زندگی خانواده‌های ایرانی است. بروز تعارض منافع در این حوزه که سبب می‌شود کارکنان و مدیران آموزش و پرورش به جای طراحی برنامه‌ها و قاعده‌گذاری در راستای تامین منافع مردم و خانواده‌ها، به دنبال کسب منفعت شخصی باشند، به طور مستقیم کیفیت آموزش را در جامعه تحت تاثیر قرار می‌دهد. اهم موقعیت‌های بروز تعارض منافع در آموزش و پرورش را می‌توان به این ترتیب ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و سوممرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۱۸دریافت نسخه الکترونیکی نود و سومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: این هفته کمیسیون اجتماعی مجلس بررسی شور دوم طرح مدیریت تعارض منافع و لایحه نحوه مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات عمومی را در دستور کار خواهد داشت. دفتر مطالعات مدیریت مرکز پژوهش‌های مجلس موضوع نهمین جلسه از سلسله جلسات ارائه خود را «بررسی فرایند قانونگذاری مدیریت تعارض منافع در مجلس» (۲۱ اردیبهشت) قرار داده است. سید حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی با اشاره به انتخاب شعار «تعارض منافع، ... مطالعه بیشتر
سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی؛ ملاحظاتی از منظر تحلیل تعارضمحمد ملکی۱۴۰۱-۰۲-۱۸۲۱ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ متن سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی در قالب ۹ بند با هدف ایجاد رفاه عمومی و رفع فقر و محرومیت (مبتنی‌بر اصول ۳، ۲۱، ۲۸، ۲۹، ۳۱، و ۴۳ قانون اساسی) ابلاغ شد. استقرار نظام تأمین اجتماعی فراگیر؛ طراحی سازوکارهای لازم برای انتظام‌بخشی به فعالیت‌های بیمه‌ای، حمایتی، و امدادی؛ سطح‌بندی و لایه‌بندی خدمات در قلمروهای بیمه‌ای، حمایتی، و امدادی؛ تأمین عدالت اجتماعی و کاهش فاصلۀ طبقاتی؛ استقرار نظام ملی احسان و نیکوکاری؛ ارائۀ خدمات لازم به‌منظور تحکیم نهاد خانواده و فرزندآوری؛ و الزام به تهیۀ پیوست تأمین اجتماعی برای طرح‌ها و برنامه‌های کلان کشور مجموعه اهدافی است که ... مطالعه بیشتر
پزشکان همچنان در رأس امورمحمد عادلی۱۴۰۱-۰۲-۱۲یکی از موقعیت‌های تعارض منافع، موقعیت قاعده‌گذاری برای خود است که در آن یک شخص یا سازمان به تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در حوزه‌ای پردازد که خود از آن منتفع شود. شدیدترین حالت این موقعیت را در ایران شاید بتوان در نظام بهداشت و درمان مشاهده کرد که علاوه بر آنکه در بیشتر اوقات یک پزشک در رأس وزارت بهداشت قرار داشته است، سایر سیاست‌ها نظیر تعیین تعرفه‌های پزشکی، نحوه برگزاری آزمون‌ها و … نیز در اختیار پزشکان قرار گرفته است. حال آنکه در این شرایط نه‌فقط مردم که سایر گروه‌های فعال در این حوزه نظیر پرستاران بارها از آسیب‌های وارده ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نود و دوممرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۱۱دریافت نسخه الکترونیکی نود و دومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: آیین انعقاد و مبادله تفاهم نامه همکاری وزارت ِآموزش و پرورش با جهاددانشگاهی (مدیریت تعارض منافع در آموزش و پرورش) با حضور یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش و حمیدرضا طیبی رئیس جهاددانشگاهی برگزار شد. یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه کارهای علمی و پژوهشی باید در موضوع مدیریت تعارض منافع صورت گیرد، گفت: وقتی منافذ تعارض منافع بسته شود، حکمرانی شایسته و دولت قوی تشکیل می‌شود. حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی ... مطالعه بیشتر
مجلس شورای اسلامی به مثابه ماشین برطرف کردن مشکلات محلی و منطقهایزهره نجفی۱۴۰۱-۰۲-۰۹نظام حکـومتی کشـورها بـر اسـاس میـزان توزیع قدرت سیاسی به واحـدهای پیرامـونی و ماهیـت مدیریت سیاسی فضای جغرافیایی، به سه الگـوی تـک ساخت (Unitary State)، ناحیه‌ای (Regional State)، فدرال (Federal State) یا ترکیبی تقسیم می‌شود. نظــام سیاسی تک‌سـاخت مبتنـی بـر توزیـع فضـایی قـدرت سیاسی (از مرکز بـه پیرامـون) و نظـام‌هـای سیاسـی ناحیه‌ای و فدرال بر اساس تقسیم قدرت سیاسـی بـین حکومــت مرکــزی و حکومــت ایــالتی (بــین مرکــز و پیرامون) است. (Glassner&Fahrer, 2004) با توجه به حاکمیت نظام سیاسی تـک ساخت در ایران برای تبیین رابطـۀ نظـام سیاسـی و نهادهای محلی بر نظام سیاسی تـک سـاخت تاکید می‌شود. در این نـوع ... مطالعه بیشتر
اعلام وصول لایحه مدیریت تعارض منافع، گامی به پیشمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۰۸اخیراً اتفاق امیدوارکننده و مثبتی در حوزه قانونگذاری برای مدیریت تعارض منافع رخ داد که درس‌های زیادی برای نظام حکمرانی ایران دارد که اجمالاً می‌توان آن را ارجحیت کارشناسی بر شتابزدگی و سیاست‌زدگی نامید. برای تشریح این اتفاق مثبت ناگزیر از بیان مقدمه‌ای در مورد روند قانونگذاری برای مدیریت تعارض منافع در ایران هستیم. چنانکه می‌دانیم تعارض منافع به عنوان یکی از علل اصلی بروز ناکارآمدی در سیستم اداری و فساد و اتلاف بودجه، از میانۀ دهۀ ۱۳۹۰ مورد توجه طیف وسیعی از سیاستمداران ایران قرار گرفت. از همین زمان کوشش‌هایی برای مطالعات تطبیقی در این زمینه و همچنین ایجاد ... مطالعه بیشتر
روش‌های حفظ منافعمحمد ملکی۱۴۰۱-۰۲-۰۵افراد و گروه‌های مختلف به روش‌های متنوعی در پی آن هستند که منافع متعارض خود با منافع عامه را حفظ کنند. در این میان برخی سعی می‌کنند انحصار خود را بر امور حفظ کنند و حتی برخی از نامناسب بودن قوانین به نفع خود استفاده می‌کنند. در مواقعی که امکان به خطر افتادن این منافع به نحوی وجود داشته باشد، این افراد سعی می‌کنند با لابی‌گری با دیگر افراد و نهادها موضوع را حل‌وفصل نمایند. در ادامه به چند نمونه از این موارد که کاربران در فضای مجازی بیشتر به آن‌ها توجه داشته‌اند، اشاره شده است. لابی کردن برای فرار ... مطالعه بیشتر
خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره نودویکممرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۲-۰۴دریافت نسخه الکترونیکی نودویکمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: ولی اسماعیلی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس در توئیتی نوشت:با توجه به فرمایش رهبر معظم انقلاب درخصوص «مدیریت تعارض منافع» و از طرفی تصویب «قانون مدیریت تعارض منافع» در کمیسیون اجتماعی و صحن علنی، در اولین جلسه کمیسیون با جدیت ماده واحده و تبصره‌های این قانون را پیگیری خواهیم کرد. حجت عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در روزهای اخیر طی نامه‌ای به رئیس جمهور با اعتراض به زمزمه‌های افزایش تعرفه‌های تشخیصی و درمانی پیشنهاد کرد که ... مطالعه بیشتر
ظرفیت نظریه توانمندسازی حاکمیت و جامعه در مدیریت تعارض منافعسمانه سهرابی۱۴۰۱-۰۲-۰۱تعارض منافع عارضه‌ای برای حاکمیت و دستگاه اداری است که به دلیل توجه دیرهنگام به آن، از حد عارضه فراتر رفته و به یک بحران فراگیر تبدیل‌شده است. مسائلی که خصلت بحرانی می‌یابند، به همان نسبت نیز پیچیده می‌شوند. دیگر با تحلیل‌هایی که به یک عامل تکیه و تأکید می‌کنند یا مسئله را از یک زاویه می‌نگرند قابل‌فهم نیست و باید رویکرد جامع‌تری نسبت به آن‌ها در پیش گرفت. تعارض منافع منشأ اتلاف بودجه و اختلال و ناکارآمدی و بروز فساد در سیستم اداری و حکومتی است. اما همچنین در جامعه (اقتصاد بخش خصوصی، جامعه مدنی) و گروه‌های اجتماعی نظیر ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در هیئت‌های جهانی نظارت بر حقوق بشرزهره سروش فر۱۴۰۱-۰۱-۳۰میشل داوالا نویسنده مقاله «تعارض منافع در هیئت‌های جهانی نظارت بر حقوق بشر» از دانشجویان دکتری بخش حقوق بین‌الملل و اروپا در دانشگاه ماساریک کشور جمهوری چک است. وی در این مقاله که در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» منتشرشده است، به «بررسی قوانین حاکم بر تعارض منافع در هیئت‌های ناظر بر تعهدات و منشور حقوق بشر در سازمان ملل می‌پردازد.» (داوالا، ۱۳۹۹: ۱۶۲) این مقاله مبتنی بر این ایده است که قوانین مربوط به تعارض منافع در این هیئت‌ها بسنده نیستند و باید از استقلال و بی‌طرفی هر چه بیشتر این هیئت‌ها دفاع کرد. بر ... مطالعه بیشتر
