شفافیت در نظام سلامت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فساد در نظام سلامت، بهداشت و درمان

فساد در نظام سلامت تأثیرات منفی بر سلامت مردم، تأثیر اقتصادی و هدر رفت منابع و تأثیر منفی بر اعتماد مردم دارد. در این کتاب برخی مفاهیم و مداخلات مرتبط با مسئله فساد در نظام بهداشت و درمان تشریح شده‌اند. هدف این کتاب بیشتر مفهوم‌سازی در خصوص فساد در نظام سلامت است تا تشریح تکنیکی ابزارها و مداخلات؛ زیرا به نظر می‌رسد مفهوم این امر آن چنان که باید درک نشده، در مورد آن زبان مشترکی وجود ندارد و نقش آن جدی گرفته نمی‌شود. عموماً چنین تصور می‌شود که مشکلات فعلی که به طور روزمره با آن‌ها دست به گریبان ... مطالعه بیشتر
اندازه گیری فساد اقتصادی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهنمای کشف رد پای فساد

این کتاب شامل مطالبی در خصوص انواع داده‌ها، مدل‌ها، ارزشیابی و ارزیابی اثربخشی، رویکردهای اندازه‌گیری و شاخص‌های ترکیبی اندازه‌گیری فساد/ ضد فساد است. تراپنل نویسنده این کتاب با بیان انواع شاخص‌های اندازه‌گیری فساد و سپس ارائه مثال‌های عملی برای سنجش فساد می‌کوشد تا خوانندگان را با این روش‌ها آشنا سازد. این کتاب راهنمای عمل، مجموعه‌ای از روش‌شناسی‌ها، ابزارها و فعالیت‌هایی را ارائه می‌دهد که به وسیله انجمن ضد فساد در طول سالیان پیش مورد استفاده و تأیید اعتبار قرار گرفته است. اولین نسخه این راهنما در سال ۲۰۰۸ منتشر شد که حاوی نوآوری‌های بسیاری در زمینه رویکردهای سنجش فساد بود. ... مطالعه بیشتر

ارزیابی مبارزه با فساد در ارمنستان

شبکه مبارزه با فساد در اقتصادهای در حال گذار یکی از ابتکارات سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای ترویج اقدامات ضد فساد در کشورهای غیر عضو است. این شبکه در سال ۲۰۰۳ با حمایت ارمنستان، آذربایجان, گرجستان، قزاقستان، روسیه، تاجیکستان و اوکراین با نام طرح اقدام استانبول برای بررسی چارچوب قانونی و نهادی برای مبارزه با فساد و شناسایی دستاوردها و نقاط ضعف شروع به کار کرد. این کتاب به طور اختصاصی درباره گزارش نظام‌مند مبارزه با فساد در ارمنستان است که نتایج آن می‌تواند راهنمایی برای کشورهای در حال مبارزه با فساد باشد. توصیه‌های این کتاب شامل اقدامات در ... مطالعه بیشتر
فساد در نظام مالیاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فساد در نظام مالیاتی

تحول نظام مالیاتی به عنوان یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام گردیده است. در همین چارچوب «طرح جامع مالیاتی» به عنوان طرح جامع و همه جانبه تحول نظام مالیاتی کشور در دستور کار سازمان امور مالیاتی کشور قرار گرفت. دستگاه مالیاتی یک دستگاه قضاوتی از نوع مالی است. دستگاه‌های قضاوتی به دلیل حساس بودن بحث عدالت و اجرای آن خودبه‌خود می‌توانند زمینه‌های ایجاد فساد را در خود پرورش دهند و به‌جاست که در سیستم حکومتی و اداره جامعه، روشی را برای کاهش آن به طور سیستماتیک به وجود آورد. یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی که ... مطالعه بیشتر

 فساد پلیس

فساد اداری به عنوان یکی از واقعیت‌های تلخ جامعه امروزی شیوع بی‌سابقه‌ای در نظام اداری، سیاسی و اجتماعی جهان داشته است. چنانکه رویدادهای اخیر نشان داده، هیچ کشوری با هر میزان ثروت و قدرت نمی‌تواند ادعا کند که از پیامدهای مخرب فساد کاملاً در امان مانده است. پلیس یکی از ارکان اصلی مبارزه با فساد در جامعه است که شرط لازم برای موفقیت آن، سلامت آحاد کارکنان و سازمان پلیس است. فساد پلیس آثار و پیامدهای منفی فراوانی دارد که از جمله می‌توان به و سوءاستفاده شغلی را نام برد. این کتاب پایان‌نامه دکتری در رشته علوم قضایی دانشگاه هاروارد ... مطالعه بیشتر

تحلیل جامعه شناسی فساد در ایران

نویسنده در این کتاب در خصوص مهم‌ترین عوامل مؤثر بر کارکرد مناسب یک نظام اجتماعی بزرگ که موجب درهم شکستن قواعد مناسب برای دوام یک جامعه که به فساد از آن تعبیر می‌شود، سخن می‌گوید. مهم‌ترین عامل در عدم کارکرد یک جامعه، نداشتن قواعد مناسب و از آن مهم‌تر عدم رعایت قواعد از جانب همه است که در بدترین حالت جامعه را دچار آنومی یا آشفتگی می‌کند. یکی از مهم‌ترین علل این آشفتگی اجتماعی این است که برخی از انسان‌ها بتوانند با ابزاری قواعد را به نفع خودشان یا نزدیکان خود تغییر دهند و یا از شرایط، به طور خاص ... مطالعه بیشتر

 هزینه‌ها و نتایج اقدامات ضد فساد در آسیا

این کتاب به مطالعه موردی چند کشور منتخب در آسیا از جمله فیلیپین، کره جنوبی، تایلند و اندونزی پرداخته و همچنین توصیه‌هایی برای بهبود روش‌ها و ابزارهای مبارزه با فساد ارائه کرده است. آشنایی با وضعیت فساد در کشورهای دیگر و تجربیات کشورهای مذکور، می‌تواند به دلیل شباهت‌های اجتماعی-فرهنگی، قابلیت انطباق و مقایسه (مبارزه با فساد) در آن کشورها با وضع داخلی را امکان پذیرتر سازد. از ویژگی‌های مثبت کتاب توجه به رویکرد کنترل و ارزیابی بازخورد سیاست‌ها و برنامه‌ها است. کتاب در هفت فصل نوشته شده است. در فصل اول کتاب با عنوان مقدمه‌ای بر چالش فساد در آسیا ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۷ مقابله با فساد و فقر

در سال ۱۹۷۴ میلادی، اطلاعات ارزشمندی از طرف یک فرد ناشناس به دو خبرنگار واشنگتن پست منتقل شد. انتشار این اطلاعات توسط رسانه ­ها، منجر به استعفای رئیس­ جمهور آمریکا، ریچارد نیکسون شد. این اسناد مربوط به نوارهای ضبط شده از دستور برای کارگذاری شنود جهت استراق سمع و سرقت اطلاعاتی بود. این سرقت از محل نشست ستاد تبلیغات حزب دموکرات که در طبقه­ای از هتل واترگیت برگزار شده بود، اتفاق افتاد. ابتدا تصور می­ شد این قضیه فقط مربوط به سطوح پایین است ولی پس از پیگیری رسانه ­ها و مقامات قضایی، مشخص شد که شخص نیکسون از این ... مطالعه بیشتر

برنامه‌های تأمین مستمری بازنشستگی

گسترش شبح کمونیسم در سال ۱۸۴۸ زمین سرمایه‌داری غرب را به لرزه درآورده بود. در فرانسه رژیم لویی فیلیپ از پا درآمد. در بلژیک پادشاه وحشت‌زده و هراسان استعفا کرد. در برلین سنگرها برپا و گلوله‌ها شلیک شد. در ایتالیا مردم کوچه و بازار سر به طغیان برداشتند. در پراگ و وین شورش‌های عمومی در گرفت و طبقه ناراضی اداره شهرها را برعهده گرفتند. در کارخانه‌های ذوب فلزات فرانسه کارگران همراه با ضربات چکش سرودهای انقلابی می‌خواندند. طبقات حاکم واقعا بر خود لرزیدند، اما این رفتارهای تند و جنگ‌طلبانه، این بانگ دیوآسا، فریادی برای انقلاب کمونیستی نبود، فریادی بود که ... مطالعه بیشتر

جا‌به‌جایی در کارویژه‌های دولت

آیا متاثر از ویژگی‌های بوروکراتیک ایران است که برای نمونه باعث شده در فاصله سال‌های ۵۷ تا ۸۰، جمعیت زیر خط‌فقر مطلق تقریبا به یک‌چهارم و از ۴۵درصد براساس آمارهای رسمی به ۱۱درصد در سال۸۱ می‌رسد یا مسائل دیگری هم دخیل بوده است؟ براساس تجربه‌های پژوهشی سال‌های اخیر، جالب است بدانید در اکثر نقدهایی که به سیاست‌ها و عملکردها وارد می‌شود، در نگاه دولتمردان به منزله نقاطی روشن در کارنامه کاری‌شان ارزیابی می‌شود. برای مثال، در حوزه آموزش‌وپرورش بررسی‌ها و مطالعات نشان می‌دهد که مدیران و وزرای پیشین آموزش‌و‌پرورش درباره خرید خدمت، ارزیابی کاملا متفاوتی با روندهای پذیرفته شده جهانی ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۶ مقابله با فساد و فقر

برخی پژوهشگران از جمله لیندستد و نورین، شفافیت را به منزله قابلیت دسترسی به اطلاعات تعریف می­کنند و بیان می­دارند که یک مؤسسه شفاف، مؤسسه­ای است که افراد درون و بیرون آن بتوانند به منظور شکل­ دادن به نظراتشان در مورد اقدامات و فرآیندهای درون آن مؤسسه، اطلاعات مورد نیازشان را به دست آورند. از منظر این دو پژوهشگر، مظهر شفافیت، شیشه است که امکان نگاه کردن به درون آن وجود دارد و بنابراین یک مؤسسه، یک فرد و یک جامعه وقتی شفاف است که بتوان به درون آن نظر انداخت و از آنچه درمی­گذرد، مطلع شد.(لگزیان و کاظمی، ۱۳۹۰ ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۵ مقابله با فساد و فقر

شفافیت را از زوایای گوناگونی تعریف کرده­اند و وجوه گوناگونی را برای آن ترسیم کرده­اند. در یک رویکرد، تعاریف شفافیت را مبتنی بر سه­ گانه­ای از جمله «تعاریف مبتنی بر ذی­نفعان اطلاعات»، «تعاریف مبتنی بر پاسخگویی» و «تعاریف مبتنی بر اجرای قوانین و مقررات» دانسته­ اند.[۱] برای ایضاح بیشتر، این تعاریف را از نظر می­ گذرانیم. تعاریف مبتنی بر ذی­نفعان اطلاعات، شفافیت را افزایش به موقع و قابل اتکای اطلاعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در دسترس همه ذی­نفعان مربوطه باشد، تعریف کرده­ اند. از این منظر، نبود شفافیت به­عنوان «ممانعت عمدی از دسترسی به اطلاعات، ارائه نادرست اطلاعات یا ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴ مقابله با فساد و فقر

«همه حیوانات با هم برابرند، اما برخی برابرترند.» این جمله شاید معروف­ترین و آشناترین جمله کتاب «قلعه حیوانات»، اثر اریک آرتور بلر ملقب به «جورج اورول»، منتقد ادبی و نویسنده انگلیسی باشد. اورول شاید با گفتن این جمله می­خواسته همه آن وضعیتی را که حیوانات مزرعه پس از پیروزی بر آقای جونز و دار و دسته­اش دچارش گشته بودند، به تصویر بکشد. واقعیت این بود که در پس آن دگرگونی، «همه» حیوانات نتوانستند به حلقه­ی حکمرانی مزرعه­شان وارده شده، سهمی برابر از مدیریت آن را از آنِ خود کنند. آنچه رخ داد تلخ­تر از آن بود که گمانش می­رفت: رفیق ... مطالعه بیشتر

حمایت از سوت‌زن‌ها و مقابله با دوشغله‌ها

قانون‌، پشت قانون حساسیت‌ها بر ممنوعیت چند شغله بودن در کشور از سال‌ها قبل وجود داشت. در دی ماه سال ۹۱ در یکی از جلسات مجلس ۶ ماده از طرح ممنوعیت اشتغال بیش از یک شغل را به تصویب رساندند. بر اساس این مواد مدیران، ‌روسا و کارکنان دستگاه‌ها و نهادهای ذیل و موسسات و شرکت‌های وابسته به آنها نمی‌توانند در دستگاه‌ها و نهادها، بیش از یک شغل داشته باشند. از مهم‌ترین دستگاه‌های مشمول این قانون‌، نهادها و موسسات عمومی غیردولتی، شوراهای اسلامی شهر و نهادها و سازمان‌هایی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند‌، بود. البته که این ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳ مقابله با فساد و فقر

در هفته‌های اخیر، خسارات ناشی از سیل فراگیر جامعه و حاکمیت را به خود مشغول داشته و همّ و غمّ نیروهای اجتماعی و حاکمیتی، مواجهه با این بحران طبیعی ـ اجتماعی بوده است. مسئله‌ی شفافیت طبعاً در مواجهه با این بحران ضرورت یافته است. چنانکه در خبرنامه ملاحظه می‌کنیم شفافیت هزینه‌ها و مبالغ دریافتی از کمک‌های مردمی در جریان سیل اخیر از مسائل مهم بازتاب‌یافته در رسانه‌ها بوده است. شائبه‌های پیش‌آمده، افکار عمومی را به‌گونه‌ای حساس کرده که موجب شده تا رئیس سازمان هلال‌احمر قول اکید دهد که هزینه‌های مربوط به سیل‌زدگان را به‌صورت شفاف اعلام کرده و به اطلاع ... مطالعه بیشتر

مدیریت مطلوب بحران

قبل از پرداختن به مفاهیم اصلی ساختار این یادداشت، باید اشاره کرد که بر اساس علم مدیریت بحران، کنترل بحران در سه برهه پیش، حین و پس از آن مدیریت می‌شود. در تمام این موارد توانمندی اجرائی دولت و جامعه نقشی اساسی در کاهش آسیب‌ها دارد. اولین نشانه ناکامی دولت در مدیریت بحران با انتقادهای اساسی افکار عمومی به چرایی غافلگیری نهادهای اجرائی و عدم پیش‌بینی وقوع سیل بود، این مسئله قبلا درباره توفان‌های شدید تهران نیز خود را نشان داده بود. انتقاد رئیس‌جمهور از سازمان هواشناسی دالی بر تأیید این ناتوانی است. دومین بروز ناتوانی از زبان افراد درگیر ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲ مقابله با فساد و فقر

در سال‌های اخیر، شاید یکی از مهم‌ترین کلیدواژه‌هایی که پیوسته در کانون توجه مباحثات اقتصادسیاسی ایران بوده است، مفهوم شفافیت باشد. بستر نشو و نما یافتن و حساسیت‌برانگیز شدن این مفهوم علی‌الخصوص در سالیانِ اخیر، احتمالاً تبعیض و نابرابری فزاینده کثیری از مردم از سویی، و برخورداریِ بی حد و حصر عده قلیلی، از دیگر سو باشد. برهم خوردن تعادل اجتماعی و برآمدن اقسام آسیب‌ها و معضلاتی چون بیکاری، فقر، بی خانمانی و … منجر شده تا افکار عمومی جامعه ایرانی به آنچه به زعم خویش در پسِ پرده می‌گذرد، آگاه‌تر شود تا بلکه از خلالِ این آگاهی، بتواند بخشِ ... مطالعه بیشتر
برنامه و بودجه

بودجۀ بی‌قانونی

برای شروع گفتگو، خوب است بدانیم در تهیه سند بودجه به عنوان یکی از اسناد منعکس کننده رابطه دولت وملت، به چه میزان به اسناد بالادستی و قوانین موضوع های که به این رابطه می پردازند توجه می شود؟ آیا اصول چنین رابط های در اسناد و سیاست های کلی، به درستی تدوین شده است؟ این رابطه از چه منطقی پیروی می کند؟ توکلی: بنابر فرض، بودجه یک مقطع یک ساله از یک برنامه پنج ساله است. برنامه های دولت باید در لباس ارقام، در بودجه نمایان شود. وقتی دولتی، پنج یا ده درصد از بودجه سالانه خودش را به ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۱ مقابله با فساد و فقر

شفافیت به بیان ساده به منزله‌ی آن است که به گونه‌ای عمل کنیم که دیگران بتوانند به آسانی فعالیت‌ها و اعمالی را که انجام می‌شود، مشاهده کنند. این امر مستلزم گشایش و دسترس‌پذیری، ارتباطات و پاسخگویی است. فرض مفروض شفافیت این است که اعمال یک سازمان چنان موشکافانه و دقیق باشد که در مقابل مداقه و تحقیق عمومی تاب آورده و توجیه‌پذیر باشد. شفافیت رابطه‌ی وثیقی با فساد و ناکارآمدی دارد. به میزانی که شفافیت در یک سیستم کمتر باشد، آن سیستم درگیر فساد و ناکارآمدی بیشتری خواهد بود. شفافیت همچنین با مسئله‌ی مشروعیت یک سیستم ارتباط مستحکمی دارد. هرچه ... مطالعه بیشتر

حساب‌کشی از شرکت‌های چندلایه

شما از نمایندگانی بودید که در بحث تصویب بودجه، بسیار فعال عمل کردید و پیشنهادهای جالبی نیز برای شفافیت بودجه ارائه دادید. دلیل این تلاش ویژه، چه بود؟ با توجه به سؤال شما از پرداختن به نکات مهمی که درباره کلیت بودجه مطرح است، صرف نظر می‌کنم و صرفا در چارچوب سؤالات، بر پیشنهادهای پیگیری‌شده متمرکز می‌شوم. شفافیت در بودجه به دلایل مختلف از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. یکی از این دلایل، آن است که ما در دوره محدودیت شدید منابع و کثرت و تنوع مصارف و احتیاجات قرار داریم؛ این منابع محدود، کفاف هزینه‌های قطعی ضروری و نیازهای جاری ... مطالعه بیشتر