راضیه شیخ رضایی

راضیه شیخ رضایینمایش همه نوشته ها

کارشناس ارشد جامعه شناسی کارشناس پژوهشی- حمایتگری مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

نهاد مبارزه با فساد

نهادهای مبارزه با فساد در ایران

طبق پژوهش‌ها، ایران تاکنون یازده نهاد مبارزه با فساد را تشکیل داده است اما سوال اصلی این است که این نهادها چقدر در مبارزه با فساد موفق عمل کرده‌اند. آیا آنها دستاوردها و عدم موفقیت‌شان را به طور شفاف با مردم در میان می‌گذارند؟ اغلب اقدامات این نهادها در هاله‌ای از ابهام قرار دارند. نشست‌ها و جلسات‌شان با خروجی‌های قابل ارزیابی در رسانه‌ها پوشش داده نمی‌شوند. همچنین اعضای این نهادها در معرض پرسش‌های رسانه‌ها و افکار عمومی قرار نمی‌گیرند. در این اینفوگرافی نهادهایی مثل هیات‌های عالی نظارت، کمیته مبارزه با فساد، تقلب و پولشویی، ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی ... مطالعه بیشتر
شفاف‌سازی نظام بانکی

نظام بانکی غیرشفاف؛ بستر فسادآفرین

بانک می‌تواند مبداء مفاسدی همچون پول‌شویی، اختلاس، فرار مالیاتی و … باشد. ایران نیز بخاطر سطح پایین استاندارهای نظارتی بر حساب‌های بانکی، عدم شفافیت در صورت‌های مالی بانکی، فقدان تجربه و عدم صلاحیت مدیران بانکی و … در معرض بسیاری از مفاسد مالی و اقتصادی در کشور است. چنانکه یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌هایی که کشور از آن می‌بیند، کاهش رشد اقتصادی و کاهش رفاه عمومی است. با شناسایی تمام خلاهای بانکی و آسیب‌های آن، بانک مرکزی باید بسترهای لازم برای شفاف‌سازی نظام بانکی همچون سامانه‌ نهاب و … را با جدیت پیگیری کند. مطالب مرتبط: شفافیت گامی به سوی ارتقا ... مطالعه بیشتر

چگونه پولشویی می‌کنند؟

پرونده‌هایی با ساختارهای متفاوت و در برخی موارد به زبان اصلی و همراه با یادداشت‌های حین تحقیقات، در بازه زمانی هشت ماه دریافت و برای تبیین جنبه‌های پولشویی و نکات کلیدی آن، توسط گروه کارشناسی تحلیل و بررسی گردید. تاکید این اثر بر اقدامات بانک‌ها، بیمه‌ها، صرافی‌ها و سایر موسسات مالی و ارتباط نظام یافته آنها با نهادهای نظارتی از جمله مرکز اطلاعات مالی است. باتوجه به اهمیت مبارزه با پولشویی در مبارزه با جرایم مالی و فساد، یکی از کمبودهای مهم آموزش و آشنایی کارشناسان مالی، بانکداران و … است که این کتاب گامی برای رفع این فقدان است. ... مطالعه بیشتر

تسخیر دولت

در این کتاب، مفهوم فساد بررسی و به طور تجربی پدیده تسخیر دولت (نفوذ شرکت‌ها در دولت برای تصمیم گیری‌های مختلف به نفع شرکت‌ها) را براساس داده‌های به دست آمده از بررسی عملکرد فعالیت موسسات و محیط اقتصادی در سال ۱۹۹۹ مطرح کرده است. سعی بر آن شده که مفهوم تسخیر دولت با دو نوع دیگر از رابطه دولت و شرکت‌ها یعنی نفوذ و فساد اداری در مقابل هم توضیح داده شود. درحالی که تسخیر دولت، توانایی شرکت‌ها در شکل دادن و اثرگذاشتن بر شکل‌دهی قوانین اصلی بازی از طریق پرداخت‌های خصوصی به مقامات دولتی و سیاستمداران است، روش نفوذ ... مطالعه بیشتر
کتاب-نظم-پنهان-فساد

رشد و بقای شبکه‌ مبادلات مفسدانه

هدف اصلی کتاب، کمک به ایجاد فهم پیرامون شیوه‌هایی است که طبق آنها، شبکه‌های مبادلات مفسدانه، به دلیل نظام پنهان‌شان، بسط و گسترش می‌یابند؛ یعنی با یک حکمرانی درونی، بازیگران را به پذیرش خطر معاملات غیرقانونی، اعتماد به یکدیگر و ایجاد و تقویت ضوابط، قواعد و هنجارهای متقابل ناپیدا ترغیب می‌کند. تحلیل نویسندگان الهام گرفته از رویکردی نهادگرایانه است که معطوف است به ریشه‌های آن دسته از نهادهای غیررسمی که به معاملات مفسدانه اجازه می‌دهند تا در درون فرایندهای تصمیم سازی مشخصی گسترش یابند و جولان دهند. برای توضیح بحران نظام پنهان فساد از مطالب تجربی پیرامون مبادلات مفسدانه در ... مطالعه بیشتر

فساد در سیاست‌های مالی زیر ذره‌بین  

کتاب دارای شش فصل است. فصل اول، ارائه مروری بر مسائل مربوط به فساد، وضعیت فعلی تعهدات ضد فساد و بازیگران مبارزه با فساد و تعریفی از فساد مطرح است.   فصل دوم تحت عنوان اقتصاد فساد است که در آن چارچوبی نظری از اقتصادهای فساد را با اشاره به سه مسئله ارائه داده است: نخست، فساد به صورت پدیده‌ای اقتصادی در حال ظهور به عنوان محصول تصمیمات آگاهانه فردی در درون محیط نهادی معین مطرح شده است. دوم، چالش‌های روش شناختی مربوط به سنجش فساد و همچنین منابع اندازه گیری موجود مورد بررسی قرار گرفته است. سوم، وضعیت کنونی دانش ... مطالعه بیشتر

توسعه با مداخلات کوچک 

ویژگی بارز کتاب، این است که چگونه با مداخلات کوچک در شفافیت و مشارکت شهروندان می‌توان اقدامات مناسبی برای اصلاح نهادها، فرایندها، رفتار و هنجارهای مخرب توسعه، طراحی و اجرا کرد. این کتاب تحت عنوان «گزارش سیاستی بانک جهانی» در سال ۲۰۱۶ به تلاش پژوهشگران جوان مباحث نوین توسعه، تدوین شده است. ادعای اصلی کتاب این است که رویکردهای تک بعدی اقتصادی که نواقص امور سیاسی و فرهنگی را با فرض برون‌زا بودن نادیده می‌گیرند، در اصلاحات توسعه‌گرا راه به جایی نمی‌برند؛ بلکه ماهیت نهادهای سیاسی، هنجارهای فرهنگی و رفتار بازیگران در این چارچوب را باید به صورت درون‌زا مورد ... مطالعه بیشتر
کتاب فساد سیاسی

ضربه فساد به دموکراسی

تاکید این کتاب بر فساد سیاسی است و عمدتا به حوزه عمومی فعالیت بازیگران سیاسی توجه شده است. در این کتاب کوشیده شده است تا دانشوران فعال در چند گرایش یا حوزه مختلف علوم اجتماعی را که هر کدام از منظر تحلیلی متفاوتی به مسئله فساد سیاسی پرداخته‌اند، گرد‌هم آورد. همچنین این کتاب از علوم سیاسی، فلسفه، اقتصاد، جامعه شناسی و حقوق دیدگاه‌هایی خاص بدست می‌دهد؛ روش‌شناسی‌های به کارگرفته شده شامل رهیافت‌های مقایسه‌ای، تئوری بازی‌ها با تمرکز بر مباحث گروهی و مطالعات موردی است.  این کتاب مجموعه مقالاتی از نویسندگان مختلف است که در دوازده فصل ساختاریافته است و هر ... مطالعه بیشتر
کتاب شناسی فساد و شفافیت

کتاب‌شناسی فساد و شفافیت

در خصوص کاربردهای کتاب‌شناسی می‌توان به بهره‌گیری از دانش موجود و تجربه‌های دیگران، بهبود کیفیت پژوهش‌ها و پرهیز از پژوهش‌های تکراری و گردآوری کتاب‌هایی در موضوع خاص و… اشاره کرد. سوال اساسی پیش روی «مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه» این بود که چه کتاب‌‌هایی در حوزه فساد و شفافیت چاپ و منتشر شده است. به عبارت دیگر، ‌این پروژه کتاب‌شناسی با محوریت شفافیت و فساد یک کتاب‌شناسی تخصصی است. بر این اساس دو کلید واژه اصلی، «شفافیت» و «فساد» در عنوان کتاب‌ها و در موضوع کتاب‌ها جستجو شد.  مرجع و پایگاه جستجو، «کتاب‌شناسی ملی ایران» است و کتاب‌ها تا سال ... مطالعه بیشتر
فساد قضایی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شناخت فساد در دستگاه قضایی

کتاب «فساد در نظام‌های قضایی» ترجمه گزینشی از مجموع گزارش‌های فساد قضایی است که توسط سازمان شفافیت بین‌الملل تهیه و تدوین شده است. در این کتاب ۹ مقاله از مجموع ۲۸ مقاله از بخش تحلیل تطبیقی فساد قضایی، ۹ گزارش کشوری از مجموع ۳۲ گزارش کشوری و ۲ مقاله روش‌شناسی از مجموع ۱۷ مقاله انتخاب و ترجمه شده است. از مجموع ۳۲ کشور مورد مطالعه، گزارش‌هایی انتخاب شده است که مسائلشان شباهت بیشتری با مسائل ایران داشته است و این کشورها شامل مکزیک، پاکستان، فیلیپین، رومانی، آفریقای جنوبی، ترکیه و بریتانیا است. نتیجه بسیار مهم گزارش جهانی فساد ۲۰۰۷ سازمان ... مطالعه بیشتر
شفافیت در نظام سلامت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فساد در نظام سلامت، بهداشت و درمان

فساد در نظام سلامت تأثیرات منفی بر سلامت مردم، تأثیر اقتصادی و هدر رفت منابع و تأثیر منفی بر اعتماد مردم دارد. در این کتاب برخی مفاهیم و مداخلات مرتبط با مسئله فساد در نظام بهداشت و درمان تشریح شده‌اند. هدف این کتاب بیشتر مفهوم‌سازی در خصوص فساد در نظام سلامت است تا تشریح تکنیکی ابزارها و مداخلات؛ زیرا به نظر می‌رسد مفهوم این امر آن چنان که باید درک نشده، در مورد آن زبان مشترکی وجود ندارد و نقش آن جدی گرفته نمی‌شود. عموماً چنین تصور می‌شود که مشکلات فعلی که به طور روزمره با آن‌ها دست به گریبان ... مطالعه بیشتر
اندازه گیری فساد اقتصادی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهنمای کشف رد پای فساد

این کتاب شامل مطالبی در خصوص انواع داده‌ها، مدل‌ها، ارزشیابی و ارزیابی اثربخشی، رویکردهای اندازه‌گیری و شاخص‌های ترکیبی اندازه‌گیری فساد/ ضد فساد است. تراپنل نویسنده این کتاب با بیان انواع شاخص‌های اندازه‌گیری فساد و سپس ارائه مثال‌های عملی برای سنجش فساد می‌کوشد تا خوانندگان را با این روش‌ها آشنا سازد. این کتاب راهنمای عمل، مجموعه‌ای از روش‌شناسی‌ها، ابزارها و فعالیت‌هایی را ارائه می‌دهد که به وسیله انجمن ضد فساد در طول سالیان پیش مورد استفاده و تأیید اعتبار قرار گرفته است. اولین نسخه این راهنما در سال ۲۰۰۸ منتشر شد که حاوی نوآوری‌های بسیاری در زمینه رویکردهای سنجش فساد بود. ... مطالعه بیشتر

ارزیابی مبارزه با فساد در ارمنستان

شبکه مبارزه با فساد در اقتصادهای در حال گذار یکی از ابتکارات سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای ترویج اقدامات ضد فساد در کشورهای غیر عضو است. این شبکه در سال ۲۰۰۳ با حمایت ارمنستان، آذربایجان, گرجستان، قزاقستان، روسیه، تاجیکستان و اوکراین با نام طرح اقدام استانبول برای بررسی چارچوب قانونی و نهادی برای مبارزه با فساد و شناسایی دستاوردها و نقاط ضعف شروع به کار کرد. این کتاب به طور اختصاصی درباره گزارش نظام‌مند مبارزه با فساد در ارمنستان است که نتایج آن می‌تواند راهنمایی برای کشورهای در حال مبارزه با فساد باشد. توصیه‌های این کتاب شامل اقدامات در ... مطالعه بیشتر
فساد در نظام مالیاتی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فساد در نظام مالیاتی

تحول نظام مالیاتی به عنوان یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام گردیده است. در همین چارچوب «طرح جامع مالیاتی» به عنوان طرح جامع و همه جانبه تحول نظام مالیاتی کشور در دستور کار سازمان امور مالیاتی کشور قرار گرفت. دستگاه مالیاتی یک دستگاه قضاوتی از نوع مالی است. دستگاه‌های قضاوتی به دلیل حساس بودن بحث عدالت و اجرای آن خودبه‌خود می‌توانند زمینه‌های ایجاد فساد را در خود پرورش دهند و به‌جاست که در سیستم حکومتی و اداره جامعه، روشی را برای کاهش آن به طور سیستماتیک به وجود آورد. یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی که ... مطالعه بیشتر

 فساد پلیس

فساد اداری به عنوان یکی از واقعیت‌های تلخ جامعه امروزی شیوع بی‌سابقه‌ای در نظام اداری، سیاسی و اجتماعی جهان داشته است. چنانکه رویدادهای اخیر نشان داده، هیچ کشوری با هر میزان ثروت و قدرت نمی‌تواند ادعا کند که از پیامدهای مخرب فساد کاملاً در امان مانده است. پلیس یکی از ارکان اصلی مبارزه با فساد در جامعه است که شرط لازم برای موفقیت آن، سلامت آحاد کارکنان و سازمان پلیس است. فساد پلیس آثار و پیامدهای منفی فراوانی دارد که از جمله می‌توان به و سوءاستفاده شغلی را نام برد. این کتاب پایان‌نامه دکتری در رشته علوم قضایی دانشگاه هاروارد ... مطالعه بیشتر

تحلیل جامعه شناسی فساد در ایران

نویسنده در این کتاب در خصوص مهم‌ترین عوامل مؤثر بر کارکرد مناسب یک نظام اجتماعی بزرگ که موجب درهم شکستن قواعد مناسب برای دوام یک جامعه که به فساد از آن تعبیر می‌شود، سخن می‌گوید. مهم‌ترین عامل در عدم کارکرد یک جامعه، نداشتن قواعد مناسب و از آن مهم‌تر عدم رعایت قواعد از جانب همه است که در بدترین حالت جامعه را دچار آنومی یا آشفتگی می‌کند. یکی از مهم‌ترین علل این آشفتگی اجتماعی این است که برخی از انسان‌ها بتوانند با ابزاری قواعد را به نفع خودشان یا نزدیکان خود تغییر دهند و یا از شرایط، به طور خاص ... مطالعه بیشتر