محمد ملکی

نقش تعارض منافع در حاکمیت شرکتی در بخش خدمات مالی

ایجاد اعتماد در فضای کسب‌وکار برای مشتری اقدامی واجد اهمیت است، این امر در بانکداری اهمیتی دوچندان دارد زیرا این مشتری است که سرمایه خود را در اختیار بانک قرار می‌دهد. بنابراین تقاضا برای خدماتی در این حوزه افزایش‌یافته که عاری از هرگونه تعارض منافع باشد. اما دستیابی به چنین خدماتی عملاً ناممکن است اغلب خدمات دهندگان ادعای ارائه خدماتی این‌گونه دارند در حالی که در واقعیت اعمالشان ناقض استانداردهایشان است. فضای حقوقی و تنظیمی چارچوب عمل بانک‌ها را معین می‌کند. تعارض منافع از مهم‌ترین موضوعات در این حوزه است. در این زمینه از هیئت‌مدیره انتظار می‌رود مصادیق تعارض منافع ... مطالعه بیشتر
برگ سبز

مردم قربانی اصلی تعارض منافع دستگاه‌ها

طبعاً هر سیاستی دارای ذینفعان مختلفی است که ممکن است از نتایج آن سود برده و یا متضرر شوند. مسئله اصلی در سیاست‌گذاری آن است که مشخص شود ذینفعان چه کسانی هستند و هرکدام چگونه از سیاستی خاص تأثیر می‌پذیرند. مسئله دخانیات نیز یکی از این موارد است که هر سیاست‌گذاری برای کاهش مصرف آن می‌تواند برای سلامت جامعه مثبت تلقی شود و یا برعکس سبب افزایش قاچاق شود. تصمیم در مورد سیاست‌های لازم نیازمند مطالعات کارشناسی مقتضی است مگر آنکه تصمیمات نه بر اساس مطالعات که بر پایه تعارض منافع شکل گیرند. انتخاب بین سلامت یا قاچاق یکی از ... مطالعه بیشتر

اثر واترگیت یا چرا مقررات اخلاقی دائماً در حال افزایش است؟

دنیس سن‌مارتین دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مونترال در این مقاله استدلال کرده است که بیشتر تحقیقات رشته علوم سیاسی که به افزایش مقررات اخلاقی پرداخته‌اند، تمرکزشان به‌شدت جامعه‌محور بوده است. وی به‌عنوان یک اصلاحیه رویکردی را معرفی کرده است که در آن روندهای علّی تا کنونی وارونه می‌شوند. این رویکرد حاکی از آن است که خود قوانین اخلاقی بخشی از علت افزایش مداوم ممنوعیت‌های اخلاقی در سیاست به شمار می‌آیند. سپس به‌طور مختصر تشریح کرده است که برخی از اثرات بازخوردی بالقوه به‌واسطه قوانین اخلاقی پدید می‌آیند. بیشتر مطالعاتی که پیرامون موضوع اصلاح اخلاقی صورت گرفته‌اند، معتقدند که اصلاح ... مطالعه بیشتر

پیامدهای پنهان تعارض منافع

در دور دوم دولت روحانی لایحه‌ای تحت عنوان لایحه مدیریت تعارض منافع به مجلس ارائه شد. در همین راستا مجلس شورای اسلامی نیز طرحی را برای مدیرت تعارض منافع آماده کرد که نتیجه آن ایجاد کشمکش بین انتخاب و تصویب طرح یا لایحه تعارض منافع بود. با طولانی شدن این کشمکش سرانجام کلیات طرح تعارض منافع در مجلس تصویب شد اما هنوز این موضوع به سرانجامی موفقیت‌آمیز نرسیده است. اهمیت قانون مدیریت تعارض منافع هرچند مدت‌زمانی است که بحث مدیریت تعارض منافع در نظام اداری ایران جا افتاده است و برخی نهادها نیز بخش‌نامه‌هایی را در این زمینه تدوین کرده‌اند؛ ... مطالعه بیشتر

نشست اول: فقر درآمدی و چند بعدی در ایران

  دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۴۰۰، نخستین جلسه از «سلسله نشست‌های فقر چندبعدی در ایران» را برگزار کرد. در این جلسه که به‌صورت حضوری در پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی و به‌صورت مجازی در نرم‌افزار اسکای روم برگزار شد؛ دکتر سید هادی موسوی نیک مدیر دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، دکتر زهرا کاویانی مدیر گروه پایش فقر درآمدی و چندبعدی دفتر مطالعات رفاه، دکتر یعقوب اندایش عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران و دکتر علی ... مطالعه بیشتر

طرح تعارض منافع؛ در دست بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس

نکات مطروحه در این مقاله بر اساس نسخه اول متن اصلاحی طرح تعارض منافع نوشته شده که نیمه دوم آذرماه جهت اظهارنظر به جهاد دانشگاهی ارائه شده است. خان اول: تعریف مفهوم تعارض منافع تعریف مفهوم تعارض منافع یا به عبارتی تیتر قانون در دست تصویب اولین گره پیش روی مرکز پژوهش‌ها است که گویا راه‌حل مناسب برای حل آن حذف تعریف پیش‌بینی‌شده است. در متن لایحه دولت، تعریف تعارض منافع، تعارض بین منافع عمومی و منافع شخصی فرد تعریف شده بی‌آنکه به ارائه تعریف دقیق از مفهوم منافع عمومی بپردازد. به‌طورکلی مفهوم منافع در نظام حقوقی ما مبتنی بر ... مطالعه بیشتر

وضعیت زنان کارگر زیر ذره‌بین آمار

اشتغال بانوان افزایش رفاه عمومی، هویت شخصی و مشارکت اجتماعی زنان را به دنبال دارد. با افزایش پیچیدگی و مشکلات اقتصادی زندگی مدرن در کنار تمایل بیشتر خانواده‌ها به حصول رفاه حداکثری، زنان بیش‌ازپیش وارد عرصه کار رسمی شده‌اند. حضور زنان در بازار کار از منظر کاهش فقر نیز بسیار اهمیت دارد. برخی از زنان سرپرست خانوار هستند، در برخی خانوارها مرد سرپرست خانوار بیکار بوده و درنهایت خانوارهایی نیز هستند که با ورود زنان به بازار کار بار تکفل و فشار اقتصادی بر مردان در خانواده کاهش‌یافته و سطح درآمد خانوار افزایش می‌یابد. سیاست‌های عمومی کشور و ازجمله سیاست‌های ... مطالعه بیشتر

پیشنهادهایی برای رفع مشکلات زنان کارگر

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در ادامه سلسله نشست‌های خود پیرامون هم‌اندیشی درباره مسائل رفاهی نیروی کار و برنامه هفتم توسعه، چهارمین نشست خود را با موضوع «اشتغال زنان کارگر: چالش‌ها و راهکارها» برگزار کرد. در این نشست خانم‌ها سمیه گلپور؛ رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن صنفی کارگران و خاطره استاد رضایی؛ رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون کشور به ایراد نظرات خود پیرامون وضعیت اشتغال زنان کارگر به‌خصوص در بخش غیررسمی و ارائه پیشنهادهایی برای حل آن‌ها پرداختند. فقدان آمار و تشکیلات کارگری؛ دو مشکل اصلی زنان کارگر در ابتدای نشست گلپور به فقدان آمار صحیح از وضعیت زنان ... مطالعه بیشتر

سیاست‌گذاری به نفع خود

یکی از موقعیت‌های تعارض منافع موقعیت اتحاد قاعده­گذار و مجری یا سیاست‌گذاری برای خود است. این موضوع را می‌توان نقش‌هایی با منافع متعارض تعریف کرد که جمع آن در یک شخص یا سازمان می‌تواند به سوگیری ناروا در تصمیمات منجر شود. در کلان‌ترین سطح مدیریت، در تمام حکومت‌ها قوه مقننه از قوه مجریه تفکیک‌شده است، در سطح خرد نیز لازم است قاعده گذار از مجری منفک شود، چراکه تعارض منافع نقش مجری و نقش قانون‌گذار سبب عدم تعهد به یکی از این نقش‌ها می‌شود. در ادبیات تعارض منافع، اتحاد قاعده گذار و مجری زمانی رخ می‌دهد که افراد برای خود ... مطالعه بیشتر

وضع قوانین تعارض منافع به‌مثابه سیاست سازی

بارزترین وجه متمایزکننده حکومت دموکراتیک از سایر حکومت‌ها، عبارت است از آنکه در یک حکومت دموکراتیک مقامات دولتی تلاش می‌کنند در راستای منافع عمومی عمل کنند. بنابراین توافق عامی وجود دارد که یکی از بن‌مایه‌های اخلاق سیاسی دموکراتیک، تعهد مقامات عمومی به منافع عمومی است. در تمام کشورها قانون یکی از اسناد موردتوافق بین حاکمیت و مردم است که میزان تعهدات هر دو به ارزش‌ها و هنجارها را معین می‌سازد. بنابراین وضع مقررات، رویه‌ها و قوانینِ تضمین‌کننده پایبندی مقامات دولتی به منافع عمومی، می‌تواند حاکمیت و جامعه را چند قدم به دموکراسی نزدیک کند. در سیاست‌های کلان مانند جنگ و ... مطالعه بیشتر

اصول رفتاری در بخش خصوصی

در این یادداشت تجارب کارشناسانی از بخش خصوصی در راستای ایجاد اصول و فرهنگ اخلاقی سازمان‌ها و شرکت‌ها بیان می‌شود. این فصل شامل سه زیر بخش است که در آن‌ها به ترتیب تجربه کشورهای پاکستان، اندونزی در مبارزه با فساد و اجرای قانون ارائه می‌شود. تجربیات این کشورها نشان می‌دهد چگونه از آیین‌نامه رفتاری می‌توان به‌عنوان اهرمی برای مدیریت تعارض منافع و محافظت از منافع خصوصی و دولتی استفاده کرد. حکمرانی شرکتی خوب: برای پیشگیری از تعارض منافع (آموختن از تجربه پاکستان) اسد علی‌شاه- شریک دیلویت پاکستان و عضو شورای موسسه حسابداران خبره پاکستان در این مقاله با استفاده از ... مطالعه بیشتر

حضور پررنگ پزشکان در عرصه سیاست‌گذاری سلامت

تعارض منافع قاعده­گذاری برای خود به وضعیتی اشاره دارد که فرد یا سازمانی در جایگاهی قرار گیرد که برای خود قاعده‌گذاری کند. در این شرایط احتمال آن وجود دارد که قواعدی وضع شوند که منفعت فردی یا نهادی را در اولویت قرار دهند. به‌عنوان نمونه می‌توان به تعیین هزینه ویزیت اشاره کرد که توسط نهادهایی انجام می‌گیرد که پزشکان خود در آن صاحب‌منصب هستند و امکان آن را دارند که به نفع خود هزینه‌ای گزاف را به مردم تحمیل کنند. مصادیقی از قاعده‌گذاری پزشکان برای خود یکی از سؤالاتی که همواره در مورد پزشکان پرسیده می‌شود این است که چرا ... مطالعه بیشتر
وضع مقررات تعارض منافع

پیچیدگی‌های وضع مقررات تعارض منافع

چرا وضع مقررات برای تعارض منافع دشوار است؟ هاین مقاله خود را با توضیح چرایی دشوار بودن وضع مقررات تعارض منافع برای دانشگاهیان و کارشناسان آغاز می‌کند. وی در این مورد سه دلیل عمده برمی‌شمرد. نخست بحث تناسب را مطرح می‌کند. وی به‌درستی تأکید می‌کند که قوانین مدیریت تعارض منافع برخلاف قوانین راجع به فساد، پیشگیرانه هستند و امکان دارد دستاویزی با نیات سیاسی قرار گیرد. بنابراین تبعات شدیداً منفی به همراه خواهند داشت و گروهی دیگر نیز استدلال می‌کنند کسانی که از قوانین مدیریت تعارض منافع تبعیت نمی‌کنند به دلیل پنهان کردن برخی تخلفاتشان است. بنابراین حتی در دموکراسی‌های ... مطالعه بیشتر
بهداشت

پیگیری مجلس در مورد تعارض منافع در وزارت بهداشت

تعارض منافع درب گردان اشاره به موقعیتی دارد که در آن افراد بین بخش دولتی و بخش خصوصی جابه‌جا شده و درنتیجه می‌توانند از اطلاعات و روابط خود استفاده کرده و در شرکت‌های خصوصی خود کسب منفعت کنند. یکی از نهادهای کشور که این موقعیت به‌وضوح در آن مشاهده می‌شود، وزارت بهداشت است چراکه در بیشتر دولت‌ها همواره وزیر از میان پزشکان انتخاب شده است و دراین‌بین برخی از آن‌ها مالکیت یا سهام مراکز درمانی خصوصی را داشته‌اند. به‌غیراز این در مواقع دیگر نیز همواره این شائبه وجود داشته است که وزیر پزشک منافع پزشکان را همواره در اولویت قرار ... مطالعه بیشتر
سازمان تأمین اجتماعی

تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی

در این کلیپ کوتاه سعی کردیم تا تعارض منافع در سازمان تأمین اجتماعی و پیامدهای آن را مختصر شرح دهیم: تا حالا خدایی نکرده مسیرتون به سازمان تامین اجتماعی خورده؟ میدونید آگه به‌عنوان کارفرما یا مالک کارگاه به مبلغ مفاصاحساب و یا جریمه بیمه تعیین‌شده توسط بازرس سازمان تأمین اجتماعی برای کارگاهتون اعتراض داشته باشید، باید شکایتتون رو به «هیئت بدوی تشخیص مطالبات» اعلام کنید؟ هیئت بدوی از نماینده وزارت کار، نماینده شورای عالی تأمین اجتماعی، نماینده کارگران و نماینده کارفرما از طرف اتاق بازرگانی تشکیل‌شده. اما در این هیئت، رئیس شعبه تأمین اجتماعی‌ای که پرونده بیمه تون اونجاست و ... مطالعه بیشتر
اصول رفتاری

جلوگیری از تعارض منافع در بخش خدمات عمومی استرالیا

  مایک جونز- مشاور مدیر اجرایی ارشد کمیسیون خدمات عمومی استرالیا (APSC) درباره اصول رفتاری کارمندان می‌نویسد: بخش خدمات عمومی استرالیا (APS) در طی یک دهه و نیم گذشته دست‌خوش اصلاحات قابل‌توجهی شده است. این بخش متعهد شده است تا به استانداردهای بهتری درزمینه ارائه خدمات به مراجعان دست یابد، منابع عمومی را مؤثرتر و کارآمدتر خرج کند و نهایتاً در قبال نتایج پاسخگو باشد. مروری کلی بر بخش خدمات عمومی استرالیا سیستم دولتی استرالیا سه لایه دارد: سطح فدرال: دولت استرالیا- ۲۳۰ هزار کارمند ایالات و مناطق تحت نفوذ دولت که هرکدام قوه مقننه خودشان رادارند- ۶/۱ میلیون کارمند ... مطالعه بیشتر
کارمندان دولت

سازوکارهایی برای جلوگیری از وقوع تعارض منافع در چین

سونگ داجون- معاون مدیرکل اداره نظارت و بازرسی وزارت نظارت جمهوری خلق چین در مقاله خود می‌نویسد: وظیفه کارمندان دولتی خدمت صادقانه به منافع ملی یا عمومی است یعنی دوری از سودها یا مزایای شخصی که ممکن است در خلال انجام کار خود با آن روبرو شوند؛ اما کارمندان دولتی، انسان بوده و آن‌ها نیز همانند سایرین وسوسه خواهند شد. مثال‌های زیادی از تعارض منافع واقعی وجود دارد که هرچند در ابتدا ارتباطی معقول و مشروع به نظر می‌رسند اما نهایتاً به فساد منجر می‌شوند. این نمونه‌ها ضرورت تعیین مرز مشخص میان منافع خصوصی و دولتی را در جهت صیانت ... مطالعه بیشتر
حذف ارز

نادیده گرفتن تعارض منافع در برخی سیاست‌ها

 به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد آمارها نشان می‌دهد بهار امسال میانگین قیمت مسکن در کشور به ازای هر مترمربع به یازده میلیون و پانصد هزار تومان و در شهر تهران به بیست‌ونه میلیون و سیصد هزار تومان رسیده است. بااینکه شهر تهران همواره پیشتاز افزایش قیمت بوده است اما حال آمارهای رسمی نشان‌دهنده سبقت بی‌سابقه تورم ملکی شهرهای کشور از تورم مسکن شهر تهران است. فارغ از دلایل مختلفی که کارشناسان به آن‌ها اشاره دارند، مسئله تعارض منافع موضوعی است که کمتر دراین‌بین به آن پرداخته‌شده است. مقصر اصلی در افزایش قیمت مسکن مسکن یکی از کالاهایی است که تغییرات ... مطالعه بیشتر
سیاست تضاد منافع

از اتخاذ تا ارزیابی سیاست های تضاد منافع

سیاست‌گذاری واژه‌ای است که با حکومت، دولت، جامعه، و مسائل عمومی آن گره‌خورده و تداعی‌کننده اقدام دولت در اداره صحیح امور عمومی است. این اقدامات می‌توانند به شکل قوانین، اقدامات نظارتی، اولویت‌های تأمین مالی و غیره در رابطه با موضوع معینی باشند که توسط یک نهاد دولتی یا نمایندگان آن اعلام می‌شود. از زمانی که سیاست‌گذاری به‌عنوان یک پارادایم جدید در جهان مطرح‌شده است، تقریباً چهار دهه می‌گذرد. به‌طورکلی یک سیاست عمومی از سه مرحله تشکیل‌شده است: اتخاذ سیاست، اجرای سیاست و ارزیابی سیاست. در اتخاذ سیاست‌های عمومی سه رویکرد نظری مجزا را می‌توان در نظر گرفت: رویکرد از بالا ... مطالعه بیشتر
قانون تعارض منافع در کالیفرنیا

کثرت‌گرایان و جمهوری‌خواهان، قوانین و استانداردها

کثرت‌گرایی، جمهوری‌خواهی و نمایندگی دیدگاه کثرت‌گرایانه نسبت به سیاست مبنای خود را این فرض قرار می‌دهد که هر رأی‌دهنده منفرد اولویت‌هایی دارد و هدف انتخابات دموکراتیک، تجمیع این اولویت‌ها است نه شکل دادن به آن‌ها. بنابراین وظیفه اصلی مقام منتخب این است که صادقانه از منافع رأی‌دهندگانش دفاع کند. در یک جهان کثرت‌گرایانه، بهترین نماینده کسی است که از جنس رأی‌دهندگانش باشد، چراکه هرچه منافع او با منافع رأی‌دهندگانش هم‌پوشانی بیشتری داشته باشد، خطر اختلاف کارفرما-کارگر کمتر خواهد شد. دو قانون تعارض منافع در کالیفرنیا، مگر در برخی موارد، به یکسان در مورد تمامی مأموران دولتی از عضو هیئت‌مدیره یک ... مطالعه بیشتر