گزارش های کارشناسی

انضباط مالی و طبقه بندی بودجه- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

اهمیت اصلاح طبقه‌بندی بودجه جهت تحقق انضباط مالی

قانون بودجه مبتنی بر سیاست‌ها و اهدافی است که در نحوه وصول درآمد و هزینه‌کرد منابع منعکس می‌شود. به این ترتیب رصد و ارزیابی جزئیات اطلاعات درآمدی و هزینه‌ای تمامی دستگاه‌های دولتی برای اطمینان از دستیابی به اهداف و اجرای صحیح سیاست‌های مذکور ضروری است. «طبقه‌بندی بودجه» بر اساس تعاریف مشخص، دقیق و واحد از انواع هزینه‌ها و درآمد‌ها، در کنار ثبت داده‌ها بر مبنای این تعاریف، نگهداری داده‌ها در فرمتی قابل تحلیل و مشخص و تجمیع پیوسته داده‌ها به سیاست‌گذار این امکان را می‌دهد تا تصویر دقیق‌تری از میزان و ترکیب مخارج و درآمدها و انطباق آن با سیاست‌ها ... مطالعه بیشتر
مصادیق تعارض منافع در ایران- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شناسایی مصادیق تعارض منافع: راهبردها و راهکارها

در سال‌های گذشته موسسات و اندیشکده‌های انگشت شماری موضوع تعارض منافع را به یکی از حوزه‌های پژوهشی خود تبدیل کرده‌اند. این سازمان‌ها به کرات پیامدهای وجود تعارض منافع در دستگاه‌های دولتی و ضرورت مواجهه با آن را طرح کرده‌اند، اما اغلب به این سوال پاسخ نداده‌اند که شناسایی مصادیق تعارض منافع چگونه است؟ مطالعه پژوهش‌های تعارض منافع در ایران (اگرچه بسیار محدود است) حاکی از استفاده گسترده از روش‌های کیفی شامل گردآوری داده از طریق مصاحبه و توصیف و تبیین با استفاده از تحلیل مضمون (تماتیک) است. این در حالی است که تحلیل مضمون مصاحبه‌ها و قوانین گرچه روشی پایه‌ای ... مطالعه بیشتر
مدیریت تعارض منافع در بخش مسکن-مرکز توانمندسازی و حاکمیت جامعه

راهکارهای مدیریت تعارض منافع در بخش مسکن

یکی از مهمترین سیاستهای اداره بازرسی عمومی وزارت مسکن ایالات متحده برای کاهش جرایم اداری و بهبود کارایی در حوزه مسکن مدیریت تعارض منافع در دستگاههای تابعه این وزارت خانه است. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در راستای مدیریت تعارض منافع متن پیشرو که نحوه مدیریت تعارض منافع وزارت مسکن و توسعه شهری ایالات متحده را نشان می‌دهد ترجمه و تلخیص کرده است. همانطور که در متن گزارش آمده است، این اداره طی اطلاعیه‌ای مهمترین موقعیت های تعارض منافع و راهکارهای اجتناب یا مدیریت تعارض منافع را به کارمندان و مدیران این دستگاه ها  ابلاغ کرده است. بنا به تعریف ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع بخش انرژی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

کدهای رفتاری برای مدیریت تعارض منافع

امروزه در ادبیات جهانی سازمان‌ها، تعارض منافع به مسئله‌ای مشترک تبدیل شده است و اغلب سازمان‌های بخش عمومی در کشورها راهکارهای مدیریت تعارض منافع را در دستور کار خود قرار داده‌اند. به‌طور اجمالی تعارض منافع ناظر بر موقعیت دوراهی فرد یا سازمان در مواجهه بین انتخاب منافع خودشان و منافع عمومی است که می‌تواند وظیفه حرفه‌ای و شغلی را تحت تأثیر قرار دهد. مدیریت تعارض منافع نیز به منظور مدیریت انتخاب در دو راهی نفع شخصی و نفع عمومی است تا فرد یا سازمان قبل از وقوع هر نوع فساد و ناکارآمدی کنترل شوند. مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد ... مطالعه بیشتر
انضباط مالی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

آیا ابزارهای لازم برای انضباط مالی در ایران وجود دارد؟

یکی از مهمترین ابزارها برای اعمال انضباط مالی توسط دولت‌ها از نظر سازمان‌های بین‌المللی مانند صندوق ببین‌المللی پول و بانک جهانی حساب واحد خزانه (TSA) است. حساب واحد خزانه یک حساب یا شبکه‌ای از حساب‌های متصل به هم است که تمامی وجوه نقد دستگاه‌های حاکمیتی اعم از بودجه‌ای و فرا بودجه‌ای در این حساب‌ها متمرکز است و هیچ وجه نقدی متعلق به دولت (حاکمیت) خارج از آن نگهداری نمی‌شود. بدین ترتیب یک متولی واحد مسئول مدیریت وجوه نقد دولت خواهد بود و سعی می‌کند با استفاده از این ابزار با کمترین هزینه استقراض بیشترین استفاده از منابع نقد دولت را ... مطالعه بیشتر
ویروس کرونا-مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

گزارش کارشناسی «توانمندسازی حاکمیت و جامعه برای مقابله با کووید-۱۹»

با توجه به همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ یا کروناویروس و بحران پیچیده‌ای که این بیماری ویروسی برای کشورها پدید آورده، محققان مدرسه کندی دانشگاه هاروارد و نویسندگان کتاب «توانمندسازی حکومت» تصمیم گرفته‌اند طی سلسله یادداشت‌هایی به طرح برخی نکات راهگشا برای شرایط بحران با الهام از مفاهیم و رویکرد «توانمندسازی حکومت» و روش «انطباق تکرارشونده مسئله‌محور» (PDIA) بپردازند. از آنجا که ایران نیز بیش از یک ماه است درگیر این بحران شده و بر اساس قرائن تا ماه‌های آتی ابعاد و عوارض این بحران ادامه دارد، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه اقدام به ترجمه‌ی این یادداشت‌ها کرده تا الهام‌بخش سیاستگذاران و ... مطالعه بیشتر
تجمعات بازنشستگان

تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی

تجمعات بازنشستگان در اعتراض به عدم تحقق وعده‌ها در رابطه با پرداخت معوقات آن‌ها، یکی از تجمعات اعتراضی بوده است که در ماه‌های گذشته به صورت متناوب در کشور اتفاق افتاده است. برای شناسایی وضعیت این تجمعات و سوابق آنان نیاز است تا رصدی همه جانبه صورت بگیرد. به همین منظور، گزارش «تجمعات بازنشستگان به روایت رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی» به سفارش معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی توسط مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه تهیه شده است. این گزارش شامل دو بخش است: بخش اول، بازتاب تجمعات بازنشستگان در شبکه اجتماعی تلگرام؛ بخش دوم: سوابق اعتراضات بازنشستگان ... مطالعه بیشتر
مبارزه با فساد در ایران

نهادهای حاکمیتی شفافیت و مبارزه با فساد در ایران

در امر مقابله با فساد و تقویت گفتمان شفافیت وجود نهادهای حاکمیت کارامد یکی از ارکان اساسی محسوب می‌شود. در گزارش کارشناسی مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه، ارکان و نهادهای حاکمیتی موثر و فعال در مبارزه با فساد و تقویت شفافیت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بخشی از مقدمه گزارش فساد در جهان معاصر در قالب سازمان بروکراتیک مدرن وجه خاص بودگی خود را یافته است. امکان وقوع این نوع از فساد در دوره‌های پیشامدرن با تردید جدی رو به رو است. تجربه اولیه مدرنیته در غرب و شکل‌گیری نوعی از سازماندهی اداری در قالب سازمان بروکراتیک، پیچیدگی ... مطالعه بیشتر

حقوق‌های نجومی و راهکارهای مقابله با آن

افشاگری‌های مالی به خصوص برای مدیران سازمان‌های دولتی، امر جدیدی نیست. در مقاطع مختلفی از تاریخ، افشاگری‌های مالی با مخاطب قرار دادن افکار عمومی به سرعت به مسئله‌ای سیاسی بدل شده است، اما به ندرت راهکار کارشناسی برای حل خاستگاه و ریشه‌های این مسائل تعبیه شده است. یکی از برهه‌های تاریخی ایران در افشاگری‌های مالی مربوط به انتشار حقوق‌های مدیران در سال ۱۳۹۵ بود که به پرونده «حقوق‌های نجومی» معروف شد. شکل‌گیری این موج بی‌سابقه از افشاگری با وجود دسترسی اکثریت مردم به شبکه‌ها و فضای مجازی بیش از پیش به عنوان دغدغه افکار عمومی مطرح شده و روند تاریخی ... مطالعه بیشتر

توانمندسازی دولت برای کارآمدسازی نظام سیاسی

در تعبیر فوکویاما، ابتدا دولت کارآمد و به تعبیری بوروکراسی مستقل ظهور کرده، سپس حاکمیت قانون پدیدار شده و در نهایت پاسخگویی دمکراتیک یعنی انتخابات آزاد و منصفانه به وجود آمده است و توسعه زمانی با کمترین میزان بی‌ثباتی و خشونت و عدم بازگشت همراه است که این سه مؤلفه به ترتیب زمانی ذکر شده در بالا، ظهور کنند. باتوجه به اهمیت بهره گرفتن از تجارب جهانی در توسعه و استفاده از دستاوردهای نظری توانمندسازی دولت، جمع بندی این گزارش تحت عنوان «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران و راهکارهای آن» براساس یافته‌های پژوهشگران، ضمن معرفی سه رویکرد مجزا ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز سوم

دو گزارش (فاز دو و سوم) پیش رو در ادامه گزارش (فاز یک) «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران»، نظریات و تحلیل‌های صاحبان فکر و پژوهشگران را در خصوص ناکارآمدی نظام سیاسی ایران را جمع آوری کرده است و مجموعه غنی و متنوعی از تحلیل‌ها را در کنار هم گذاشته است. در ادامه مروری کلی بر محتوای گزارش سوم را می‌خوانید: گزارش فاز سوم در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول مختص به ماهنامه «مهرنامه» است. مهرنامه نشریه‌ای در زمینه علوم انسانی و علوم اجتماعی با رویکردی نئولیبرال و خط سیاسی-اقتصادی حزب کارگزاران سازندگی بود که از اسفندماه سال ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز دوم

دو گزارش (فاز دو و سوم) پیش رو در ادامه گزارش (فاز یک) «تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی در ایران»، نظریات و تحلیل‌های صاحبان فکر و پژوهشگران را در خصوص ناکارآمدی نظام سیاسی ایران را جمع آوری کرده است و مجموعه غنی و متنوعی از تحلیل‌ها را در کنار هم گذاشته است. در ادامه مروری کلی بر محتوای گزارش دوم را می‌خوانید: گزارش فاز دوم، در هفت فصل تنظیم شده است. فصل اول مشتمل بر نظریه‌هایی در تحلیل ناکارآمدی نظام سیاسی ایران که خلاصه مباحثی از کتاب‌های حسین بشیریه و کاظم علمداری است. دیدگاه‌های کاظم علمداری معرف نقطه‌ی نهایی طیفی ... مطالعه بیشتر

تحلیلی بر کارآمدسازی نظام سیاسی – فاز نخست

داستان ناکارآمدی نظام سیاسی نیز از اینجا شروع می‌شود که پایه‌های اقتدار و مشروعیت حکومت متزلزل می‌شود چون حکومت به تقاضاها و نیازهای مردم و تغییرات اجتماعی بی‌توجهی می‌کند و از سوی دیگر در یک ارتباط مستقیم بین ناکارآمدی اقتصادی و مشروعیت سیاسی، حکومت با ضعف و تهدید مواجهه می‌شود. مفهوم کارآمدی در سنجش و ارزیابی نظام‌های سیاسی چنان حائز اهمیت است که مفاهیم متعددی در کنار آن همچون حکمرانی خوب رشد کرده است. همچنین تعاریف و ضابطه‌های سطوح متعدد کارآمدی نظام سیاسی شامل ایده، ساختار، کارگزار و رفتار بسط و گسترش یافته است. تئوری‌های متعددی به موضوع کارآمدی پرداخته‌اند ... مطالعه بیشتر