وقتی سطح توانمندیِ فعلی کشورها و پیشرفت آن‌ها را ارزیابی کنیم، به نظر می‌آید که به آن سطح از توانمندی که مدّ نظر ما است نرسیده‌اند. در واقع، میزان توانمندی حاکمیتیِ اکثر کشورهای درحال توسعه در12  سال اخیر به جای پیشرفت، پسرفت داشته است. آیا شما دارید پسرفت می‌کنید و از خود می‌پرسید که کِی به حدی از پیشرفت خواهید رسید که دولتی توانمند داشته باشید؟ دولتی که بتواند خط‌مشی‌هایی را اجرا کند که رفاه مردم را بهبود بخشد؟ آیا به گذشته نگاه می‌کنید و با خود می‌گویید که تا ابد گرفتارش خواهید ماند و به نظر می‌آید که در مسیر عکس هستید و تا ابد، در این مسیرِ اشتباه خواهید ماند؟

محمد ملکی

در ویدئوی قبل، از فرایند توسعه به عنوان تحولی چهار بُعدی در جوامع و کشورهایی صحبت کردیم که در چهار جنبة متفاوت، وضعیت بهتری دارند: اقتصاد آن‌ها مولّدتر است، حکومت‌شان در قبال شهروندان پاسخگوتر است، برابری در جامعه‌شان بیشتر است، و توانمندی اجرایی‌شان بالاتر. هدف از توانمندی اجرایی، فراهم‌سازی رفاه بیشتر برای شهروندان کشور است. قصد ما در کلّ این دورۀ آموزشی، تمرکز بر توانمندی‌های اجرایی است. موضوع این دوره، نحوۀ توانمندسازی اجرایی است. چرا ما بر موضوع توانمندی اجرایی متمرکز شده‌ایم؟ زیرا به اعتقاد ما، توانمندی‌های اجرایی، همان چیزی است که ما آن را «درماندگی مفرط» می‌نامیم، به این معنا که افرادی چندین دهه کوشیده‌اند تا دولت‌ها و سازمان‌های دولتی را توانمند کنند و خط‌مشی‌های دولتی را اجرا کنند و موفق نبوده‌اند. هیچ کس در این باره تردید ندارد که در امر توسعه، توانمندی دولت‌ها عامل مهمی است و دولت‌ها کارهای بسیاری کرده‌اند، اما وقتی به نتایج این کارها نگاه می‌کنیم، آیا واقعا خشنود می‌شویم؟

وقتی سطح توانمندیِ فعلی کشورها و پیشرفت آن‌ها را ارزیابی کنیم، به نظر می‌آید که به آن سطح از توانمندی که مدّ نظر ما است نرسیده‌اند. در واقع، میزان توانمندی حاکمیتیِ اکثر کشورهای درحال توسعه در۱۲  سال اخیر به جای پیشرفت، پسرفت داشته است. آیا شما دارید پسرفت می‌کنید و از خود می‌پرسید که کِی به حدی از پیشرفت خواهید رسید که دولتی توانمند داشته باشید؟ دولتی که بتواند خط‌مشی‌هایی را اجرا کند که رفاه مردم را بهبود بخشد؟ آیا به گذشته نگاه می‌کنید و با خود می‌گویید که تا ابد گرفتارش خواهید ماند و به نظر می‌آید که در مسیر عکس هستید و تا ابد، در این مسیرِ اشتباه خواهید ماند؟ بسیاری از کشورها، در واقع، بیش از نیمی از آن‌ها، پیشرفت منفی داشته‌اند. به عبارتی دیگر، پسرفت داشته‌اند. در بسیاری از سایر کشورها نیز توانمندی دولتی، بسیار بسیار کم است. این کشورها [در اجرای برنامه‌های توسعه] ناکام مانده‌اند و شکست خورده‌اند. از طرفی دیگر، مجموعه‌ای از دولت‌ها وجود دارند که سرعت پیشرفت در آن‌ها بسیار پایین است و گرچه روند پیشرفت‌شان مثبت است و به سوی دستیابی به حداقلی از سطح توانمندی کشورهای توسعه‌یافته حرکت می‌کنند، اما شتاب پیشرفت به گونه‌ای است که صدها سال طول خواهد کشید تا به سطح آن‌ها برسند.

به اعتقاد ما، تنها در چند کشور، سرعت پیشرفت به اندازه‌ای است که دولت‌شان می‌تواند در کمتر از صد سال به توانمندی مطلوب برسد. هدف این دورۀ آموزشی، تسریع در روند پیشرفت، تسریع در رهایی کشورها از درماندگی مفرط و برخورداری آن‌ها از توانمندی دولتی است.

مطالب مرتبط:

ارائۀ راه‌حل به جای حل مشکل (ماژول ۶- بخش ۱) حرکت از تقلید به سوی حصول نتیجه (ماژول ۴ – بخش ۵) گونه‌شناسی ۲ (ماژول ۳ – بخش ۳) قالب، معادل با کارکرد نیست (ماژول ۲- بخش ۱) چه زمانی، واقعیات اداری، موهومی و غیرواقعی می‌شود؟ (ماژول ۱- بخش ۴) تلاش‌های شما چقدر نتیجه‌بخش بوده‌اند؟ (ماژول ۱- بخش ۳)