کتابچه راهنمای حمایت طلبی، یک چرخهٔ برنامه‌ریزی حمایت‌طلبی هشت مرحله‌ای را طرح‌ریزی می‌کند و می‌تواند برای یک برنامه از آغاز تا انتها و یا در هر مرحله به‌صورت مجزا استفاده شود و قابل‌ذکر است که حمایت‌طلبی یک فرآیند خطی نیست بلکه پیچیده است و زمانی که بستر تغییر می‌کند برنامه‌ها نیز باید مطابق با آن تغییر کنند.
این کتاب توسط بنیاد «همکاری برای کمک و امداد جهان‌گستر[۱]» (CARE) به‌عنوان جعبه ابزاری از رویکردها، تکنیک‌ها و دیگر منابع برای کارمندان بنیاد برای حمایت‌طلبی تدوین‌شده است. این بنیاد با هدف اصلی مبارزه با فقر، برنامه‌ها و پروژه‌های مختلفی را با ارتباطات قوی خود با جوامع فقیر و حاشیه‌ای، جنبش‌های اجتماعی، دولت‌ها، جامعه مدنی، دانشگاه‌ها، بخش خصوصی، بنیادها و اشخاص از سطح محلی تا جهانی اجرا کرده است.
با توجه به اینکه اغلب سیاست‌های حمایتی از فقرا و جوامع حاشیه‌نشین اجرا نمی‌شوند و یا ناکارآمدند، بنیاد به‌منظور کاهش فقر و دستیابی به عدالت اجتماعی با شیوه حمایت‌طلبی برنامه‌های خود را پیش می‌برد. بنیاد، حمایت‌طلبی را این‌گونه تعریف می‌کند: «حمایت‌طلبی یک فرآیند آگاهانه است برای تأثیرگذاری بر افراد تصمیم‌گیری که در تدوین، تغییر و اجرای سیاست‌ها نقش دارند.» در بنیاد، حمایت‌طلبی یک وسیله و یا تاکتیک است که برای تأثیرگذاری بر تصمیم گیران انتخاب می‌شود و سیاست‌گذاری محتوا و یا سؤال، «چه چیزی را می‌خواهیم تغییر بدهیم» است و هریک از این دو بدون دیگری به سرانجام نمی‌رسد.
تأثیرگذاری در فرایند حمایت‌طلبی به چه صورتی است؟
حمایت‌طلبی دربارهٔ تأثیرگذاری بر افرادی است که تصمیم‌های سیاستی می‌گیرند. تصمیم‌گیران افرادی هستند که توانایی قانون‌گذاری، مذاکره و یا تعیین بودجه برای سیاست‌های عمومی رسمی را دارند (مانند مقامات شهری، کارمندان دولت، نمایندگان مجلس، وزیران دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل). تصمیم‌گیران الزاماً همیشه صاحبان قدرت نیستند. تصمیمات آن‌ها در بسیاری موارد می‌تواند به‌شدت تحت تأثیر کسانی باشد که از قدرت رسمی و غیررسمی در جامعه برخوردارند ازجمله مشاغل، رسانه‌ها، رهبران مذهبی و جنبش‌های اجتماعی. روش‌های زیادی برای تأثیرگذاری بر تصمیم گیران و صاحبان قدرت وجود دارد؛ ازجمله تاکتیک‌های مواجهه بیرونی مانند بسیج مردمی و یا تاکتیک‌های مواجهه درونی مانند لابی در پشت‌صحنه. حمایت‌طلبی می‌تواند به‌تنهایی و یا به‌صورت ائتلافی انجام شود. برای تمام رویکردها یک روش و قالب حمایت‌طلبی وجود ندارد، هر بستری نیازمند استفاده از تاکتیک‌های مختلف است.
فرآیند آگاهانه در حمایت‌طلبی به چه معناست؟
حمایت‌طلبی یک فرآیند آگاهانه شامل اقدامات آگاهانه است. بنابراین قبل از اجرای استراتژی‌های حمایت‌طلبی، مهم است که مشخص شود در این فرایند چه کسی باید تحت تأثیر قرار گیرد و سعی در تغییر کدام سیاست است.
تدوین، تغییر و اجرای سیاست‌ها به چه معناست؟
به‌طورمعمول سیاست‌ها منسوخ یا غیرقابل اجرا هستند، یا به‌طور عمد آنچه را که می‌خواهیم به آن برسیم مسدود می‌کنند، بنابراین تغییرات قانونی لازم است. در موارد دیگر، سیاست‌ها روی کاغذ کاملاً مناسب هستند ولی عملاً اجرا نمی‌شوند. در این مورد حمایت‌طلبی ممکن است بیشتر بر تلاش برای تصویب سیاست‌ها تمرکز کند. به‌عنوان‌مثال در بسیاری از کشورها قوانین مختلفی برای برابری جنسیتی وجود دارد ولی این الزاماً به این معنی نیست که دسترسی زنان به حقوق مالکیت زمین آسان‌تر شده است. اینجا یک مداخله می‌تواند این باشد که با همکاری یک سازمان مردم‌نهاد از طریق دادگاه الزام اجرای قانون را فراهم کرد. همچنین می‌توان با همکاری با یک رادیوی ملی آگاهی درباره عدم اجرای قانون را افزایش داد و بحث و گفتگوی ملی را تشویق کرد.
کتابچه راهنمای حمایت طلبی چه کمکی می‌کند؟
این کتاب در سه بخش تدوین‌شده است. بخش اول به‌عنوان مقدمه، مبانی حمایت‌طلبی و نحوه کاربرد آن برای اهداف بنیاد CARE را بیان می‌کند. بخش دوم تحت عنوان «چرخه برنامه‌ریزی و اجرای حمایت‌طلبی» هشت گام از طرح مسئله حمایت طلبی تا نظارت و ارزیابی برنامه را بیان می‌کند. بخش سوم، با نام «مدیریت ریسک، اطمینان از کارآمدی» به اقدامات و سیاست‌های بنیاد برای کاهش خطرات و اثرات منفی ناخواسته فعالیت‌ها می‌پردازد.
علاوه بر این، کتابچه راهنمای حمایت طلبی تعدادی از تلاش‌های حمایت‌طلبی ملی و بین‌المللی بنیاد را شامل می‌شود:
- افزایش مقیاس آب و فاضلاب برای رسیدن به هدف ۲۰۰۰۰ کودک در مدارس سراسر کنیا و دو برابر شدن بودجه سالانه برای آب و فاضلاب در مدارس.
- لابی‌گری برای یک مکانیسم جهانی ضرر و زیان برای رسیدگی به‌سرعت و شدت اثرات تغییر اقلیمی که دیگر نمی‌توان توسط انطباق و تخفیف مشکل به آن رسیدگی کرد.
- کمک به ایجاد مقررات ملی برای مقابله با خشونت علیه زنان در بنگلادش از طریق کمی‌کردن هزینه‌های آن برای اقتصاد ملی.
در سال‌های اخیر تعدادی کمپین بین‌المللی حمایت‌طلبی که به دنبال مقابله با برخی از دلایل اصلی فقر بوده‌اند توسط دیگر سازمان‌ها اجراشده است مانند کمپین بین‌المللی ممنوعیت استفاده از مین، کمپین اقدام درمان ایدز که بررسی‌شده‌اند.
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب همین مثال‌هایی از اقدامات حمایت‌طلبی است. از سوی دیگر، برای تشریح هر کدام از گام‌های حمایت‌طلبی مطالعه موردی نیز آورده شده است که قطعاً به خواننده بر درک و فهم گام‌های حمایت طلبی کمک می‌کند. همچنین در ضمیمه کتاب، منابع آنلاین برای مطالعه بیشتر درباره حمایت‌طلبی و تغییرات اجتماعی فهرست شده است.
کتابچه راهنمای حمایت طلبی[۲] در ۱۳۲ صفحه با حمایت معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه توسط میلاد زمان و افروز آزادی ترجمه‌شده است و انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران آن را در تابستان ۱۴۰۰ منتشر کرده است.
علاقمندان برای تهیه کتاب مذکور با تلفن مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه تماس حاصل نموده یا با آدرس پست الکترونیکی مرکز مکاتبه کنند.
پانوشت:
- ۱-CARE international (Cooperative for Assistance and Relief Everywhere) یک سازمان مردم‌نهاد حقوق بشری بزرگ است که با هدف کمک به آوارگان جنگ جهانی دوم در سطح جهان در سال ۱۹۴۵ در امریکا تأسیس شد و با گذشت زمان مبارزه با فقر به هدف اصلی آن تبدیل گشت. مقر اصلی این سازمان در ژنو سوئیس است و در بیش از ۹۰ کشور جهان فعالیت دارد.
- [۲] The CARE International Advocacy Handbook
بدون دیدگاه