مدیریت تعارض منافع

قانون تعارض منافع

در ابتدای راه مدیریت تعارض منافع هستیم

تعارض منافع موضوعی است که در سالیان اخیر به موضوعی ملی و فراگیر در آسیب­شناسی فضای اقتصادی و اداری ایران بدل شده است، به‌طوری‌که هم‌اکنون با سرریز این خواست عمومی به فضای تصمیم‌گیری، نمایندگان مجلس نیز قصد دارند قانونی را در این خصوص به نام مدیریت تعارض منافع به تصویب برسانند. به همت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه  جهاد دانشگاهی، نشست نقد و بررسی طرح مجلس برای مدیریت تعارض منافع با عنوان« قانون خوب برای مدیریت تعارض منافع» در روز چهارشنبه یکم دی‌ماه برگزار شد. در این جلسه که با حضور باقر انصاری، عضو هیئت‌علمی گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در حقوق اداری

تعارض منافع در حقوق اداری

ژان برنارد ابی (Jean-Bernard Auby) استاد دانشگاه و مدیر مرکزی در حوزه حکمرانی و حقوق عمومی در پاریس است که درباره موضوعات قانون و حقوق، قانون بین‌المللی عمومی و … می‌نویسد. او در بخش سوم کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» فصل هشتم به موضوع تعارض منافع و حقوق عمومی می‌پردازد. مسائل حقوقی اداری برای حفظ عملکرد دولت امری ضروری است و مفهوم تعارض منافع برای کارآمدی نهادها و عملکرد صادقانه‌تر آن‌ها است. این مقاله به این موضوع می‌پردازد که ابزارهای حقوقی اداری با ابعاد و جنبه‌های تعارض منافع می‌تواند تلفیق شود. نویسنده در این مقاله تلاش ... مطالعه بیشتر

خودگردانی منشأ تعارض منافع است یا دگر محوری؟

مسئله قاعده‌گذاری و نظارت در نهادها و سازمان‌های مختلف یک موضوع پیچیده است که خود در بسیاری موارد عامل شکل‌گیری موقعیت‌های تعارض منافع خواهد شد و از آن‌جایی‌که معمولاً مسئولیت قاعده‌گذاری و نظارت به‌صورت ساختاری و نیز منطبق با برخی قواعد و قوانین به چنین بخش‌هایی واگذارشده است، ایجاد تغییرات در آن نیازمند تغییر هم در ساختار سازمان و هم در حوزه قواعد و مقررات آن است و از همین رو کاری دشوار است و ممکن است با مقاومت‌های زیادی از سوی مدیران و سیاست‌گذاران درونی و بیرونی سازمان مواجه شود. حال این موقعیت زمانی پیچیده‌تر می‌شود که یک نهاد ... مطالعه بیشتر
منافع مدیران

منافع مدیران در برابر منافع عمومی

گرگور دابلر استاد انسان‌شناسی دانشگاه فرایبورگ آلمان، در مقاله «مدیران خصوصی، منافع عمومی؟ بوروکراتیزاسیون در شهری کوچک در شمال نامیبیا» به این موضوع می‌پردازد که چه طور در فرآیند نهادسازی، منافع مدیران همسو با اهداف نهاد قرار می‌گیرد. نویسنده در بخش اعظمی از مقاله خود به توصیف وضعیت کشور نامیبیا و شهر مرزی اشیکانجو در شمال آن در همسایگی با آنگولا در قاره آفریقا می‌پردازد. پس از وقفه در جنگ‌های داخلی آنگولا و نیاز آن‌ها به مصالح ساختمانی و … شهر مرزی اشیکانجو رونق گرفت. رشد اقتصادی و جمعیتی این شهر کوچک به دور از وضع مقررات دولتی بود و ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در کانادا

مرور سیر قانون‌گذاری در کانادا به‌وضوح قدرت یک‌جانبه نخست‌وزیر در وضع قوانین برای مدیریت تعارضات کابینه و قوه مجریه را نمایان می‌سازد. از سوی دیگر مقایسه قوانین مدیریت تعارض منافع برای نمایندگان کنگره در ایالات‌متحده و کانادا روشن می‌سازد که کانادا مدیریت تعارض منافع را بسیار دیر شروع کرده است و قوانین کانادا در این مورد بسیار نوپا است. درحالی‌که در ایالات‌متحده دیرزمانی است که قوانین و قواعد پیچیده‌ای در این زمینه بر نمایندگان کنگره حاکم است. آندره استارک در مقاله خود تحت عنوان «تعارض منافع در کانادا» که در کتاب «تعارض منافع و عرصه دولتی، چشم‌اندازهای چندملتی» منتشر شده ... مطالعه بیشتر

اهمیت مدیریت تعارض بین منافع عمومی

در ماه‌های اخیر از زبان مسئولان کلمه تعارض منافع بسیار تکرار می‌شود و به‌خصوص در این مدت به‌واسطه فرایند تصویب قانون مدیریت تعارض منافع در مجلس بارها اظهارنظرهای متفاوتی شده است. فضای کشور به سمتی رفته است که همگی ضرورت تصویب قانونی برای مدیریت تعارض منافع را بیان می‌کنند و گمان و پیش فرضی وجود دارد که این قانون می‌تواند از فساد در کشور پیشگیری کند و مانع شکل‌گیری فسادهای مختلف شود. گویی چوب جادویی قانون مدیریت تعارض منافع بسیار سریع و فوری عمل خواهد کرد. بر همگان نیز روشن است، در کشور انبوهی از قوانین مختلف داریم که منجر ... مطالعه بیشتر
سوگیری

پژوهش تجربی در حوزه تعارض منافع: نگاهی انتقادی

مایکل دیویس استاد فلسفه مرکز مطالعات اخلاق حرفه در موسسه فناوری ایلینوی ایالات متحده آمریکاست. وی در این مطلب به بررسی انتقادی یک پژوهش تجربی در خصوص تعارض منافع پرداخته است. پژوهش پیش رو در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» آمده است. این پژوهش رویکردی روان‌شناختی دارد و دیویس سعی کرده نشان دهد که رویکردهای روان‌شناختی به تعارض منافع غالباً با چه نقص‌هایی مواجه هستند. پژوهش مدنظر یکی از ضمیمه‌های گزارشی تحت عنوان «تعارض منافع در پژوهش، آموزش و درمان پزشکی» است که توسط موسسه IQM در سال ۲۰۰۹ منتشر شده است. عنوان ضمیمه مدنظر این ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع نمایندگان پارلمان سوئیس

آنا کریسمان به عنوان محقق دانشگاه زوریخ در مقاله «آیا سیاست‌مداران می‌توانند در جایگاه قضاوت بنشینند؟» به مطالعه موردی تعارض منافع نمایندگان پارلمان سوئیس در اعتبارسنجی طرح‌های مردمی می‌پردازد. وی در ابتدای مقاله بیان می‌کند وظایف برخی از مشاغل به‌گونه‌ای است که ممکن است ایجاد تعارض منافع کند به‌طور مثال وجود وظایف متعدد در یک شغل. چنانکه اعضای پارلمان سوئیس نیز چنین تعارضاتی را تجربه می‌کنند. به گفته نویسنده وقتی تعارض منافع بروز می‌کند که نمایندگان باید طرح‌های مردمی برای تغییر قانون کشور را بسنجند. در واقع این افراد هم باید نماینده باشند و هم ملزم به خدمت مردمی هستند ... مطالعه بیشتر

انتشار ۵ کتاب در مورد مدیریت موقعیت‌های تعارض منافع

تعارض منافع به‌عنوان تعارض میان پیشبرد منافع شخصی و منافع عمومی، یا اثرگذاری منافع شخصی یا منافع اشخاص وابسته بر تصمیمات، پیشنهادات و عملکرد اشخاص تعریف شده است. تردیدی نیست که تمامی افراد در هر منصب و موقعیتی که باشند، دارای منافع و وابستگی‌های شخصی هستند که آن‌ها را در موقعیت‌های تعارض منافع قرار می‌دهد و بدین سبب می‌توان گفت که بروز تعارض منافع در عرصه‌های مختلف امری اجتناب‌ناپذیر اما قابل مدیریت است. درصورتی‌که موقعیت‌های تعارض منافع به‌درستی مدیریت نشوند، ممکن است به پیامدهایی چون از بین رفتن منابع، کاهش رفاه اجتماعی، عدم پاسخگویی، عدم اجرای صحیح قوانین، ناکارآمدی نظام ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع در ایتالیا

پارلمان ایتالیا در ۲۰ ژوئیه ۲۰۰۴ قانونی با عنوان «هنجارهایی برای حل‌وفصل تعارض منافع» تصویب کرد. بخش دوم این قانون به نوع جدیدی از تعارض منافع می‌پردازد که با به قدرت رسیدن برلوسکونی به‌عنوان یک ابر سرمایه‌دار رسانه‌ای در این کشور شکل‌گرفته است. این تعارض منافع در ایتالیا به رابطه بین سیاست و رسانه‌ها که حساس‌ترین رابطه در دموکراسی‌های معاصر است مرتبط می‌شد. سرجیو فابرینی که استاد علوم سیاسی دانشگاه تورنتو و عضو کمیته راهبری کنسرسیوم تحقیقات سیاسی اروپا است و کتاب‌ها و مقالات بسیاری در حوزه‌های سیاست تطبیقی، سیاست‌های آمریکا و ایتالیا و سیاست عمومی نوشته است، در یکی ... مطالعه بیشتر
ذی‌نفعان

جایگاه ذی‌نفعان، در مدیریت تعارض منافع

رویکردهای جدید بر مشارکت و درگیرسازی ذی‌نفعان در تدوین و حمایت از خط‌مشی‌های عمومی برای موفقیت یک خط‌مشی سیاست‌گذاری تأکید دارند. خط‌مشی‌ها باید با مشارکت ذی‌نفعان اجرا شود تا نتایج بهتری به دست دهد. اینکه بدانیم ذی¬نفعان کدامند و چقدر قدرت دارند و نحوه تعامل آن‌ها در فرایند سیاست‌گذاری چگونه است، بسیار اهمیت دارد. در اولین قدم باید تعریفی دقیق از ذی‌نفعان ارائه داد. فریدمن و همکارانش در کتاب تئوری ذی‌نفعان  (۲۰۱۰) خود، ذی‌نفع را این‌گونه تعریف می‌کنند: «ذی‌نفع یعنی افراد یا گروه‌هایی که به‌نوعی در موفقیت یا شکست یک پروژه سهیم هستند». برای گسترش تعریف فریدمن باید دو نکته ... مطالعه بیشتر
حکمرانی جهانی

تعارض منافع چونان تقاطعی در حکمرانی

فصل اول کتاب تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی به تعارض منافع به عنوان محل برخورد حکمرانی‌های گوناگون پرداخته است. نویسنده این بخش آن پیترز استاد حقوق بین‌الملل عمومی و حقوق اساسی دانشگاه بازل سوئیس و سر ویراستار این اثر است. نویسنده تلاش کرده است در این فصل به چارچوبی مشترک برای مطالعه تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی دست بیابد. وی در این فصل به این موضوع پرداخته است که برخی مسائل تفکیک حکمرانی در فضاهای عمومی، خصوصی، محلی و جهانی را از بین می‌برند و مانند تقاطعی در حکمرانی عمل می‌نمایند؛ از جمله می‌توان ... مطالعه بیشتر
کارمندان دولت در مجلس

تعارض منافع کارمندان دولت در مجلس

توماس برائندل و آلویی استاتزر (thomas braendle and alois stutzer) در مقاله‌ای با نام «معضل تفکیک قوا: کارمندان بخش دولتی در نقش قانون‌گذار» در کتاب «تعارض منافع در حکمرانی جهانی، دولتی و شرکتی» درباره معایب و موقعیت های تعارض منافع و مزایای حضور کارمندان دولتی در مجلس نوشته‌اند. تفکیک قوا به منظور کاهش تعارض منافع و جلوگیری از سوءاستفاده از اقتدار حاکمیتی در نظر گرفته می‌شود اما این ایده در مورد افرادی که به طور همزمان در این دو جایگاه قرار می‌گیرند، رویکردهای مختلفی وجود دارد. در کشوری همچون انگلستان این تفکیک نقش‌ها به طور جدی پیگیری می‌شود چنانکه کارمند ... مطالعه بیشتر
شصت‌وهشتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره شصت‌وهشتم

  دریافت نسخه الکترونیکی شصت‌وهشتمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: احمد امیرآبادی فراهانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، گفت: با توجه به شرایط کاری و حقوق وزارت نفت، برخی از افراد تلاش می‌کنند که در دوره ۴ ساله نمایندگی به این وزارتخانه بروند. در دوره هایی بود که وزیر وقت نفت، ۶۰ نماینده را به وزارت نفت برد. بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت خبر داد: هر مدیری که در وزارت بهداشت منصوب می شود میثاق نامه‌ای امضا می‌کند که در آن ذکر شده است در بخش خصوصی فعالیتی نداشته ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در خیریه‌ها

مروری بر موقعیت‌های تعارض منافع در خیریه‌ها

در این متن بر اساس نقش و جایگاه سازمان‌های خیریه به دو موقعیت تعارض منافع در ارتباط/ پیوند و وابستگی با گروه‌های اجتماعی (قومی، مذهبی، سیاسی و حرفه‌ای)؛ و موقعیت تعارض منافع ارتباطات پساشغلی یا درب‌های گردان مرتبط در این زمینه پرداخته می‌شود. نقش و جایگاه سازمان‌های خیریه به لحاظ فرهنگی-اجتماعی در جامعه ایران مؤسسات خیریه و نیکوکاری ابتدا در جوامع به شکل سنتی و یا بیشتر به شیوه همیارانه و جمعی در جوامع محلی و روستاییِ منطقه خود و حتی در سطح کشور اقدام به فعالیت‌های خیرخواهانه و وقف اموال برای ساخت و تجهیز می‌نمودند؛ بنابراین کمک به زندگی ... مطالعه بیشتر
شصت‌وششمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره شصت‌وششم

  دریافت نسخه الکترونیکی شصت‌وششمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع    گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: مجلس شورای اسلامی در روزهای یکشنبه، سه شنبه و چهارشنبه هفته جاری جلسه علنی خواهد داشت که مطابق آنچه اعلام شده بررسی طرح مدیریت تعارض منافع نیز در دستور کار هفته جاری مجلس است. یحیی ابراهیمی، همایون سامه یح و سید مسعود خاتمی، سه عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با اشاره به طرح سوال از وزیر بهداشت، انتصاب شاغلان بخش خصوصی درمان به مناصب مدیریتی در این وزارتخانه را در مسیر تعارض منافع عنوان ... مطالعه بیشتر
شصت و پنجمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره شصت‌وپنجم

  دریافت نسخه الکترونیکی شصت‌وپنجم خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع    گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: مهدی عسگری، نماینده مردم کرج در مجلس از تقدیم طرح ارتقاء سلامت اداری و پیشگیری از تعارض منافع با امضای ۴۷ نفر از نمایندگان به هیأت رئیسه خبر داد. مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، از طرح سوال تعدادی از نمایندگان از وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دلیل عدم رعایت مدیریت منافع متعارض در انتصابات این وزارتخانه خبر داد. خبرگزاری فارس طی گزارشی مدعی شد ۱۵ نفر از اعضای کنونی ... مطالعه بیشتر
سیاست‌های مدیریت تعارض منافع

در جستجوی اصول سیاست‌گذاری برای مدیریت تعارض منافع

باید توجه داشت که اولین تجربه کشور در تصویب قانون مدیریت تعارض منافع، بسیار حساس و نیازمند دقت و ظرافت است. چرا که لازم است این مفهوم جدید برای نظام اداری ما به‌خوبی و با کارکردی که از تجارب دولت‌های کارآمد و در متون نظری سیاست‌گذاری سراغ داریم جا بیفتد و تبدیل به رویه‌ای شسته‌رفته و کارا برای پیشگیری از فساد و تصمیمات ناکارآمد گردد. غفلت از ظرافت‌ها و مداقه‌های لازم ممکن است به آشفتگی بیشتر در تصمیم‌گیری‌های نظام اداری، سوءاستفاده از این مفهوم در جهت فساد بیشتر و تسویه‌حساب‌های شخصی و گروهی و جناحی و درنهایت ایجاد اجماعی علیه ... مطالعه بیشتر
شصت و چهارمین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره شصت‌وچهارم

  دریافت نسخه الکترونیکی شصت‌وچهارمین خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع    گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: وزیر راه و شهرسازی طی نامه‌های جداگانه پروانه اشتغال به‌کار مهندسان دارای تعارض منافع ۷ استان مرکزی، البرز،‌خراسان رضوی، خراسان جنوبی، مازندران، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد را لغو کرد. علیرضا سلیمی، عضو هیات رئیسه مجلس در راستای طرح اصلاحی قانون نظارت بر رفتار نمایندگان گفت: الان خیلی از نمایندگان هیات‌مدیره هستند، تعارض منافع اینجا وجود دارد. در اینجا ما گفتیم هیچ نماینده‌ای حق ندارد در هیچ هیات‌مدیره‌ای عضویت داشته باشد. پیش نویس لایحه ... مطالعه بیشتر
شصت و سومین خبرنامه مدیریت تعارض منافع

خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع – شماره شصت‌وسوم

  دریافت نسخه الکترونیکی شصت‌وسومین خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع    گزیدۀ اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌های هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است: رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در توئیتر نوشت: «بخشنامه جدید تعارض منافع، موضوع مهمی است که باید در دستور کار همه دست اندرکاران و مدیران کل راه و شهرسازی استان‌ها قرار بگیرد.» غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران، از طرح مدیریت تعارض منافع به سبب آنکه اتاق بازرگانی نیز مانند سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی تحت شمول مفاد این طرح قرار گرفته، انتقاد کرد. جواد نیک‌بین، نماینده مردم کاشمر در مجلس، با دفاع از طرح ... مطالعه بیشتر