نتایج جستجو برای: لایحه

خبرنامه شماره ۴۳ مقابله با فساد و فقر: نظم و فقر

نظم و فقر در همه جوامع مسئله نظم و امنیت اجتماعی برای دولت، حاکمیت و مردم مسئله مهمی است. روابط انسان‌ها در جامعه بر نظم و قاعده‌های خاصی استوار است و شیوه‌های رسمی و غیررسمی نظارت و کنترل اجتماعی برای حفظ نظم و امنیت اجتماعی، تدارک دیده شده است. نظم از دو منظر می‌تواند مورد توجه قرار گیرد: نظم هابزی و نظم مارکسی. اولی نظم را از طریق قواعد، قراردادها و اعمال زور مشروع برای اجرای آن‌ها دنبال می‌کند و دومی نظم را برپایه مناسبات ساختاری عادلانه در جامعه جستجو می‌کند. از زاویه‌ای دیگر، مفهوم نظم اجتماعی را می‌توان در ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴۲ مقابله با فساد و فقر: فقر و انرژی

فقر و انرژی استفاده از انرژی اثرات عمده و غیر قابل انکاری برای دستیابی به بهره‌وری، رفاه و آسایش بیشتر انسان‌ها داشته است. امروزه اقتصاد بدون استفاده از خدمات حامل‌های مختلف انرژی غیر قابل تصور است. انرژی، اثرات دامنه‌داری بر زندگی انسان‌ها دارد و از اشتغال تا توسعه ، از سازمان‌ها تا افراد و از جوامع محلی تا حوزه‌های ملی و جهانی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. ازاین‌رو، انرژی نیز همچون ده‌ها عامل دیگر اثرات غیرقابل انکاری بر فقر و نابرابری دارد. دسترسی به خدمات انرژی یکی از مؤلفه‌های اصلی کاهش نابرابری و فقر است و نقش بسیار مهمی در توسعه انسانی ... مطالعه بیشتر
مالیات بر درآمد

کاهش مالیات به دلیل تضاد منافع در مجلس

دولت در بند «الف» تبصره ۶ لایحه بودجه ۹۹ برای اولین‌بار پله‌های مالیات بر درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی را مطابق با قوانین بودجه سال‌های ۹۷ و ۹۸ یعنی به صورت مدل پنج‌پله‌ای (از ۱۰ درصد تا ۳۵ درصد) ارائه داد، اما در اتفاقی عجیب، کمیسیون تلفیق مجلس بازگشت به مدل دوپله‌ای مالیات بر درآمد کارمندان (همان مدل ماده ۸۵ قانون مالیات‌های مستقیم) را به تصویب رساند که بر این اساس مقرر شد نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه (سه میلیون تومان) و تا هفت‌برابر آن مشمول مالیات سالانه ... مطالعه بیشتر
شفافیت بودجه شرکت‌های دولتی

شفافیت بودجه شرکت های دولتی یک گام به پیش

بودجه شرکت‌های دولتی سه چهارم بودجه کشور است و بررسی دقیق این بودجه همواره یکی از دغدغه‌های نمایندگان مجلس بوده است. در فصل بررسی بودجه‌های سنواتی هیچ گاه مجلس فرصت کافی برای بررسی این قسمت از بودجه ارسالی دولت را نداشته است اما در قانون بودجه ۱۳۹۸ مجلس دولت را ملزم کرد که بودجه شرکت‌های دولتی در سال ۱۳۹۹ را پیش از ارسال لایحه بودجه ۹۹ به مجلس ارسال کند. دیوان محاسبات کشور از سوی مجلس مأموریت یافت این بودجه را بررسی و گزارش آن را تقدیم مجلس کند. به امید تکرار هر ساله این گزارش و شفافیت هر چه ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴۱ مقابله با فساد و فقر: جنبش یا ناجنبش تهیدستان

جنبش یا ناجنبش تهیدستان گفته شده جنبش تهیدستان شهری در تقابل با دولت به‌مثابه تولیدکننده و آراینده فضا قرار می‌گیرد. دولت از یک سو عامل تولید فضا بر پایه نابرابری است و از سوی دیگر جنبش تهیدستان در پی آن است تا سهمی از فضای شهری را به دست آورد. برای مثال، حرکت به سوی اشغال خانه‌ها و هتل‌ها در ابتدای انقلاب نشانگر لحظه‌ای از جنبش تهیدستان بود که در پی آن بود تا فضایی را برای سکونت خود تصاحب کند. زورآبادنشینی و خوش‌نشینی نیز تلاش‌های دیگری هستند برای تسخیر فضای زیست توسط تهیدستان که در تقابل با منطق دولت ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۴۰ مقابله با فساد و فقر: کنش‌های اعتراضی تهیدستان

کنش‌های اعتراضی تهیدستان بی‌تردید وجه غالب نیروی محرکه کنش‌های اعتراضی تهیدستان شهری، نوعی واکنش از سر ضرورت اقتصادی یا فقر است. مگر غیر از این است که وجه ممیزه تهیدستان شهری از دیگر گروه‌های اجتماعی، درنهایت فقر اقتصادی و ناداری است. این ناداری در فضای شهری صورت‌های گوناگونی دارد که نمودهای محرومیت و نابرابری است. بااین‌وجود، این ویژگی ذات‌گرایانه تهیدستان را نباید در تبیین کنش‌های اعتراضی آنان به‌تنهایی مورد بررسی قرار داد. مطالبات، خواست‌ها، فرهنگ و دانش و بینش تهیدستان شهری نیز مثل همه دیگر گروه‌های اجتماعی در معرض انبوه امواج تغییرات اجتماعی قرار می‌گیرد. مسائلی همچون شیوه‌های سازمان‌یابی، پیگیری ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۹ مقابله با فساد و فقر: تهیدستان یا حاشیه‌نشینان

“تهیدستان” یا “حاشیه‌نشینان” «حاشیه‌نشینی» از جمله واژه‌هایی است که برای اشاره به فرودستان ساکن در مناطق پیرامونی شهرها و گاه در معناهای گسترده‌تر از این به کار می‌رود. بنا بر نظر بیات(۱۳۹۱) این واژه به سنت جامعه‌شناسان مکتب شیکاگو بازمی‌گردد که گرایش دارند تا با دادن ویژگی‌های خاصی که تهیدستان را از جریان اصلی زندگی شهری جدا می‌سازد، به ذاتی ساختن این مفهوم بپردازند. واژه تهیدستان شهری در مقایسه با حاشیه‌نشینان یا فرودستان شهری، تا حد زیادی جنبه‌های اجتماعی-اقتصادی و حتی سیاسی چنین پدیده‌ای را نشان می‌دهد. جنبش تهیدستان شهری را از منظرهای مختلف می‌توان مورد بحث و تحلیل قرار ... مطالعه بیشتر

راه‌‌حل منازعات سیاسی

احمد غلامی: در شرایط کنونی ایران به  نظر می رسد یافتن یا حتی جست وجوی نقطه اتصالی بین امر اجتماعی و امر سیاسی چندان کار آسانی نباشد؛ آن هم در شرایطی که در گفتمان سیاسی مسلط کاربرد امر اجتماعی به مفهومی برای سیاست زدایی از جامعه تقلیل پیدا کرده است. در صورتی که امر اجتماعی را می توان امتداد امر سیاسی دانست که تنش ها و منازعات سیاسی را کاهش می دهد؛ تنش هایی که در برخی از موارد به نتیجه مطلوبی نمی رسند و از قضا به تحدید فضای دموکراتیک در جامعه منجر می شوند. با این اوصاف، آیا ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۸ مقابله با فساد و فقر: حاشیه‌نشین‌ها و تله فضایی فقر

حاشیه‌نشین‌ها و تله فضایی فقر گاه تصور می‌شود مسئولیت اسکان جمعیت ۱۸ تا ۲۰ میلیونی در مناطق حاشیه‌ای شهرها و بافت‌های فرسوده، بر عهده خود آن‌ها است و این وضعیت، محصول انتخاب طبیعی آن‌ها و حاصل فرهنگ این گروه اجتماعی(فرهنگ فقر) است. درحالی‌که فقر، مقوله‌ای سیاسی-اقتصادی است و حاصل سازوکار نظام‌ها و نهادهای حاکم بر جامعه است. تبلور فضایی این سازوکار، محروم ماندن کم‌درآمدها از داشتن سرپناه و مسکن است. اقتصادسیاسی به ما می‌آموزد تا در تحلیل چرایی فقر و به‌ویژه نابرابری، بر نقش منافع تأکید کرده و کارکرد نهادهای حاضر در قدرت را واکاوی کنیم؛ زیرا همواره تلاش گروه‌هایی ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۷ مقابله با فساد و فقر: حاشیه‌نشینی و فقر

حاشیه‌نشینی و فقر این روزها بار معنایی حاشیه‌نشینی و حاشیه‌نشینان دچار تغییرات اساسی شده است. تا پیش از اعتراضات آبان اغلب تصور می‌شد حاشیه‌نشینان مردمی فقیر و منفعل هستند که شایسته لطف و عنایت دولت و مردم نیکوکار می‌باشند. اما امروز همه باور دارند که حاشیه‌نشینان نیروی اجتماعی بالقوه‌ای محسوب می‌شوند که می‌توانند در هر بزنگاه کل معادلات جامعه ایران را درهم ریزند. با این تغییر نگرش، شناخت ماهیت مناطق اسکان غیررسمی و گروه‌های حاشیه‌نشین و نابرخوردار از اهمیت بسیار برخوردار است. در مناطق حاشیه‌نشین چهره فقر شدیداً نمایان است و میزان زادوولد و مرگ‌ومیر کودکان و نوزادان، ناهنجاری‌ها و ... مطالعه بیشتر
خصولتی‌ها

قبضه نظام بانکی توسط خصولتی‌ها

اقتصاد رفاقتی فرصت بزرگی را برای خصولتی‌ها ایجاد کرده است تا با دسترسی به امکانات بانکی ره صدساله دیگران را یک‌شبه طی کنند. خصولتی‌ها که بخش قابل توجهی از سهام بانک‌ها را در دست دارند، قادر هستند منابع بانکی را به اشکال مختلف در خدمت منافعشان قرار دهند، حتی اگر این منافع در تعارض با منافع عموم باشد. در ضمن حتی اگر این سهام را هم در نظر نگیریم، قادرند با نفوذشان بانک‌ها را تحت فشار گذاشته و به‌آسانی اعتبارات بانکی با نرخ‌های ترجیحی بگیرند که اکثر مواقع هم به علت نبود نظارت، اعتبارات در جای دیگری مصرف می‌شود و ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۶مقابله با فساد و فقر: فقدان استراتژی فقرزدایی و مهجوریت دانشگاه

ضرورت تعامل دستگاه‌های اجرایی با دانشگاه‌ها فقدان استراتژی فقرزدایی و مهجوریت دانشگاه شرایط لازم جهت انعکاس مطالعات فقر در سیاست‌گذاری‌های اجتماعی مسئله ارتباط دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی با مراکز برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری یکی از موضوعات چالشی است که تقریباً در همه حوزه‌های سیاست‌گذاری موضوعیت دارد. در یک دید کلان به فعالیت‌های دانشگاهی ایران می‌توان تأیید کرد که بخش مهمی از فعالیت‌ها از جمله تدوین پایان‌نامه‌ها و مقالات علمی، ارتباط تعریف شده‌ای با نیازهای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی ندارد. در واقع این طور به نظر می‌رسد که نفس تدوین مقاله‌ها یا پایان‌نامه‌ها فارغ از اینکه معطوف به مسأله‌ای واقعی باشد، در ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۵ مقابله با فساد و فقر: حاشیه یا متن فقر

حاشیه یا متن فقر در پی وقوع اعتراضات آبان‌ماه علیه افزایش قیمت بنزین، توجه زیادی معطوف حاشیه شهرها و مناطق اسکان غیر رسمی شد. اگرچه به دشواری بتوان معترضان را منحصر به ساکنان مناطق حاشیه‌نشین دانست، اما گزارش‌های اولیه مقامات مسئول از جمله وزیر کشور نشان می‌دهد بخش بزرگی از اعتراضات در این مناطق رخ داده است. بر این اساس، شناخت ویژگی‌های مناطق اسکان غیر رسمی و تهیدستان ساکن این مناطق از اهمیت برخوردار است. بر اساس گزارش سازمان ملل، در جهان از هر شش نفر یک نفر در زاغه‌ها زندگی می‌کنند و بدون عمل مشترک دولت‌ها و مشارکت ساکنان، ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۴ مقابله با فساد و فقر : خشونت و فقر

خشونت و فقر گزارش‌ها درمورد خشونت نشان می‌دهد به جز قتل، سایر انواع خشونت طی سال‌های اخیر روند فزاینده‌ای داشته‌اند. برای مثال اگرچه طی سه دهه اخیر موارد وقوع خودکشی منجر به مرگ، روند روبه افزایش داشته اما از سال۱۳۹۰ این روند شتاب بیشتری داشته است. بنا بر برخی گزارش‌ها، موارد وقوع زدوخورد و دعوا در فضای عمومی نیز افزایش یافته است. حتی تعداد و نسبت موارد گزارش‌شده خشونت علیه زنان و کودکان در محاکم قضایی، روند روبه افزایش داشته است. مطالعات متعدد حاکی از ارتباط معنادار و مستقیم بین فقر و خشونت است. انواع مختلف خشونت می‌تواند رفاه اقتصادی ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۳ مقابله با فساد و فقر : تأثیر نابرابر فساد بر فرادستان و فرودستان

تأثیر نابرابر فساد بر فرادستان و فرودستان شهروندان مرفه که از خدمات دولتی برای تأمین پیش‌نیازهای ورود به بازار استفاده می‌کنند، باید برای این خدمات رشوه بدهند و بنابراین فساد را به‌منزله‌ی یک هزینه‌ی اقتصادی لمس می‌کنند. در مقابل، شهروندان فقیر برای جبران دسترسی کم به خدمات دولتی و برای تأمین نیازهای اساسی خود، ناچارند وارد چرخه فساد و پرداخت رشوه شوند. به همین دلیل، برای فقرایی که از طرق عادی و سالم به این خدمات و کمک‌ها دسترسی ندارند، تأمین این نیازها بسیار هزینه‌بر می‌شود و تهدیدکننده‌ی حیات‌شان خواهد بود. شهروندان فقیر به سادگی نمی‌توانند نیازهای اساسی خود را ... مطالعه بیشتر
ارائه‌ لایحه بودجه

حساب کشی از شرکت های دولتی قبل از بودجه

امسال برای اولین‌بار قرار است بودجه شرکت‌های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت قبل از ارائه‌ لایحه بودجه به مجلس( ۱۵ آبان ماه) ارائه گردد. ماجرا از این قرار است که همواره در سال‌های گذشته شفافیت بودجه شرکت‌های دولتی و نهادهایی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند مورد بحث و انتقاد بود و با این وجود از زمان ارائه‌ لایحه بودجه تا تصویب آن فرصت چندانی برای بررسی دقیق بودجه شرکت‌های دولتی در اختیار نمایندگان نبود. از این‌رو در قانون بودجه ۱۳۹۸ (جز هفت بند ط تبصره ۲ ) مقرر شد دولت بودجه شرکت‌های دولتی ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۱ مقابله با فساد و فقر : سرمقاله

سرمقاله در بحث‌های سیاست‌گذاری و در زمینۀ دسترسی و استفاده از امکانات عمومی و تسهیلات اجتماعی، دو واژۀ accessibility و affordability بسیار پرکاربردند و تمایز میان این دو در سیاست‌گذاری اهمیت اساسی دارد. هرچند در فارسی بعضاً «دسترس‌پذیری» به‌عنوان ترجمۀ هر دو واژه استفاده می‌شود، اما واژۀ دوم بیشتر به توانایی شهروندان در استفاده از امکانات و تسهیلات دلالت دارد. به بیان ساده، امکانات عمومی غیر از آنکه باید موجود باشند و ضریب دسترسی به آن‌ها براساس معیارهای تعریف‌شده، استاندارد باشد، افراد مختلف باید توان استفاده از آن‌ها را داشته باشند. نمونۀ ساده اما مهم این مسئله به مناسب‌سازی فضاهای ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۳۰ مقابله با فساد و فقر : فساد و ساختار سیاسی

فساد و ساختار سیاسی  دموکراسی‌هایی که بر بنیادهای قانونی نیرومندی بنا شده‌اند، چهارچوب استواری برای فعالیت اقتصادی فراهم می‌سازند. با وجود این، برای اینکه این چارچوب کارکرد مؤثری داشته باشد، سیاستمداران باید در پی انتخاب شدن مجدد باشند و باید درباره احتمال انتخاب مجددشان نامطمئن باشند، اما نه خیلی نامطمئن. این وضعیت به یک «پارادوکس ثبات» منجر می‌شود. اطمینان زیاد به تصدی دوباره موقعیت‌شان می‌تواند برنامه‌ها را بیشتر بر هم بزند. عدم اطمینان زیاد هم می‌تواند همان تأثیر را داشته باشد. استحکام محیط سیاسی رقابتی احتمال خطر را افزایش و احتمال فساد را کاهش می‌دهد. یک نظام سیاسی رقابتی می‌تواند ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۹ مقابله با فساد و فقر : فساد در آستانه روز جهانی مبارزه با فقر

فساد در آستانه روز جهانی مبارزه با فقر فساد در کشورهای در حال توسعه و در حال گذار در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته، بسیار گسترده‌تر است. این وضعیت به دلیل متفاوت بودن مردمان این کشورها نیست بلکه به این دلیل است که در جوامع در حال توسعه، شرایط مستعدتری برای بروز فساد وجود دارد. مطالعات اغلب اثرات فساد بر فقر و نابرابری را تأیید کرده‌اند با این تفاوت که گروهی از آن‌ها این رابطه را مثبت ارزیابی کرده اند به این معنا که نشان داده‌اند با افزایش فساد، فقر و نابرابری نیز افزایش یافته است؛ اما در گروه دوم مطالعات، ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۲۸ مقابله با فساد و فقر : کرونیسم و توزیع درآمد

کرونیسم و توزیع درآمد کرونیسم یا سرمایه‌داری رفاقتی، عبارت است از تخصیص انتخابی منابع دولتی مورد نیاز برای فعالیت اقتصادی به متحدان سیاسی که حاصل آن، منتفع شدن گروه کوچکی از شهروندان مرفه است. به‌طور معمول، سرمایه‌داری رفاقتی به شکل بده‌بستان مفسدانه بین نخبگان وابسته به قدرت و مقامات دولتی رخ می‌دهد که در آن مقامات دولتی دسترسی ویژه به اموال دولتی یا نیازمندی‌های قانونی برای راه‌اندازی کسب‌وکار را در قبال بده‌بستان و رشوه فراهم می‌آورند. درنتیجه، فساد هزینه لازم برای تأمین نیازهای قانونی در فعالیت اقتصادی را افزایش می‌دهد. ازاین‌رو، فساد برای شهروندان نابرخوردار مانع از ورود به بازار ... مطالعه بیشتر