رویکردهای فقرزدایی در کاهش فقر کشاورزان آفریقامطهره سنبلهکار۱۴۰۲-۰۷-۱۷چرا رویکردهای فقرزدایی برای کشاورزان مهم است؟ آفریقا به عنوان اولین قاره درگیر فقر در جهان، در تمام ادوار یکی از زمینه‌های مهم جغرافیایی برای آزمایش‌های علوم انسانی به خصوص آزمایش‌های میدانی بوده است. گزارش سازمان بین المللی کار نشان میدهد که ۳۲٫۶ درصد از ساکنان قاره آفریقا در فقر شدید به سر میبرند. ۲۲٫۲ درصد از جمعیت باقی مانده نیز در فقر مطلق هستند. و تنها ۴۵٫۱ درصد از جمعیت آفریقا فقر را تجربه نمیکنند. از این منظر بررسی رویکردهای فقرزدایی کشاورزان در آفریقا یک راهبرد اساسی است. گزارش سازمان‌های بین‌المللی نشان میدهد که کشاورزی شغل اصلی در میان ... مطالعه بیشتر
سکونتگاه‌های غیررسمی و وضعیت حاشیه نشینی در ایرانشهین رعنایی۱۴۰۱-۱۱-۲۴تعریف مناطق حاشیه‌نشین (سکونتگاه‌های غیررسمی) برپایه “سند توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی” مصوب سال ۱۳۸۲، اصطلاح سکونتگاه‌های غیررسمی جایگزین حاشیه‌نشینی شد. بنابراین، در متن به‌جای حاشیه‌نشینی، اصطلاح سکونتگاه‌های غیررسمی به‌کار رفته است. سکونتگاه‌های غیررسمی بدون ضابطه در درون یا بیرون محدوده شهر به‌صورت شتابزده و مخفیانه ایجاد می‌شوند. این خانه ها دچار ضعف بنا و ریزدانگی نیز هستند. این سکونتگاه‌ها فاقد زیرساخت‌ها و خدمات شهری بوده یا در دسترسی به آنها محدودیت وجود دارد. شیوه تملک در این مناطق عموماً غیررسمی و تراکم جمعیت در آنها بالا است. جمعیت سکونتگاه‌های غیررسمی در کشور آمارهای ستاد ملی بازآفرینی شهری نشان میدهد که جمعیت ... مطالعه بیشتر
تاریخ پایان فقر تازه آغاز شده استمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۳-۲۸کاهش فقر جهانی یکی از مهمترین دستاوردهای تاریخ است، اما پایان فقر هنوز بسیار دور است. کشیش توماس مالتوس معتقد بود که فقر اجتنابناپذیر است. «به نظر می‌رسد که یکی از قوانین اجتنابناپذیر طبیعت ما این است که برخی از انسان‌ها لاجرم باید از فقر رنج بکشند. این‌ها افراد شوربختی هستند که در قرعه‌کشی بزرگ زندگی، بلیت بازنده نصیبشان شده است.» قابل درک است که کسی هنگام نوشتن در قرن ۱۸ به این نتیجه رسیده باشد. فقر تا آن زمان، چنان واقعیت پایداری در تاریخ بشریت بود که تصوری غیر از آن ممکن نبود. در دو قرن پس از مرگ ... مطالعه بیشتر
راه‌حل‌های بوروکراتیک برای هدفمندسازی کمک‌های اجتماعیمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۳-۲۱کشورهای با درآمد متوسط به پایین، ۴/۱ درصد از تولید ناخالص داخلی را صرف کمک‌های اجتماعی می‌کنند که این میزان موجب کاهش ۷ درصدی فقر نسبی می‌گردد. با این حال، تنها ۵۴ درصد از پنج چندک فقیر جامعه، تحت پوشش این یارانه‌ها قرار می‌گیرند. دلایل متعددی وجود دارند که می‌توانند این نقصان را توجیه کنند: بودجۀ ناکافی، اهداف متفاوتی که کمک‌های اجتماعی در زمینۀ کاهش فقر دنبال می‌کنند، نگرانی‌ها درخصوص انگیزه‌های کاری، و ناتوانی در هدف‌گذاری و کمک‌رسانی. با این حال، یک دلیل مهم اما نادیده گرفته شده، ترس یک بوروکرات از متهم شدن به فساد است. رفتارهای بوروکراتیک مربوطه ... مطالعه بیشتر
تحول فقر جهانی ۲۰۳۰-۱۹۹۰مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۱-۰۳-۱۸فقر جهانی در ۳۰ سال گذشته، به دلیل رشد جبرانی وسیعی که در کشورهای در حال توسعه (به ویژه در آسیا) شاهد آن بوده‌ایم، کاهش چشمگیری داشته است. تا سال ۲۰۱۵ حدود ۷۲۹ میلیون نفر، یعنی ۱۰ درصد از جمعیت جهان، زیر خط فقر (درآمد ۱٫۹۰ دلار در روز) زندگی می‌کردند که این بسیار فراتر از «هدف توسعۀ هزاره» برای به نصف رساندن میزان فقر بود. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳، در دوران اوج کاهش فقر جهانی، ۱۳۰ میلیون نفر از جمعیت فقیر جهان کاهش یافت. این اتفاق موفقیت‌آمیز متاثر از اقدامات چین و هند بود. در دسامبر ۲۰۲۰، چین ... مطالعه بیشتر
نشست اول: فقر درآمدی و چند بعدی در ایرانمحمد ملکی۱۴۰۰-۱۱-۲۳ دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۴۰۰، نخستین جلسه از «سلسله نشست‌های فقر چندبعدی در ایران» را برگزار کرد. در این جلسه که به‌صورت حضوری در پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی و به‌صورت مجازی در نرم‌افزار اسکای روم برگزار شد؛ دکتر سید هادی موسوی نیک مدیر دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، دکتر زهرا کاویانی مدیر گروه پایش فقر درآمدی و چندبعدی دفتر مطالعات رفاه، دکتر یعقوب اندایش عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران و دکتر علی ... مطالعه بیشتر
غفلت پژوهشگران از ارزیابی تأثیر سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی بر وضعیت نابرابریمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۰۷-۲۸وضعیت نابرابری در ایران در سال‌های اخیر به یکی از نگرانی‌ها و معضل‌های جامعه تبدیل‌شده است. ازاین‌رو برای ارزیابی تأثیر سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی بر وضعیت نابرابری این گزارش آماده‌شده است. در اینجا سعی شده است با مرور پژوهش‌های انجام‌شده در ایران که تأثیر سیاست‌گذاری‌های اقتصادی-اجتماعی (اعم از کلان یا موردی) بر ابعاد مختلف نابرابری را موردبررسی قرار داده‌اند، به واکاوی فهم پژوهشگران از مسئله نابرابری و پیامد سیاست‌های مختلف پرداخته شود. هدف از این مرور نظام‌مند اتخاذ فرایندی روشمند، منظم و یکپارچه برای مرور و بررسی پژوهش‌های پیشین در ارتباط با تأثیر سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی بر ابعاد و ... مطالعه بیشتر
بضاعت پژوهشی و نظری مطالعات فقر در ایرانمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۴۰۰-۰۷-۲۰کتاب‌شناسی‌ها می‌توانند نقطه آغاز تحول یک حوزه مطالعاتی باشند و حوزه‌ای که فاقد کتابشناسی است هنوز در مراحل تکوین و رشد به سر میبرند. از دهه بیست تاکنون مسئله فقر در ایران موضـوع پژوهش و تألیف و ترجمه کتاب‌های متعددی بوده است، اما این دستاوردهای پژوهشی و تألیفی در قالب یک کتابشناسی مدون نشده‌اند. تدوین کتابشناسی فقر توانسته بضاعت واقعی پژوهشی و نظری مطالعات فقر در ایران را مشخص کند. در ایران اغلب، روشنفکران به تحلیل‌های کلان و نظری حول فقر پرداخته و با در پیش گرفتن رویکرد انتقادی، از تحلیل انضمامی و مشخص درباره ابعاد مختلف فقر (مانند فقر ... مطالعه بیشتر
راهنمای حمایت طلبی بنیاد خیریه کِر (CARE)مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۳۹۹-۰۴-۰۹حمایت طلبی (Advocacy) ابزار قدرتمندی برای انتقال پیام به مخاطبان هدف به منظور اثرگذاری بر فرایند‌های تصمیم‌گیری و رشد گفتمان چندوجهی در عرصه سیاست‌گذاری است. حمایت طلبی مجموعه اقداماتی را برای کاهش فاصله میان آنچه هست (وضع موجود) و آنچه که باید باشد (حالت ایده‌آل) ارائه میدهد. حمایت طلبی می‌تواند از قوانین و مقررات گرفته تا خط مشی‌ها و مصوبات و هر آنچه که بر زندگی شهروندان تاثیرگذار است، به کار گرفته شود. اجرای درست حمایت طلبی در هر حوزه و سازمان نیازمند راهنمایی برای قدم گذاشتن در بهترین مسیر و دستیابی به بهترین نتیجه است. متن پیشرو خلاصه‌ای از ... مطالعه بیشتر
دستان خالی کارگران روزمزد دردوران رکود ساختوسازهازهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۸در هر شهری مکان‌های مشخصی برای استقرار کارگران روزمزد در جستجوی کار وجود دارد. این مکان‌ها در شهر تهران گسترده‌تر از سایر شهرهاست؛ میدان انقلاب، میدان شوش، خیابان ستارخان، بلوار سعادت آباد، میدان ونک و… . کارگران روزمزد بر اساس اشتراکات گروهی و قومی محل تجمع خود را انتخاب می‌کنند؛ مثلا میدان انقلاب عموما محل تجمع کارگران کردزبان و لرزبان مهاجر از استان‌های غربی کشور است، کارگران افغان در جستجوی کار معمولا در تقاطع خیابان ستارخان و خیابان نیایش جمع می‌شوند و بلوار سعادت آباد محل تجمع ترکیبی از کارگران اتباع و کارگران بومی منطقه است که عموما ساکن محله ... مطالعه بیشتر
رنج مضاعف کودکان کار اتباعزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۳کار کودک به خودی خود مسئله‌ای آسیب‌زاست که کودک را از رشد طبیعی، تفریح و تحصیل محروم می‌سازد. اما زمانی که یک کودک مجبور باشد علاوه بر رنج کار، زحمت مهاجرت، دوری از وطن و حضور غیررسمی در یک کشور دیگر را به جان بخرد، این رنج دوچندان می‌شود. کودکان کار اتباع حاملان این رنج هستند. متأسفانه علی‌رغم موضع‌گیری مقام‌های رسمی کشور در محکوم ساختن کشورهای اروپایی و استرالیایی در مواجهه با مهاجران و پناهندگان، در کشور خود ما چه در سطح رویکرد نهادهای مسئول و چه در سطح فرهنگ مردمی وضعیت مناسبی در برخورد با اتباع خارجی وجود ندارد. ... مطالعه بیشتر
آتش تنور؛ آتش جان کارگران خباززهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۱مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت کارگران نانوایی پرداخته شده است. در اواخر ماه های سال گذشته خبری از مرگ و مصدومیت سه کارگر در یک ... مطالعه بیشتر
غربت های خاک سفید؛ از بولدوزر درمانی تا طردشدگی محضزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۱مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت غربت ها پرداخته شده است. غربت ها یا به اصطلاح عامیانه همان غربتی‌ها دسته‌ای از کولی‌های هندی به شمار می‌آیند ... مطالعه بیشتر
کلیه فروشی برای پرهیز از تن فروشیزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۱مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به کلیه فروشی به دلیل فقر پرداخته شده است. به همان نسبت که قدرت خرید مردم در سال‌های اخیر کاهش یافته، قدرت ... مطالعه بیشتر
حاشیه‌نشین قلعه حسن خانزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۰مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت زباله‌گردها پرداخته شده است. حاشیه‌نشینی از آن دست پدیده‌هایی است که به لحاظ دلالت معنایی گستردگی زیادی دارد. از این ... مطالعه بیشتر
لایه‌های پنهان فقر در پشت چهره توسعه‌یافته قزوینزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۱۰مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت فقر در محله‌های قزوین پرداخته شده است. تصویری که از قزوین در اذهان وجود دارد، عموما شهر در حال توسعه‌ایست ... مطالعه بیشتر
زباله‌گرد ها؛ آخرین حلقه از مافیای بازیافت زباله و پسماندزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۰۷مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت زباله‌گردها پرداخته شده است. زباله‌گردی به این شکل و با این گستردگی قطعا از معضلات نوظهور جامعۀ ماست؛ نه صرفا ... مطالعه بیشتر
فقر در کوره‌های آجرپزی منطقۀ شمسآبادزهره نجفی۱۳۹۹-۰۳-۰۶مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با همکاری معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قصد دارد در قالب مجموعه‌ای از گزارش‌های موردی و میدانی نمودهای آشکار و حاد فقر و نابرابری در جامعه را به تصویر بکشد، تا از این طریق مسائل و مصائب فقرا را به گوش سیاست‌گذاران و نهادهای حاکمیتی و عمومی برساند. شاید از این طریق روزنه‌ای جهت ساماندهی و رسیدگی و مقابله با ریشه‌های بروز این وضعیت گشوده شود. در گزارش پیشرو به وضعیت کوره‌های آجرپزی منطقه شمس آباد پرداخته شده است. کوره‌های آجرپزی از قدیم تا به امروز قدمت کوره‌های آجرپزی در تهران ... مطالعه بیشتر
چگونه با روش Advocacy فقرزدایی کنیم؟مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۳۹۹-۰۱-۳۰مقدمه کتاب در یک متفاهم کلی از مفهوم فقر، تهیدستی یا فقر به وضعیتی اطلاق می‌شود که فرد فاقد میزان معینی دارایی‌های مادی برای تامین نیازهای اساسی خود باشد. امروزه فقر، معنای گسترده‌تری از فقر مادی شامل عدم دسترسی به آب پاکیزه، تغذیه، خدمات بهداشتی، آموزش، پوشاک و سرپناه، استانداردهای زندگی، بیمه اجتماعی و اشتغال را در برمی‌گیرد. از منظر عالمان علوم اجتماعی، فقر حداقل در چهار بعد فقدان سرمایه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و نمادین قابل تعریف است. میان این چهار بعد اغلب نوعی توازن و هم‌شکلی برقرار می‌شود؛ افرادی که درگیر فقر اقتصادی هستند، عموماً دچار طرد اجتماعی شده ... مطالعه بیشتر
همایش فقرپژوهی؛ امکانی برای پیوند سیاست‌گذاری، پژوهش و عرصه‌ی عمومیمرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه۱۳۹۸-۱۱-۰۱سیاست‌گذاری نیازمند دانش و پژوهش است؛ درعین‌حال، دانش و پژوهشی نیز در صورتی می‌تواند به منبعی برای سیاست‌گذاری بدل شود که تنگناها و ظرفیت‌های حوزه‌ی سیاست‌گذاری و اجرا را بشناسد و در تعریف مسئله، تبیین مسئله و ارائه راهکار این ظرفیت‌ها و تنگناها را لحاظ کند. دانش توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاه‌ها تولید می‌شود؛ اما اساتید و پژوهشگران عموماً در فضایی دور از اجرا و حوزه‌ی خط‌مشی‌گذاری به پژوهش و تبیین مسائل می‌پردازند. از طرف دیگر، دستگاه‌های اجرایی نیز در تعریف همکاری با پژوهشگران و کارشناسان خارج از کادر اداری خود، اغلب آنها را در فرایند واقعی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری ... مطالعه بیشتر
