کارشناس ارشد بانکداری اسلامی
وظایف بانک مرکزی در ایران متعدد بوده و شامل سیاست‌گذاری پولی و ارزی؛ نظارت بر بانکها؛ حراست از استواری نظام پرداخت‌ها؛ تلاش برای کنترل نرخ تورم؛ ثبات نظام پرداخت و بقای شبکه بانکی؛ و انطباق بانکها با قوانین می‌باشد. این اهداف و وظایف مختلف ممکن است بانک مرکزی را در موقعیت‌های تعارض منافع که مهمترین آن‌ها تعارض وظایف است، قرار دهد.
از مهمترین مصادیق تعارض وظایف در بانک مرکزی می‌توان به تعارض وظیفه ثبات نظام پرداخت و استواری و بقای بخش بانکی با وظیفه نظارت بر بانکها و انطباق عملکردشان با قوانین اشاره کرد. از آن‌جا که برخورد قاطع بانک مرکزی با یک بانک متخلف ممکن است موجب بیم و بی‌اعتمادی عمومی و تهدید نظام پرداخت شود، همواره ثبات و بقای شبکه بانکی برای بانک مرکزی اهمیت ویژه‌ای داشته و این امر سبب انحراف بانک مرکزی به سمت مدارا با بانک‌های متخلف و نادیده گرفتن تخلفات می‌شود.به عنوان مثال با توجه به جدول ذیل که مربوط به نرخ کفایت سرمایه ۱۰ بانک کشور می‌باشد، مشخص می‌شود که اکثر آن‌ها نتوانسته‌اند حداقل کفایت سرمایه که توسط بانک مرکزی ۸ درصد در نظر گرفته شده است را رعایت کنند. در واقع مقامات بانک مرکزی با در نظر گرفتن تعداد بالای سپرده‌گذاران این بانکها و احتمال بروز هجمه و هراس بانکی، مدارا با بانک‌های به شدت متخلف را به برخورد با آن‌ها ترجیح داده‌اند. اما باید توجه کرد که در صورت ادامه تخلفات این بانکها و عدم اصلاح آن‌ها خطر آسیب به نظام بانکی با نیروی بیشتری به تعویق خواهد افتاد.
| جدول ۱٫ نسبت کفایت سرمایه تعدادی از بانکها طی سالهای ۱۳۹۸-۱۳۹۴ | |||||
| نام بانک | ۱۳۹۴ | ۱۳۹۵ | ۱۳۹۶ | ۱۳۹۷ | ۱۳۹۸ |
| خاورمیانه | ۱۸٫۰۱% | ۱۳٫۵۴% | ۹٫۱۲% | ۸٫۹۵% | ۱۲٫۸% |
| کارآفرین | ۱۴٫۱۰% | ۱۳٫۲۷% | ۴٫۸۷% | ۵٫۰۴% | ۷٫۱۶% |
| صنعت و معدن | ۸٫۴۰% | ۸٫۰۰% | ۵٫۹۵% | ۲٫۴% | ۳٫۰۲% |
| پارسیان | ۷٫۹۰% | ۸٫۱۰% | ۶٫۴% | ۴٫۴% | ۰٫۰% |
| اقتصاد نوین | ۶٫۶۵% | ۶٫۷۵% | ۵٫۱۱% | ۴٫۴۹% | ۲٫۱۷% |
| ملت | ۶٫۰۹% | ۷٫۰۲% | ۶٫۷۶% | ۵٫۱۹% | ۸٫۰۳% |
| سرمایه | ۰٫۷%- | ۴٫۰۰% | ۳٫۰۰% | ۴٫۰۰% | ۷٫۰۰% |
| صادرات | ۲٫۴۲% | ۰٫۲۰% | ۱٫۹%- | ۰٫۸۹%- | ___ |
| تجارت | ۳٫۹۰% | ۳٫۰۰% | ۵٫۶۹%- | ۱۰٫۹۶%- | ۷٫۸۲%- |
| شهر | ۶٫۳۰% | ۴٫۱۰% | ۱۴٫۷۳%- | ۲۱٫۳۱%- | ___ |
| منبع: پورتال اینترنتی، صورتها و گزارشهای مالی بانکها | |||||
بدون دیدگاه