آموزش فنی‌وحرفه‌ای یا «وِت» در اروپا با تمرکز بر آلمان


سیاستگذاری رفاهی امروزه به بخش جدایی‌ناپذیر تمام دولت‌های مدرن بدل شده است. تنظیم‌گری و ایفای نقش فعال در حوزه بیمه‌های اجتماعی، بازنشستگی و مستمری، حمایت خوراکی، تامین حداقل معیشت، نظام‌های یارانه‌ای، آموزش، بهداشت و سلامت، مسکن و … بخش جدایی‌ناپذیر کارکردهای دولت مدرن قلمداد می‌شود. این سیاست‌ها با قبض و بسط متفاوت و وابسته به گرایش‌های اقتصادی دولت‌ها، بافت اجتماعی و ساخت سیاسی هر کشور اعمال می‌شود. آشنایی با ابعاد مختلف این سیاست‌ها و نمونه‌های عملی سیاستگذاری رفاهی ضرورتی انکارناپذیر برای تدوین سیاست‌های رفاهی در ایران نیز هست. در همین راستا استخراج برخی از نمونه‌های سیاستگذاری موفق در کشورهای مختلف بر اساس سفارش معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دستور کار مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی قرار داشته است. مجموعه کلیپ‌های «مطالعه تطبیقی نظام‌های رفاهی کشورهای جهان» در این راستا طراحی و منتشر می‌شوند. 

آموزش فنی‌وحرفه‌ای در آلمان که همکاری نزدیک میان دولت، شرکت‌ها و شرکای اجتماعی اصلی ترین ویژگی آن است، به مدارک حرفه‌ای باکیفیت منتج می‌شود و هر دو نوع آموزش‌های ابتدایی و مستمر  را در برمی‌گیرد.

در آلمان بخش زیادی از آموزش فنی‌وحرفه‌ای در محیط‌کار صورت می‌گیرد و تا حد زیادی بر  پایه برنامه کارآموزی «سیستم دوگانه»ای بنا شده است که آموزش در دو فضای یادگیری، یعنی شرکت‌ها و مدارس فنی‌وحرفه‌ای را با یک‌دیگر تلفیق می‌کند.

مهارت‌آموزی برای مشاغل خاص

تقریبا ۵۰ درصد دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم در برنامه‌های آموزش فنی‌وحرفه‌ای ابتدایی و از بین آن‌ها ۷۰ درصد در دوره‌های کارآموزی  ثبت‌نام می‌شوند. تقریبا ۳۰ درصد از کارآموزان جدید صلاحیت ورود به آموزش عالی را دارند.

اکثر دوره‌های کارآموزی به طور معمول ۳ ساله هستند و ۳۲۴ موقعیت شغلی را در بخش‌های اقتصادی مختلف پوشش می‌دهند. شرط اولیه دسترسی به این دوره‌ها، انعقاد قرارداد میان کارآموز و شرکت است. هزینه دوره‌های آموزش در شرکت‌ها را خود شرکت‌ها متقبل می‌شوند و پاداش کارآموزان را نیز شرکت‌ها پرداخت می‌کنند.

آموزش فنی‌وحرفه‌ای انتقال از مدرسه به بازار کار را تسهیل  و به کاهش بیکاری جوانان کمک می‌کند. آموزش باکیفیت تا سطوح بالا استانداردهای ملی و مقررات مهارت‌آموزی، کیفیت برنامه‌های آموزشی دوگانه را تضمین می‌کنند. این برنامه‌ها بر مبنای الزامات همواره متغیر بازار کار گسترش می‌یابند و به‌روزرسانی می‌شوند.

افراد دارای صلاحیت‌های حرفه‌ای می‌توانند به مدارج پیشرفته فنی‌وحرفه‌ای دست یابند و این مدارج می‌توانند دستیابی آن‌ها به موقعیت‌های مدیریتی سطح بالا و متوسط را میسر سازند. در سال ۲۰۲۰ دو درجۀ کارشناسی و کارشناسی ارشد فنی‌وحرفه‌ای به مدارج این دوره‌ها اضافه شدند.

اهمیت فزاینده آموزش فنی‌وحرفه‌ای مستمر

«قانون فرصت‌های کسب صلاحیت (۲۰۱۹)»، حق برخورداری از تأمین مالی آموزش فنی‌وحرفه‌ایِ مستمر را برای تمامی کارکنانی که  از تغییرات ساختاری متأثر شده‌اند یا خواهان یادگیری مهارت‌های لازم برای مشاغلی هستند که با کمبود نیرو مواجه‌اند، به رسمیت می‌شناسد.

اتخاذ «استراتژی مهارت‌های ملی (۲۰۱۹)» واکنشی است نسبت به دیجیتالی‌شدن فزاینده محیط کار و تغییرات ناشی از آن در زمینۀ صلاحیت‌ها و نیازهای خاص مشاغل. هدف این استراتژی این است که از طریق آموزش فنی‌وحرفه‌ایِ مستمر به مثابه یک فرایند آموزشی مادام‌العمر  فرهنگ آموزشی جدیدی را بنیان‌گذاری کند و بسط دهد.

مترجم: سمانه ذاکری

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *