چندرسانه‌ای

فساد در گمرگ- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

گمرک، گلوگاه فساد

یکی از گلوگاه‌های اصلی فساد در کشور گمرگ است اما اغلب مردم گمرگ را ورودی قاچاق کالا می‌پندارند، در صورتی که قاچاق تنها یکی از مظاهر فساد در گمرگ است. براساس تحقیقات صورت گرفته، از اخذ مجوز برای واردات و صادرات تا اخذ کالا از انبار، امکان هر سوءاستفاده و فسادی وجود دارد. در صورتی که در بیشتر کشورها گمرگ الکترونیک با امکاناتی نظیر تسریع و سادگی در تشریفات گمرکی، نظارت دقیق و شفاف بر امور گمرگی و … توانسته‌اند در کاهش فساد موثر باشند. ایران نیز در برنامه‌های متعددی به دنبال راه‌اندازی سامانه‌ جامع و مکانیزه گمرگی است. مطالب ... مطالعه بیشتر
فساد اقتصادی

آنچه باید از فساد بدانیم!

کلمه‌ی فساد نوعی انهدام را ترسیم می‌کند و همه مردم نسبت به آن واکنش منفی دارند. چنانکه طبق نظرسنجی‌ها، بیش از ۷۰ درصد مردم ایران نگران مسائل اقتصادی مثل گرانی، بیکاری، فقر و فساد اقتصادی هستند. چهره اصلی فساد را می‌توان در غالب رشوه، اخاذی، خویشاوندسالاری و اختلاس پیدا کرد. بر همین اساس ویژگی‌های بارز آن نهانکاری، انجام اعمال غیرقانونی با توجیه قانونی و خیانت به اعتماد است. این در حالیست که گسترش فساد می تواند ضربات جبران ناپذیری به پیکره‌ی جامعه وارد کند که می‌توان به پیامدهایی همچون گسترش فقر، کاهش مشروعیت نظام سیاسی، تضعیف سلامت قوانین، تهدید علیه ... مطالعه بیشتر
شفافیت بازار مسکن

شفافیت در بازار مسکن

با وجود سوداگری در بازار مسکن و زمین در ایران، نمی‌توان انتظار سرمایه‌گذاری و رونق در تولید را داشت. چنانکه این چرخه معیوب منجر به افزایش قیمت زمین در سال‌های اخیر شده است، در نتیجه نیازمندان واقعی خرید مسکن نمی‌توانند مسکن مد نظر خودشان را بخرند و یا حتی وام‌های مسکن نیز کفاف خرید نمی‌دهند. یکی از راه‌های کنترل قیمت مسکن و کاهش حجم سوداگری در املاک، شفافیت بازار است که با مالیات بر مسکن و نظارت بر خریداران املاک امکان‌پذیر می‌شود. در صورت شفافیت بازار مسکن می‌توان جلوی سوداگری در املاک و رشد قیمت‌های نجومی را گرفت تا عده‌ای ... مطالعه بیشتر
دسترسی آزاد به اطلاعات

شفافیت حق دسترسی به اطلاعات

منظور از شفافیت، آگاهی از موضوع‌ها، شیوه‌های تصمیم‌گیری و از همه مهم‌تر تصمیماتی است که می‌تواند زندگی همه را تحت تاثیر قرار دهد. چنانکه شفافیت و پاسخگویی کلید اصلی حکمرانی خوب است. با وجود لوایح متعدد شفافیت در ایران همچون لایحه «آزادی اطلاعات» در سال ۱۳۸۴، قانون «انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» در سال ۱۳۸۷، قانون «ارتقای سلامت نظام اداری و مبارزه با فساد» در سال ۱۳۹۰،  گام‌های عملی آن چندان استوار و محکم برداشته نشده است. با این حال دو پورتال دولتی «خدمات دولت هوشمند» و «سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» امکان رصد دولت را به ... مطالعه بیشتر
شفافیت وزارت تعاون

گامهای عملی شفافیت؛ در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان یکی از وزارتخانه‌های پیشرو در شفافیت، توانسته است تا با انتشار داده‌هایی همچون لیست قراردادها و معاملات صندوق بازنشستگی و هلدینگ‌های وابسته، رشته تحصیلی اعضای هیات مدیره شرکت‌ها، لیست حقوق و مزایای مدیران، مستندان اشتغال روستایی و عشایری و … وعده‌های شفافیت در دولت را عملی کند. همچنین سامانه‌هایی برای هدف شفافیت عملکرد وزارتخانه همچون «سامانه جامع و هوشمند بخش تعاون کشور»، «سامانه شفافیت سازمان بهزیستی»، «سامانه‌های گزارشی دریافت‌کنندگان تسهیلات اشتغال روستایی و خانگی» و «سامانه شفافیت در صندوق بازنشستگی کشوری» طراحی و اجرا شده است. مطالب مرتبط: دولت الکترونیک؛ تعامل دیجیتال ... مطالعه بیشتر
نهاد مبارزه با فساد

نهادهای مبارزه با فساد در ایران

طبق پژوهش‌ها، ایران تاکنون یازده نهاد مبارزه با فساد را تشکیل داده است اما سوال اصلی این است که این نهادها چقدر در مبارزه با فساد موفق عمل کرده‌اند. آیا آنها دستاوردها و عدم موفقیت‌شان را به طور شفاف با مردم در میان می‌گذارند؟ اغلب اقدامات این نهادها در هاله‌ای از ابهام قرار دارند. نشست‌ها و جلسات‌شان با خروجی‌های قابل ارزیابی در رسانه‌ها پوشش داده نمی‌شوند. همچنین اعضای این نهادها در معرض پرسش‌های رسانه‌ها و افکار عمومی قرار نمی‌گیرند. در این اینفوگرافی نهادهایی مثل هیات‌های عالی نظارت، کمیته مبارزه با فساد، تقلب و پولشویی، ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی ... مطالعه بیشتر
شفاف‌سازی نظام بانکی

نظام بانکی غیرشفاف؛ بستر فسادآفرین

بانک می‌تواند مبداء مفاسدی همچون پول‌شویی، اختلاس، فرار مالیاتی و … باشد. ایران نیز بخاطر سطح پایین استاندارهای نظارتی بر حساب‌های بانکی، عدم شفافیت در صورت‌های مالی بانکی، فقدان تجربه و عدم صلاحیت مدیران بانکی و … در معرض بسیاری از مفاسد مالی و اقتصادی در کشور است. چنانکه یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌هایی که کشور از آن می‌بیند، کاهش رشد اقتصادی و کاهش رفاه عمومی است. با شناسایی تمام خلاهای بانکی و آسیب‌های آن، بانک مرکزی باید بسترهای لازم برای شفاف‌سازی نظام بانکی همچون سامانه‌ نهاب و … را با جدیت پیگیری کند. مطالب مرتبط: شفافیت گامی به سوی ارتقا ... مطالعه بیشتر
عدم موازنه قدرت

محمدجواد روح : مسئله اصلی در بحث شفافیت عدم موازنه قدرت است

محمدجواد روح سردبیر هفته‌نامه صدا در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مسئله کلانی که درباره شفافیت و مبارزه با فساد مطرح است عدم موازنه قدرت در نهادهای داخلی قدرت و نیز بین جامعه و حاکمیت است. مثلا پرونده املاک نجومی و بی‌نتیجه ماندن آن نشان می‌دهد که شوک‌های پی‌درپی رسانه‌ها در حوزه مفاسد و عدم‌شفافیت و شکل گرفتن پرونده‌هایی در قوه قضاییه بیشتر از آنکه نتیجه مثبت داشته باشد به قبح‌شکنی مسئله و واکنش معکوس جامعه منجر شده است. سه روند ... مطالعه بیشتر
تبصره های بودجه

احمد توکلی: برخی تبصره های بودجه خلاف روح دموکراسی است

دکتر احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس هیئت مدیره موسسه دیدبان شفافیت و عدالت در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: در خصوص تخصیص اعتبار برای حوزه‌های انتخابیه نمایندگان مجلس در بودجه ما در زمان نمایندگی مخالفت‌های بسیار کردیم و با تلاش فراوان توانستیم جلوی تصویب تبصره را بگیریم. این تبصره خلط مسئولیت می‌کند و آغاز یک انحراف بزرگ است و حتی مخالف با اصل ۶۰ قانون اساسی است و ضد دموکراسی محسوب می‌شود. مطالب مرتبط: محمدحسین خانی: لزوم ... مطالعه بیشتر
طراحی سامانه پایش شفافیت بودجه

محمدحسین خانی: لزوم طراحی سامانه پایش شفافیت بودجه

محمدحسین خانی نماینده اندیشکده شفافیت برای ایران در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: نزدیک به صد کشور در جهان تجربه نمایش داده‌های چرخه کامل از شروع کار دولت برای تدوین لایحه بودجه تا هزینه آن در قالب یک تارنمای ساده را دارند که نتایج بسیار خوبی از آن گرفته‌اند. این اتفاق باید در ایران بیفتد و لازمه آن همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در این زمینه است. بعد از این رصد و پایش است که می‌توانیم بگوییم ریشه اشتباه کجاست. مطالب مرتبط: ... مطالعه بیشتر
دولت الکترونیک و شفافیت

مرتضایی: دولت الکترونیک نقش کلیدی در شفاف‌سازی دارد

مرتضایی، نماینده مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری و مبارزه با فساد در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مباحث ساختار داده‌ها، فرایندها، عملکرد، مسئولیت‌ها، شاخص‌ها و پایش از جمله الزامات شفافیت بودجه است که باید در کشور به آن‌ها بپردازیم. از طرف دیگر ساده‌سازی و سواد بودجه‌ای در سطح شهروندان، سازمان‌ها و غیره مهم‌ترین نقش را در بحث شفافیت بودجه دارد. علاوه بر این دولت الکترونیک نیز مسئله‌ای است که باید به آن توجه شود چرا که از ارکان مهم شفافیت ... مطالعه بیشتر
نقشه راه شفاف‌سازی بودجه

میثم پیله‌فروش: بدون نقشه راه، شفاف‌سازی موردی راه به جایی نمی‌برد

میثم پیله‌فروش عضو هیئت مدیره موسسه دیده‌بان شفافیت و عدالت در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: اگر نقشه راه برای شفاف‌سازی بودجه نباشد ممکن است آشفتگی را بیشتر شود و کارآمدی مصوبات به خطر بیفتد. خطوط اصلی این نقشه راه وجود دارد مثلا نشان دادن کسری بودجه غیرنفتی، خیلی از نمایندگان مجلس از وجود کسری بودجه غیرنفتی اطلاع ندارند. یا تغییر قانون انتخابات مجلس به سمت بلندمدت کردن افق تصمیم‌گیری، بودجه یکپارچه و غیره. نقش سازمان‌های غیردولتی در این خصوص ایجاد ... مطالعه بیشتر
کمیسیون ضدفساد

علیرضا دیهیم: استفاده سازمان‌های غیردولتی از تجارب بین‌المللی

علیرضا دیهیم، رییس هیئت مدیره جمعیت مردمی پیشگیری و مقابله با فساد در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: یکی از تعهدات کشور در کمیسیون ضدفساد مربوط به بودجه است. سرفصل‌های تعهدات این کنواسیون در بخش بودجه عبارت از اطلاع‌رسانی تمام سرفصل‌های بودجه‌ای به عموم مردم، اطلاع رسانی شرایط گزیش شرکت‌ها و نهادهای انتخاب شده، پذیرش و بررسی شفاف شکایات در زمینه بودجه، تهیه برنامه ریسک و در نهایت ارزیابی برنامه‌های گذشته است. تاکنون ۸۶ کشور دیدگاه‌های خود را در این زمینه ... مطالعه بیشتر
حاکمیت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

مجتبی امیری: جامعه مدنی باید حاکمیت را ملزم به نوعی خانه‌تکانی کند

مجتبی امیری، رئیس هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: متاسفانه تفکر برنامه‌ای در کشور حاکم نیست یعنی مشخص نمی‌شود چه کاری باید انجام شود و در نهایت چه کاری انجام شد. پس مطالبه برنامه‌ای که باید انجام بشود و مشخص کردن دقیق دریافت کنندگان بودجه و الزامات اجرایی شدن برنامه باید از طرف سازمان‌های مردم‌نهاد پیگیری شود. تبدیل شفافیت به مطالبه‌گری عمومی ضرورت دارد. بر این اساس جامعه مدنی باید حاکمیت را ... مطالعه بیشتر
عدم شفافیت

ماهرالنقش: حل نظامند عدم شفافیت، نیازمند ارتباط بودجه با اهداف کلان نظام است

ماهرالنقش از اعضای موسسه دیده‌بان شفافیت و عدالت در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: باید از نگاه سیستمی به مسئله بودجه استفاده کرد. بودجه باید در ارتباط با چشم‌انداز، سیاست‌های کلی، برنامه‌های پنج‌ساله و غیره باشد. حل نظامند مسئله عدم شفافیت نیازمند ارتباط بودجه با اهداف کلان نظام است. بنابراین در اولین گام چشم‌انداز برنامه‌های کلان باید واقع‌بینانه شود، در گام دوم این چشم‌اندازها باید شاخص‌مدار شود، گام سوم آن است که برنامه‌های پنج‌ساله بر اساس شاخص‌ها و چشم‌انداز تدوین شود. ... مطالعه بیشتر
شفافیت و مبارزه با فساد- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

احمد میدری: ضرورت همکاری مشترک بین فعالین حوزه شفافیت و مبارزه با فساد

احمد میدری معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: هرکدام از سازمان‌های مردم نهاد و فعالین این حوزه در جای خود اقدامات مهم و مثبتی را انجام می‌دهند اما اگر بتوان یک هماهنگی بین این نیروها ایجاد کرد بطور قطع تاثیرگذاری آن بسیار بیشتر خواهد شد. افرادی در رسانه‌ها هستند، در دانشگاه‌ها، در سازمان‌های مردم‌نهاد و در دولت که به دنبال شفافیت و پاسخگویی بیشتر و کاهش فساد درکشور هستند. به نظر من ... مطالعه بیشتر
شفافیت بودجه

محمدهادی سبحانیان: دولت نمی‌داند چقدر حقوق و دستمزد می‌دهد

محمدهادی سبحانیان، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: در بستر موجود ما به دنبال فرایندهای اصلاحی هستیم که از قضا خیلی مطالبه‌گری هم ندارد. مثلا کمتر پیش می‌آید نماینده‌ای به دنبال طرح شفافیتی در بودجه باشد و برای آن امضا جمع کند و به صحن بیاورد. غالب پیشنهادهایی که ما ارئه کردیم و به تصویب رسید بار مالی ندارد، بلکه یک چیزی است که دولت و حکومت باید انجام بدهد، ولی انجام نمی‌دهد و ما آن ... مطالعه بیشتر
فرایند بودجه نویسی

محمود صادقی: فرآیند بودجه نویسی غیرشفاف است

دکتر محمود صادقی، رئیس فراکسیون شفاف‌سازی مجلس، در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: در رابطه با شفافیت بودجه باید اشاره کرد که مهم‌تر از احکام مندرج از بودجه، فرایند بودجه نویسی از تهیه در دولت تا اجرای آن است. این فرایند بسیار مبهم و غیرشفاف است. درحالی که مذاکرات صحن مجلس معمولا درباره بندهای بودجه است، اما اصل بودجه و اعداد و ارقام آن در جداول پیوستی است که مورد غفلت قرار می‌گیرد. در کمیسیون تلفیق نیز تصویب پیشنهادات به صورت ... مطالعه بیشتر
سرمایه‌های کشور

محمدرضا نجفی: سرمایه‌های کشور در اختیار شرکت‌های نظارت‌ناپذیر است

محمدرضا نجفی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: بسیاری از منابع و سرمایه‌های ملی در اختیار شرکت‌هایی است که بطور ماهوی دارایی‌های انها متعلق به مردم و دولت است اما در شرکت‌های دولتی وارد نمی‌شوند. کدام شرکت‌ها؟ شرکت‌های نسل دوم؛ یعنی شرکت هایی که سهام آن‌ها متعلق به شرکت‌های دولتی نیست، یعنی شرکت‌های دولتی رفته‌اند شرکت هایی ایجاد کردند. در یک ساختار چند لایه شرکت‌های مهمی ایجاد شده و بخش مهمی از سرمایه‌های کشور ... مطالعه بیشتر
رصد برخط عملکرد بودجه

بهاره آورین: شفافیت بودجه یعنی رصد برخط عملکرد بودجه

دکتر بهاره آروین، رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران، در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مهم‌تر از انتشار بودجه، انتشار عملکرد برخط بودجه است. شفافیت بودجه زمانی تضمین می‌شود که بتوان همیشه آن را مورد رصد قرار داد و این امر محقق نمی‌شود، مگر آنکه عملکرد بودجه به صورت برخط در اختیار سیاست‌گذاران و سازمان‌های غیردولتی قرار گیرد. ردیف‌های بودجه در شهرداری بیش از آنکه شفاف‌کننده باشد، پنهان کننده است، با توجه به اینکه ایجاد و حذف ردیف‌ها بسیار سخت و ... مطالعه بیشتر