ساختار و کارکردهای تشکل‌های صنفی-حرفه‌ای (شامل دوره آموزشی خبرنگاران، گزارش کارشناسی تشکل‌زدایی در عصر پهلوی اول)

مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

تقویت و نیرومندسازی جامعه مدنی، ترجیع‌بند گفتار بسیاری از مصلحان اجتماعی و سیاسی در دهه‌های گذشته بوده است. مباحث نظری زیادی حول ضرورت جامعۀ مدنی تولید و ارائه شده است؛ اما بخشی از این مباحث جنبۀ اقتباس از مباحثات نظری کشورهای توسعه‌یافته را داشته و بخشی نیز در مدار کلیات نظری باقی مانده است.

در همین راستا، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با هدف تقویت و بسط گفتمان همکاری‌های جمعی در قالب تشکل‌های صنفی-حرفه‌ای، دوره «آموزش ساختار و کارکردهای تشکل‌های صنفی- حرفه‌ای» را بر اساس طرحی از دکتر عبدالعلی رضایی، با مساعی معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و با مشارکت انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران در شهریور ۱۳۹۷، طراحی و اجرا کرد.

در این دورۀ آموزشی شماری از خبرنگاران حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی مشارکت کرده و فرصت آشنایی با ساختار نهادهای حرفه‌ای و صنفی در ایران و دیگر مسائل مربوط به این نهادها را یافتند.

در این دوره که با مشارکت و استقبال خبرنگاران و روزنامه‌نگاران مواجه شد، پژوهشگرانی نظیر علیرضا سیاسی‌راد (پژوهشگر مدیریت استراتژیک و سازماندهی)، احمد میدری (معاونِ رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، مرتضی رجبی (نماینده کارفرمایی)، کیومرث اشتریان (مدرس دانشگاه)، مسعود هوشمند رضوی (عضو هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران)، عباس عبدی و… به تدریس و طرح دیدگاه‌های خود پرداختند.

مخاطبان گرامی می‌توانند این مباحث مبسوط و مطروحه در این گزارش را با عنوان از تشکل‌زدایی به تشکل‌زایی(گزارش کارگاهِ آموزشیِ «ساختار و کارکردهای تشکل‌های صنفی-حرفه‌ای») در سایت ما، مطالعه کنند.

در رابطه با دوره آموزشی فوق، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه همچنین در شهریور ۱۳۹۷، اقدام به تولید گزارشی کارشناسی در خصوص تشکل‌زدایی در عصر پهلوی اول، نمود. این گزارش کارشناسی، تصویری از چالش‌های تشکل‌ها و نهادهای حرفه‌ای و صنفی به خصوص اتحادیه‌های کارگری در عصر پهلوی اول، به دست می‌دهد.

فصل اول گزارش مذکور به مروری تاریخی-تحلیلی بر تشکل‌زدایی در زمانه رضاشاه پرداخته و فصل دوم نیز حاوی داده‌های تاریخی و تحلیلی استخراج‌شده از کتب و منابع متعدد است که بر محدود کردن تشکل‌ها در عصر پهلوی اول، تصریح و تأکید کرده است.

در فصل اول می‌خوانیم که حکومت مطلقه رضاشاه، با سرکوب، انحلال و دستگیری اعضای اتحادیه‌های کارگری و صنفی، راه هرگونه تکوین جامعۀ مدنی و یا فعالیت مسالمت امیز سیاسی- اجتماعی را سد کرده و با محدودیت‌های شدید، حتی مانع فعالیت اتحادیه‌های مخفی کارگری و صنفی شد.

در فصل دوم نیز منابع تاریخی- تحلیلی از جمله فرد هالیدی، حبیب لاجوری، شکرالله مانی، ویلم فلور، افشین حبیب‌زاده، یرواند آبراهامیان، علیرضا نامور حقیقی، خلیل‌اله سردارآبادی و … مرور شده است. شما می‌توانید فایل مبسوط این گزارش را با عنوان تشکل‌زدایی در عصر پهلوی در سایت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه، دانلود نمایید.

همکاران: انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران، عبدالعلی رضایی، کمال رضوی، سمانه سهرابی، حسین موسوی