تأثیر نابرابر فساد بر فرادستان و فرودستان
شهروندان مرفه که از خدمات دولتی برای تأمین پیشنیازهای ورود به بازار استفاده میکنند، باید برای این خدمات رشوه بدهند و بنابراین فساد را بهمنزلهی یک هزینهی اقتصادی لمس میکنند. در مقابل، شهروندان فقیر برای جبران دسترسی کم به خدمات دولتی و برای تأمین نیازهای اساسی خود، ناچارند وارد چرخه فساد و پرداخت رشوه شوند. به همین دلیل، برای فقرایی که از طرق عادی و سالم به این خدمات و کمکها دسترسی ندارند، تأمین این نیازها بسیار هزینهبر میشود و تهدیدکنندهی حیاتشان خواهد بود. شهروندان فقیر به سادگی نمیتوانند نیازهای اساسی خود را در بازار آزاد یا از طریق فرآیندهای بوروکراتیک اداری تأمین کنند.
به هر حال، فساد اثرات واحدی بر زندگی و معیشت گروههای فقیر و مرفه ندارد. شهروندان فقیر از خدمات دولتی برای تأمین نیازهای اساسی استفاده میکنند؛ اما شهروندان مرفه نیازهای اساسیشان را خود تأمین میکنند و محتملتر آن است که به خدمات دولتی برای سرمایهگذاری و مشارکت در بازارهای اقتصادی نیاز پیدا کنند. علاوهبراین، اگرچه فقرا معمولاً نمیتوانند هزینههای رشوه دادن را متحمل شوند، شهروندان مرفه احتمال بیشتری دارد که هزینههای دسترسی به منابع دولتی را با پرداخت رشوه متحمل شوند. فساد در سطح وسیع، ممکن است منابع را به جایی فراتر از دسترس شهروندان فقیر سوق دهد. در مقابل، شهروندان مرفه به منابع دولتی مانند مجوزها، قراردادها و اموال، که برای سرمایهگذاری و شرکت در بازارهای اقتصادی لازم است، دسترسی دارند. با وجود آنکه هزینه ورود به بازار برای ثروتمندان بالاست، چون آنها منابع کافی برای ورود به بازار دارند، با پرداخت هزینههای اضافیِ فساد برای ورود به بازار مشکلی ندارند. ازاینرو، بسیاری از خدماتی که شهروندان مرفه میخواهند به آنها دسترسی پیدا کنند، بهواسطه رشوه دادن در دسترسشان قرار میگیرد.
در کشورهایی که دولت اختیارات زیاد و کنترل سیاسی بر بوروکراسی دارد، شهروندان فقیر برای دسترسی به منابع دولتی ناچاراند به حامیان سیاسی متکی باشند و از همین رو، پاسخگویی دولت در مقابل فساد تضعیف میشود. در مقابل، شهروندان مرفه برای دسترس به منابع مهم به حامیان سیاسی نیاز ندارند. در عین حال شهروندان مرفه اما مولد، مقامات منتخب را بابت ارتکاب فساد شماتت میکنند؛ زیرا فساد هزینهی ورود به بازار و تولید را افزایش میدهد. با این حال، گروه کوچکی از شهروندان مرفه با سوءاستفاده از روابط با همه یا بخشی از قدرت، از ورود محدود و اغلب انحصاری به بازار منتفع میشوند. به گفته استیگلیتز، هنگامی که تعداد کمی از تولیدکنندگان مرفه به دلیل فساد به بازار راه یابند، آنها با همدیگر هماهنگ عمل میکنند؛ روندی که به آنها فرصت میدهد قیمت های غیررقابتی تعیین کنند و رانت اقتصادی دلخواه کسب کنند. اگر رانت اقتصادیای که از این طریق کسب میشود از هزینههای رشوه و سایر بدهبستانها بیشتر باشد، افراد مرفه فساد را تحمل میکنند و به حمایت از دولت ادامه میدهند. مطالعات نشان میدهد مزیتهای سیاسی ورود محدود گروههای مرفه به بازار، به توزیع رفاه در جامعه بستگی دارد. در کشورهای بسیار نابرابر که تعداد معدودی از رفاه برخوردارند، شهروندان مرفه فساد را تحمل میکنند؛ زیرا از بازاری که ورود به آن محدود است، منتفع میشوند. با این حال، در کشورهایی که رفاه توزیع متعادلتری دارد، تعداد زیادی از افراد مرفه که قابلیت ورود به بازار را دارند، ناچار میشوند از این بازارها خارج شوند و از این رو مقامات منتخب را به علت فساد گسترده شماتت میکنند؛ بنابراین توزیع درآمد نقش مهمی در اثرات فساد بر گروههای فقیر و ثروتمند دارد.
***
در هفتهای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه میکند:
- به گزارش روزنامه اعتماد، طبق آییننامه اجرایی جدید بانک مرکزی، ایجاد واحد مبارزه با پولشویی در تمام بانکها و مؤسسات اعتباری اجباری شد.
- دادستان کل کشور با اشاره به اینکه به پرونده تخلفات ۵ تا ۶ قاضی ظرف ۱۵ روز گذشته رسیدگی شده و این افراد از دستگاه قضایی منفصل شدهاند، گفت: با صدای بلند اعلام میکنیم که با قاضی فاسد برخورد خواهیم کرد.
- به گزارش روزنامه شرق، علی ربیعی، سخنگوی دولت گفت: گزارش شده است که قاچاق و واردات غیررسمی به میزان دو میلیارد دلار کاهش یافته است.
- مدیرکل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی گفت: تاکنون ۲۸ هزار پزشک در طرح سازمان مالیاتی برای شفافیت تراکنش های بانکی مشارکت داشتهاند.
- نایبرئیس اتحادیه صنایع بازیافت ایران گفت: به دلیل نبود شفافیت و حضور دلالان در مدیریت پسماند، سالانه حدود دو میلیارد دلار ارزش اقتصادی حاصل از معاملات پسماند، عملاً گم میشود و کسی ردی از آن پیدا نمیکند.
- نمایندگان مجلس لایحه اصلاح و تمدید مدت اجرای آزمایشی قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد بند (۲) (نحوه حمایت از افشاکنندگان فساد) را به اصلاح کردند.
- نماینده مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد فرار مالیاتی کارتهای بازرگانی اجارهای است، گفت: اینکار باعث شده به کشور نیز لطمه وارد شود و واردات بیحسابوکتاب و بدون نظارت را درپی داشته است.
- محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در اقدامی ضربتی، شرکتهای خدمات ارزش افزوده (VAS) را هدف قرار داده و امکان شکایت از آنها را نیز فراهم کرده است.
- به گزارش روزنامه شرق، در هیچیک از قوانین بانک مرکزی، رفتوآمد ردههای مختلف آن در شبکه بانکی یا برعکس آن پیشبینی نشده است؛ بنابراین در موارد بسیاری، شاهد جابهجایی مکرر بالاترین ردههای بانک مرکزی در شبکه بانکی هستیم. این معضلی است که با نام درهای گردان از آن یاد میشود.
بخش اول: «مبارزه با فقر، تبعیض و نابرابری»
فصل اول: اخبار برگزیده هفته
۱۴۱هزار کودک بازمانده از تحصیل در کشور شناسایی شدند
روزنامه همشهری-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
احمدرضا پرنده، مدیرکل آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
در دنیا از هر ۶ نفر یک نفر در سکونتگاههای غیررسمی زندگی میکند
پایگاه اطلاعرسانی جماران-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
۸۰ کودک کار در همدان شناسایی شدند
باشگاه خبرنگاران جوان-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
جمشید شیران، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان همدان
تورم ۱۵۰درصدی مواد غذایی
اقتصادآنلاین-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
خطیب جمعه تهران: نه از دشمن،که از فاصله طبقاتی باید ترسید
روزنامه اطلاعات-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
آیتالله موحدی کرمانی، خطیب جمعه تهران
٣٠ درصد خانههای زلزلهزدگان ایمنی ندارد
روزنامه شهروند-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی بیتاللهی، رئیس کارگروه ملی زلزله
کیفیت از سبد خانوار خط خورد
پایگاه خبری ایرانآنلاین-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
داوود سوری، عضو سابق هیئتعلمی دانشگاه صنعتی شریف
کاهش یکسوم تعداد زندانیان با قانون تقلیل مجازات حبس تعزیری
روزنامه اعتماد-۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمدجواد فتحی، نماینده مجلس شورای اسلامی
۴۰ درصد زیر خط فقر مسکن، ۲۰ درصد حاشیهنشین
هشمهریآنلاین-۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
کاوه حاج علی اکبری، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران
هزینه تحصیل دانشآموزان مدارس مرفه ٢۵ برابر دولتیهاست
روزنامه شهروند-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
فصل دوم: سایر اخبار هفته
رئیس دیوان عدالت اداری: خلاءهای قانونی زمینه تبعیض و بیعدالتی را فراهم میکند
خبرگزاری ایرنا-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
حجت الاسلام کاظم بهرامی، رئیس دیوان عدالت اداری
دادگستری آذربایجان شرقی مانع بیکاری ۱۴۶۰ کارگر شده است
خبرگزاری مهر-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
موسی خلیلالهی، رئیسکل دادگستری آذربایجان شرقی
خصوصیسازی؛ حرکتی در مسیر نابرابری آموزشی
خبرگزاری ایسنا-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
امید فعال، خبرنگار
کاهش رشد نرخ تورم به معنای کاهش فشارها بر معیشت مردم نیست
روزنامه مردمسالاری-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
فرشاد مؤمنی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
فقر نسبی و شکاف طبقاتی
روزنامه شرق-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان
درمان رایگان نیازمندان در کرج
خبرگزاری ایرنا-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمد محمدیفرد، مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان البرز
۶ پایه گسترش فقر
اقتصادآنلاین-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
«پوشش اجباری بیمه سلامت همگانی» از ۱۳ آبان آغاز میشود
کسبوکار نیوز-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
عملکرد سازمان هدفمندسازی یارانهها در زمینه کاهش فقر
اقتصادآنلاین-۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
اکبر ایزدی، مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانهها
۱۵۰ کارگاه آموزشی در رابطه با خودکشی در کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد
خبرگزاری ایسنا-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
سید علی فتح میرمحمدی، مدیرکل امور اجتماعی استانداری کهگیلویهوبویراحمد
حق دستفروشها در شهر
روزنامه اعتماد-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
حسین گنجی، خبرنگار
محاسبه تورم سبد معیشت کارگران برای تعیین دستمزد
خبرگزاری ایسنا-۱۵ آبانماهِ ۱۳۹۸
ناصر چمنی، رئیس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران
بخش دوم: «شفافیت و مقابله با فساد»
فصل اول: اخبار برگزیده هفته
اولتیماتوم مبارزه با پولشویی در بانکها
دسته بندی: فافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
روزنامه اعتماد-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
انفصال ۵ قاضی در ۱۵ روز
دسته بندی: شفافیت در حوزه قضایی
تابناک-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور
کاهش ۲ میلیارد دلاری قاچاق و واردات غیررسمی
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی
روزنامه شرق-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی ربیعی، سخنگوی دولت
تا کنون ۲۸ هزار پزشک در طرح سازمان مالیاتی مشارکت داشتهاند
دسته بندی: شفافیت در حوزه بهداشت و سلامت
مشرقنیوز-۱۰ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی رستم پور، مدیرکل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی
گمشدن سالانه ۲ میلیارد دلار ارزش اقتصادی معاملات پسماند
دسته بندی: سایر
خبرگزاری ایسنا-۱۰ آبانماهِ ۱۳۹۸
اشکان معمارزاده، نایبرئیس اتحادیه صنایع بازیافت ایران
نحوه حمایت از افشاکنندگان فساد مشخص شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
اقتصادنیوز-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
فرار مالیاتی ۱۵ هزار میلیاردی کارتهای بازرگانی اجارهای
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی
خبرگزاری دانشجو-۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی اکبر کریمی، نماینده مجلس شورای اسلامی
کد#۶*۸۰۰*: عملیات بازگرداندن ارقام یک کلاهبرداری به گوشی مردم
شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی
عصر ایران- ۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
امکان ورود فساد از درهای گردان
دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
روزنامه شرق-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
فصل دوم: سایر اخبار هفته
رئیس قوه قضاییه: بوروکراسی اداری موجب فساد میشود
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرآنلاین-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه
ارتباط سامانه سمات بانک مرکزی و سامانه جامع مدیریت تضامین دولت
دسته بندی: شفافیت در حوزه دولت
پولنیوز-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
توراندازی برای مالیات جدید
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی
روزنامه دنیای اقتصاد-۹ آبانماهِ ۱۳۹۸
روایت تلخ عقبماندگی نظام ثبتی در کشور
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرگزاری فارس-۱۰ آبانماهِ ۱۳۹۸
راهاندازی سامانه شفافیت در کارشناسی پروندههای قضائی
دسته بندی: شفافیت در حوزه قضایی
خبرگزاری مهر-۱۰ آبانماهِ ۱۳۹۸
پیمان پالیزگیر، معاون کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه
«سوت زنی» مقدم بر شفافیت
دسته بندی: شفافیت در حوزه دولت
خبرگزاری تسنیم-۱۱ آبانماهِ ۱۳۹۸
سامانه سمیم کمک شایانی به شهرداری کرج خواهد کرد
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
روزنامه همدلی-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمد مسیبی، رئیس اداره امور پیمانها و قراردادهای شهرداری کرج
کشف ۳۶ گلوگاه فسادزا در شهرداری تهران
دسته بندی: شفافیت در حوزه مدیریت شهری
خبرگزاری فارس-۱۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران
ساماندهی کشدار حیاطخلوتهای چند هزار میلیاردی
دسته بندی: شفافیت در حوزه مدیریت شهری
روزنامه شرق-۱۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
واردکنندگان کاغذ تو زرد از آب درآمدند/ ۲۳ پرونده تخلف روی میز تعزیرات
دسته بندی: شفافیت در حوزه رسانه، فرهنگ و هنر
خبرگزاری تسنیم-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
غلامرضا شجاع، عضو کارگروه کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
١۴٠ نفر از هر هزار ایرانی در سال بستری میشوند
دسته بندی: شفافیت در حوزه بهداشت و سلامت
خبرگزاری ایرنا-۱۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
بدون دیدگاه