تحلیل تعارض منافع در فضای مجازی

بهداشت

پیگیری مجلس در مورد تعارض منافع در وزارت بهداشت

تعارض منافع درب گردان اشاره به موقعیتی دارد که در آن افراد بین بخش دولتی و بخش خصوصی جابه‌جا شده و درنتیجه می‌توانند از اطلاعات و روابط خود استفاده کرده و در شرکت‌های خصوصی خود کسب منفعت کنند. یکی از نهادهای کشور که این موقعیت به‌وضوح در آن مشاهده می‌شود، وزارت بهداشت است چراکه در بیشتر دولت‌ها همواره وزیر از میان پزشکان انتخاب شده است و دراین‌بین برخی از آن‌ها مالکیت یا سهام مراکز درمانی خصوصی را داشته‌اند. به‌غیراز این در مواقع دیگر نیز همواره این شائبه وجود داشته است که وزیر پزشک منافع پزشکان را همواره در اولویت قرار ... مطالعه بیشتر
حذف ارز

نادیده گرفتن تعارض منافع در برخی سیاست‌ها

 به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد آمارها نشان می‌دهد بهار امسال میانگین قیمت مسکن در کشور به ازای هر مترمربع به یازده میلیون و پانصد هزار تومان و در شهر تهران به بیست‌ونه میلیون و سیصد هزار تومان رسیده است. بااینکه شهر تهران همواره پیشتاز افزایش قیمت بوده است اما حال آمارهای رسمی نشان‌دهنده سبقت بی‌سابقه تورم ملکی شهرهای کشور از تورم مسکن شهر تهران است. فارغ از دلایل مختلفی که کارشناسان به آن‌ها اشاره دارند، مسئله تعارض منافع موضوعی است که کمتر دراین‌بین به آن پرداخته‌شده است. مقصر اصلی در افزایش قیمت مسکن مسکن یکی از کالاهایی است که تغییرات ... مطالعه بیشتر
محصولات کشاورزی

تعارض منافع؛ مسئله‌ای مغفول در برخی رویه‌های نهادی

  تعارض منافع موقعیت‌های گوناگونی دارد که در اینجا به چندین مورد از آن‌ها در نظام حکمرانی کشور اعم از نظارت بر خود، تعارض درآمد و وظیفه، تعارض وظایف و مقررات‌گذاری برای خود اشاره شده است. موارد مطرح‌شده در زیر که بازگویی روایت کاربران فضای مجازی است نشان می‌دهد که فارغ از نبود قانون مناسب در این حوزه مشکل دیگر آن است که بسیاری از موقعیت‌های تعارض منافع در نزد برخی نهادها اساساً مسئله مهمی محسوب نمی‌شوند که می‌توان آن را بیشتر ناشی از عدم شناخت تعارض منافع دانست. سلامت غذایی زیر تیغ تعارض منافع در هفته‌های اخیر یکی از ... مطالعه بیشتر
مقررات‌گذاری

موقعیت‌های پرتکرار تعارض منافع

تحلیل فضای مجازی در حدود دو سال گذشته نشان می‌دهد که دو موقعیت تعارض درآمد و وظایف و تعارض ناشی از مقررات‌گذاری برای خود بیشترین تکرار را از سوی کاربران داشته‌اند که نمونه آن را می‌توان در اظهارات آن‌ها پیرامون وضعیت وکلا و پزشکان مشاهده کرد. هرچند کاربران لزوماً به این دو موقعیت و تعاریف آن‌ها اشاره نمی‌کنند اما مواردی که مثال می‌زنند، عمدتاً مربوط به این دو نوع است. نمونه‌هایی از تعارض درآمد و وظایف یکی از موقعیت‌های تعارض منافع، تعارض درآمد و وظیفه است که می‌توان آن را چنین تعریف کرد: تعارض درآمد و وظیفه مربوط به موقعیتی ... مطالعه بیشتر

تعارض منافع؛ سرطانی خاموش در نظام سیاست‌گذاری

یکی از موقعیت‌های تعارض منافع، موقعیت درب‌های گردان یا ارتباطات پساشغلی است که اشاره به وضعیتی دارد که در آن فرد ممکن است بین بخش دولتی و بخش خصوصی در رفت‌وآمد بوده و در نتیجه وظایف دولتی خود را به‌درستی انجام ندهد. در این حالت ممکن است فرد مذکور به سیاست‌ها به‌گونه‌ای جهت دهد که منافع خود را در بخش خصوصی تأمین کند. چنین وضعیتی را می‌توان در انتصاب معاونت وزارت اقتصاد مشاهده کرد. انتصاب با شائبه تعارض منافع؛ این بار در وزارت اقتصاد در هفته گذشته یکی از مهم‌ترین خبرهایی که در فضای مجازی بازخورد بسیاری پیدا کرد، خبر ... مطالعه بیشتر

لزوم جدایی سیاست‌گذاری و اجرا در وزارت بهداشت

وزارت بهداشت ازجمله نهادهایی است که هم به دلیل درگیر بودن با زیست روزمره مردم و هم تجمیع تمامی وظایف درمان و بهداشت در آن همواره زیر ذره‌بین کاربران در فضای مجازی قرار داشته است. کاربران معتقدند که این وزارتخانه با در دست گرفتن امور مربوط به آموزش، سیاست‌گذاری بهداشت و درمان و اجرا و مهم‌تر از همه حضور یک پزشک در رأس آن، تبدیل به نهادی شده است که بیش از آنکه منافع مردم و یا سایر کادر درمان را در نظر بگیرد، در پی تأمین منافع پزشکان است. واکنش‌ها به تأیید افزایش ظرفیت پزشکی توسط شورای عالی انقلاب ... مطالعه بیشتر
شهرداری

زمانی برای آزمودن بخشنامه‌های مدیریت تعارض منافع

در چند سال گذشته با ترویج یافتن ادبیات تعارض منافع در نظام حکمرانی کشور نهادهای مختلف مانند وزارت نیرو و وزارت آموزش‌وپرورش اقدام به ایجاد سازوکارهای لازم و صدور بخش‌نامه‌هایی جهت مدیریت آن کرده‌اند. یکی از این نهادها شهرداری تهران بوده که با اقدام شورای شهر پنجم، مصوبه‌ای بدین منظور تدوین یافت. با گذشت مدت‌زمانی مشخص شده است که علاوه بر عدم ضمانت اجرایی مناسب، این مصوبه آن‌چنان‌که باید به‌درستی موقعیت‌های پرریسک تعارض منافع را تشخیص نداده است و فرصت‌هایی را در اختیار برخی افراد قرار می‌دهد. تلاش برای اصلاح مصوبه مدیریت تعارض منافع شهرداری تهران انتصابات فامیلی در شهرداری ... مطالعه بیشتر

تلاش پزشکان برای قاعده‌گذاری برای خود

  در هفته گذشته اقدامات و اظهارنظرهای مقامات مسئول در نظام بهداشت و درمان کشور انتقادات گسترده‌ای را در میان کاربران برانگیخت. از یک‌سو این مسئولان تلاش داشتند که از افزایش ظرفیت پزشکی جلوگیری نمایند و از سوی دیگر در اظهارنظری دیگر از کمبود پزشک و احتمال فرستادن بیماران به کشورهای دیگر سخن می‌گفتند. مخالفت آن‌ها با افزایش ظرفیت در حالی بود که به بهانه مهاجرت پزشکان پیشنهادهایی مبنی بر افزایش تعرفه پزشکی داشتند. این اقدامات و سخنان از چشم کاربران پنهان نماند و انتقادات گسترده‌ای را در پی داشت. مداخله پزشکان در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در هفته ... مطالعه بیشتر

دولت و تعارض منافع

یکی از مصادیق تعارض منافع تعارض اتحاد قاعده ­گذار و مجری است که به معنای آن است که نهادی که خود در امری دخیل است و ممکن است از نتایج آن بهره­مند شود، اقدام به وضع قواعدی برای منفعت خود کند. حضور دولت در بازار خودرو و تلاش برای مداخله در قیمت­گذاری محصولات ازجمله نمونه­های این نوع از تعارض منافع است که در این هفته در فضای مجازی کاربران به آن واکنش نشان داده­اند. نفع دولت در بازار خودرو در هفته گذشته مباحثاتی پیرامون بازار خودرو و قیمت‌گذاری دستوری محصولات تولیدشده در ایران در فضای مجازی شکل گرفت. بعضی از ... مطالعه بیشتر
طرح تعارض منافع

تصویب کلیات طرح مدیریت تعارض منافع

آیا مدیریت تعارض منافع بدون شفافیت ممکن است؟ در هفته گذشته و پس از کش‌وقوس‌های فراوان بالاخره طرح مدیریت تعارض منافع در مجلس به رأی گذاشته شد که درنهایت روز یکشنبه شانزدهم آبان ماه با ۱۵۳ رأی موافق، ۶۴ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع به تصویب رسید. پیش از مطرح‌شدن این طرح لایحه‌ای از سوی دولت در این رابطه پیشنهاد شده بود و برخی کارشناسان این طرح را نسبت به لایحه دارای کاستی‌هایی می‌دانستند، در نهایت نیز با تصویب دوشورای این طرح، بازگشت بی سروصدای آن به کمیسیون اجتماعی برای بررسی مجدد رقم خورد؛ به عبارت دیگر در عین ... مطالعه بیشتر

فقدان شایسته‌سالاری در نظام حکمرانی

وزارت بهداشت یا وزارت پزشکان یکی از اقدامات وزیر بهداشت که موجب برانگیختن انتقادات به وی در هفته گذشته شد، نامه­ای بود که در آن درخواست کرده بود میزان حقوق اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه‌های علوم پزشکی افزایشی چشمگیر یابد. وی در این نامه که مخاطب آن محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور بود خاطرنشان کرده بود که در صورت عدم پرداخت حقوق مکفی به این افراد امکان آن وجود دارد که آن‌ها از نظام آموزش پزشکی خارج شوند. این نامه موجب انتقادات فراوانی در بین کاربران شد که عمده‌ترین آن‌ها پیرامون این نکته بود که انتصاب یک پزشک به‌عنوان وزیر بهداشت ... مطالعه بیشتر

شکستن آسان و بی‌دردسر قانون

نقض قانون به دست شهردار در این هفته مهم‌ترین خبری که بیشترین واکنش‌ها را در پی داشت انتصاب بستگان به خصوص حسین حیدری، داماد شهردار تهران به سمت مشاور شهردار بود. واکنش کاربران در فضای مجازی به تعارض منافع حاصله از این انتصاب بسیار شدید بود. آن‌ها در نقد به این انتصاب به ماده ۱۰ قانون مدیریت تعارض منافع شهرداری تهران اشاره داشتند که در شورای پنجم شهر تهران تصویب شده بود. طبق این ماده به‌کارگیری بستگان مدیران شهرداری تهران و واحدهای تابعه و بستگان اعضای شورای شهر طی دوره مسئولیت در شهرداری تهران و واحدهای تابعه و شورای اسلامی ... مطالعه بیشتر
داروخانه

تعارض منافع همچون کودکی یتیم

سوءاستفاده از مفهوم تعارض منافع در کشورهای مختلف گروه‌های ضد واکسیناسیون وجود دارند که با تسریع فرایند واکسیناسیون کرونا حضورشان در سطح جامعه پررنگ‌تر نیز شده است. این مخالفان را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد؛ گروهی که از اساس با پزشکی مدرن و محصولات آن مانند واکسن مخالفت دارند و گروهی که با واکسیناسیون مخالفتی نداشته و صرفاً با فرایند اجباری بودن آن به دلیل نقض آزادی افراد مخالف‌اند. در ایران نیز چنین مخالفانی وجود دارند اما به نظر می‌رسد عمدتاً متعلق به گروه اول هستند و بیش از آنکه نگران حق انتخاب افراد باشند، با پزشکی مدرن مشکل ... مطالعه بیشتر
وزیر بهداشت

تعارض منافع؛ بهانه یا واقعیت سیاست‌گذاری

انتصابات پردردسر وزیر یکی از انتقاداتی که کاربران همیشه در مورد نظام سلامت و درمان داشته‌اند، حضور یک پزشک به‌عنوان وزیر بهداشت بوده است؛ اما در هفته گذشته این انتقادات فراتر رفته و انتصاب برخی افراد از سوی وزیر بهداشت به‌عنوان مسئولان مختلف این وزارتخانه نیز موردتوجه کاربران قرار گرفت. این انتقادات با سخنان مسعود پزشکیان، نماینده مجلس شروع شد که در مصاحبه‌ای از طرح سؤال از وزیر گفته بود: «قرار بود کسانی که مدیر می‌شوند و حتی همه اعضایی که در دانشگاه کار می‌کنند، فقط در دانشگاه کار کنند، وزیر هم قول داد که این اتفاق بیفتد اما در ... مطالعه بیشتر
انحصار

فهم اشتباه کاربران از تعارض منافع

یکی از اشتباهات کاربران در بحث از تعارض منافع یکی گرفتن این مفهوم با مفاهیم نزدیک و مشابه آن است. این امر به‌خصوص در مورد مفاهیمی مانند فساد و تضادهای بین گروهی صادق است که کاربران مصادیق مرتبط با آن‌ها را به تعارض منافع نسبت می‌دهند. از پرتکرارترین این اشتباهات در بحث تعارضات بین گروهی وجود دارد که به‌خصوص در عرصه روابط بین‌الملل خود را نشان می‌دهد. در این حالت کاربران کشمکش‌های بین کشورها و دولت‌های مختلف را تعارض منافع نامیده و با این نگاه به تحلیل وقایع می‌پردازند. البته این مسئله محدود به همین مورد نبوده و کاربران به ... مطالعه بیشتر
بازار سرمایه و بورس

دلایل وقوع تعارض منافع از نظر کاربران

ریشه اصلی تعارض منافع کجاست؟ کاربران فضای مجازی عمدتاً از مسئولان گله دارند که چرا اقدامی جدی در مورد مبارزه با تعارض منافع انجام نمی‌دهند. ازاین‌رو در نظر آن‌ها برخی مسئولان متهم اصلی هستند که احتمالاً به دلیل منافع به‌دست‌آمده ترجیح می‌دهند این موضوع مسکوت بماند. به‌عنوان نمونه Hosseiny مجلس را مقصر اصلی می‌داند که علی‌رغم تذکرات جدی در این زمینه همچنان وضعیت لایحه یا طرح مدیریت تعارض منافع را مشخص نکرده است: «این هم از وظیفه بنده برای روشن کردن موضوع تعارض منافع به وجود آمده در سطح کشور طی دهه‌های گذشته، رهبر عزیز متأسفانه علیرغم تذکرات حضرت‌عالی در ... مطالعه بیشتر
نظام‌مهندسی

دوراهی تخصص و تعارض منافع

لزوم کنترل تعارض منافع در نظام‌مهندسی در هفته گذشته یکی از مباحث اصلی در فضای مجازی مسئله تعارض منافع در نظام مهندسی بود چراکه رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در توییتی نسبت به وضعیت این نهاد و پیگیری بخشنامه مربوطه برای ممانعت از تعارض منافع در آن گفت: «حدود ۶۰۰ هزار نفر عضو سازمان نظام‌مهندسی ساختمان هستند و باید حافظ منافع مهندسان بود. نباید از منافع این سازمان تنها عده خاصی بهره‌مند شوند. بخشنامه جدید تعارض منافع، موضوع مهمی است که باید در دستور کار همه دست‌اندرکاران و مدیران کل راه و شهرسازی استان‌ها قرار بگیرد». کاربران فضای مجازی ... مطالعه بیشتر
طرح تسهیل مجوزهای کسب‌وکار

تلاش برای مدیریت تعارض منافع؛ از دولت تا مجلس

بررسی طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار در هفته گذشته طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار در مجلس موردبررسی قرار گرفت که در فضای مجازی مخالفان و موافقان خاص خود را داشت. محسن زنگنه یکی از نمایندگان حامی این طرح و رئیس کمیتهٔ اصلاح ساختار بودجه در رشته توییتی در مورد آن گفت: «فردا مجلس یازدهم در برابر آزمونی بزرگ قرار دارد. برخلاف آنچه برخی تبلیغ می‌کنند طرح تسهیل صدور مجوزها موجب بهبود کیفیت خدمات وکالت و دفترداری شده، تراز حائزین شرایط را ارتقاء می‌بخشد. با تصویب این طرح، زنجیر تعارض منافع از دست و پای کسب‌وکار کشور باز می‌شود… طرح تسهیل ... مطالعه بیشتر
قانون مدیریت تعارض منافع در مجلس

قانون ناکارآمد برای مدیریت تعارض منافع؛ آری یا خیر؟

مدت کوتاهی از حضور دولت سیزدهم در رأس امور می‌گذرد. این دولت با شعار مبارزه با فساد کار خود را آغاز کرده است و از همین‌رو موضوع مدیریت تعارض منافع از همین ابتدای راه در دستور کار دولت قرار گرفته است. این مسئله در مطالبی که در فضای مجازی مطرح‌شده نیز بازتاب گسترده‌ای داشته است. تصویب قانون ناکارآمد یا درنگ و تأمل بیشتر؟ یکی از موضوعاتی که در توییتر این هفته مطرح‌شده است، چندوچون تصویب قانون مدیریت تعارض منافع در مجلس است. لایحه مدیریت تعارض منافع در آبان ۱۳۹۸ در دولت دوازدهم تصویب و راهی مجلس شد اما مجلس چه ... مطالعه بیشتر
تعارض منافع در توئیتر

در نقد ساده‌سازی و عمومی‌سازی مسائل با مفهوم تعارض منافع

بازتاب سخنان مقام رهبری در مورد تعارض منافع در توئیتر سخنان مقام رهبری در ابتدای هفته گذشته در مورد ضرورت توجه دولت سیزدهم به مسئلۀ تعارض منافع موردتوجه کاربران شبکه توئیتر قرار گرفت. برخی کاربران بدون توضیح بیشتر تنها به نقل همین جملات از سخنان ایشان پرداخت: «از منظر مقام معظم رهبری لازمه تحول و حرکت به سمت پیشرفت، قانون‌گرایی، شفافیت، انضباط مالی، جلوگیری از تعارض منافع و جدیت در انجام تصمیم‌ها و مصوبات می‌باشد.» «امروز رهبر انقلاب در سخنان خود در جمع هیئت دولت جدید، در مورد عدم وجود تعارض منافع در مدیران دولت تاکید کردند.» وزیران دولت سیزدهم ... مطالعه بیشتر