توانمندسازی جامعه و حاکمیت ایدهی تقویت همزمان ظرفیتهای جامعه و حاکمیت را برای توسعه مدنظر دارد. برای توسعهی پایدار نیازمند حضور همزمان جامعه و دولت قوی هستیم؛ ضعف و خلل در هر یک از این دو طرف، باعث شکنندگی مسیر توسعه میشود؛ توسعهی آمرانه و دولتمحور همان اندازه در معرض بیثباتی است که توسعهی اجتماعمحور در فقدان دولت قوی.
پژوهشگر مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه
کارشناسی ارشد مطالعات توسعه
اگرچه حمایت گری اجتماعی در بیشتر موارد در خدمت خدمات عام المنفعه قرار دارد، اما سازمان های حرفه ای نیز از آن برای پیشبرد اهداف خود استفاده می کنند. برای مثال فرض کنید گروهی از روانشناسان با استفاده از ابزارهای مختلف تلاش می کنند تا خدمات روانپزشکی مشمول بیمه های درمانی شود. اگر این گروه از روانشناسان موفق شوند لایحه یا طرحی را در مجلس پیش ببرند که خدمات روانپزشکی مشمول بیمه های درمانی شوند، آنگاه سه نتیجه حاصل خواهد شد.
ابتدا آنکه افراد کم درآمدتر می توانند از مزایای خدمات روانپزشکی استفاده کنند. دوم آنکه درآمد روانپزشکان به صورت قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد و در نهایت آنکه احتمالا اختلالات روانشناختی در جامعه کاهش پیدا خواهد کرد.
با این حساب مشخص است که حمایت گری اجتماعی یکی از ابزارهای اصلی سازمان های حرفه ای برای دستیابی به اهداف خود است. با این حال سازمان ها همیشه اهداف سودجویانه ای را از حمایت گری اجتماعی دنبال نمی کنند، بلکه بخش بزرگی از تلاش های آنان ذیل مسئولیت اجتماعی می گنجد.
برای مثال تلاش سازمان نظام مهندسی برای تدوین استانداردهای عمران و ساختمان بخشی از مسئولیت حرفه ای این سازمان است. یا از طرف دیگر تلاش انجمن جامعه شناسی ایران برای گسترش «ارزیابی تاثیرات اجتماعی» و الزام سازمان ها و دستگاه های دولتی برای تهیه پیوست تاثیرات اجتماعی پروژه ها بخشی از تلاش های سازمان های حرفه ای برای تاثیرگذاری علم بر سیاست گذاری است.
انجمن روانشناسی آمریکا در موضوعات متنوعی فرایندهای حمایتگری اجتماعی را پیش می برد، حمایت گری اجتماعی به عنوان بخشی مهم از فعالیت های این انجمن است. اگر چه این انجمن بر روی موضوعاتی همچون مهاجرت، سلامت، آموزش و مهارت افزایی، عدالت اجتماعی و حقوق بشر و خشونت خانگی فعال است، اما تمام آنها را از بعد روانشناسی مورد نظر قرار می دهد. برای مثال تاکید این انجمن بر روی مهاجرت برای جلوگیری از تاثیرات و پیامدهای روانشناختی ناشی از جدایی خانواده ها است.
تاکید عمده این انجمن بر روی سیاست های فدرال و تغییر در آن است. با این حال محور این فعالیت ها تحقیق و حمایت از پژوهش های مربوط به این حوزه و اتخاذ مواضع رسمی درباره مسائل و تهیه توصیه نامه های سیاستی است. علاوه بر این عضویت در شبکه های موضوعی، تهیه خلاصه های سیاستی برای نمایندگان مجلس و غیره از ابزارهای اصلی این مرکز است. ارتباط نظام مند با نمایندگان کنگره و سنا یکی از مهمترین روش های این مرکز برای دستیابی به اهداف خویش است.
موضوعاتی که این انجمن برای حمایت گری انتخاب و در معرض بازدید گذاشته است عبارت از موارد زیر است:
با توجه به نزدیکی مفاهیمی چون لابی گری، ترویج، بسیج عمومی، حمایت گری اجتماعی و غیره، تمیز دادن فعالیت های تخصصی حمایت گری اجتماعی سازمان های حرفه ای از سایر روش ها و هدف ها کاری دشوار است. با این حال بررسی اسناد و برنامه ها و فعالیت های سازمان های حرفه ای نشان می دهد که آنان به صورت فعالی به دنبال تاثیر گذاری بر فرایند سیاست گذاری هستند.
با توجه به اهمیت این موضوع می توان حدس زد که بخش عمده ای از فعالیت های آنان حول حمایت گری اجتماعی می چرخد. با این حال با توجه به فضای عدم شفافیت و درک ناکافی از تدوین و اجرای پروژه های حمایت گری این طرح ها به صورت موردی و بدون برنامه و ارزیابی خاصی اجرا می شود.
برای مثال انجمن جامعه شناسی ایران در برنامه راهبردی ۱۵ ساله خود (۱۳۸۹-۱۴۰۴) هدف «زمینه سازی برای تولید الگوهای نوین علمی در ابعاد نظری، روش شناختی و مداخله سیاستی در عرصه درک مناسب شریط اجتماعی ایران و ارائه راه حل ها برای چالش های موجود» را تعیین کرده است. علاوه بر این یکی از راهبرد های این سازمان حرفه ای مشارکت در بهبود سیاست های اجتماعی موجود است.
سازمان نظام مهندسی نیز تلاش های عمده ای با استفاده از ابزار حمایت گری اجتماعی در جهت تامین منافع سازمان و اعضای خود انجام داده است، تلاش برای جلوگیری از اجرای سیاست های وزیر راه و شهرسازی سابق- عباس آخوندی- در حوزه تعارض منافع سازمان نظام مهندسی آخرین تلاش این سازمان بوده است که از تمام ابزارهای خود از جمله لابی گری، حضور در رسانه ها، جمع آوری امضا، شکایت در دیوان عدالت اداری و غیره استفاده کرده است.
همین موضوع اخیر نشان می دهد که استفاده سازمان های حرفه ای از ابزار حمایت گری اجتماعی حتما مطلوب و هم جهت با منافع عامه مردم نیست. سازمان های حرفه ای علاوه بر ترویج و حمایت گری اجتماعی برای یافته های علمی و نظری خود، منافع صنفی خود را نیز پیگیری می کنند که این منافع لزوما با منافع سایر گروه های ذینفع هم جهت نیست. با این حال این سازمان ها به دلایل متنوعی از جمله داشتن مشروعیت حرفه ای، متشکل بودن و غیره قدرت قابل توجهی در فرایند های حمایت گری اجتماعی دارند.
حمایت‌طلبی (Advocacy)
انجمن روانشناسی آمریکابیمهبیمه های درمانیحمایت گری اجتماعیسیاست
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
