کارشناس ارشد بانکداری اسلامی
انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی به سبب نمایندگی اقشار و گروه‌های اجتماعی مشخص، از تشکل‌های مهم در ساختار اجتماعی کشور هستند که وجود آن‌ها هم موجب هنجار سازی و قاعده گذاری برای اعضای صنف و حرفهٔ خود می‌شود و هم می‌تواند به تسهیل روابط شهروندان و حکومت یاری رساند. درواقع در همه جوامع، انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی به‌عنوان پل بین حاکمیت و ملت به‌ویژه کارفرما و کارگر، نقش مهمی در تحقق توسعه اقتصادی، اجتماعی و… ایفا می‌کنند.
در یک نظام حکمرانی مطلوب قاعدتاً باید این انجمن‌ها جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها داشته و به‌عنوان بازوی مشورتی و نظارتی نهادهای حاکمیتی عمل کنند؛ اما به نظر می‌رسد در ایران موانعی پیش روی استفاده از ظرفیت این تشکل‌ها در نظام حکمرانی وجود داشته باشد.
به‌منظور بررسی این موانع مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی در راستای ترویج به‌کارگیری ظرفیت‌های انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی در نظام حکمرانی و سیاست‌گذاری کشور به بررسی این موضوع در قالب یک طرح پژوهشی با عنوان «بررسی جایگاه انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی در نظام سیاست‌گذاری و حکمرانی» پرداخته است که در این راستا مصاحبه‌هایی را با رئیس یا دبیر انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی انجام می‌دهد.
اهم پرسش‌هایی که در این مصاحبه‌ها مطرح می‌شوند، عبارت‌اند از:
- چه ضرورت و جایگاهی برای مشارکت انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی در سیاست‌گذاری و حکمرانی کشور قائل هستید؟
- تجارب جهانی در زمینه همکاری انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی با نظام حکمرانی چیست؟
- تحلیل شما از مهم‌ترین مسائل و مشکلات نظام حکمرانی کشور چیست؟
- مهم‌ترین مشکلات و مسائل اعضای صنف و حرفه شما در ارتباط با بروکراسی و نظام حکمرانی کشور چیست؟
- راهکار پیشنهادی شما برای مشکلات و مسائل صنف و حرفه شما در تعامل با بروکراسی کشور چیست؟
- به‌طورکلی چه موانعی پیش روی مشارکت انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی در سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی می‌بینید و برای حل این موانع چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
از زمان آغاز این طرح ۱۶ مصاحبه با رؤسا و دبیران کانون‌ها و انجمن‌های حرفه‌ای و صنفی صورت گرفته است و همچنان این مصاحبه‌ها ادامه دارد؛ بعلاوه در تلاش برای برگزاری نشستی با همین موضوع با حضور نمایندگانی از انجمن‌های مختلف هستیم.
انتظار می‌رود با تجمیع نظرات و مطالب بیان‌شده از جانب افراد مصاحبه‌شونده به یک اجماعی از اهم مشکلات و موانع انجمن‌ها هم در ارتباط با نقش آن‌ها در نظام حکمرانی و سیاست‌گذاری کشور و هم در ارتباط با نقاط قوت و ضعف‌های موجود در آن‌ها برسیم. تاکنون موانعی که از جانب این گروه از مصاحبه‌شوندگان بیان‌شده است را می‌توان به سه دسته نوع دیدگاه حاکمیت و قدیمی بودن قوانین مربوطه، توانایی نمایندگی و فعالیتی خود انجمن‌ها و نوع دیدگاه مردم و اعضای یک صنف و انجمن به مسئولان صنفی تقسیم‌بندی نمود.
شایان‌ذکر است که تاکنون گزارش‌ها و مطالب متعددی در ارتباط با انجمن‌ها و نهادهای مردی در سایت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه منتشرشده‌اند که عبارت‌اند از؛ آسیب‌شناسی سمن‌ها (NGOها) در ایران در یک نگاه، اتحادیه‌های صنفی پلی میان دو ضلع بازار، گزارش کارگاهِ آموزشیِ «ساختار و کارکردهای تشکل‌های صنفی/حرفه‌ای»، تعارض منافع در تشکل‌های کارگری و….
نام پژوهشگران: فرشته الهی، سمانه سهرابی
دیدگاهتان را بنویسید