اقتصاد

جلد کتاب درآمد پایه

درآمد پایه: پیشنهادی رادیکال برای جامعه­‌ای آزاد و اقتصادی عقلانی

فن­پاریس و فن­دربورت در کتاب اخیرشان با ترکیبی از بحث­‌های اقتصادی و فلسفی، از درآمد پایه دفاع می­‌کنند. هر دو نویسنده، مقالات، گزارش‌­ها و کتاب­‌های متعددی در همین حوزه منتشر کرده‌­اند. مقدمه کتاب دفاعی همه­‌جانبه از این موضوع به‌عنوان راهی برای ساخت جامعه‌­ای سالم ارائه می­‌کند. که فرصتی برای آزادی و رشد برای همگان فراهم می­‌سازد. درآمد پایه همگانی، دیگر بحثی آکادمیک نیست. نمونه­‌های آزمایشی پرشماری در سراسر جهان (چه در کشورهای در حال توسعه و چه کشورهای توسعه یافته صنعتی) از فنلاند تا ایران و کانادا و برزیل در حال پیاده­‌سازی‌اند که هر کدام ویژگی­‌های خاص خود را دارند. ... مطالعه بیشتر

رانت و فساد

نویسنده درصدد ریشه‌یابی این ناکارآمدی‌ها و تبیین مهمترین عوامل این عدم موفقیت‌ها بوده و برای کاستن اثرات منفی آن در اقتصاد ایران، به ارائه برخی راه حل‌ها پرداخته است. بررسی و ارزیابی روند تغییر شاخص‌های اقتصادی کشور، طی دهه‌های مختلف در کشور، نشان‌دهنده میزان اثربخشی درآمدهای نفتی در موفقیت‌ها یا عدم موفقیت‌های حاصل است. نگارنده معتقد است مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل عدم موفقیت در تحقق برنامه‌های توسعه‌ای کشور و دست نیافتن به اهداف تعیین‌شده در سند چشم‌انداز و برنامه‌های پنج‌ساله و همچنین بودجه‌های سنواتی، نحوه به کارگیری درآمدهای نفتی در اقتصاد کشور است. فصول پنج‌گانه کتاب درصدد است علاوه بر ... مطالعه بیشتر

حکمرانی و خشونت

نوشته‌های وبر والیس در این بخش به مفهوم حکومت و دولت و رابطه آن با توسعه می‌پردازد. او در ابتدا برخی نوشته‌های وبر در مورد دولت را تحلیل می‌کند. والیس توضیح می‌دهد که دولت در واقع توافقی جمعی را مشخص می‌کند مبنی بر این که چه کسی تحت چه شرایطی می‌تواند از خشونت استفاده کند. بیشتر کشورهای در حال توسعه دولت‌هایی «مدرن» ندارند زیرا آنان فاقد توافق‌هایی معتبر در مورد استفاده از خشونت هستند. او سپس به این مسئله می‌پردازد که نظریه‌پردازانی همچون وبر، اولسون و هابز در تحلیل دولت و توسعه از یک چارچوب مفهومی با کنشگری یکه یا ... مطالعه بیشتر

شفافیت: حاکمیت پاسخگو، جامعه مطالبه ­گر

در هنگامه این پیچ و تاب­ ها مفهومی تحت عنوان حکمرانی خوب از طرف سازمان­های بین­ المللی امر توسعه مطرح شد. عنوانی که نخست نگاه ما را از طرف بازار به توانمندی­ های دولت سوق داد و از طرف دیگر اقتصاد و محیط­ زیست را به سیاست و مدیریت پیوند داد. با چنین وصفی در اواخر دهه هشتاد و بخصوص ۱۹۹۰ مفهوم حکمرانی خوب توسط بانک جهانی مطرح شد. این دیدگاه که پس از اندیشه ­های تمامیت­ خواه دولت­گرا و بازارگرا پدید آمد به دنبال کارآمدتر کردن بازار از طریق دولت و فرایند­های سیاسی بود. در این اندیشه هرچند کوچک ... مطالعه بیشتر

شفافیت و فساد در اقتصاد ایران

با عرض سلام و احترام به همه حضار گرامی و با سپاس از دوستان انجمن علمی توسعه و برنامه ریزی برای برگزاری این نشست و همچنین  حساسیت بر مسئله شفافیت که مسئله‌ی بسیار جدی و مبتلابه در کشور است اگر بخواهیم بحث را به روش علمی به پیش ببریم شاید حیاتی‌ترین مسئله عبارت است از صورت بندی مفهومی اینکه منشا فساد چیست ؟ به نظر جامع ترین تعریف درباره فساد  توسط خانم سوزان اکرمن ارائه شده است خانم اکرمن یکی از مطرح ترین افراد در زمینه آگاهی های عمیق و منحصر به فردی است که درباره فساد، منشا و پیامدهایش ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۱۷مقابله با فساد و فقر : فساد و رشد اقتصاد

فساد و رشد اقتصاد با وجود آن‌که میزان و سطح فساد در کشورهای فقیر و کمتر توسعه‌یافته بسیار بالاتر و وسیع‌تر از کشورهای توسعه‌یافته است، اما اصولاً فساد منحصر به کشورهای با ویژگی‌های سیاسی، اقتصادی یا جغرافیایی خاصی نیست. آنچه وضعیت کشورها را از لحاظ شاخص‌های فساد متفاوت می‌کند، علاوه بر ابعاد و گستردگیِ ماهیت فساد و علل و عوامل آن است. از همین رو در آثار و عواقب، فسادِ رخ داده در کشورها نیز تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. بااین‌وجود مطالعات صندوق بین‌المللی پول درباره رابطه بین فساد اقتصادی، سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی نشان می‌دهد که سطوح بالاتر فساد ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۱۴ مقابله با فساد و فقر : فساد، اقتصاد یا فرهنگ

فساد: اقتصاد یا فرهنگ توجیه اخلاقی دوری از فساد و همین‌طور مقابله با فساد کار دشواری نیست. حتی در میان کسانی که به افراطی‌ترین  حد ممکن نسبی‌گرا هستند نیز کمتر متفکر یا صاحب‌نظری را سراغ داریم که سوء استفاده از قدرت برای تأمین منافع شخصی را تأیید کند یا در برابر آن موضع نداشته و بی‌طرف باشد. اما بحث درباره اثرات فساد بر اقتصاد کلان و توسعه است که از پیچیدگی‌های بسیار برخوردار است. به همین سبب بسیاری از اقتصاددانان و متخصصان علوم اجتماعی تمرکز مطالعات خود را بر تبیین اثرات کلان اقتصادی و اجتماعی فساد قرار داده‌اند. کنش متقابل ... مطالعه بیشتر

دوراهی پس از بحران: دولت رفاه یا سرسپردگی به منطق بازار؟

نائومی کلاین در این کتاب کوشیده است تا ارتباطی میان روش اقتصاددانان بازار آزاد و شیوه شوک درمانی در حوزه روانشناسی برقرار کند. ایده کلی کتاب از این قرار است که نائومی کلاین ضمن پژوهش‌های خود به شباهت‌های تکان دهنده‌ای میان نظریات شوک درمانی در علم روانشناسی و عرصه اقتصاد بر می‌خورد: طبق یکی از کتابهای راهنمای سازمان جاسوسی آمریکا، هدف از شکنجه زندانی، ایجاد نوعی طوفان شدید ذهنی است: پس از شکنجه، زندانی به قدری از نظر روانی به قهقرا رفته و وحشت زده است که دیگر قادر نیست منطقی فکر کند یا حافظ منافع خود باشد. در جریان ... مطالعه بیشتر

قابلیت‌سازی حکومت برای اصلاحات اداری: رویکرد «انطباق تکرارشونده مساله-محور»

بیشتر کشورهای در حال توسعه، ده‌ها سال است که برای رسیدن به ارتقای سطح زندگی و شاخص‌های رفاهی خود و نزدیک شدن به سطح توسعه کشورهای ثروتمند تلاش می‌کنند با اینحال مرتب شکست می‌خورند. به بیان دیگر مشکلات و بیماری‌های توسعه‌ای به شکلی ماندگار و مزمن درآمده‌اند و گویی قابل حل نیستند. اقتصاد ایران هم در چند دهه گذشته با وجود پیشرفت‌های متناوب، همچنان با مشکلات ساختاری گوناگون مانند اقتصاد وابسته به نفت، رشد اقتصادی ناکافی و نابرابر، سرمایه‌گذاری ناچیز و بی‌کیفیت، نظام اداری ناکارامد و فسادزده، تخصیص‌های بودجه‌ای غیرتوسعه‌ای، تحقیق و توسعه اندک، و غیر آن روبرو است. جالب ... مطالعه بیشتر