مبارزه با فساد

ظهور قریب‌الوقوع یک ابرطبقه

  چندسالی است که خبرهای اختلاس، تقلب و کلاهبرداری و قراردادهای پرسروصدا مثل دکل نفتی زیاد شنیده می‌شود. با وجود این گستردگی فساد در بخش‌های مختلف اقتصاد اما گویی اجماعی درخصوص مفهوم فساد بین مدیران اجرائی، چهره‌های سیاسی جناح‌های مختلف، صاحب‌نظران دانشگاهی و اصحاب رسانه وجود ندارد. تعریف شما از فساد چیست؟  فساد در ادبیات بین‌المللی استفاده از امکانات و اختیارات مقام دولتی یا سوءاستفاده از مقام دولتی به نفع شخص، گروه یا حزب خاص است. به عبارت دیگر اگر یک مقام دولتی از امکانات و اختیارات خودش در مواجهه با بخش خصوصی یا مردم به نفع شخص خودش، گروه ... مطالعه بیشتر

مبارزه با معلول به‌جای علت

در قوانین ایران درباره تعریف فساد آمده است: «هرگونه فعل یا ترک فعلی است که توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت فردی، جمعی یا سازمانی که عمدا و با هدف کسب هرگونه منفعت یا امتیاز مستقیم یا غیرمستقیم برای خود یا دیگری، با نقص قوانین و مقررات کشوری انجام پذیرد یا ضرر و زیانی را به اموال، منافع، منابع یا سلامت و امنیت عمومی و یا جمعی از مردم وارد نماید، نظیر رشا، ارتشا، اختلاس، تبانی، سوء‌استفاده از مقام یا موقعیت اداری، سیاسی، امکانات یا اطلاعات، دریافت پرداخت‌های غیرقانونی از منابع عمومی و انحراف از این منابع به سمت ... مطالعه بیشتر

شفاف‌سازی به مثابه مقدمه‌ای بر مبارزه با فساد اقتصادی

ضمن عرض سلام به‌عنوان مقدمه بحث، لطفاً نسبت بین شفافیت و فساد را به لحاظ تئوریک تشریح نمایید. بنده به‌عنوان یک کارشناس اقتصادی اعتقاد دارم فساد و به‌خصوص فساد اقتصادی مهم‌ترین خطر و تهدید برای کشور است، چراکه فساد در واقع ریشه تمام ناملایمتی‌ها، نابرابری‌ها، ظلم‌ها و ناعدالتی‌ها است. در بررسی ریشه‌های فساد می‌توان گفت در جامعه‌ای که سلامت اقتصادی حکم‌فرما باشد، این سلامت مانع از به وجود آمدن هرگونه فساد و معضل اقتصادی خواهد شد. اگر اقتصاد کشور بر اساس اصول علمی و کارشناسی اداره شود، قطعاً می‌توان فساد را کنترل کرد. عدم شفافیت اقتصادی یکی از ریشه‌های فساد ... مطالعه بیشتر
نهاد مبارزه با فساد

نهادهای مبارزه با فساد در ایران

طبق پژوهش‌ها، ایران تاکنون یازده نهاد مبارزه با فساد را تشکیل داده است اما سوال اصلی این است که این نهادها چقدر در مبارزه با فساد موفق عمل کرده‌اند. آیا آنها دستاوردها و عدم موفقیت‌شان را به طور شفاف با مردم در میان می‌گذارند؟ اغلب اقدامات این نهادها در هاله‌ای از ابهام قرار دارند. نشست‌ها و جلسات‌شان با خروجی‌های قابل ارزیابی در رسانه‌ها پوشش داده نمی‌شوند. همچنین اعضای این نهادها در معرض پرسش‌های رسانه‌ها و افکار عمومی قرار نمی‌گیرند. در این اینفوگرافی نهادهایی مثل هیات‌های عالی نظارت، کمیته مبارزه با فساد، تقلب و پولشویی، ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی ... مطالعه بیشتر

بودجه به شرط لیست حقوق

براساس تبصره ۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۸: الف‌ـ به‌منظور ایجاد انضباط مالی، هماهنگی و پرداخت به‌موقع حقوق کارکنان، کلیه دستگاه‌های اجرائی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه موظف‌اند از ابتدای سال ۱۳۹۸ اطلاعات مربوط به هرگونه پرداخت از محل منابع عمومی و اختصاصی را مطابق ضوابط زیر در اختیار خزانه‌داری کل کشور قرار دهند: ۱ـ اطلاعات مربوط به هرگونه پرداخت به کلیه اشخاص حقیقی شامل رسمی، پیمانی، قراردادی تمام‌وقت و پاره‌وقت، در هر قالبی مانند حقوق و مزایا، کارانه، اضافه‌کاری، انواع فوق‌العاده، حق عائله‌مندی و اولاد و همچنین هرگونه پاداش، به تفکیک شناسه ملی ۲ـ اطلاعات مربوط به سایر ... مطالعه بیشتر

فساد در سیاست‌های مالی زیر ذره‌بین  

کتاب دارای شش فصل است. فصل اول، ارائه مروری بر مسائل مربوط به فساد، وضعیت فعلی تعهدات ضد فساد و بازیگران مبارزه با فساد و تعریفی از فساد مطرح است.   فصل دوم تحت عنوان اقتصاد فساد است که در آن چارچوبی نظری از اقتصادهای فساد را با اشاره به سه مسئله ارائه داده است: نخست، فساد به صورت پدیده‌ای اقتصادی در حال ظهور به عنوان محصول تصمیمات آگاهانه فردی در درون محیط نهادی معین مطرح شده است. دوم، چالش‌های روش شناختی مربوط به سنجش فساد و همچنین منابع اندازه گیری موجود مورد بررسی قرار گرفته است. سوم، وضعیت کنونی دانش ... مطالعه بیشتر
شبکه‌سازی- توانمندسازی حاکمیت و جامعه

سومین نشست توانمندسازی حاکمیت و جامعه: شفافیت و مبارزه با فساد

مؤسسات مردمی معمولا نمی‌توانند با یکدیگر به‌صورت پایدار همکاری کنند؛ هرچند همکاری‌های جمعی برای تقویت جایگاه این مؤسسات بسیار ضروری است. اگر قرار است یک ائتلاف استراتژیک داشته باشیم باید ساختار، اهداف و چشم‌انداز مشخص تعریف کنیم. سومین نشست مؤسسات مردم‌نهاد و تحقیقاتی فعال در حوزه شفافیت و مقابله با فساد در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، به ابتکار مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه و به میزبانی هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران برگزار شد. در این نشست نمایندگان هسته پژوهشی سلامت اداری و مبارزه با فساد دانشگاه تهران (دکتر امیری و دکتر حسینی) ، مرکز غیردولتی ... مطالعه بیشتر

پیگیری منافع شخصی با پوشش سیاسی

‌ بودجه شرکت‌ها بحث مهمی است که امسال برای اولین بار مجلس به آن ورود کرده و بندهایی را در قانون بودجه به تصویب رسانده است. اساس شکل‌گیری این مصوبات را توضیح دهید. ارتقای آگاهی عمومی، محدودیت منابع و انتظاراتی را که از بهره‌وری انواع سرمایه‌ در افکار عمومی، فعالان اقتصادی و دست‌اندرکاران اداره کشور پدید آمد، می‌توان از علل اولیه این توجه از جانب مجلس دانست.فساد و ضرورت مقابله با آن و تلازمی که با شفافیت دارد، از جمله عوامل مهم دیگر در این زمینه بوده است. ما در گذشته سرمایه‌های مختلف کشور را هزینه‌ کرده‌ایم و به تناسب ... مطالعه بیشتر

خبرنامه شماره ۱۹ مقابله با فساد و فقر : مبارزه با فساد یا مفسدین

مبارزه با فساد یا مفسدین سخنگوی قوه قضائیه در آخرین نشست خبری در دادگستری استان تهران اعلام کرد در روند برخورد با مفاسد اقتصادی تاکنون ۹۷۸ مورد حکم قطعی در مورد پرونده‌های مفاسد صادر شده است. این حکم‌ها در شعب استجازه و سایر شعب رسیدگی‌کننده به پرونده‌های اقتصادی صادر شده است. سخنگوی قوه قضائیه خاطرنشان ساخت: متهمان در ۹ مورد به اعدام، ۴ مورد به حبس ابد، ۷۳۱ مورد به حبس زیر ۱۰ سال و ۴۴ مورد نیز به حبس بین ۲۰ تا۳۰ سال محکوم شده‌اند. ۱۱۶ نفر هم به حکم دادگاه برای همیشه انفصال از خدمت گرفته، ۱۰ مورد ... مطالعه بیشتر
فساد قضایی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

شناخت فساد در دستگاه قضایی

کتاب «فساد در نظام‌های قضایی» ترجمه گزینشی از مجموع گزارش‌های فساد قضایی است که توسط سازمان شفافیت بین‌الملل تهیه و تدوین شده است. در این کتاب ۹ مقاله از مجموع ۲۸ مقاله از بخش تحلیل تطبیقی فساد قضایی، ۹ گزارش کشوری از مجموع ۳۲ گزارش کشوری و ۲ مقاله روش‌شناسی از مجموع ۱۷ مقاله انتخاب و ترجمه شده است. از مجموع ۳۲ کشور مورد مطالعه، گزارش‌هایی انتخاب شده است که مسائلشان شباهت بیشتری با مسائل ایران داشته است و این کشورها شامل مکزیک، پاکستان، فیلیپین، رومانی، آفریقای جنوبی، ترکیه و بریتانیا است. نتیجه بسیار مهم گزارش جهانی فساد ۲۰۰۷ سازمان ... مطالعه بیشتر
شفافیت در نظام سلامت- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

فساد در نظام سلامت، بهداشت و درمان

فساد در نظام سلامت تأثیرات منفی بر سلامت مردم، تأثیر اقتصادی و هدر رفت منابع و تأثیر منفی بر اعتماد مردم دارد. در این کتاب برخی مفاهیم و مداخلات مرتبط با مسئله فساد در نظام بهداشت و درمان تشریح شده‌اند. هدف این کتاب بیشتر مفهوم‌سازی در خصوص فساد در نظام سلامت است تا تشریح تکنیکی ابزارها و مداخلات؛ زیرا به نظر می‌رسد مفهوم این امر آن چنان که باید درک نشده، در مورد آن زبان مشترکی وجود ندارد و نقش آن جدی گرفته نمی‌شود. عموماً چنین تصور می‌شود که مشکلات فعلی که به طور روزمره با آن‌ها دست به گریبان ... مطالعه بیشتر
اندازه گیری فساد اقتصادی- مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

راهنمای کشف رد پای فساد

این کتاب شامل مطالبی در خصوص انواع داده‌ها، مدل‌ها، ارزشیابی و ارزیابی اثربخشی، رویکردهای اندازه‌گیری و شاخص‌های ترکیبی اندازه‌گیری فساد/ ضد فساد است. تراپنل نویسنده این کتاب با بیان انواع شاخص‌های اندازه‌گیری فساد و سپس ارائه مثال‌های عملی برای سنجش فساد می‌کوشد تا خوانندگان را با این روش‌ها آشنا سازد. این کتاب راهنمای عمل، مجموعه‌ای از روش‌شناسی‌ها، ابزارها و فعالیت‌هایی را ارائه می‌دهد که به وسیله انجمن ضد فساد در طول سالیان پیش مورد استفاده و تأیید اعتبار قرار گرفته است. اولین نسخه این راهنما در سال ۲۰۰۸ منتشر شد که حاوی نوآوری‌های بسیاری در زمینه رویکردهای سنجش فساد بود. ... مطالعه بیشتر

ارزیابی مبارزه با فساد در ارمنستان

شبکه مبارزه با فساد در اقتصادهای در حال گذار یکی از ابتکارات سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برای ترویج اقدامات ضد فساد در کشورهای غیر عضو است. این شبکه در سال ۲۰۰۳ با حمایت ارمنستان، آذربایجان, گرجستان، قزاقستان، روسیه، تاجیکستان و اوکراین با نام طرح اقدام استانبول برای بررسی چارچوب قانونی و نهادی برای مبارزه با فساد و شناسایی دستاوردها و نقاط ضعف شروع به کار کرد. این کتاب به طور اختصاصی درباره گزارش نظام‌مند مبارزه با فساد در ارمنستان است که نتایج آن می‌تواند راهنمایی برای کشورهای در حال مبارزه با فساد باشد. توصیه‌های این کتاب شامل اقدامات در ... مطالعه بیشتر

 هزینه‌ها و نتایج اقدامات ضد فساد در آسیا

این کتاب به مطالعه موردی چند کشور منتخب در آسیا از جمله فیلیپین، کره جنوبی، تایلند و اندونزی پرداخته و همچنین توصیه‌هایی برای بهبود روش‌ها و ابزارهای مبارزه با فساد ارائه کرده است. آشنایی با وضعیت فساد در کشورهای دیگر و تجربیات کشورهای مذکور، می‌تواند به دلیل شباهت‌های اجتماعی-فرهنگی، قابلیت انطباق و مقایسه (مبارزه با فساد) در آن کشورها با وضع داخلی را امکان پذیرتر سازد. از ویژگی‌های مثبت کتاب توجه به رویکرد کنترل و ارزیابی بازخورد سیاست‌ها و برنامه‌ها است. کتاب در هفت فصل نوشته شده است. در فصل اول کتاب با عنوان مقدمه‌ای بر چالش فساد در آسیا ... مطالعه بیشتر

جا‌به‌جایی در کارویژه‌های دولت

آیا متاثر از ویژگی‌های بوروکراتیک ایران است که برای نمونه باعث شده در فاصله سال‌های ۵۷ تا ۸۰، جمعیت زیر خط‌فقر مطلق تقریبا به یک‌چهارم و از ۴۵درصد براساس آمارهای رسمی به ۱۱درصد در سال۸۱ می‌رسد یا مسائل دیگری هم دخیل بوده است؟ براساس تجربه‌های پژوهشی سال‌های اخیر، جالب است بدانید در اکثر نقدهایی که به سیاست‌ها و عملکردها وارد می‌شود، در نگاه دولتمردان به منزله نقاطی روشن در کارنامه کاری‌شان ارزیابی می‌شود. برای مثال، در حوزه آموزش‌وپرورش بررسی‌ها و مطالعات نشان می‌دهد که مدیران و وزرای پیشین آموزش‌و‌پرورش درباره خرید خدمت، ارزیابی کاملا متفاوتی با روندهای پذیرفته شده جهانی ... مطالعه بیشتر

حمایت از سوت‌زن‌ها و مقابله با دوشغله‌ها

قانون‌، پشت قانون حساسیت‌ها بر ممنوعیت چند شغله بودن در کشور از سال‌ها قبل وجود داشت. در دی ماه سال ۹۱ در یکی از جلسات مجلس ۶ ماده از طرح ممنوعیت اشتغال بیش از یک شغل را به تصویب رساندند. بر اساس این مواد مدیران، ‌روسا و کارکنان دستگاه‌ها و نهادهای ذیل و موسسات و شرکت‌های وابسته به آنها نمی‌توانند در دستگاه‌ها و نهادها، بیش از یک شغل داشته باشند. از مهم‌ترین دستگاه‌های مشمول این قانون‌، نهادها و موسسات عمومی غیردولتی، شوراهای اسلامی شهر و نهادها و سازمان‌هایی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند‌، بود. البته که این ... مطالعه بیشتر
برنامه و بودجه

بودجۀ بی‌قانونی

برای شروع گفتگو، خوب است بدانیم در تهیه سند بودجه به عنوان یکی از اسناد منعکس کننده رابطه دولت وملت، به چه میزان به اسناد بالادستی و قوانین موضوع های که به این رابطه می پردازند توجه می شود؟ آیا اصول چنین رابط های در اسناد و سیاست های کلی، به درستی تدوین شده است؟ این رابطه از چه منطقی پیروی می کند؟ توکلی: بنابر فرض، بودجه یک مقطع یک ساله از یک برنامه پنج ساله است. برنامه های دولت باید در لباس ارقام، در بودجه نمایان شود. وقتی دولتی، پنج یا ده درصد از بودجه سالانه خودش را به ... مطالعه بیشتر

حساب‌کشی از شرکت‌های چندلایه

شما از نمایندگانی بودید که در بحث تصویب بودجه، بسیار فعال عمل کردید و پیشنهادهای جالبی نیز برای شفافیت بودجه ارائه دادید. دلیل این تلاش ویژه، چه بود؟ با توجه به سؤال شما از پرداختن به نکات مهمی که درباره کلیت بودجه مطرح است، صرف نظر می‌کنم و صرفا در چارچوب سؤالات، بر پیشنهادهای پیگیری‌شده متمرکز می‌شوم. شفافیت در بودجه به دلایل مختلف از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. یکی از این دلایل، آن است که ما در دوره محدودیت شدید منابع و کثرت و تنوع مصارف و احتیاجات قرار داریم؛ این منابع محدود، کفاف هزینه‌های قطعی ضروری و نیازهای جاری ... مطالعه بیشتر
عدم موازنه قدرت

محمدجواد روح : مسئله اصلی در بحث شفافیت عدم موازنه قدرت است

محمدجواد روح سردبیر هفته‌نامه صدا در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مسئله کلانی که درباره شفافیت و مبارزه با فساد مطرح است عدم موازنه قدرت در نهادهای داخلی قدرت و نیز بین جامعه و حاکمیت است. مثلا پرونده املاک نجومی و بی‌نتیجه ماندن آن نشان می‌دهد که شوک‌های پی‌درپی رسانه‌ها در حوزه مفاسد و عدم‌شفافیت و شکل گرفتن پرونده‌هایی در قوه قضاییه بیشتر از آنکه نتیجه مثبت داشته باشد به قبح‌شکنی مسئله و واکنش معکوس جامعه منجر شده است. سه روند ... مطالعه بیشتر
دولت الکترونیک و شفافیت

مرتضایی: دولت الکترونیک نقش کلیدی در شفاف‌سازی دارد

مرتضایی، نماینده مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری و مبارزه با فساد در نشست مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه با موضوع «شفافیت بودجه» ـ به میزبانی موسسه دیده بان شفافیت و عدالت ـ (۲۰ اسفند ۱۳۹۷) گفت: مباحث ساختار داده‌ها، فرایندها، عملکرد، مسئولیت‌ها، شاخص‌ها و پایش از جمله الزامات شفافیت بودجه است که باید در کشور به آن‌ها بپردازیم. از طرف دیگر ساده‌سازی و سواد بودجه‌ای در سطح شهروندان، سازمان‌ها و غیره مهم‌ترین نقش را در بحث شفافیت بودجه دارد. علاوه بر این دولت الکترونیک نیز مسئله‌ای است که باید به آن توجه شود چرا که از ارکان مهم شفافیت ... مطالعه بیشتر