فساد و دموکراسی
تظاهرکنندگان ناراضی در هر دو کشور عراق و لبنان از فساد فراگیر دولتها گله و شکوه دارند. آنها اصرار دارند در صورتی که منابع ملی برای بهبود توسعه کشور و عدالت بیشتر هزینه میشد، امروز سرنوشت بهتری داشتند. سوء استفاده گروهها و نیروهای سهیم در قدرت در هر دو کشور عراق و لبنان چنان عرصه را بر زندگی مردم تنگ کرده که آنها به شکل غیر منتظرهای به خیابانها آمده و علیه وضع موجود شورش کردهاند. اگرچه سرانجام اعتراضات عراق و لبنان در هالهای از ابهام قرار دارد اما آنچه تا کنون محرز است، اینکه فساد بهواسطه گسترش و تعمیق فقر و نابرابری و افزایش محرومیت نسبی، میتواند زمینهساز نارضایتی فراگیر و درپیآن، اعتراضات وسیع و غیر قابل کنترل شود.
بین میزان فساد، مردمسالاری و سطح توسعهیافتگی روابطی وجود دارد؛ یعنی هرچه سطح توسعهیافتگی بالاتر و میزان دخالت و مشارکت مردم در تعیین سرنوشت و نحوه مدیریت جامعه بیشتر باشد، امکان بروز فساد کمتر خواهد شد. مردم و روزنامهنگاران در رژیمهای اقتدارگرا نمیتوانند از فساد دولتها پرده بردارند. در مقابل، در دموکراسیها میتوان فساد را افشا و از هر سو به آن حمله کرد. فقط در فضایی آکنده از کثرتگرایی، شکیبایی سیاسی و آزادی بیانِ واقعی، ردیابی و ریشهکن کردن فساد ممکن میشود؛ چنین فضایی در عصر کنونی در نظامهای سیاسی دموکراتیک تا حد زیادی وجود دارد.
تعمیق مردمسالاری و دموکراسی نهتنها زمینهساز کنترل و پیشگیری از فساد است بلکه در عین حال میتواند از تشدید نارضایتی حاصل از فساد جلوگیری کند و امکان اعتراض علیه فساد و ناکارآمدی را در بستری مدنی و قانونمند فراهم آورد. در دموکراسیهایی که بر بنیادهای قانونی نیرومندی بنا شدهاند، برای فعالیت اقتصادی، چهارچوب استوار و شفافی فراهم است. برای اینکه این چارچوب کارکرد مؤثری داشته باشد، سیاستمداران باید در پی انتخاب شدن مجدد باشند و باید از احتمال انتخاب مجددشان اطمینان نداشته باشند. این وضعیت به نوعی «پارادوکس ثبات» منجر میشود. اطمینان زیاد به تصدی دوبارهی قدرت، مفسدهبرانگیز است. عدم اطمینان زیاد هم همان تأثیر را دارد. استحکام محیط سیاسی رقابتی احتمال انتخاب نشدن به دلیل فساد را افزایش میدهد. یک نظام سیاسی رقابتی می تواند عامل بازدارندهی فساد باشد. برای سیاستمداران انتخابی، مستقیمترین شکل مجازات پای صندوق رأی رخ میدهد. بر این اساس اگر سیاستمداران بر خلاف منافع موکلانشان رأی بدهند، باید منتظر مجازات در انتخابات باشند.
***
در هفتهای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه میکند:
- به گفته حسن عابدی جعفری، وزیر اسبق بازرگانی، از ابتدای دهه ۷۰ به این سو، زمینه بروز فساد در کشور بیشتر شد؛ به نحوی که در دولت نهم و دهم بیشترین پمپاژ فساد به اقتصاد کشور صورت گرفت.
- به نقل از روزنامه کیهان، بررسیها نشان میدهد فروش یک ملک به چندین نفر که سالها است باعث ایجاد ناامنی و بیاعتمادی در بازار پیشفروش مسکن شده، ریشه در اسناد قولنامهای دارد.
- سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور اعلام کرده است بنا بر نیاز مردم و برخی از دستگاهها به ویپیان قانونی، دستورالعمل لازم در این خصوص در دستور کارگروه قرار گرفته است.
- رئیس سازمان بهزیستی کشور، بخشنامهای در خصوص ممنوعیت صدور مجوز فعالیت تمام مدیران و بستگان درجه یک ایشان در کلیه مراکز وابسته به این سازمان حمایتی، صادر کرده و خواستار واگذاری، ابطال یا تبدیل این مجوزها شده است.
- یک اقتصاددان گفت: جلوگیری از فرار مالیاتی نوعی عدالت مالیاتی است. عدم شفافیت یکی از بهانههای پولشویی در همه کشورهای دنیا است. به همین خاطر، شفافیت اطلاعات و آمار میتواند به گسترده شدن چتر مالیاتی کمک کند.
- مدیر امور مجامع و حسابرسی سازمان منطقه آزاد کیش، گفت: تجربه معافیت صددرصدی مناطق آزاد و مناطق ویژه اقتصادی از مالیات موفق نبود زیرا قطع شدن زنجیره مالیاتی به ضرر فعالان اقتصادی است.
- ضمن آنکه بسیاری از صاحبان مشاغل، با استفاده از روشهای مختلف قانون را دور میزنند تا مالیات نپردازند، بااینحال، از سال آینده قرار است آمار تراکنشهای بانکی مشاغل برای محاسبه مالیات به سازمان امور مالیاتی برود.
- به گزارش فصل تجارت، بررسی پرونده بانک سرمایه، نشاندهنده نقش پررنگ استفاده از حسابهای نیابتی در این فساد بزرگ است. مجرمین این پرونده با استفاده از وضعیت نابسامان حسابهای بانکی، پولشویی کردهاند.
- رئیس سازمان امور مالیاتی کشور گفت: از ۳۰۰ هزار میلیاردِری که در کشور شناسایی شده، بیش از نیمی از آنها از جمله ۳ هزار وکیل و ۱۲۰۰ پزشک اصلاً مودی مالیاتی نیستند و مالیات نمیپردازند.
- نماینده مردم تهران در مجلس با استناد به سخنان اعضای شورای شهر تهران مبنی بر۳۸۰۰ واحد ملکی واگذار شده به غیر، از شهردار تهران خواست که فهرست این املاک را منتشر کند.
بخش اول: «مبارزه با فقر، تبعیض و نابرابری»
فصل اول: اخبار برگزیده هفته
نظر مرکز پژوهشهای مجلس درباره حذف تنوع مدارس: عدالت آموزشی خدشهدار میشود
خبرگزاری فارس-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
جدیدترین گزارش بانک جهانی از وضعیت کسبوکار در ایران
روزنامه اعتماد-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
در ایران از هر ۴ نفر یک نفر به بیماری اعصاب و روان مبتلاست
خبرگزاری ایسنا-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
مژگان بنگر، روانشناس
امسال و سال آینده نرخ تورم از نرخ رشد دستمزدها سبقت خواهد گرفت
اقتصادآنلاین-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
امسال مدرسه تکنفره در چهارمحالوبختیاری نداریم
خبرگزاری ایسنا-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
فرحناز قائدامینی، مدیرکل آموزشوپرورش چهارمحالوبختیاری
رئیس سازمان زندانها: جمعیت کیفری در کشور به نسبت بالاست
خبرگزاری ایرنا-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور
کودکهمسری محصول جهل و نابرابری
روزنامه ایران-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
سام بوربور، مدیرعامل انجمن دیدهبان حقوق کودک
تجویز نسخه ازدواج از سر فقر ممنوع
روزنامه ایران-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
فصل دوم: سایر اخبار هفته
رشد طلاق در خراسان شمالی از میانگین کشوری بیشتر است
خبرگزاری ایرنا-۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
اسماعیل قربانی، مدیرکل بهزیستی خراسان شمالی
گرمخانهها آماده پذیرش کارتنخوابها
روزنامه همشهری-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
حامد فوقانی، خبرنگار
گسترش فرهنگ وقف موجب کاهش فقر و محرومیت میشود
خبرگزاری فارس-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
رحیم جهانبخش، فرمانده انتظامی استان زنجان
شاخصهای رفاه کودکان سنجش ملی نمیشود
خبرگزاری مهر-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران
تیغ کند نوسازی بافتهای فرسوده
اقتصادآنلاین-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
اجرای «پوشش بیمه اجباری همگانی» از ۱۷ آبان در آذربایجان شرقی
خبرگزاری ایسنا-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
وحید مجیدی، مدیرکل بیمه سلامت آذربایجان شرقی
۴ میلیارد ریال تسهیلات اشتغال به خانوارهای دارای آسیب اجتماعی پرداخت شد
خبرگزاری ایرنا-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
حفیظالله فاضلی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارمحال و بختیاری
از بازماندههای تحصیل در کرمان چه خبر؟
خبرگزاری ایسنا-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
عباس ضیاء، معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزشوپرورش استان کرمان
بخش دوم: «شفافیت و مقابله با فساد»
فصل اول: اخبار برگزیده هفته
عابدی جعفری: سالهای ۸۴ تا ۹۲ رکورد پمپاژ فساد در ایران شکسته شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه دولت
روزنامه اطلاعات-۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
حسن عابدی جعفری، وزیر اسبق بازرگانی
قولنامه؛ عامل اصلی کلاهبرداریهای چند صد میلیاردی پیشفروش مسکن
دسته بندی: شفافیت در حوزه املاک و مستغلات
روزنامه کیهان-۳ آبانماهِ ۱۳۹۸
«ویپیان» قانونی در دستور کارگروه فضای مجازی قرار گرفت
دسته بندی: شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی
روزنامه شرق-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
جواد جاویدنیا، سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور
بهزیستی برای جلوگیری از تعارض منافع پیشقدم شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
روزنامه اعتماد-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
وحید قبادی دانا، رئیس سازمان بهزیستی کشور
پازوکی: لازمه تحقق بودجه بدون نفت؛ مالیات عادلانه و شفاف است
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی
خبرآنلاین-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
مهدی پازوکی، اقتصاددان
آمار تراکنشهای بانکی مشاغل به سازمان مالیاتی میرود
دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
اقتصادآنلاین-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
ردپای حسابهای اجارهای در پرونده فساد بانک سرمایه
دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
فصل تجارت-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
ایران بهشت میلیاردرها! / بیش از ۴۰۰۰ پزشک و وکیل مالیات نمیدهند
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و نظام مالیاتی
خبرگزاری دانشجو-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
امیدعلی پارسا، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور
شهردار تهران فهرست املاک واگذار شده به غیر را منتشر کند
دسته بندی: شفافیت در حوزه مدیریت شهری
تابناک- ۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمدرضا بادامچی، نماینده مجلس شورای اسلامی
معافیت مالیاتی مناطق آزاد تجربه موفقی نبود
دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی
خبرگزاری فارس-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمد ثاقبفرد، مدیر امور مجامع و حسابرسی سازمان منطقه آزاد کیش
فصل دوم: سایر اخبار هفته
دریافت لحظهای قیمتها با سامانه ۱۲۴
دسته بندی: شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی
باشگاه خبرنگاران جوان-۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
محمدابراهیم صداقت، معاون بازرسی و حمایت از مصرفکنندگان استان فارس
مدیرعامل بانک ملی: سککوک معاملات را شفاف میکند
دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
باشگاه خبرنگاران تهران-۲ آبانماهِ ۱۳۹۸
رضا وفایی یگانه، کارشناس مسائل اقتصادی
پیشنهادهایی در مورد تأمین دسترسی عمومی به حقوق مدیران ارائه شده است
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرگزاری فارس-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
جمشید انصاری، رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور
محرمانهسازی؛ بزرگترین مانع آزادسازی اطلاعات
دسته بندی: شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی
روزنامه ایران-۴ آبانماهِ ۱۳۹۸
سوسن صادقی، خبرنگار
کتاب «فساد دانشگاهی» منتشر شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرگزاری مهر-۵ آبانماهِ ۱۳۹۸
کتاب «جامعۀ فرسودگی، جامعۀ شفافیت» منتشر شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه رسانه، فرهنگ و هنر
خبرگزاری مهر-۵ آبانماهِ ۱۳۹۸
۵۵ درصد املاک دستگاههای اجرایی گیلان در سامانه سادا ثبت شد
دسته بندی: شفافیت در حوزه املاک و مستغلات
خبرگزاری مهر-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
ارسلان زارع، استاندار گیلان
دیدهبان شفافیت و عدالت در مبارزه با فساد جناحی عمل نمیکند
دسته بندی: شفافیت در حوزه نهادهای عمومی غیردولتی
خبرگزاری ایرنا-۶ آبانماهِ ۱۳۹۸
علی اشرف نوری، مدیرعامل سازمان دیدهبان عدالت و شفافیت
فرار ۸۳۱ میلیون دلار سرمایه برای خرید خانه در ترکیه
دسته بندی: شفافیت در حوزه املاک و مستغلات
اقتصادآنلاین-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
حذف یارانه نقدی پردرآمدها پشت سد حسابهای نیابتی
دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی
خبرگزاری فارس-۸ آبانماهِ ۱۳۹۸
بدون دیدگاه