دولت در بند «الف» تبصره ۶ لایحه بودجه ۹۹ برای اولین‌بار پله‌های مالیات بر درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی را مطابق با قوانین بودجه سال‌های ۹۷ و ۹۸ یعنی به صورت مدل پنج‌پله‌ای (از ۱۰ درصد تا ۳۵ درصد) ارائه داد، اما در اتفاقی عجیب، کمیسیون تلفیق مجلس بازگشت به مدل دوپلهای مالیات بر درآمد کارمندان (همان مدل ماده ۸۵ قانون مالیات‌های مستقیم) را به تصویب رساند که بر این اساس مقرر شد نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه (سه میلیون تومان) و تا هفت‌برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۰ درصد و نسبت به مازاد آن ۲۰ درصد است. این مصوبه به معنای کاهش چشمگیر مالیات حقوق‌های نجومی بود، زیرا صرفا کسانی بیشتر از ۱۰ درصد مالیات بر درآمد می‌دهند که بیشتر از ۲۱ میلیون تومان در ماه حقوق بگیرند، همچنین از محل این عقب‌گرد مجلس، درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی‌شده حدود پنج هزار میلیارد تومان کاهش پیدا می‌کند. یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «شرق» معتقد است زمانی باید مالیات پنج‌پله‌ای از اعضای هیئت علمی دریافت شود که تبعیض دستمزدی اعضای هیئت علمی وزارت علوم و وزارت بهداشت برطرف شده باشد. رضا شیران‌خراسانی، عضو کمیسیون تلفیق اما می‌گوید، سقف دریافتی اعضای هیئت علمی در هر دو وزارتخانه بالای ۲۰ میلیون تومان است و اگر مجلس حاضر به افزایش مالیات از این قشر نشده، منافع خودشان درگیر بوده است. «جمعی از نمایندگان مجلس خودشان عضو هیئت علمی هستند یا مدیران دستگاه‌های اجرائی که با نمایندگان ارتباطات جدی دارند، در روال کار اثرگذار هستند». طبق برآوردهای «شرق»، حدود ۸۰ نفر از نمایندگان مجلس درحال‌حاضر عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها هستند.
مجلس عقب نشست
به گزارش «شرق»، با مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس درباره شیوه محاسبه مالیات پلکانی بر درآمد کارمندان، مالیات افرادی که پردرآمد هستند و حقوق‌های نجومی می‌گیرند، در نتیجه درآمدهای دولت از این محل، کاهش چشمگیری یافت. مطابق ماده ۸۵ قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم (مصوب سال ۹۴)، نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه و تا هفت‌برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۰ درصد و نسبت به مازاد آن ۲۰ درصد است. با وجود اصرار دولت بر اجرای مدل دوپلهای (مدلی مشابه ماده ۸۵ قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم) در بند «الف» تبصره ۶ لوایح بودجه ۹۷ و ۹۸، با تلاش نمایندگان مجلس، به‌خصوص اعضای کمیسیون تلفیق، مدل پله‌های مالیات بر درآمد کارمندان در این بند از قوانین بودجه ۹۷ و ۹۸ تغییر یافت و به صورت مدل پنج‌پله‌ای (از ۱۰ درصد تا ۳۵ درصد) درآمد. به عبارت دقیق‌تر، نرخ مالیات بر کل درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه تا ۵/۱ برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۰ درصد و نسبت به مازاد ۵/۱ برابر تا ۵/۲ برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۵ درصد و نسبت به مازاد ۵/۲ برابر تا چهاربرابر آن مشمول مالیات سالانه ۲۰ درصد و نسبت به مازاد چهاربرابر تا ششبرابر مشمول مالیات ۲۵ درصد و نسبت به مازاد ششبرابر ۳۵ درصد شد. اما در نهایت در جریان بررسی این مدل، مجلسی‌ها از این تصمیم خود عقب‌نشینی کردند.
تبعیض و شکاف درآمدی میان استادان وزارت علوم با وزارت بهداشت
محمد سبحانیان، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با «شرق» دراین‌باره توضیح داد: بحث مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که اعضای هیئت علمی متناسب با جایگاه علمی و ذخیره دانش خود دریافتی ندارند. ضمن اینکه دریافتی اعضای هیئت علمی وزارت علوم و اعضای هیئت علمی وزارت بهداشت با یکدیگر متفاوت است؛ تبعیض مشهودی در این میان وجود دارد. بحثی وجود دارد که برای پوشش این شکاف و همچنین عدم تناسب پرداختی اعضای هیئت علمی با ذخیره دانش و جایگاه شغلی‌شان، مالیات آنها در همان نرخ ۱۰ درصد نگه داشته شود.او اضافه کرد: به‌جز استادتمام‌ها که سنوات بالایی در دانشگاه دارند، استادهای جوان دریافتی‌های متناسب با جایگاه علمی و شغلی‌شان ندارند و این باید اصلاح شود.اما یکی از اعضای کمیسیون تلفیق مجلس با اشاره به اعتراض اقشار پردرآمد، از جمله برخی نمایندگان مجلس که عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها هستند، به شیوه محاسبه مالیات بر درآمد کارمندان به صورت پنج‌پله‌ای، گفت: این مسئله موجب شد نحوه محاسبه این مالیات در بودجه ۹۹، دوپلهای شود.رضا شیران‌خراسانی، عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، درباره مصوبه این کمیسیون درباره شیوه محاسبه مالیات پلکانی بر درآمد کارمندان گفت: نکته مهم این است که ما باید در همه بخش‌ها توزیع ثروت را با عدالت همراه کنیم. اگر قرار بر توسعه بدون عدالت باشد، همان بحث اقتصاد لیبرالیسم، فاصله طبقاتی و ناعدالتی رخ خواهد داد. بنابراین باید در مسئله دریافت مالیات از حقوق، عدالت رعایت شود.او تصریح کرد: در مسئله رعایت عدالت همکاری‌ای که باید می‌شد، این بود که فاصله میان حداقل و حداکثر حقوق کم شود. از قبل پایه‌‌ای برای این موضوع در نظر گرفته شده بود و مجلس نمی‌توانست حداکثر حقوق‌ها را کم کند. در دنیا هم متداول است هر کسی درآمد بیشتری دارد، باید مالیات بیشتری بپردازد. بر این اساس قرار است مالیات بر درآمد در حوزه حقوق و دستمزد، طبقه‌بندی شود؛ یعنی هر کسی حقوق کمتری دارد، درصد مالیات کمتری بپردازد و برعکس. در قوانین بودجه دو سال گذشته هم به این منوال عمل شد.این عضو کمیسیون تلفیق مجلس با اشاره به اعتراض اقشاری که حقوق بیشتری می‌گرفتند، اظهار کرد: این اقشار که شامل اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها، قضات، برخی کارمندان عالی‌رتبه شرکت ملی نفت، پزشکان و دیگر مدیران میشود، به این شیوه اخذ مالیات اعتراض کردند. این در حالی بود که ما فکر می‌کردیم افراد این قشرها به‌عنوان نخبگان جامعه که از شرایط کشور هم مطلع هستند، داوطلبانه تقاضای پرداخت مالیات بیشتری را داشته باشند تا عدالت پایدار شود.شیران‌خراسانی تأكید کرد: اما متأسفانه موانعی بر سر راه است و همان طبقه تصمیم‌‌گیر که بیشترین حقوق را هم دریافت می‌‌کنند، در روند تصمیم‌گیری درباره این موضوع، اثرگذار هستند. اگرچه ما تلاش می‌‌کنیم این اتفاق رخ ندهد اما برای مثال جمعی از نمایندگان مجلس خودشان عضو هیئت‌علمی هستند یا مدیران دستگاه‌های اجرائی که با نمایندگان ارتباطات جدی دارند، در روال کار اثرگذار هستند.
او تأكید کرد: تغییر شیوه محاسبه مالیات پلکانی بر درآمد کارمندان از پنج‌پله‌ای به دوپلهای هم مختص فرد خاصی نیست. بلکه بسیاری از نمایندگان موجب این تغییر شدند. اما من از جمله نمایندگانی هستم که با این روش مخالف هستم.
مزایای تصویب مالیات پنج‌پله‌ای
در اواخر هفته گذشته، کمیسیون تلفیق مجلس در اقدامی عجیب، ضمن رد پیشنهاد دولت برای پنج‌پله‌ای شدن مالیات بر درآمد کارمندان در بند «الف» تبصره ۶ لایحه بودجه ۹۹، مصوب کرد مالیات بر درآمد کارمندان به‌صورت دوپلهای اخذ شود. کارشناسان اعتقاد دارند این مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس که به‌معنای کاهش چشمگیر مالیات افرادی است که حقوق‌های نجومی می‌گیرند هم برخلاف عدالت است و هم موجب کاهش پنج‌هزار میلیارد تومانی درآمد دولت از این محل میشود.همچنین به استناد گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس می‌توان گفت مزایای اصلاح مدل مالیات بر درآمد حقوق کارمندان به بهبود بازتوزیع درآمد و عادلانه‌تر بودن کمک می‌کند. مدل مصوب مجلس در مقایسه با مدل پیشنهادی دولت (ماده ۸۵ قانون مالیات‌های مستقیم)، تبعات بازتوزیعی بهتری دارد و عادلانه‌تر است. به عبارت دیگر، طبق این الگو کسانی که حقوق پایین‌تری دارند، مالیات کمتری خواهند پرداخت و در مقابل افراد با حقوق بالا مشمول مالیات بالاتری خواهند بود.همچنین با توجه به اینکه در مدل مصوب مجلس، طبقات بالای درآمدی مشمول نرخ‌های مالیاتی بالاتری می‌شوند، امکان افزایش سقف معافیت مالیات بر درآمد که به نفع کسانی است که حقوق پایین‌تری دارند، هم‌زمان با حفظ یا حتی افزایش درآمدهای دولت از محل این مالیات فراهم میشود. ضمن اینکه یکی از روش‌های برخی شرکت‌های خصوصی برای فرار مالیاتی، ثبت بخشی از سود در قالب حقوق‌های بالاست. درواقع، مالیات حقوق همواره زیر ۲۰ درصد است؛ درحالی‌که مالیات عملکرد شرکت‌ها ۲۵ درصد است. با ثبت بخشی از سود به‌صورت دستمزد، این شرکت‌ها هم می‌توانند از کاهش پنج‌درصدی مالیات منتفع شوند هم اینکه حقوق‌های ثبت‌شده را به‌عنوان هزینه‌های قابل‌قبول به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.با توجه به آنچه گفته شد، مهم‌ترین بازندگان مدل پنج‌پله‌ای مالیات بر درآمد کارمندان، افرادی بودند که حقوق‌های نجومی می‌گرفتند و براساس این مدل، مجبور می‌شدند مالیات بیشتری پرداخت کنند.
منبع: روزنامه شرق، ۱۸ دی ۹۸
لینک مطلب : http://sharghdaily.com/fa/main/detail/256638/
لینک کوتاه https://iran-bssc.ir/?p=8398
بدون دیدگاه