فساد اداری به عنوان یکی از واقعیت‌های تلخ جامعه امروزی شیوع بی‌سابقه‌ای در نظام اداری، سیاسی و اجتماعی جهان داشته است. چنانکه رویدادهای اخیر نشان داده، هیچ کشوری با هر میزان ثروت و قدرت نمی‌تواند ادعا کند که از پیامدهای مخرب فساد کاملاً در امان مانده است. پلیس یکی از ارکان اصلی مبارزه با فساد در جامعه است که شرط لازم برای موفقیت آن، سلامت آحاد کارکنان و سازمان پلیس است. فساد پلیس آثار و پیامدهای منفی فراوانی دارد که از جمله می‌توان به و سوءاستفاده شغلی را نام برد.
این کتاب پایان‌نامه دکتری در رشته علوم قضایی دانشگاه هاروارد بوده است که در هفت فصل ارائه و ترجمه شده است. فصل اول به فساد پلیس و کنترل آن پرداخته است که در واقع مرور کلی بر تحقیق و مقدمه است.
فصل دوم تعاریف مختلف را ارائه کرده است و در آن خواننده با تعریف فساد پلیس، برآورد میزان آن و عواملی که باعث پیدایش فساد اداری می‌شود، آشنا می‌شود. در تعریف فساد پلیس عنوان شده است؛ سوءاستفاده افسران پلیس از موقعیت شغلی‌شان برای مقاصد شخصی.
فصل سوم به برآورد میزان فساد پلیس بر اساس نظرسنجی‌ها، آزمون‌ها، تحقیقات میدانی و گرایش‌های داخلی سازمان‌ها پرداخته است. نکته مهم نتیجه تحقیقات و اطلاعات جمع آوری شده، این است که ما واقعاً گستردگی و ماهیت واقعی فساد را نمی‌دانیم.
در فصل چهارم، شبکه پیچیده‌ای متشکل از عوامل و دلایل فساد پلیس طرح شده است. این شبکه شامل ویژگی‌هایی فردی افسران پلیس است و توضیح می‌دهد که چگونه اداره پلیس، گرایش افسران را به فساد تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین تأثیرات عواملی مانند استخدام و گزینش، آموزش، نظارت، رسیدگی به تخلفات و تنبیه افسران خطاکار را شرح می‌دهد. سپس توضیح داده می‌شود که چگونه عوامل اجتماعی با ایجاد فرصت‌هایی برای فساد و افزایش تمایل شهروندان به مشارکت در جرائم، بدون ساختارهای نظارتی فساد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
فصل پنجم و ششم دلایل بروز فساد پلیس و راه‌های کنترل آن را مورد بحث قرار داده است. نتیجه بحث روشن و ناامیدکننده است که دلایل مختلف، ساختارهای کنترل‌کننده –از اداره پلیس گرفته تا دادگاه‌ها، شهرداری‌ها، رسانه‌ها و کمیسیون‌های مستقل- آن‌طور که باید به‌خوبی عمل نمی‌کند. این ساختارها به‌جای تلاش برای پیشگیری از فساد، بیشتر پس از وقوع تخلفات، نسبت به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد و رفتارهای نادرست در گذشته را بررسی می‌کنند.
در فصل هفتم با عنوان گامی به جلو، سامانه جامع کنترل فساد و نحوه به کارگیری آن بررسی شده است. در این فصل، مدلی که برای کنترل فساد پیشنهاد می‌شود، مبتنی بر روش‌های پیشگیرانه و واکنشی است. این الگو به بررسی رفتار مفسدانه، مجازات متخلفان و شناسایی عوامل فساد وابسته است.
ایده این طرح این است که فساد تنها در صورتی می‌تواند موفقیت‌آمیز کنترل شود که نهادی خارج از اداره پلیس، تلاش‌های صورت گرفته توسط اداره را برای کنترل فساد اداری تحت نظارت قرار دهد و مشکلات را قبل از وخیم شدن، شناسایی و راه‌حل‌هایی را پیشنهاد کند و شخصیت‌های مهم سیاسی و مردم را در جریان یافته‌های خود قرار دهد. در این فصل، چگونگی تأسیس این نهاد، وظایف آن، شیوه عملکرد آن، مشکلاتی را شرح می‌دهد که ممکن است با آن‌ها روبرو شود و مهم‌تر از همه، اینکه چگونه این نهاد به کنترل دائمی و موفقیت‌آمیز فساد کمک می‌کند.
منبع:
*کوتنیاک ایوکوویچ، سانیا (۱۳۹۲) سقوط مجریان قانون: کنترل فساد در پلیس، مترجم ابوالفضل محمدی، [به سفارش] موسسه مطالعات و پایش سلامت اداری (مپسا) تهران: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، بازرسی کل، دفتر تحقیقات کاربردی.
