دانلود نسخه الکترونیکی خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع -۵
سرتیتر اخبار، تحلیلها و گزارشهای اصلی هفته گذشته در حوزه تعارض منافع به این شرح است:
- جمعی از فعالین فضای مجازی در ارومیه، با انتشار نامه ای خطاب به اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، خواستار نظارت بر حسن اجرای بخشنامه اخیر وزارت آموزش پرورش برای مقابله با تعارض منافع و همچنین پیگیری تصویب قوانینی در راستای مقابله با این موضوع در تمامی سطوح سیاستگذار و تصمیم ساز حوزه آموزش و پرورش شدند.
- زهرا مظفر، مدیرکل ارزیابی عملکرد آموزش و پرورش از پیگیری بخشنامه مدیریت تعارض منافع وزارت آموزش و پرورش خبر داده و تصریح کرده که به دنبال اجرای این بخشنامه فرایند گزارشگیری به حوزه ستادی و معاونت حقوقی واگذار شده و نظارت بر اجرای آن به عهده اداره کل رسیدگی به شکایات و ارزیابی عملکرد است.
- ابوالفضل ابوترابی، نماینده مردم نجف آباد از ارائه طرحی خبر داده که طی آن ترکیب هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان تغییر کرده و یک نفر از حقوقدانان شورای نگهبان و یک نفر از قضات دیوان عالی با نظر رئیس قوه قضاییه عضو هیئت خواهند شد. هدف از این موضوع رفع تعارض منافع در ساختار این هیئت بیان شده است.
- حمید سینی ساز، کارشناس امور آب و آبخیزداری به تشریح سه دسته تعارض منافع جدی در حوزهی آبخیزداری کشور پرداخته است.
- سیدعباس پرهیزکاری، کارشناس اقتصاد به بررسی مدیریت تعارض منافع ناظران و کارشناسان دیوان محاسبات پرداخته است.
- فرشته الهی، پژوهشگر بانکداری اسلامی به تشریح مصادیق تعارض منافع در سه بعد رابطه بانک مرکزی و شبکه بانکی پرداخته است.
- جمال کاکائی، پژوهشگر مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به بررسی تعارض منافع بین اختیارات سازمان وزارتخانههای ملی با شورای برنامهریزی و توسعه استانها پرداخته است.
- در سطح جهانی مسئله فشار ترامپ به سفیر آمریکا در لندن برای استفاده از زمین گلف ترامپ در تورنمنتهای بینالمللی، تداوم منازعه سیاسی در تونس بر سر اتهام درگیری نخستوزیر مستعفی این کشور در تعارض منافع و اعمال فشار نمایندگان پارلمان کانادا بر نخستوزیر این کشور به سبب درگیری تعارض منافع در حمایت از خیریهای که ارتباطاتی با خویشاوندان وی داشته از جمله اخبار جهانی مرتبط با تعارض منافع است.
مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی ـ ۱۱ مرداد ۱۳۹۹
پرونده دنبالهدار تعارض منافع ترامپ
دنیای اقتصاد ـ ۲ مرداد ۹۹
دستهبندی: نمونههای جهانی تعارض منافع
همکاران لوکن که در ۲۰۱۸ از سوی جانسون مجبور به ترک سفارت شدند به نیویورکتایمز گفتند، بابت اقدامات جانسون ناراحت شده و همان موقع به وزارت خارجه آمریکا ایمیل زدهاند. ترامپ به عنوان رئیسجمهوری آمریکا از قانون تعارض منافع فدرال معاف است که کارمندان دولت را از شرکت در امور دولتی که بر منافع مالی شخصی آنها تاثیر میگذارد، منع میکند. اما رئیسجمهوری از بند دریافت هدایای خارجی قانون اساسی که مقامهای فدرال را از پذیرش هدایا از دولتهای خارجی منع میکند، معاف نیست.
ترامپ با چنین مسائلی بیگانه نیست. سال گذشته میلادی، وقتی اعلام کرد که محل برگزاری نشست گروه هفت یکی از املاکش در میامی است، باعث خشم عمومی شد و این نارضایتی باعث شد محل برگزاری به کمپ دیوید منتقل شود که اصلا به دلیل شیوع ویروس کرونا لغو شد.
با این حال لوئیس لوکن به ترامپ توصیه کرده بود که سودای برگزاری معروفترین تورنمنت اوپن گلف در زمینهای خود را فراموش کند، چون اساسا این مساله با منافع شخصی گره خورده و برای ریاستجمهوری نامناسب است.
سال گذشته نیز ترامپ به مایک پنس گفته بود در زمین گلف خانوادگیاش در دونبگ ایرلند بماند، در حالی که کار معاون ریاستجمهوری در آن سفر، در آن سوی دیگر کشور ایرلند بوده است. آن سفر در نهایت موجب خلق تیترهای جنجالی درباره باشگاه گلف ترامپ شد.
ترامپ از زمان تصدی کاخ سفید بیش از ۲۷۵ بار از زمینهای گلف خانوادگی خود دیدار داشته و هر بار نیز خبرنگاران را با خود همراه میبرد و این اطمینان را میدهد که استراحتگاه وی به اندازه کافی جا برای پوششهای خبری دارد.
همچنین هتل بینالمللی ترامپ در واشنگتن همواره میزبانی جلسات اقتصادی و مهمانان خارجی و داخلی را که برای لابی با دولت فدرال میآیند، بر عهده گرفته است. موضوع اخیر نیز زمانی مورد توجه قرار گرفت که پنتاگون گفته بود سربازان خود را به زمینهای گلف ترامپ اعزام خواهد کرد.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد
اعمال فشار ذینفعان به معاونت آموزش ابتدایی
رضوان حکیم زاده (معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش) ـ ۴ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی هم برای بررسی اعتراضات موسسات مذکور تقاضای برگزارش نشست را کرده است. در آخرین نشست رسانهای رئیس سابق سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی حجت الاسلام علی ذوعلم در پاسخ به پرسشهای صریح صدای معلم سخن از تدوین آیین نامه تعارض منافع راند.
منبع: پایگاه خبری صدای معلم
تعارض منافع وزارت نفت سد راه توسعه اتوگاز
مصطفی سعیدی (کارشناس نفت و گاز) ـ ۵ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی نفت و انرژی
سعیدی گفت: درست است که دولت سود میکند ولی وزارت نفت ضرر میکند. مخالفت وزارت نفت ناشی از تعارض منافعی است که در این موضوع با دولت دارد. به طور مشابه میبینیم که دعوای بین وزارت نیرو و نفت در موضوع صادرات برق نیز به این علت است که نهادها همیشه سعی میکنند نفع خودشان را ببیند تا نفع کشور.
منبع: خبرگزاری فارس
حل تعارض منافع بازیگران آب
حمید سینیساز (کارشناس امور آب و آبخیزداری) ـ ۴ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آب و آبخیزداری
- اولین تعارض منافع میان وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو است. وزارت نیرو به خاطر سدهایی که ساخته و یا در آینده میخواهد بسازد، تمایل دارد آب حاصل از بارندگیها هر چه بیشتر از روی سطح زمین جاری شود تا در پشت سدها جمع شود. در حالی که سازمان جنگلها و وزارت جهاد کشاورزی به واسطه ماموریتی که در آبخیزداری دارد، تمایل دارد تا بارندگیها را هرچه بیشتر به داخل سفرههای زیرزمینی نفوذ دهد.
- تعارض منافع دوم، باز هم بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو است. اما این بار بر سر انتفاع از صدور مجوز مصرف بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی. وزارت جهاد کشاورزی ذاتاً دوست دارد تا سطح سفرههای زیرزمینی بالا بیاید تا ریشه گیاهان به طور طبیعی به منابع آب بتواند برسد و پوشش گیاهی گسترش یابد، اما وزارت نیرو مشتاق است تا سطح سفرههای زیرزمینی در مرز بحرانی شدن یا ممنوعه بحرانی قرار داشته باشد. چرا که درآمد حاصل از تفاوت تعرفه صدور پروانه چاه آب در دشتهای آزاد با دشتهای ممنوعه خیلی فاحش است.
- سومین تعارض منافع اما از دو مورد قبلی دردناکتر است، تعارض میان دو دستگاه موجود در یک وزارتخانه است! سازمان جنگلها، که ذیل وزارت جهاد کشاورزی است، متولی مدیریت منابع طبیعی و اراضی دولتی کشور است. اگر سازمان جنگلها و آبخیزداری طبق وظایف خویش در جایی آبخیزداری کند و در آن منطقه گیاهان مثمر برویاند، بخش دیگری از وزارتخانه در استانها که موسوم به ادارات جهاد کشاورزی است، مدعی میشود که اراضی مذکور مصداق اراضی کشاورزی است و بایستی ذیل او اداره شود. از این رو سازمان جنگلها و آبخیزداری تمایل دارد در عملیاتهای آبخیزداری انجامگرفته در اراضی تحت مدیریت خویش، هیچ گیاه مثمری کاشته نشود تا اراضی مذکور از مایملک سازمانی خودش به ادارههای جهاد کشاورزی منتقل نشود.
یکی از پیشنهادات اساسی جمع کردن میان وظایف و اختیارات مدیریت آب سفرههای زیرزمینی در یک نهاد متولی است و این نهاد متولی میتواند وزارت جهاد کشاورزی باشد و این مساله باید در قانون برنامه توسعه هفتم لحاظ شود.
منبع: خبرگزاری تسنیم
بررسی مصادیق تعارض منافع در شبکه بانکی
فرشته الهی (پژوهشگر بانکداری اسلامی) ـ ۵ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در نظام بانکی
- رابطه ساختاری بانک مرکزی و شبکه بانکی: در اینجا موقعیتهای متعدد تعارض منافع وجود دارد که شامل عدم استقلال ارکان از یکدیگر، اتحاد قاعدهگذار و مجری، اتحاد ناظر و منظور، تعارض وظایف، عدم شفافیت و ادله آوری و نظارت ضعیف میشود. برای مثال شورای هماهنگی بانکهای دولتی و کانون بانکهای خصوصی که متشکل از شبکه بانکی هستند وظیفه برخی نظارتها بر خود را دارند که عملاً در آن ابعاد اتحاد ناظر و منظور را پدید میآورند. علاوه بر این حضور مشترک در برخی ارکان استقلال ارکان را از بین میبرد، برای مثال حضور رئیس بانک مرکزی در هیئت نظار یکی از این موارد است.
- رابطه مالی بانک مرکزی با شبکه بانکی: بر اساس قوانین موجود بانک مرکزی از تخلفات شبکه بانکی بخصوص موارد مربوط به اضافه برداشت منتفع است و موقعیت تعارض درآمد و وظیفه را شکل میدهد. جریمه اضافه برداشت بانکها تا مهرماه سال ۱۳۹۶ بالغبر ۱۱۲۰ میلیارد ریال بوده. سهامداری مشترک بانک مرکزی و شبکه بانکی در شرکت ملی انفرماتیک با دو شبکه تابعه شاپرک و شتاب دو موقعیت تعارض درآمد و وظیفه و خودتنظیمگری را پدید میآورد. بهعبارتدیگر درآمد این شرکتها نسبتی از عملیات بانکی الکترونیک است.
- نظارت بانک مرکزی بر شبکه بانکی: اولین موقعیت تعارض منافع در این حوزه به حضور افرادی از شبکه بانکی در هیئت انتظامی مربوط میشود. یکی از اعضای شورای انتظامی بانک مرکزی از شبکه بانکی انتخاب میشود و بدیهی است که این عضو همواره طرفدار شبکه بانکی خواهد بود.
موقعیت تعارض منافع دیگر که شدیداً نظارت بانک مرکزی را در موضع ضعف قرار داده است به دربهای گردان باز میگردد. به عبارت دیگر چرخش نیروی انسانی میان شبکه بانکی و بانک مرکزی ارتباطات قویای ایجاد کرده است که امکان نظارت مؤثر را از بین میبرد.
منبع: مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه
مدیریت تعارض منافع تحدیدکننده فساد
محمود صادقی (عضو هیأت علمی گروه حقوق دانشگاه تربیت مدرس) ـ ۵ مرداد ۹۹
دستهبندی: کلیات تعارض منافع
وی گفت: البته دولت لایحهای اختصاصی به عنوان مدیریت تعارض منافع به مجلس تقدیم کرده است. به علت تأخیر و تغییر قبل از دولت نمایندگان مجلس هم در مجلس دهم طرحی به عنوان مدیریت تعارض منافع دادهاند که به نظرم یکی از نکات خیلی مهم هست. این یکی از بسترهایی است که باعث فساد در نظامهای مختلف میشوند و اگر مدیریت شود میتواند به نوعی از فساد جلوگیری کند.
منبع: خبرگزاری شفقنا
تداوم مسئله تعارض منافع در عرصهی سیاسی تونس
روزنامه توسعه ایرانی ـ ۵ مرداد ۹۹
دستهبندی: نمونههای جهانی تعارض منافع
اللومی گفت: مشارکت ۲۱ درصدی الفخفاخ در مجمع بزرگ (مجموعهای از شرکتها) با بودجه چند میلیاردی از کجا آمده است؟ او با اشاره به ورود الفخفاخ در قراردادهایی با شرکتهای دولتی گفت: الفخفاخ در سالهای گذشته با دولت قرارداد بست در حالی که قانون او را به عنوان وزیر سابق از بستن قرارداد با نهادهای دولتی منع میکند. الفخفاخ در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ در سمت وزیر گردشگری و در سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ به عنوان وزیر دارایی تونس فعالیت داشت.
او تاکید کرد: الفخفاخ تا زمانی که اپوزیسیون شکایتنامهای علیه او ارائه نکرد و پرونده تعارض منافع علیه او مطرح نشد، استعفا نکرد. مرکز ملی مبارزه با فساد تونس ۱۳ ژوئیه جاری اعلام کرد، اسناد مربوط به درآمدها و تعارض منافع الفخفاخ را به دستگاه قضایی و راشد الغنوشی، رئیس پارلمان ارجاع داده است. الفخفاخ، نخست وزیر تونس که به تازگی از سمت خود استعفا کرده، ضمن تکذیب این اتهامها از اینکه از او و یا فردی به نمایندگی از او برای حضور در کمیته پارلمانی و ارائه توضیخات دعوت نشده، ابراز تعجب کرد.
منبع: روزنامه توسعه ایرانی
تحول نظام بودجهریزی در گرو مدیریت تعارض منافع
جمال کاکائی (پژوهشگر مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه )ـ ۶ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در نظام بودجه
منبع: روزنامه شرق
رفع تعارض منافع در طرح جدید نظارت بر رفتار نمایندگان
ابوالفضل ابوترابی (نماینده مردم نجف آباد) ـ ۶ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در مجلس
در مجالس قبل هدایای نامتعارفی به برخی نمایندگان داده میشد حتی مانند آپارتمان با ثمن بخس و یا دریافت سکه دیده میشد که در طرحهای جدید حدود هدایای متعارف و غیرمتعارف تعیین خواهد شد.
منبع: سایت خبری نماینده
تصدی پست توسط مدیران دارای تعارض منافع ممنوع است
محمد رحمتی (مدیرکل آموزش و پرورش استان گیلان) ـ ۶ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
منبع: وزارت آموزش و پرورش
پیامدهای صدور بخشنامه تعارض منافع در آموزشوپرورش
محمدرضا نیکنژاد (معلم و فعال صنفی) ـ ۶ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
تعارض منافع در آموزشوپرورش مانند هر ساختار دولتی و نیمهدولتی دیگر شکلهای آشکار و پنهان، خرد و کلان و البته بسیار گسترده دارد. از این رو مبارزه با آن سخت و نیازمند خواست نیروهای تحولخواه در درون و برون نهاد آموزش است. به نظر میرسد که وزیر با درک گستردگی کار و البته دشواری آن جبههای کوچک و البته بسی
ار مهم از این مبارزه را برای رویارویی برگزیده است. رسیدگی به تعارض منافع در حوزه معاونان و مدیران ارشد استانی کاری بزرگ و مهم است و در صورت پیشرفت و اثربخشی میتواند آغازگاه خوبی برای این مبارزه سخت باشد.
منبع: روزنامه شهروند
تعارض منافع و پازل گمشده بهبود مدیریت شرکتهای دولتی
بهنام ذوقی رودسری (کارشناس پژوهشی مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه) ـ ۷ مرداد ۹۹
دستهبندی: کلیات تعارض منافع
اگرچه مالکیت منابع طبیعی، ملی است و متعلق به مردم است، اما وضعیتی که در آن دولت هم مالک و متصدی و هم تنظیم گر باشد، میتواند شرکتها را در موقعیت تعارض منافع قرار دهد. این شرکتها از یک سو تابع قانون کلی همه شرکتها در بخش خصوصی یعنی الزام به به حداکثر رساندن سود خود هستند. ولی از سوی دیگر مدیران دولتی در جهت ارتقای خود در نردبان بوروکراسی دولتی ممکن است سود کوتاه مدت برای جلب حمایت سیاسی را به قیمت آسیب زدن به بهره وری و کارآمدی شرکت و تخریب محیط زیست و … ترجیح دهند.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد
درخواست نظارت مجلس بر بخشنامه مقابله با تعارض منافع
جمعی از فعالین فضای مجازی ارومیه ـ ۷ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
منبع: شبکه اطلاع رسانی راه دانا
مدیریت تعارض منافع در دیوان محاسبات
سیدعباس پرهیزکاری (کارشناس اقتصاد) ـ ۷ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در مجلس
مسأله دیگر هم اعمال نفوذ نمایندگان مجلس روی رئیس دیوان محاسبات است. این مسأله در سالهای قبل تا حدودی وجود داشت. به طور مثال سفارشهای برخی نمایندگان به رئیس دیوان محاسبات برای مدارا با برخی متخلفان از قانون بودجه و… از جمله مصادیق این مسأله است. برای حل این مسأله میتوان پیشنهاد داد هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان، اعمال نفوذ نمایندگان در رابطه با رئیس دیوان محاسبات را به عنوان یک امتیاز منفی در نظر بگیرد.
منبع: روزنامه وطن امروز
سرانجام پیگیری بخشنامه تعارض منافع در آموزش و پرورش
زهرا مظفر (مدیرکل ارزیابی عملکرد آموزش و پرورش) ـ ۸ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
آموزش و پرورش اولین دستگاهی است که لایحه تعارض منافع را به صورت بخشنامه درآورده است. چنانچه در هر مورد مداخله کارکنان به عنوان یکی از صاخب نظران را در تصمیم گیریها داشته باشیم، این موضوع پیگیری میشود. اگر در مواردی مصادیق تعارض منافع نظیر مدرسه داری مسئولان گزارش شود، موضوع بررسی شده و باید مسئولیت مدرسه به شخص دیگری غیر از بستگان سببی و نسبی واگذار شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
تعارض منافع، سد راه تجمیع دادهها برای مدیریت مسکن
اقبال شاکری (عضو کمیسیون عمران مجلس یازدهم) ـ ۱۰ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در بخش مسکن
منبع: رادیو گفتوگو
بررسی تعارض منافع نخست وزیر در پارلمان کانادا
آتش (رسانهی ایرانیان کانادا) ـ ۱۰ مرداد ۹۹
دستهبندی: نمونههای جهانی تعارض منافع
در این جلسه چهار ساعته آنلاین، خانم Katie Telford رئیس دفتر نخست وزیر، جاستین ترودو را همراهی میکرد. تلفورد گفت که او و ترودو باور داشتند که اجرای واگذاری این قرارداد به خیریه WEء مشمول اصل تعارض منافع نمیتواند باشد و ترودو از مبلغی که خیریه WE به خانواده اش پرداخت کرده اطلاع نداشته است.
در حالی که ترودو و نمایندگان لیبرال پارلمان تا حد زیادی به پشیمانی وی از نحوه واگذاری برنامه کمک هزینه دانشجویی متمرکز شده اند اعضای کمیته مخالف، به دنبال ایجاد تصویری از یک نخست وزیر هستند که فکر نمیکند موضوعات مربوط به تعارض منافع، شامل او شود.
ترودو هنگامی که توسط Rheal Fortin نماینده پارلمان از حزب بلاک کبکوا تحت فشار قرار گرفت، گفت که او در هیچ تعارض منافعی قرار نگرفته است، اما به خاطر اینکه به دلیل ظاهر امر، از این تصمیم کناره گیری نکرده، عذرخواهی میکند.
منبع: روزنامه خبری آتش (رسانه ایرانیان کانادا)
تعارض منافع در شرکت خدماتی کارکنان سازمان سنجش
سیده فاطمه حبیبی (خبرنگار اجتماعی بولتن نیوز) ـ ۱۰ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عالی
منبع: سایت خبری تحلیلی بولتن نیوز
مصادیق تعارض منافع در آموزش و پرورش- بخش دوم
فاطمه نصیری (کارشناس پژوهشی مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه) ـ ۷ مرداد ۹۹
دستهبندی: تعارض منافع در حوزهی آموزش عمومی
از جمله دیگر شرایط تعارض منافع در آموزشوپرورش اجاره یا فروش امکانات این وزارتخانه مانند استخر، سالن غذاخوری، اردوگاه و حتی حیاط مدارس) به بخش خصوصی غیر مرتبط با اهداف آموزشی است. به نظر میرسد بستر رخ دادن بسیاری از موقعیتهای تعارض منافع در آموزشوپرورش، تلاش این وزارتخانه و مدارس برای تأمین بخشی از هزینههایشان است. وظیفه اصلی آموزشوپرورش ارائه خدمات آموزشی برای تمام دانشآموزان است اما هنگامیکه وظیفه مضاعف تأمین بخشی از هزینهها و یا کسب درآمد، به آموزشوپرورش و یا مدارس محول میشود، این وظیفه مضاعف، با وظیفه بنیادین آن در تعارض قرار میگیرد و بستر وقوع تعارض منافع وظیفه و درآمد و یا تعارض وظایف را فراهم خواهد کرد.
منبع: پایگاه مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه
محتواهای تصویری تعارض منافع
در هفتهی گذشته، چند کلیپ و برنامهی تصویری مرتبط با تعارض منافع در فضای مجازی منتشر شد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم:
- وزیر آموزش و پرورش در بخشنامه مربوط به تعارض منافع چه میگوید؟ : مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه / ۵ مرداد
- بررسی راهکارهای پیشگیری از فساد با تأکید بر مدیریت تعارض منافع: شفافیت برای ایران / ۹ مرداد
- اصلیترین مسئله نظام آموزش و پرورش کشور چیست؟ : مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه / ۱۰ مرداد