نماد سایت مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه

خبرنامه شماره ۴۷ مقابله با فساد و فقر: امید و فقر

امید و فقر

معمولاً در ماه‌ها و هفته‌های پایان سال یا به قول عموم «شبِ عید»، فرودستان به‌خصوص سرپرستان خانوارهای فقیر فشار مضاعفی را متحمل می‌شوند؛ زیرا از یک‌سو هزینه‌های خانوار افزایش می‌یابد، کودکان انتظار دارند نو پوش شوند و زنان انتظار دارند خرجی بیشتر داشته باشند تا وضعیت خانه را کمی سروسامان دهند و از سوی دیگر در این مقطع به‌طور معمول قیمت‌ها افزایش نسبی خواهند داشت و تورم فقرا را فقیرتر می‌کند. در چنین شرایطی، سرپرستان خانوار اعم از زن و مرد با تلاش بیشتر و به امید دسترسی بیشتر به کار در رونق مقطعی بازار، به آب‌وآتش می‌زنند تا به قول خودشان شرمنده زن و بچه نشوند. پشتیبان همه این تلاش‌ها در دنیای فرودستان، «امید» است. امید عبارت است از تصور ذهنی از یک وضعیت مطلوب قابلِ دسترس در مقایسه با وضعیت کنونی که راه‌های دسترسی به آن هم مشخص و روشن است. هرچه افراد به زندگی و جامعه امیدوارتر باشند، میزان تلاش و مشارکت آن‌ها برای دست‌یابی به زندگی بهتر بیشتر می‌شود. در مقابل، درصورتی‌که باوجود تلاش فردی و خانوادگی امیدی برای دسترسی به وضعیت بهتر وجود نداشته باشد، به‌تدریج این ناکامی به پرخاشگری و خشم تبدیل می‌شود و میل به تخریب خود، دیگران و جامعه رشد می‌کند. به قول نوآم چامسکی: «اگر تصور کنیم هیچ امیدی وجود ندارد، ضمانت کرده‌ایم که هیچ امیدی نخواهد بود؛ اما اگر تصور کنیم که فرصت‌هایی برای تغییر هست، این امکان وجود دارد که بتوانیم در ساختن دنیایی بهتر مشارکت کنیم.» ناامیدی منشأ افسردگی، مخرب اراده، کاهنده تحمل‌پذیری و فزاینده میل به گریز از اجتماع است.

امید و فقر رابطه‌ای پیچیده دارند. هر فقیری ناامید نیست و لزوماً هر ناامیدی فقیر نیست. اگرچه گاه احساس امید در فقرا بسیار عمیق‌تر از گروه‌های برخوردار است، اما در همان حال فقرا بسیار بیشتر از اغنیا مستعد ناامید شدن هستند. در مطالعات درباره خودکشی یافته‌های متناقضی درباره نسبت طبقه اجتماعی و فقر گزارش شده است؛ اما در عین حال شواهد جامعه‌شناختی نشان می‌دهد فقرا و فرودستان بیش از دیگر گروه‌ها مستعد مشارکت در شورش‌های اجتماعی هستند زیرا آن‌ها در هنگام ناامیدی از به ثمر نشستن تلاش‌هایشان برای دستیابی به زندگی بهتر، چیزی برای از دست دادن ندارند. این رابطه متناسب با گروه سنی فرودستان بیشتر معنادار است؛ یعنی گروه‌های سنی جوان فرودست رفتارهایی به‌مراتب رادیکال‌تر از گروه‌های سنی میان‌سال یا سالمند دارند.

در هفته‌های پایانی سال و در شرایط سخت و دشوار اقتصادی، آستانه تحمل فرودستان بسیار کاهش یافته است. امید یعنی سازش، شادی، فعالیت، جمع‌گرایی و خلق بالا. ایجاد شرایطی که فرودستان را هر چه بیشتر از این نعم محروم کند، راه را بر تنش و خشونت بیشتر هموار می‌کند.

***

در هفته‌ای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه می‌کند:

لینک دانلود خبرنامه

بخش اول: «مبارزه با فقر، تبعیض و نابرابری»

فصل اول: اخبار برگزیده هفته

انجام ۲۰ میلیون سفر در اسنپ به وسیله رانندگان دارای معلولیت

کسب‌وکار نیوز-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

ژوبین علاقبند، مدیرعامل اسنپ

سومین دوره رویداد «رعد تاک» با حضور چهره‌های برجسته جامعه معلولان و مدیران کسب‌وکارهای حامی افراد دارای معلولیت در مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد برگزار شد. مدیرعامل اسنپ درباره آمار رانندگان دارای معلولیت اسنپ عنوان کرد: دو سال پیش در همین رویداد اعلام کردم که تعداد رانندگان دارای معلولیت اسنپ به بیش از ۲ هزار نفر می‌رسد. ژوبین علاقبند افزود: اسنپ پذیرای بیش از ۱۱ هزار راننده دارای معلولیت بوده و این افراد تاکنون ۲۰ میلیون سفر اسنپی را با موفقیت به انجام رسانده‌اند. اسنپ، برای حمایت از رانندگان دارای معلولیت، از آن‌ها کمیسیون دریافت نمی‌کند.

 واریز عیدی مستمری‌بگیران بدون کسر مالیات و حق بیمه

روزنامه شرق-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

محمدحسن‌زدا، قائم‌مقام سازمان تأمین اجتماعی

قائم‌مقام سازمان تأمین اجتماعی در صفحه اینستاگرامی خود اعلام کرد که از عیدی مستمری‌بگیران مالیاتی کسر نمی‌شود. محمدحسن‌زدا با بیان اینکه یکی از سؤالات مستمری‌بگیران این است که آیا از عیدی مالیات کسر می‌شود؟ اظهار کرد: خیر، مالیات کم نمی‌شود و به دلیل اینکه بازنشسته هستند، حق بیمه‌ای هم کم نخواهد شد؛ درنتیجه مبلغی که به عنوان عیدی اعلام می‌شود را باید مقطوع دریافت کنند. همچنین به گفته مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی، پرداخت عیدی بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی از چهارشنبه‌شب ۱۶ بهمن آغاز شده و تا ۱۰ روز ادامه دارد.

کولبری به رسمیت شناخته خواهد شد

روزنامه اعتماد-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار

معاون توسعه کارآفرینی وزارت کار با تأیید پیشنهاد پرونده مورخ ۱۶ بهمن‌ماه که بوم‌گردی را به عنوان یکی از راه‌های اشتغال پایدار برای کولبران مطرح کرده بود، می‌گوید که حل سوژه کولبری در ابتدای امر به اقدامات اساسی نیاز دارد و آن به رسمیت شناختن این فعالیت و زنجیره‌های آن است. منصوری افزود: از راه به‌رسمیت‌شناختن این فعالیت است که تمام فعالیت‌های دیگر در این زنجیره قابل بررسی و برنامه‌ریزی می‌شوند. بسته پیشنهادی وزارت کار برای مناطق مرزی به‌زعم معاون توسعه کارآفرینی وزارت کار کولبری را به رسمیت خواهد شناخت؛ بسته‌ای که به تأیید شورای امنیت ملی نیز رسیده است.

بلوچستان غرق در خسارت ۱۴۰۰ میلیارد تومانی؛ فراموشمان نکنید

روزنامه شرق-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

عبید ملک‌رئیسی، فعال اجتماعی سیستان‌وبلوچستان

فعال اجتماعی سیستان‌وبلوچستان سیل را بهانه‌ای برای به‌یادآوردن مردم این استان می‌داند. او می‌گوید: وضعیت استان پیش از سیل هم خراب بود و سیل بهانه‌ای شد تا مردم و مسئولان به یاد سیستان بیفتند و استان دیده شود. ملک‌رئیسی با اشاره به اینکه کمک مردمی هنوز به سمت استان روانه می‌شود، گفت: بیشتر مایحتاج مردم از طریق این کمک‌ها تأمین می‌شود؛ اما خانه‌ای برای ماندن و به یاد مردم ماندن مهم‌ترین خواسته مردم سیستان است. آن‌ها می‌خواهند که کمک‌های مردمی قطع نشود تا بتوانند جاده‌هایشان را مرمت کنند، لوله‌کشی آب را ترمیم کنند و کمی از مشکلات خود را حل کنند.

 تأمین ۲۰۰ هزار مسکن مقرون‌به‌صرفه برای کارگران تا ۳ سال آینده

روزنامه شرق-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

ابراهیم صادقی‌فر، معاون فرهنگی-اجتماعی وزیر کار

معاون فرهنگی-اجتماعی وزیر کار اظهار کرد: به‌تازگی در تفاهم‌نامه با وزارت راه‌وشهرسازی مقرر شد که ۲۰۰ هزار مسکن برای گروه‌های کارگری در قالب طرح مسکن ملی ساخته شود. صادقی‌فر با تأکید بر اینکه رویکرد اصلی مدنظر در این طرح، تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه متناسب با توان اقتصادی خانوارهای کارگری فاقد مسکن است، افزود: از فرصت‌های قانونی مانند ماده ۱۴۹ قانون کار، ظرفیت‌های موجود و بهره‌گیری از اصل هم‌افزایی منابع با مشارکت دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی مرتبط، برای کاهش هزینه‌های تولید و قیمت تمام‌شده مسکن، استفاده حداکثری شده است.

افزایش یارانه مراکز شبه‌خانواده از بهمن

خبرگزاری تسنیم-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

وحید قبادی دانا، رئیس سازمان بهزیستی

رئیس سازمان بهزیستی از افزایش یارانه مراکز شبه خانواده تحت نظارت بهزیستی از بهمن‌ماه خبر داد. قبادی دانا گفت: سازمان بهزیستی نگاه ویژه‌ای به مراکز شبه‌خانواده دارد چراکه مددکاران از جمله افرادی هستند که به‌طور مستمر با فرزندان سازمان بهزیستی در این مراکز ارتباط دارند و این بچه‌ها مدت زمان طولانی را با مددکاران همراه خواهند بود. وی افزود: براساس آمار ۱۰ هزار فرزند در این مراکز نگهداری می‌شوند که تعداد آن‌ها در سال‌های گذشته ثابت مانده و ما بنا داریم با تسهیل فرآیند فرزندخواندگی، شرایط مناسب‌تری برای واگذاری این فرزندان به خانواده‌های جدید ایجاد کنیم.

پرداخت ۱۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات اشتغال روستایی

روزنامه دنیای اقتصاد-۲۱ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی

معاون توسعه کارآفرینی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: یکی از برنامه‌های در دست اجرا، توسعه اشتغال روستایی و عشایری بود که از دو سال گذشته در کشور شروع شد. از پایان سال ٩۶ تاکنون ١١ هزار میلیارد تومان در اختیار فعالان روستایی و عشایری قرار گرفت که ١٢٠ هزار واحد کسب‌وکار از این تسهیلات استفاده کردند. در این مدت،٢٣٠ هزار شغل ایجاد شده است. منصوری اظهار کرد: اطلاعات و سرشماری وزارت کار حاکی از آن است که در سال‌های ٩٧ و ٩٨، ١٩٧ هزار اشتغال روستایی و عشایری ایجاد شده است.

اساس بی‌عدالتی‌ها در نابرابری فرصت‌های آموزشی است

خبرگزاری ایرنا-۲۱ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش‌وپرورش

وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه اساس بی‌عدالتی‌ها در نابرابری فرصت‌های آموزشی در جامعه است، گفت: مهم‌ترین مأموریت‌های آموزش‌وپرورش، آموزش عمومی است که جزو حقوق ملت است. آموزش عمومی یعنی همه آنچه یک نفر برای نقش‌آفرینی، مشارکت در جامعه، دفاع از حقوق و حمایت از استقلال و شرف خود و کشورش نیاز دارد. حاجی میرزایی افزود:‌ تصور اشتباهی است که همه در آموزش‌وپرورش تلاش می‌کنند دانش‌آموزان به کنکور و دانشگاه برسند. آموزش عمومی، مجموعه مهارت‌های پایه‌ای است که برای زیستن، به‌زیستی و مشارکت در سازندگی جامعه لازم است.

نخستین گام برای احیای امنیت شغلی کارگران

روزنامه همشهری-۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سرانجام با تصویب هیئت دولت، حداکثر مدت قرارداد موقت کار، برای کارهایی که جنبه غیرمستمر دارند، ۴ سال تعیین شد. طبق اعلام محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حداکثر مدت موقت، در قراردادهای کار، برای کارهایی که طبیعت آن‌ها جنبه غیرمستمر دارد، از زمان این تصویب‌نامه، به‌مدت ۴ سال تعیین شده است. علی خدایی، نماینده کارگران در شورای‌عالی کار در گفت‌وگو با همشهری، این مصوبه را نخستین گام تشکل‌های کارگری برای احیای امنیت شغلی دانست که با همراهی وزارت کار محقق شده و قرار است مقدمه حذف قراردادهای موقت در کارهای با جنبه مستمر باشد.

فصل دوم: سایر اخبار هفته

مهاجرت در جستجوی کار

کسب‌وکار نیوز-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

شایلی قرائی، خبرنگار

شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و افزایش نرخ بیکاری موجب شده تا بسیاری از افراد تصمیم به مهاجرت و یا گرفتن ویزای کار برای اشتغال در دیگر کشورها بگیرند. در حال حاضر نرخ بیکاری در کشور به بالاترین میزان خود در چند سال اخیر رسیده و دست دولت برای ایجاد موقعیت شغلی خالی است. هزینه ایجاد شغل در ایران بسیار بالاست و صنایعی هم که قادر به ایجاد شغل با هزینه‌های کمتر هستند در رکود و تعطیلی به سر می‌برند. به عنوان مثال صنایع دستی، صنعت آی‌سی‌تی و… می‌توانند با هزینه-های کمتری اشتغال ایجاد کنند که امروز شاهد تعلل در آن‌ها هستیم.

نرخ شیوع اعتیاد در جمعیت فعال کشور؛ ۴/۵ درصد

روزنامه اعتماد-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

اسکندر مؤمنی، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با اعلام ۸۰۰ تن کشفیات مواد مخدر در ۱۰ ماهه اول امسال و افزایش ۱۸درصدی کشفیات نسبت به مدت مشابه سال ۹۷، خبر داد که بیش از ۷۵ درصد کشفیات مربوط به استان‌های شرقی و ۲۵ درصد مربوط به سایر استان‌هاست. به گفته اسکندر مؤمنی، نرخ شیوع مصرف مواد مخدر در جمعیت فعال کشور ۴/۵ درصد، در جمعیت دانش‌آموزی کشور ۱/۲ درصد، در جمعیت دانشجویی کشور ۷/۴ درصد و در جمعیت کارگری کشور ۲۳درصد است.

صدای زنگ خطر ابتلای کودکان کار به اچ‌آی‌وی

روزنامه شهروند-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

از میان کودکان آن‌هایی که در چرخه کار اجباری درگیرند، تا ۴٠ برابر بیشتر از سایرین احتمال ابتلا به اچ‌آی‌وی را دارند. در نشست «کودکان و اچ‌آی‌وی» که سه‌شنبه ١۵ بهمن‌ماه از سوی انجمن حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان برگزار شد، کارشناسان اعلام کردند زنگ‌خطر ابتلای کودکان کار به اچ‌آی‌وی زده شده است، اما آنچنان که باید جدی گرفته نمی‌شود. به‌گفته یکی از مدعوین در این نشست، تحقیقات سال ٢٠٠٧ نشان می‌دهد میزان ابتلای به ایدز در کودکان کار ۴٠ برابر بیشتر از باقی افراد جامعه است.

نیم میلیارد انسان کار با درآمد کافی ندارند

  جوان‌آنلاین-۱۸ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد که در حال حاضر بیش از ۴۷۳ میلیون نفر در جهان زندگی می‌کنند که میزان درآمدهای شغلی آن‌ها به میزان کافی، پاسخگوی هزینه‌های زندگی آن‌ها نیست. انتظار می‌رود که امسال یکی از بدترین سال‌ها برای بازار کار در سطح جهان طی یک دهه اخیر باشد؛ به‌طوری‌که سازمان جهانی کار پیش‌بینی کرده است امسال ۱۹۰ میلیون نفر در جهان از کار خود بیکار شوند که این رقم ۵/۲ میلیون نفر بیشتر از رقم ثبت‌شده در سال قبل است. در حال حاضر ۷/۵ میلیارد نفر در سراسر جهان کار می‌کنند که بسیاری از آن‌ها حقوق کافی دریافت نمی‌کنند.

 رأی کمیسیون تلفیق به نفع نجومی‌بگیران

خبرگزاری ایلنا-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

با مصوبه‌ی کمیسیون تلفیق، همه مزدبگیرانی که بین ۳ تا ۲۱ میلیون تومان در ماه حقوق می‌گیرند، به‌طور یکسان ۱۰ درصد مالیات می‌دهند و تنها گروه‌های درآمدی که بالای ۲۱ میلیون تومان در هر ماه درآمد دارند، ۲۰ درصد مالیات خواهند داد؛ جالب اینجاست که پایه‌های مالیاتی بالای ۲۰ درصد مثلاً ۳۵ درصد مالیات بر درآمد، در مصوبه‌ی کمیسیون تلفیق کاملاً حذف شده است. کاملاً روشن است که این مصوبه، صد درصد به نفع نجومی‌بگیران است؛ در شرایطی که تبعیض درآمدی در جامعه بیداد می‌کند، چنین مصوبه‌ای موجب تشدید بی‌عدالتی می‌شود.

استاندار تهران: کمبود ۱۲هزار کلاس درس تهران جبران می‌شود

خبرگزاری پانا-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

انوشیروان محسنی‌بندپی، استاندار تهران

استاندار تهران اظهار داشت: در دنیای امروز بدون توسعه علمی نمی‌توانیم به توسعه پایدار دست یابیم، چراکه آموزش‌وپرورش نقطه ثقل آن است. برای جبران کمبود ۱۲ هزار کلاس درس تعهد کرده‌ایم ۳ هزار مدرسه از این ۱۲ هزار مدرسه از سوی دولت، ۳ هزار مدرسه توسط مسئولیت اجتماعی، ۳ هزار مدرسه از سوی خیرین و ۳ هزار مدرسه نیز از طریق تواتر اموال ساخته شود. محسنی‌بندپی افزود: اگر تغییر نگاه اساسی به مسائل تهران و استان تهران داشته باشیم، می‌توانیم امیدوار باشیم این عقب‌ماندگی را در آموزش و پرورش با سرعت و دقت بیشتر پیش ببریم.

 سهم بیماران از هزینه بیمارستان‌های دولتی حداکثر۱۰ درصد است

روزنامه اعتماد-۲۱ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت

معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: ۹۰ درصد هزینه‌های بیماران در بیمارستان‌های دولتی را بیمه‌ها و وزارت بهداشت می‌پردازند و سقف پرداختی بیماران، حداکثر ۱۰ درصد و بیماران ارجاعی از بیمارستان‌های دیگر، ۵ درصد است. قاسم جان‌بابایی در نشست خبری در محل وزارت بهداشت افزود: میزان فرانشیز و پرداختی بیماران در بیمارستان‌های دولتی از ۱۰ درصد بیشتر نمی‌شود و هیچ بیمارستانی حق فرستادن بیمار به خارج از بیمارستان برای تهیه دارو و تجهیزات پزشکی را ندارد و اگر چنین تخلفی گزارش شود، با متخلف برخورد می‌شود.

 افزایش قیمت اجاره‌بها، حاشیه‌نشینی در پایتخت را ۱۸ درصد افزایش داد

روزنامه اعتماد-۲۱ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

مجید کیان‌پور، نماینده مجلس شورای اسلامی

عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: افزایش سرسام‌آور اجاره‌بهای مسکن منجر به توسعه حاشیه‌ها شده است؛ بنابراین، باید فکری اساسی برای حل معضل مسکن شود و از مهاجرت بی‌رویه به حاشیه شهرها جلوگیری کرد. مجید کیان‌پور در گفت‌وگو با خانه ملت، رشد سکونت‌گاه‌های غیررسمی را نگران‌کننده خواند و گفت:حدود۳۰ درصد جمعیت شهری در سکونت‌گاه‌های غیررسمی زندگی می‌کنند؛ همچنین، علت افزایش رشد ۲ درصدی سکونت‌گاهی شهری در تهران و ۱۸ درصدی در سکونت‌گاه‌های غیررسمی و حاشیه‌ها، نشانه بدتر شدن وضعیت اقتصادی و کوچک‌شدن سفره مردم است.

 وضعیت نابرابری جنسیتی؛ ۴ دهه بعد از انقلاب

خبرگزاری ایرنا-۲۲ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سید حسین سراج زاده، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه

سید حسین سراج زاده گفت: اگر بحث نابرابری جنسیتی را در نظر بگیریم، ما در این ۴ دهه شاهد کاهش قابل ملاحظه‌ای در نابرابری جنسیتی در حوزه آموزش و بهداشت هستیم. اما در مجموع علی‌رغم اینکه در این دو حوزه شاخص‌ها رو به بهبود بوده، اما رتبه ایران در شاخص نابرابری جنسیتی در کل جهان خوب نیست. این جامعه‌شناس افزود: هر چند ما تجربه مثبتی در طی این دهه‌ها داشتیم، اما رتبه ایران در شاخص شکاف جنسیتی در سال ۲۰۰۶ معدل ۱۰۸ بوده  و در سال ۲۰۱۷ به ۱۴۰ رسیده‌است. این آمار نشان می‌دهد ما یک سقوطی داشته‌ایم.

شب بی‌سابقه گرمخانه‌های تهران

روزنامه اعتماد-۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سیدمالک حسینی، رییس سازمان مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران

همزمان با بارش برف در تهران و تجربه سردترین شب سال در پایتخت، گرمخانه‌ها نیز با پذیرش بیش از ۲ هزار نفر کارتن‌خواب رکورد زدند. سیدمالک حسینی، رییس سازمان مشارکت‌های اجتماعی شهرداری با تشریح وضعیت پذیرش گرمخانه‌ها در دوشنبه شب برفی تهران، گفت: باوجودی که هنوز آمار دقیقی از تعداد پذیرش کارتن‌خواب‌ها در کل ۲۱ گرمخانه و واحدهای سیار تهران نداریم، اما گزارش‌های اولیه حاکی از ثبت رکورد بی‌سابقه بیش از ۲ هزار کارتن‌خواب و بی‌سرپناه در شبکه گرمخانه‌ای پایتخت دارد. وی افزود: با تلاش همکاران‌مان در شهرداری، خوشبختانه هیچ گزارشی از فوت انسانی به خاطر سرما نداشتیم.

 تیره‌وتارترین تصویر از اقتصاد ایران در طول۳ دهه سپری‌شده از جنگ تحمیلی

روزنامه همشهری-۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

تیره‌وتارترین تصویر از اقتصاد ایران در طول۳۰ سال سپری‌شده از جنگ تحمیلی به ثبت رسید؛ آن‌هم زیر سایه تحریم؛ اطلاعات مرکز آمار ایران، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، روند پسرفت و عقب‌گرد اقتصاد ایران را تأیید کردند. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که شاخص رشد(پسرفت) اقتصادی ایران در ۹‌ ماه امسال به منفی ۶/۷ درصد رسیده که بدترین وضعیت در ۳ دهه اخیر است. پیش‌تر، هم صندوق بین‌المللی پول و هم بانک جهانی در گزارش‌های مستقل خود، از کوچک شدن اقتصاد ایران در نتیجه تحریم‌ها خبر داده بودند.

بخش دوم: «شفافیت، مقابله با فساد و تعارض منافع»

 فصل اول: اخبار برگزیده هفته

 بنگاه‌داری بانک‌ها در اقتصاد منجر به «تعارض منافع» می‌شود

دسته بندی: شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی

مقاومتی نیوز-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

خسروی، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس

کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: مسئله اصلی بنگاه‌داری بانک‌ها، تعارض منافع بنگاه با شرکت از حیث ارزیابی طرح و پروژه است. در واقع وقتی مجری پروژه خود بانک باشد، طبعاً به‌نحو دیگری درخصوص سودآوری پروژه برخورد می‌کند. خسروی افزود: وقتی یک شرکت خارجی پروژه خود را به بانک ارائه کند، بانک سودده بودن آن را با شرایط اقتصادی کشور می‌سنجد، اما آیا در خصوص شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها هم اینگونه عمل می‌شود؟ وی تصریح کرد: اگر بانک‌ها بنگاه‌داری کنند، بنگاه‌های ذی‌نفوذ در اقتصاد به سمت بانک زدن خواهند رفت که این مسئله پیامدهای اقتصادی و سیاسی نامطلوبی خواهد داشت.

قانون شفافیت منابع مالی نامزدهای انتخابات مجلس منتشر شد

دسته بندی: شفافیت در حوزه مجلس و نمایندگان

  شفقنا-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

وزارت کشور روز پنجشنبه قانون شفافیت منابع مالی نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی که از سوی رییس جمهوری به این وزارت ابلاغ شده بود را منتشر کرد. رییس‌جمهوری روز سه‌شنبه-پانزدهم بهمن ماه ۱۳۹۸- در اجرای اصل ۱۲۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون «شفافیت و نظارت بر تأمین مالی فعالیت‌های انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی» مصوب مجلس شورای اسلامی را برای اجرا به وزارت کشور ابلاغ کرد. این قانون مشتمل بر ۱۲ ماده و ۱۴ تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه ششم بهمن‌ماه ۱۳۹۸ در مجلس شورای اسلامی تصویب و در ۹ بهمن‌ماه ۱۳۹۸ به تأیید شورای نگهبان رسید.

تالار آگهی مناقصات و مزایده‌های شهرداری تهران راه‌اندازی شد

دسته بندی:  شفافیت در حوزه مدیریت شهری

همشهری‌آنلاین-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

محمدرضا زارعلی، رئیس کمیته مالی مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران

رئیس کمیته مالی مجمع شهرداران کلان‌شهرهای ایران، گفت: در راستای اجرای مصوبه شورای شهر تهران در خصوص الزام شهرداری تهران به انجام الکترونیکی و اعلان عمومی معاملات شهرداری، تالار آگهی معاملات شهرداری تهران در بستر اینترنت و به نشانی Business.tehran.ir پیاده‌سازی شد. زارعلی افزود: به این ترتیب کلیه آگهی مناقصات، مزایده‌ها و حراج شهرداری تهران همزمان با چاپ در روزنامه کثیرالانتشار در این تارنما، منتشر و اسناد شرکت در معاملات نیز قابل دریافت است. از شاخصه‌های استفاده از این تالار، بحث شفافیت، عمومیت و رعایت اصل مساوات بین شرکت‌کنندگان در معاملات شهرداری تهران است.

راه‌اندازی سامانه شفافیت برای انتشار آرای دادگاه‌ها

دسته بندی:  شفافیت در حوزه قضایی

خبرگزاری فارس-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سامانه شفافیت آرا افتتاح شد. این سامانه کمک می‌کند تا براساس تبصره ماده ۳۶ دادگاه‌ها مکلف شوند که آرای محکومان را به اطلاع همه برسانند. علاوه بر انتشار آرا قرار است در این سامانه، اسامی ممنوع المعامله‌ها، بدهکاران بانکی و همچنین احکامی که صادر شده و بالای دویست صفحه است، در دسترس عموم قرار گیرد. بر این اساس پس از جمع‌آوری آرا و بارگذاری آن‌ها در سامانه، میزان محکومیت ها نیز اعلام خواهد شد. سامانه شفافیت مجتمع ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی نیز به آدرس http://eghtesadi.eadl.ir/ است و در مراحل بعدی، آرای تمام مفاسد و دادگاه‌ها به‌صورت شفاف اطلاع‌رسانی خواهد شد.

چرا ساختمان‌های پرخطر فهرست منتشر نمی‌شود؟

دسته بندی: شفافیت در حوزه مدیریت شهری

انصاف‌نیوز-۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

پریسا صالحی، خبرنگار

بیش از سه سال از حادثه‌ی تلخ پلاسکو می‌گذرد و در این مدت صحبت از ایمنی ساختمان‌های کهنه هنوز نقل محافل مختلف است. از علاالدین تا پاساژ کویتی‌ها، ساختمان‌هایی بودند که در این مدت از آن‌ها زیاد نام برده می‌شد. هنوز قضاوت‌ها در مورد ساختمان‌های قدیمی و میزان خطر آن‌ها تفاوتی نکرده با اینکه وضعیت این ساختمان‌ها تغییرات زیادی داشته است. موضوعی که شاید در این شرایط عجیب به نظر برسد این است که لیستی از ساختمان‌های پرخطر تهران در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد تا دست‌کم به انتخاب شهروندان برای رفت‌وآمد به این ساختمان‌ها کمک کند.

فصل دوم:سایر اخبار هفته

جولان مافیای پسماند

دسته بندی:  شفافیت در حوزه مدیریت شهری

کسب‌وکار نیوز-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه روزانه ۲ هزار و ۵۰۰ تن اقلام قابل بازیافت در تهران داریم، گفت: اگر برخی از هزینه‌های کار و فعالیت اقتصادی را از این اقلام کم کنیم، ارزش آن در سال ۳ هزار میلیارد تومان می‌شود که ما دو سوم آن را به جمع کنندگان پسماند می‌دهیم و یک سوم دیگر را به شهرداری اختصاص می‌دهیم که مبلغی معادل هزار میلیارد تومان می‌شود. میرلوحی افزود:‌ مافیای پسماند در گذشته تنها در انحصار ۱۸ شرکت بود، در مزایده‌ها مقاومت می‌کرد و تا نیمه سال ۹۷ هم اجازه ندادند که رقم قرارداد طبق خواسته شهرداری محقق شود.

کوه‌خواری پشت مه‌دودهای تهران

دسته بندی:  شفافیت در حوزه مدیریت شهری

روزنامه دنیای اقتصاد-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

مشاهدات میدانی از ارتفاعات شمال و شمال غربی تهران واقع در بالاترین نقاط مناطق ۲ و ۵، حکایت از تغییر بسیار نافرم کوه در این قسمت‌ها دارد. کوه‌های بالای محله تپه فراز واقع در منطقه ۲ و همچنین ارتفاعات بالای پونک واقع در منطقه ۵ طی همین دو سه سال گذشته چهره زشت‌تر از سال‌های قبل به خود گرفته است. برج‌های مسکونی ساخته‌شده در بخش‌هایی از کوه و ساختمان‌های اداری،‌ آموزشی و اقامتی همچون هتل در بخش‌های دیگر، همگی حکایت از «اهمیت صفر طبیعت مرتفع پایتخت برای مدیران شهر» دارد.

 ۲۶ درصد معاملات مسکن در سامانه املاک ثبت نمی‌شود

دسته بندی: شفافیت در حوزه املاک و مستغلات

روزنامه شرق-۱۷ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

مصطفی‌قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک

رئیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به اینکه آمار صحیحی درخصوص وضعیت بخش مسکن یا قیمت آن وجود ندارد، گفت: سامانه املاک و مستغلات کشور ۲۶ درصد پرت معامله دارد. خسروی در پاسخ به این سؤال که اخیراً مرکز آمار گزارشی ارائه کرده که نشان می‌دهد قیمت مسکن در دی‌ماه سه درصد افزایش داشته، آیا رشد قیمت مسکن صحت دارد، اظهار کرد: در سال‌های خیلی دور یکی از نمایندگان مجلس به صراحت اعلام می‌کردند که قیمت مسکن افزایش یافته است. بعد از کنکاش مشخص شد که این افراد خودشان بسازوبفروش بودند و قصد داشتند با این اظهارات قیمت مسکن را افزایش دهند.

اعلام مناطقی که دارای بیشترین تخلفات ساخت‌وساز هستند

دسته بندی:  شفافیت در حوزه مدیریت شهری

خبرگزاری ایلنا-۱۸ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

محمد تقی‌زاده، معاون استاندار تهران

معاون استاندار تهران درباره بیشترین تخلفات ساخت‌وساز در استان تهران، گفت: ساخت‌وسازهای غیرمجاز در شرق و غرب استان تهران بیشتر از دیگر نقاط استان تهران است. تقی‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره شن‌چاله‌ها گفت: این شن‌چاله‌ها ناشی از فعالیت معادن شن و ماسه در گذشته است که در دو الی سه منطقه در استان ایجاد شده است. یکی از این شن‌چاله‌ها در منطقه ۱۸ شهرداری تهران و در امتداد رودخانه کن است. در این منطقه یک محدوده حدود ۱۰۰ هکتاری است که در اختیار یکی از شرکت‌های وابسته به ستاد فرمان اجرایی امام و یک شرکت از بخش خصوصی است.

دلالی با اطلاعات دانش‌آموزان

دسته بندی: شفافیت در حوزه نهادهای عمومی غیردولتی

روزنامه همشهری-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

فهیمه طباطبایی، خبرنگار

خانواده برخی از دانش‌آموزان از تماس‌های مکرر مؤسسه‌های آموزشی و کنکوری و مدارس غیرانتفاعی با آن‌ها با ذکر نام دانش‌آموز برای فروش کتاب‌های کمک‌درسی، کنکور، ثبت‌نام مدرسه و کلاس‌های تقویتی می‌گویند. این موضوع در ابتدا ذهن خانواده را به سمت این موضوع می‌برد که این تماس‌ها از طرف مدرسه یا آموزش‌وپرورش منطقه است و قصد کمک تحصیلی به فرزندشان را دارند؛ بنابراین از آن استقبال کرده و حتی برای جلسه حضوری قراری هم می‌گذارند؛ اما وقتی به آدرس ارائه شده می‌روند، تازه متوجه کار تبلیغاتی از سوی مدرسه غیردولتی، آموزشگاه کنکور یا کلاس‌های تقویتی می‌شوند.‌

کانون وکلا از پرداخت مالیات معاف شد

دسته بندی: شفافیت در حوزه بازرگانی و امور مالیاتی

روزنامه دنیای اقتصاد-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

دولت در حالی کانون وکلا را از پرداخت مالیات معاف کرده که این جامعه فرار مالیاتی ۱۲ هزار میلیارد تومانی دارند. براساس این مصوبه و ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اصلاحیه سال ۹۴، نهادها و مؤسسات عام‌المنفعه معاف از پرداخت مالیات هستند. به‌موجب این ماده قانونی،کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه که به ثبت رسیده‌اند، مشروط بر اینکه به‌موجب اساسنامه آن‌ها صرف امور مذکور در بند(ح) این ماده شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه‌های آن‌ها نظارت کند، از پرداخت مالیات معاف است.

حضور مدیرعاملان اجاره‌ای در پرونده‌های فساد اقتصادی

دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک

مشرق نیوز-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

این روزها استفاده از مدیرعاملان اجاره‌ای در بسیاری از پرونده‌های کلان فساد اقتصادی به چشم می‌خورد. سوءاستفاده از جیب خالی اقشار خاص که ریال روی ریال جیب مفسدان اقتصادی و ثروتمندان می‌گذارد، روش کاسبی افرادی است که می-خواهند با فریب قانون، از راه‌های خلاف و نامشروع به کسب درآمد بپردازند. این مفسدان اقتصادی که اغلب طعمه‌های خود را از میان افراد ناتوان مالی پیدا می‌کنند، با فریب افکار اقشاری خاص و استفاده از آن‌ها به عنوان مدیرعاملان اجاره‌ای، وام‌هایی کلان دریافت می‌کنند و دست به فسادهای کلان می‌زنند.

جای خالی۳۵۰ شرکت بزرگ در بورس

دسته بندی: شفافیت در حوزه دولت

روزنامه فرهیختگان-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

ورود شرکت‌های بزرگ به بازار سهام یکی از فرآیندهای کمک به شفافیت اقتصاد کشور است. طبق بررسی‌های آماری که «فرهیختگان» انجام داده، در حال حاضر ۳۵۰ شرکت از زیرمجموعه‌های متعلق به هلدینگ‌های بزرگ کشور عمدتاً در مالکیت خصولتی قرار داشته و در بخش‌های سودده اقتصاد ایران همچون معادن، پتروشیمی، صنایع غذایی و… خارج از بورس هستند. این درحالی است که به‌طور کلی حدود ۶۵۰ شرکت بورسی هم‌اکنون فعال است که بسیاری از آن‌ها دارای صورت‌های مالی ضعیف‌تری نسبت به غایبان هستند. همچنین از۶۰ شرکت برتر سال گذشته نیز همچنان ۱۷ شرکت با حجم فروش ۱۳۲ هزار میلیاردی وارد بورس نشده‌اند.

 تلاش یک تنه برای فرار از لیست‌سیاه پولشویی

دسته بندی:  شفافیت در حوزه نظام پولی، مالی و بانکی

روزنامه همشهری-۱۹ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

فقط چند روز دیگر تا برگزاری نشست گروه ویژه اقدام مالی(FATF) باقی‌مانده و احتمال تمدید نشدن مهلت و اضافه شدن نام ایران به لیست سیاه FATF وجود دارد؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد با تلاش‌های یک تنه بانک مرکزی، احتمال تمدید مهلت ایران در نشست آینده FATF با هدف حفظ همکاری‌های قبلی و تداوم اصلاحات پولی افزایش یافته است. بانک مرکزی ظرف روزهای اخیر با ابلاغ و اجرای الزامات مقابله با پولشویی در شبکه بانکی، تلاش کرده با وجود تصویب نشدن لوایح مرتبط با  FATF، گروه ویژه اقدام مالی را به تمدید مهلت ایران ترغیب کند.

داوطلبان ملزم به اعلام حساب بانکی به فرمانداری‌ها شدند

دسته بندی: شفافیت در حوزه مجلس و نمایندگان

جوان‌آنلاین-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور

معاون سیاسی وزیر کشور از ابلاغ قانون شفافیت هزینه‌های انتخاباتی به ستادهای انتخابات استان‌ها خبر داد و گفت: نامزدها باید پس از افتتاح حساب نزد یکی از بانک‌های دارای مجوز از بانک مرکزی، مشخصات آن را به فرمانداران مراکز حوزه‌های انتخابیه اعلام کنند. جمال عرف افزود: فرآیند افتتاح حساب بانکی و اعلام آن به فرمانداری‌ها بایستی از زمان ابلاغ این قانون در تاریخ ۱۴ بهمن‌ماه ۱۳۹۸ تا پیش از آغاز فرصت قانونی تبلیغات انتخاباتی ۲۴ بهمن‌ماه ۱۳۹۸ توسط نامزدها انجام شود.

مالیات؛ مهمان خانه‌های خالی

دسته بندی:  شفافیت در حوزه املاک و مستغلات

روزنامه همشهری-۲۰ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

به گزارش روزنامه همشهری، کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، سازوکار شناسایی، محاسبه و دریافت مالیات بر خانه‌های خالی را مشخص کرد. درصورت تصویب مصوبه کمیسیون تلفیق در صحن علنی مجلس، مالیات خانه‌های خالی از سال۹۷ محاسبه و دریافت می‌شود. خانه‌های خالی در سال اول معاف از مالیات هستند و در سال دوم باید معادل یک‌دوم مالیات اجاره واحد را به‌عنوان مالیات بر خانه خالی بپردازند. این مالیات در سال سوم، برابر با مالیات متعلق به اجاره و از سال چهارم به بعد معادل ۵/۱ برابر مالیات متعلق به اجاره آن واحد خواهد بود.

انتشار سوابق عملکرد کسب‌وکارهای الکترونیکی

دسته بندی: شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی

خبرگزاری صداوسیما-۲۲ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

علی رهبری، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صمت

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صمت گفت: از ۲۳ بهمن‌ماه، تعداد شکایت‌ها، میزان تأخیر در پاسخگویی و عملکرد کسب‌وکارهای الکترونیکی در سامانه تجارت الکترونیک قابل مشاهده است. رهبری افزود: در این سامانه تعداد شکایت بدون پاسخ نمایش داده می‌شود. در گذشته، سوابق عملکردی کسب‌وکارها در داخل کارتابل کسب‌وکار نمایش داده می‌شد، اما از ۲۳ بهمن، مشتریان کسب‌وکار الکترونیکی می‌توانند سوابق کسب‌وکار نماد الکترونیکی مورد نظر را ببیند تا با آگاهی تصمیم‌گیری کنند؛ به‌طور مثال مردم اگر از وب‌سایتی خریداری می‌کنند، علاوه بر دیدن نماد تجارت الکترونیک، بر روی نماد کلیک کنند و از سوابق کسب‌وکار مطلع شوند.

«علی بابا» هک شد؛ زنگ خطر سرقت اطلاعات کاربران

دسته بندی:  شفافیت در حوزه اطلاعات و فضای مجازی

کسب‌وکار نیوز-۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

مینا حسینی، خبرنگار

اعلام بیانیه «علی‌بابا» در مورد حمله اینترنتی به سایت این شرکت، در واپسین ساعات روز ۲۲ بهمن زنگ هشداری را به صدا درآورد مبنی بر اینکه خطر در کمین است و این خطر چیزی نیست جز: «سرقت اطلاعات». ماجرا از یک توئیت ساده آغاز شد. مسعود طباطبایی، مدیر «علی بابا» طی توئیتی خبر از لو رفتن برخی از اطلاعات کاربران، طی حمله هکرها به سرورهای این شرکت داد و نوشت: «متأسفانه تعدادی از سرورهای علی‌بابا مورد حمله هکرها قرار گرفته و به برخی از اطلاعات کاربران و سورس‌کدها دسترسی پیدا کردند.»

 داستان تکراری اجاره دادن شناسنامه‌ها در روز رأی‌گیری

دسته بندی: شفافیت در حوزه مجلس و نمایندگان

تابناک- ۲۳ بهمن‌ماهِ ۱۳۹۸

سید مهدی هاشمی، فعال سیاسی اصول‌گرا

یک فعال سیاسی اصول‌گرا گفت: در دوره‌های قبلی انتخابات شاهد جابه‌جایی افراد برای رأی‌آوری بیشتر بودیم. حتی در استان تهران شناسنامه اجاره داده می‌شد. سید مهدی هاشمی تصریح کرد: به هر حال در یک حوزه انتخابیه، تعداد افراد واجدالشرایط و میزانی که به‌طور معمول مشارکت دارند، مشخص است و لذا اگر در میزان این حضور تغییر معناداری صورت می‌گیرد، نباید بی‌تفاوت از کنارش عبور کرد و بررسی کرد که این تغییر به چه علت بوده است.